Sprzedaż środków trwałych

Pytanie:

Odpowiedź prawnika: Sprzedaż środków trwałych

Środki trwałe zostały zdefiniowane w art. 22a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT). Zgodnie z tym przepisem, amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 22c ww. ustawy,  stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym  zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:

• budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,

• maszyny, urządzenia i środki transportu,

• inne przedmioty

- o przewidywanym okresie używania dłuższym niż 1 rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 23a pkt 1, zwane środkami trwałymi.

Zgodnie z art. 22a ust. 2, amortyzacji podlegają również, z zastrzeżeniem art. 22c, niezależnie od przewidywanego okresu używania:

• przyjęte do używania inwestycje w obcych środkach trwałych, zwane dalej „inwestycjami w obcych środkach trwałych”,

• budynki i budowle wybudowane na cudzym gruncie,

• składniki majątku, wymienione w ust. 1, niestanowiące własności lub współwłasności podatnika, wykorzystywane przez niego na potrzeby związane z prowadzoną działalnością na podstawie umowy określonej w art. 23a pkt 1, zawartej z właścicielem lub współwłaścicielami tych składników - jeżeli zgodnie z przepisami rozdziału 4a odpisów amortyzacyjnych dokonuje korzystający

- zwane również środkami trwałymi,

• tabor transportu morskiego w budowie, sklasyfikowany w Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) w grupie „statki” o symbolu 35.11, zaliczone do branży 1051-1053 Systematycznego Wykazu Wyrobów (SWW) Głównego Urzędu Statystycznego (Dz. U. z 1997 r. Nr 42, poz. 264 i z 1999 r. Nr 92, poz. 1045) – nie jest on jednak środkiem trwałym.

Ustawa o PIT w art. 22b wymienia również inne składniki majątku podlegające amortyzacji, zwane „wartościami niematerialnymi i prawnymi”.

Zgodnie zaś z art. 22c ustawy o PIT, amortyzacji nie podlegają:

1. grunty i prawa wieczystego użytkowania gruntów,

2. budynki mieszkalne wraz ze znajdującymi się w nich dźwigami lub lokale mieszkalne, służące prowadzonej działalności gospodarczej lub wydzierżawiane albo wynajmowane na podstawie umowy, jeżeli podatnik nie podejmie decyzji o ich amortyzowaniu,

3. dzieła sztuki i eksponaty muzealne,

4. wartość firmy, jeżeli wartość ta powstała w inny sposób niż określony w art. 22b ust. 2 pkt 1,

5. składniki majątku, które nie są używane na skutek zaprzestania działalności, w której te składniki były używane; w tym przypadku składniki te nie podlegają amortyzacji od miesiąca następującego po miesiącu, w którym zaprzestano tej działalności.

Powyższe składniki uważane są jednak odpowiednio za środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne, podlegające ujęciu w ewidencji, z tym, że nie podlegają amortyzacji podatkowej.

Zgodnie z art. 14 ust. 2 ustawy o PIT, przychodem z działalności gospodarczej są również przychody z odpłatnego zbycia wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą oraz przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej składników majątku będących:

a)      środkami trwałymi,

b)      składnikami majątku, o których mowa w art. 22d ust. 1, z wyłączeniem składników, których wartość początkowa ustalona zgodnie z art. 22g nie przekracza 1 500 zł,

c)      wartościami niematerialnymi i prawnymi

- ujętych w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, w tym także przychody z odpłatnego zbycia składników majątku wymienionych w lit. b),  spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego lub udziału w takim prawie nieujętych w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, z zastrzeżeniem ust. 2c.

Niestety, przy określaniu wysokości przychodów przepisy art. 14 ust. 1 i art. 19 stosuje się odpowiednio. Art. 19 ustawy o PIT nakazuje zaś określać wartość przychodów ze sprzedaży zgodnie z wartością rynkową. Przedsiębiorca może więc sprzedaż środki trwałe osobie fizycznej, ale powinien mieć na uwadze regulacje zawarte w art. 19 ustawy o PIT. Jeżeli więc cena zbycia, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej. Wartość rynkową, o której mowa, określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca odpłatnego zbycia. Jeśli organ podatkowy dla ustalenia wartości rynkowej będzie musiał zasięgnąć opinii biegłego lub biegłych, a wartość ustalona przez biegłego będzie odbiegać od wartości zbycia co najmniej o 33%, koszty opinii biegłego lub biegłych poniesie zbywający.