POS TV a reklama alkoholu i papierosów

Odpowiedź prawnika:

W pierwszej kolejności należy odnieść się do tzw. POS TV (Point of sale television). Tego typu ekrany/monitory powinny być traktowane jak powierzchnia służąca do reklamy, a nie jako telewizja w rozumieniu ustawy o radiofonii i telewizji - wyłączenie z art. 2 ust. 2.

Kwestię dopuszczalności reklamy wyrobów alkoholowych reguluje ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (dalej: ustawa o wychowaniu w trzeźwości). Zgodnie z art. 13¹ ust. 1 ww. ustawy wprowadzono generalny zakaz reklamy i promocji napojów alkoholowych (nie dotyczy to piwa).

Wyjątek od ww. zasady (odnośnie napojów alkoholowych innych niż piwo) wprowadza art. 13¹ ust. 9 ustawy o wychowaniu w trzeźwości. Zgodnie z tym przepisem, zakaz reklamy i promocji napojów alkoholowych nie obejmuje reklamy prowadzonej:

1.       wewnątrz pomieszczeń hurtowni,

2.       wydzielonych stoisk lub punktów prowadzących wyłącznie sprzedaż napojów alkoholowych oraz

3.       na terenie punktów prowadzących sprzedaż napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia w miejscu sprzedaży.

W konsekwencji należy stwierdzić, iż jeżeli prowadzi Pan sklep monopolowo-cukierniczy to POS TV, na którym będą wyświetlane reklamy napojów alkoholowych powinien zostać umieszczony na wydzielonym stanowisku, gdzie sprzedawany jest wyłącznie alkohol.

W kwestii reklamy piwa, jest ona dopuszczalna przy zachowaniu wymogów określonych w art. 13¹ ust. 1 ustawy o wychowaniu w trzeźwości. A więc reklama piwa jest dopuszczalna pod warunkiem, że:

1)      nie jest kierowana do małoletnich,

2)      nie przedstawia osób małoletnich,

3)      nie łączy spożywania alkoholu ze sprawnością fizyczną bądź kierowaniem pojazdami,

4)      nie zawiera stwierdzeń, że alkohol posiada właściwości lecznicze, jest środkiem stymulującym, uspakajającym lub sposobem rozwiązywania konfliktów osobistych,

5)      nie zachęca do nadmiernego spożycia alkoholu,

6)      nie przedstawia abstynencji lub umiarkowanego spożycia alkoholu w negatywny sposób,

7)      nie podkreśla wysokiej zawartości alkoholu w napojach alkoholowych jako cechy wpływającej pozytywnie na jakość napoju alkoholowego,

8)      nie wywołuje skojarzeń z:

a)      atrakcyjnością seksualną,

b)      relaksem lub wypoczynkiem,

c)      nauką lub pracą,

d)      sukcesem zawodowym lub życiowym.

W kwestii nośników reklamy piwa POS TV należy zakwalifikować zgodnie z art. 13¹ ust. 2 pkt 5 ustawy o wychowaniu w trzeźwości. A zatem dopuszczalność reklamy piwa będzie uwarunkowana tym, iż 20% powierzchni reklamy zajmować będą widoczne i czytelne napisy informujące o szkodliwości spożycia alkoholu lub o zakazie sprzedaży alkoholu małoletnim.

W kwestii reklamy wyrobów tytoniowych należy sięgnąć do ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (dalej jako: ustawa o tytoniu).

Art. 8 ust. 1 ww. ustawy wprowadza ogólny zakaz reklamowania i promocji wyrobów tytoniowych, rekwizytów tytoniowych i produktów imitujących wyroby lub rekwizyty tytoniowe oraz symboli związanych z używaniem tytoniu.

W tym kontekście warto zwrócić uwagę również na art. 12 pkt. 4 ustawy o tytoniu. Zgodnie z tym przepisem każdy kto reklamuje, promuje lub sponsoruje wyroby tytoniowe wbrew postanowieniom art. 8, podlega grzywnie do 200 000 zł albo karze ograniczenia wolności albo obu tym karom łącznie.

Wydaje się zatem, iż nawet zamieszczenie na POS TV informacji o wyrobach tytoniowych może stanowić ich reklamę ze względu na innowacyjność POS TV zachęcając tym samym do zakupu. Zwracamy uwagę, iż przepisy art. 12 pkt 4 ustawy o tytoniu jest interpretowany rygorystycznie.