Odpowiedź prawnika: Ubezpieczenie NNW pracowników
Zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 57 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (i odpowiednio art. 16 ust. 1 pkt 59 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych), do kosztów uzyskania przychodów nie zalicza się składek opłaconych przez pracodawcę z tytułu zawartych lub odnowionych umów ubezpieczenia na rzecz pracowników, z wyjątkiem (a więc zaliczanych do kosztów podatkowych) umów dotyczących:
ubezpieczenia na życie,
ubezpieczenia na życie, jeżeli są związane z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym,
ubezpieczenia wypadkowe i chorobowe, jeśli są uzupełnieniem ubezpieczeń wymienionych w grupach powyżej,
ubezpieczenia wypadku, w tym wypadku przy pracy i choroby zawodowej,
ubezpieczenia choroby,
jeżeli uprawnionym do otrzymania świadczenia nie jest pracodawca i umowa ubezpieczenia w okresie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym ją zawarto lub odnowiono, wyklucza:
a) wypłatę kwoty stanowiącej wartość odstąpienia od umowy,
b) możliwość zaciągania zobowiązań pod zastaw praw wynikających z umowy,
c) wypłatę z tytułu dożycia wieku oznaczonego w umowie.
Zatem wydatek z tytułu ubezpieczenia od wypadku i innych wskazanych wyżej ubezpieczeń, opłacony przez pracodawcę na rzecz pracowników, co do zasady jest kosztem podatkowym pracodawcy, pod warunkiem jednak spełniania wyżej wskazanych warunków.
Niestety dodatkowe ubezpieczenia pracowników nie są wymienione na liście świadczeń zwolnionych od podatku dochodowego po stronie pracownika (art. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych), więc co do zasady podlegają opodatkowaniu.
Jak wskazuje się jednak w literaturze (por. K. Jędrzejewska, Świadczenia dla pracowników z obciążeniami, Rzeczpospolita z 22 marca 2006 r.), nawet jeśli świadczenie nie jest wymienione na liście zwolnień od podatku, nie oznacza to automatycznie, że zostanie ono opodatkowane u danego pracownika.
Może być bowiem problem z ustaleniem kwoty przychodu z tego tytułu. Tak będzie np., gdy pracodawca pokrywa wydatki na leczenie pracowników w formie zryczałtowanej. Wprawdzie wartość świadczeń medycznych jest zasadniczo przychodem pracownika, ale jak wyjaśniło Ministerstwo Finansów w piśmie z 7 stycznia 1998 r. (PO 3-7301/722770/WK/970): "za świadczenia takie, a tym samym za przychód ze stosunku pracy, nie uznaje się również świadczeń związanych z innymi usługami leczniczymi, o ile określenie ich wysokości na poszczególnego pracownika nie jest możliwe, np. gdy pracodawca wydatki te pokrywa w formie ryczałtu bez względu na to, czy pracownik korzysta ze świadczeń leczniczych, czy też z nich nie korzysta". Jeżeli jednak można wyliczyć, jaka kwota za świadczenie przypada na jednego pracownika, to pracodawca powinien ustalić przychód pracownika i pobrać od niego zaliczkę na podatek (patrz pismo Podlaskiego Urzędu Skarbowego z 4 listopada 2004 r., P-I/423/60/MW/04). Podobnie – jako świadczenie, z którego nie da się ustalić przychodu dla konkretnego pracownika, a w związku z tym nieopodatkowane - można by potraktować ubezpieczenie pracodawcy na rzecz wszystkich pracowników (gdyby nie można było wydzielić kwoty składki płaconej za danego pracownika).
