Zrzeczenie się alimentów

Odpowiedź prawnika: Zrzeczenie się alimentów

Obowiązek alimentacyjny istnieje także pomiędzy rozwiedzionymi małżonkami. Nawet wówczas, gdy nie orzekano o winie małżonków rozkładu pożycia, obowiązek alimentacyjny może istnieć. Zgodnie z art. 60 par. 1 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, małżonek rozwiedziony, który nie został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pozycia i który znajduje sie w niedostatku, może żądać od drugiego małżonka rozwiedzionego dostarczania środków utrzymania w zakresie odpowiadającym usprawiedliwionym potrzebom uprawnionego oraz możliwościom zarobkowym i majątkowym zobowiązanego. Z przepisu tego wynikają następujące wnioski: - roszczenie o dostarczanie środków utrzymania przysługuje tylko temu małżonkowi, który nie został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia i który znajduje sie w niedostatku. Zgodnie z orzecznictwem, stan niedostatku nie musi istnieć w chwili orzekania o rozwodzie, lecz może pojawić się także w późniejszym terminie. Stan niedostatku rozumiany jest jako obiektywna sytuacja, w której w wyniku niezależnych od uprawnionego okolicznościach, stał się on niezdolny do zapewnienia sobie podstawowych środków utrzymania w całości lub w części (wyrok SN z dnia 21 maja 1998 r., III CKN 487/97). Warto także przytoczyć inne orzeczenie SN, w którym stwierdzono, że: "o stanie niedostatku w rozumieniu art. 60 § 1 k.r.o. przesądza nie tylko brak jakichkolwiek środków utrzymania, ale także niemożliwość pełnego zaspokojenia przez uprawnionego jego usprawiedliwionych potrzeb (wyrok SN z dnia 5 lipca 2000 r., I CKN 226/2000) - zakres dostarczanych środków utrzymania uzależniony od od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego i możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego. Kwestia ta zależy od konkretnych ustaleń faktycznych. W kwestii zakresu obowiązku alimentacyjnego wypowiedział się także Sąd Najwyższy, który stwierdził, że: "rozwiedzionego małżonka, który nie został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia, nie można obarczać alimentami na rzecz drugiego z rozwiedzionych małżonków w sytuacji, gdy obarczenie go takim obowiązkiem powodowałoby stan niedostatku po jego stronie (wyrok SN z dnia 16 maja 2000 r., IV CKN 1230/2000) Obowiązek alimentacyjny wynikający z art. 60 par. 1 k.r.o między byłymi małżonkami wygasa: a) wskutek zawarcia przez małżonka uprawnionego nowego małżeństwa, b) z upływem lat pięciu od orzeczenia rozwodu, gdy zobowiązanym jest małżonek, który nie został uznany za winnego rozkładu pożycia, chyba że ze względu na wyjątkowe okoliczności obowiązek ten ulegnie przedłużeniu. Z przepisu art. 60 nie wynika zakaz umownego zrzeczenia się uprawnienia wynikającego z tego przepisu, dlatego też należy dopuścić taką mozliwość.