Pytanie klienta:
Odpowiedź prawnika:
Moment uprawomocnienia się postanowienia sądu zależy od sposobu jego wydania oraz od tego, czy i w jaki sposób zostało doręczone stronom. Zgodnie z art. 363 § 1 KPC orzeczenie sądu staje się prawomocne, jeżeli nie przysługuje co do niego środek odwoławczy lub inny środek zaskarżenia.
Postanowienia wydane na posiedzeniu niejawnym
Zgodnie z art. 357 § 2 KPC, postanowienia wydane na posiedzeniu niejawnym sąd doręcza z urzędu stronom, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.Doręczając postanowienie, sąd pouczy stronę występującą bez adwokata, radcy prawnego lub rzecznika patentowego o dopuszczalności, warunkach, terminie i sposobie wniesienia środka zaskarżenia.
W myśl § 2(1) KPC, postanowienie wydane na posiedzeniu niejawnym sąd uzasadnia tylko wtedy, gdy podlega ono zaskarżeniu, i tylko na żądanie strony zgłoszone w terminie tygodnia od dnia doręczenia postanowienia. Postanowienie z uzasadnieniem doręcza się tylko tej stronie, która zażądała sporządzenia uzasadnienia i doręczenia postanowienia z uzasadnieniem.
Przy czym zgodnie z § 2(2) KPC ilekroć przepis szczególny nakazuje sądowi uzasadnić z urzędu postanowienie wydane na posiedzeniu niejawnym, postanowienie to doręcza się z urzędu z uzasadnieniem. Ponadto w myśl § 2(3) KPC podlegające zaskarżeniu postanowienie wydane na posiedzeniu niejawnym sąd może z urzędu uzasadnić, jeżeli pozwoli to na usprawnienie postępowania lub jeżeli postanowienie dotyczy przyznania zwrotu kosztów osobie niebędącej stroną. W takim przypadku postanowienie z uzasadnieniem doręcza się wszystkim stronom lub osobom, których to postanowienie dotyczy.
Kluczowa zasada
Termin do wniesienia zażalenia (7 dni) liczy się od daty doręczenia postanowienia z uzasadnieniem. Data doręczenia będzie widniała na zwrotce pocztowej.
Postanowienie uprawomocnia się ósmego dnia po dacie doręczenia (oczywiście przy założeniu, że nie zostanie wniesione zażalenie w przewidzianym terminie).
Postanowienia wydane na posiedzeniu jawnym
Zgodnie z art. 357 § 1 KPC, postanowienia ogłoszone na posiedzeniu jawnym sąd uzasadnia tylko wtedy, gdy podlegają one zaskarżeniu, i tylko na żądanie strony zgłoszone w terminie tygodniowym od dnia ogłoszenia postanowienia. Postanowienia te doręcza się tylko tej stronie, która zażądała sporządzenia uzasadnienia i doręczenia postanowienia z uzasadnieniem.
Żądanie uzasadnienia
Jeśli strona zażąda uzasadnienia w terminie 7 dni od ogłoszenia, termin na zażalenie liczy się od doręczenia postanowienia z uzasadnieniem
Brak żądania uzasadnienia
Jeśli strona nie zażąda uzasadnienia w przepisanym terminie, termin na zażalenie liczy się od ogłoszenia postanowienia
Zgodnie z art. 394 § 2 KPC, termin do wniesienia zażalenia wynosi tydzień od dnia doręczenia postanowienia z uzasadnieniem, w tym także w przypadku, gdy doręczenie to nastąpiło z urzędu. Jeżeli przy wydaniu postanowienia sąd odstąpił od jego uzasadnienia, termin liczy się od dnia ogłoszenia postanowienia, a jeżeli podlegało ono doręczeniu - od dnia jego doręczenia.
Uwaga praktyczna
W obu przypadkach postanowienie uprawomocnia się ósmego dnia od doręczenia lub ogłoszenia postanowienia (w zależności od sytuacji), pod warunkiem że nie zostanie wniesione zażalenie.
Istotne zasady dotyczące uprawomocnienia
Skutki prawne uprawomocnienia
Po uprawomocnieniu się postanowienia:
- Nie można już wnieść zwykłego środka zaskarżenia
- Orzeczenie wiąże strony i sąd, który je wydał
- W określonych przypadkach wiąże także inne sądy i organy państwowe
- Możliwe są jedynie nadzwyczajne środki zaskarżenia (w wyjątkowych sytuacjach)
Najważniejsze terminy
7 dni
Termin na wniesienie zażalenia od postanowienia (licząc od właściwego momentu)
8. dzień
Dzień uprawomocnienia się postanowienia (jeśli nie wniesiono zażalenia)
1 tydzień
Termin na żądanie uzasadnienia postanowienia
Praktyczne wskazówki
Dla praktyki
- Zawsze sprawdzaj datę doręczenia na zwrotce pocztowej
- Pamiętaj, że termin liczy się w dniach, nie w godzinach
- Jeśli ostatni dzień terminu przypada na dzień ustawowo wolny od pracy, termin przedłuża się do najbliższego dnia roboczego
- W przypadku wątpliwości co do daty doręczenia, warto złożyć zażalenie w terminie liczonym od najwcześniejszej możliwej daty
Ważne przypomnienie
Przedstawione informacje mają charakter ogólny. W konkretnych sprawach zawsze warto skonsultować się z prawnikiem, szczególnie gdy istnieją wątpliwości co do właściwego terminu uprawomocnienia się postanowienia.