Odpowiedź prawnika: Naruszenie dóbr osobistych pracownika
W opisanej sytuacji nie jest możliwe jednoznaczne rozstrzygnięcie, czy rzeczywiście mamy do czynienia z mobbingiem. Mobbing oznacza działania lub zachowania dotyczące pracownika lub skierowane przeciwko pracownikowi, polegające na uporczywym i długotrwałym nękaniu lub zastraszaniu pracownika, wywołujące u niego zaniżoną ocenę przydatności zawodowej, powodujące lub mające na celu poniżenie lub ośmieszenie pracownika, izolowanie go lub wyeliminowanie z zespołu współpracowników. Z uwagi na przesłankę uporczywości i długotrwałości zachowania ze strony pracodawcy trudno w opisanej sytuacji mówić o mobbingu. jednak jednoznaczne rozstrzygniecie wymaga zapoznania się ze wszystkimi okolicznościami.
Niezgodność z prawem zachowania pracodawcy polega w tym przypadku raczej na naruszeniu dóbr osobistych pracownika, co wymaga rozstrzygnięcia na gruncie kodeksu cywilnego. Zgodnie z art. 300 kp przepisy kc mają odpowiednie zastosowanie do indywidualnego stosunku pracy w zakresie nieuregulowanym w kodeksie pracy, o ile nie są one niezgodne z zasadami prawa pracy. Kodeks cywilny wprowadza podstawową ochronę dóbr osobistych każdego podmiotu prawa cywilnego. Regulacje w nim zawarte mają charakter przepisów ogólnych. W przedmiotowym stanie faktycznym doszło do naruszenia dobra osobistego w postaci dobrego imienia pracownika. Opublikowano bowiem informacje w jednoznaczny sposób sugerujące, że osoby korzystające z internetu w czasie pracy są złymi pracownikami, podczas gdy długi okres surfowania w sieci mógł być spowodowany okolicznościami od pracownika niezależnymi bądź wykorzystywaniem internetu dla celów służbowych. Należy zatem wskazać jakie roszczenia przysługują Panu z tytułu naruszenia Pańskich praw.
Po pierwsze, zachodzi uzasadnione przypuszczenie, że pracodawca będzie dopuszczał się naruszania dobrego imienia pracowników w przyszłości. Doświadczenie życiowe podpowiada bowiem, że skoro doszło do przesłania szkalującego listu ujawniającego czas korzystania z internetu za miesiąc maj, to prawdopodobnie ta praktyka będzie kontynuowana. Może Pan zatem domagać się zaprzestania udostępniania takich list w przyszłości. Na podstawie art. 24 kc może się Pan domagać złożenia przez pracodawcę stosownego oświadczenia najlepiej w takiej formie jaką zastosował naruszając Pańskie dobra, wskazującego, że nie jest Pan osobą, która uchyla się od pracy. Za mało danych we wskazanym stanie faktycznym, aby ocenić czy zaistniała szkoda majątkowa i czy w związku z tym należy się odszkodowanie. Ponadto zgodnie z art.448 w zw. z 24 kc można domagać się zadośćuczynienia za doznaną krzywdę albo zasądzenia odpowiedniej sumy na wskazany przez Pana cel społeczny.
Należy także zbadać czy nie doszło do naruszenia przez Pańskiego pracodawcę przepisów ustawy o ochronie danych osobowych. Zgodnie z ustawą z 29 sierpnia 1997 roku o ochronie danych osobowych Pański pracodawca jest traktowany jako administrator danych bowiem jako jednostka organizacyjna przetwarzał dane osobowe z związku z działalnością zarobkową. Informacje zawierające wskazanie pracownika z imienia i nazwiska jak również podające czas korzystania przez niego internetu w świetle definicji danych osobowych z pewnością mogą być za takowe uważane, gdyż w sposób jednoznaczny identyfikują osobę, której dotyczą. Okoliczności rozpatrywanego przypadku wskazują, że doszło do bezprawnego udostępnienia danych osobowych nieuprawnionych do dostępu do nich osobom. Pracodawca-administrator danych naruszył wymóg przetwarzania danych zgodnie z celem, dla którego zostały zgromadzone. Powinien był je przetwarzać dla celów związanych ze stosunkiem pracy, podczas gdy przekazał je w sposób naruszający dobra osobiste pracowników wszystkim pracownikom. Również na podstawie ustawy o ochronie danych osobowych może się Pan domagać zaprzestania przetwarzania ich w sposób niezgodny z prawem, w szczególności udostępniania ich odbiorcom do ich przetwarzania nieuprawnionym.
Podsumowując, przysługuje Panu szereg roszczeń:
-
możliwość domagania się zaprzestania udostępniania takich list pracowników w przyszłości
-
może się Pan domagać złożenia przez pracodawcę stosownego oświadczenia najlepiej w takiej formie jaką zastosował naruszając Pańskie dobra, wskazującego, że nie jest Pan osobą, która uchyla się od pracy
-
może się Pan domagać się zadośćuczynienia za doznaną krzywdę albo zasądzenia odpowiedniej sumy na wskazany przez Pana cel społeczny
-
może się Pan domagać zaprzestania przetwarzania danych osobowych w w postaci listy pracowników zawierających wyszczególnienie czasu korzystania z internetu w sposób niezgodny z prawem.
