Odpowiedź prawnika: Skład sądu
Zgodnie z art. 47 kodeksu postępowania cywilnego, w pierwszej instancji sąd rozpoznaje sprawy w składzie jednego sędziego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. W pierwszej instancji sąd w składzie jednego sędziego jako przewodniczącego i dwóch ławników rozpoznaje sprawy:
-
z zakresu prawa pracy o:
-
ustalenie istnienia, nawiązanie lub wygaśnięcie stosunku pracy, o uznanie bezskuteczności wypowiedzenia stosunku pracy, o przywrócenie do pracy i przywrócenie poprzednich warunków pracy lub płacy oraz łącznie z nimi dochodzone roszczenia i o odszkodowanie w przypadku nieuzasadnionego lub naruszającego przepisy wypowiedzenia oraz rozwiązania stosunku pracy,
-
naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu i o roszczenia z tym związane,
-
odszkodowanie lub zadośćuczynienie w wyniku stosowania mobbingu;
-
-
ze stosunków rodzinnych o:
-
rozwód,
-
unieważnienie uznania dziecka,
-
rozwiązanie przysposobienia.
-
Prezes sądu może zarządzić rozpoznanie sprawy w składzie trzech sędziów zawodowych, jeżeli uzna to za wskazane ze względu na szczególną zawiłość lub precedensowy charakter sprawy.
Sąd okręgowy w I instancji rozpoznaje trzy kategorie spraw zawsze w składzie trzech sędziów zawodowych:
-
o ubezwłasnowolnienie
-
o uznanie skuteczności orzeczenia sądu zagranicznego
-
wykonalności takiego orzeczenia
W sprawach cywilnych, w wyniku wniesienia apelacji, rozpoznanie sprawy następuje w składzie trzech sędziów zawodowych. Sąd Najwyższy rozpoznaje skargę kasacyjną w składzie trzech sędziów. W pozostałych wypadkach Sąd Najwyższy orzeka w składzie jednego sędziego
Z kolei na podstawie art. 28 kodeksu postępowania karnego, na rozprawie głównej sąd orzeka w składzie jednego sędziego, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej. W sprawach o zbrodnie sąd orzeka w składzie jednego sędziego i dwóch ławników. Ze względu na szczególną zawiłość sprawy sąd pierwszej instancji może postanowić o rozpoznaniu jej w składzie trzech sędziów.
W sprawach o przestępstwa, za które ustawa przewiduje karę dożywotniego pozbawienia wolności, sąd orzeka w składzie dwóch sędziów i trzech ławników. Na rozprawie apelacyjnej i kasacyjnej sąd orzeka w składzie trzech sędziów, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej. Apelację lub kasację od wyroku orzekającego karę dożywotniego pozbawienia wolności rozpoznaje sąd w składzie pięciu sędziów.
Na posiedzeniu sąd rejonowy i sąd okręgowy orzeka jednoosobowo, a sąd apelacyjny i Sąd Najwyższy - w składzie trzech sędziów, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej. Sąd odwoławczy na posiedzeniu orzeka w składzie trzech sędziów, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej. W sprawach karnych, sprawy w trybie uproszczonym, nakazowym i przyspieszonym sąd rozpoznaje jednoosobowo.
Jak więc wynika z w/w przepisów, zarówno w sprawach cywilnych jak i karnych, skład sądu jest ściśle uregulowany w przepisach kodeksu postępowania cywilnego i kodeksu postępowania karnego. Strona nie ma wpływu na skład sądu rozpoznający daną sprawę, jest to bowiem regulacja ustawowa która nie może być modyfikowana czy wybierana przez stronę.
