Pytanie klienta:
Odpowiedź prawnika:
Punktem wyjścia jest art. 53 ustawy Karta Nauczyciela, który stanowi, że dla nauczycieli będących emerytami i rencistami dokonuje się odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych w wysokości 5% pobieranych przez nich emerytur i rent. Odpisy, łącznie z naliczonymi odpisami podstawowymi na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych na pozostałych pracowników oraz emerytów i rencistów - byłych pracowników, stanowią jeden fundusz w szkole.
W przypadku likwidacji szkoły organ prowadzący szkołę jest obowiązany wskazać inną szkołę, w której będzie naliczany odpis na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych na każdego nauczyciela będącego emerytem lub rencistą zlikwidowanej szkoły. Nowa szkoła jest właściwa do wypłaty świadczenia w postaci zapomogi zdrowotnej, na warunkach określonych w regulaminie tej nowej szkoły a nie poprzedniej.
Osoby te korzystają z usług i świadczeń finansowanych z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych na zasadach i warunkach ustalonych w regulaminie obowiązującym we wskazanej szkole. Podstawą zatem wypłaty, wysokości wypłaty, priorytetu uprawnionych jest regulamin korzystania (wykorzystania) środków z ZFŚS. Karta Nauczyciela dopuszcza możliwości, aby organ prowadzący szkołę mógł utworzyć służbę socjalną powołaną do gospodarowania funduszem. W sprawach nieuregulowanych stosuje się przepisy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych.
Art. 8 ustawy o ZFŚS stanowi, że przyznawanie ulgowych usług i świadczeń oraz wysokość dopłat z Funduszu uzależnia się od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z Funduszu. Środkami Funduszu administruje pracodawca.
Jeśli środki funduszu są wykorzystywane niezgodnie z prawem, wtedy związkom zawodowym przysługuje prawo wystąpienia do sądu pracy z roszczeniem o zwrot Funduszowi środków wydatkowanych niezgodnie z przepisami ustawy lub o przekazanie należnych środków na Fundusz.
Poza tym niezależnie od przysługującego nauczycielowi i członkom jego rodziny prawa do świadczeń z ubezpieczenia zdrowotnego, organy prowadzące szkoły przeznaczą corocznie w budżetach odpowiednie środki finansowe z przeznaczeniem na pomoc zdrowotną dla nauczycieli korzystających z opieki zdrowotnej. Uprawnienia, zachowują nauczyciele po przejściu na emeryturę lub rentę bez względu na datę przejścia na emeryturę lub rentę.