Pytanie klienta:
Odpowiedź prawnika:
Kosztów (w tym także kosztów sądowych) można żądać od przeciwnika procesowego, który przegrał proces. Jeżeli żądania zostały uwzględnione tylko częściowo, koszty między stronami zostaną stosunkowo rozdzielone albo wzajemnie zniesione. W szczególnych wypadkach sąd może nałożyć obowiązek zwrotu całości kosztów przez jedną ze stron. Decydując o tym czy koszty wzajemnie znieść czy stosunkowo rozdzielić, sąd powinien oprzeć na słuszności rozstrzygnięcia w danej sytuacji. Pod uwagę bierze się koszty poniesione zarówno przez powoda jak i przez pozwanego.
O kosztach sąd orzeka w każdym orzeczeniu kończącym sprawę w instancji. Sąd drugiej instancji, uchylając zaskarżone orzeczenie i przekazując sprawę sądowi pierwszej instancji do rozpoznania, pozostawia temu sądowi rozstrzygnięcie o kosztach instancji odwoławczej. Roszczenie o zwrot kosztów wygasa, jeśli strona najpóźniej przed zamknięciem rozprawy bezpośrednio poprzedzającej wydanie orzeczenia nie złoży sądowi spisu kosztów albo nie zgłosi wniosku o przyznanie kosztów według norm przepisanych. Jednakże o kosztach należnych stronie działającej bez adwokata, radcy prawnego lub rzecznika patentowego sąd orzeka z urzędu.
Jeśli chodzi o zwrot opłat sądowych, to materia ta została uregulowana w ustawie o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Zasadą jest, że sąd nie zwraca opłat. Tylko w wyjątkowych wypadkach opłaty są zwracane.
Za postępowanie w pierwszej instancji zwrot możliwy jest tylko w sytuacji, gdy pozew zostałby odrzucony przez sąd przed wysłaniem odpisu drugiej stronie. Z opisanej przez Panią sytuacji wynika, że taka sytuacja nie miała miejsca w tym wypadku. Co oznacza, że zwrot opłaty będzie niemożliwy.
Zwrot opłaty od apelacji lub zażalenia możliwy jest tylko gdy środek zaskarżenia został uwzględniony z powodu oczywistego naruszenia prawa i stwierdzenia tego naruszenia przez sąd odwoławczy. Oczywiste naruszenie prawa jest definiowane w doktrynie oraz w orzecznictwie jako kwalifikowana postać naruszenia, polegająca na jego oczywistości, możliwej do ustalenia przy wykorzystaniu podstawowej wiedzy prawniczej. Tego rodzaju kwalifikowane naruszenie prawa powinno być stwierdzone w orzeczeniu uwzględniającym środek zaskarżenia (w uzasadnieniu wyroku lub postanowienia). Z opisanej przez Panią sytuacji wynika, że z taką sytuacją nie mieliśmy do czynienia w tym wypadku. Oznacza to, że zwrot opłaty będzie niemożliwy.
Opłaty są zwracane przez sąd z urzędu. Co oznacza, że nie trzeba o zwrot wnioskować. W wyjątkowych wypadkach może się zdarzyć, że sąd nie dokona zwrotu. Wtedy należy zwrócić się do sądu z wnioskiem o zwrot.