8.12.2018
A.J.
Zespół e-prawnik.pl
Sukces propozycji Ministerstwa Sprawiedliwości w Brukseli
We wszystkich krajach Unii Europejskiej obowiązywać będzie jednolita zasada poszanowania tożsamości narodowej, kulturowej, religijnej i językowej dziecka, gdy trafia ono do rodziny zastępczej.
To wielki sukces starań prowadzonych na forum Unii Europejskiej przez Ministerstwo Sprawiedliwości. 7 grudnia 2018 r. Rada UE ds. Wymiaru Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych w Brukseli jednomyślnie przyjęła przepis, który realizuje polską inicjatywę.
Ministerstwo Sprawiedliwości zabiegało bowiem na forum Unii Europejskiej o wprowadzenie spójnych, jednolitych dla całej Wspólnoty zasad, które będą chronić praw dzieci trafiających do rodzin zastępczych. Pilotowana przez wiceministra Michała Wójcika polska inicjatywa przewiduje zmianę unijnego rozporządzenia (Bruksela II bis), tak by dzieci - w razie konieczności - były umieszczane w rodzinie zastępczej, w której zachowane zostaną ich więzy rodzinne, językowe i kulturowe.
- "Ten sukces został wypracowany profesjonalnym działaniem przedstawicieli Ministerstwa Sprawiedliwości, szczególnie ministra Michała Wójcika. Naszym obowiązkiem jest dbać przede wszystkim o polskie dzieci. Cieszymy się również z tego, że zaproponowane przez nas rozwiązanie, które dziś zostało przyjęte, jest uniwersalne. Dotyczy polskich dzieci, ale też dzieci innych krajów, innych kultur i innego języka" – podkreślił na konferencji prasowej Minister Sprawiedliwości Prokurator Generalny Zbigniew Ziobro.
Przedstawiciele wszystkich krajów wspólnoty opowiedzieli się za wprowadzeniem do rozporządzenia Bruksela II BIS, które reguluje współpracę w sprawach rodzinnych i małżeńskich, poprawki zainicjowanej przez polskie Ministerstwo Sprawiedliwości w grudniu 2017 roku. Nowy przepis zwiększa ochronę dzieci i zapewnia praktyczną realizację gwarancji zawartych w Konwencji ONZ o prawach dziecka.
- "Już dwa lata temu sygnalizowaliśmy, że będziemy czynili wszystko, aby w Unii Europejskiej zawsze była brana pod uwagę tożsamość dziecka, gdy jest ono umieszczane w pieczy zastępczej. Miałem okazję być w wielu krajach i rozmawiać na ten temat z naszymi rodakami. Prosili żeby im pomóc w takich sytuacjach. Dzisiejsza decyzja Rady UE ds. Wymiaru Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych to wielki sukces Polski, polskiego rządu i Ministerstwa Sprawiedliwości" – mówił wiceminister Michał Wójcik, który pilotował realizację inicjatywy.
Ważne dla polskich rodzin
Zmienione dzięki polskim staraniom rozporządzenie zobowiązuje państwa członkowskie UE, by zachowywały prawa dziecka do tożsamości narodowej, kulturowej, religijnej i językowej w postępowaniach o ustanowienie pieczy zastępczej. Chodzi o to, by dzieci, jeśli są kierowane pod zastępczą opiekę, trafiały do rodzin z podobnego kręgu kulturowego, a najlepiej do krewnych z kraju pochodzenia dzieci. Do tej pory zasada ta nie była w praktyce respektowana, choć wynika z Konwencji ONZ o prawach dziecka. Zdarzały się nawet przypadki oddawania dzieci, których rodzice są chrześcijanami, do rodzin muzułmańskich.
To sprawa niezwykle ważna dla wielu polskich rodzin żyjących w krajach UE. W samych tylko Niemczech mieszka obecnie około 800 tys. Polaków mających wyłącznie obywatelstwo polskie. A osób, które mają podwójne obywatelstwo, polskie i niemieckie - około 1,5 miliona. Ministerstwo Sprawiedliwości udziela pomocy polskim obywatelom, gdy za granicą są pozbawiani praw do wychowywania własnych dzieci, a dziecko trafia często do rodziny, w której nie mówi się w języku polskim. Pomoc ta była jednak utrudniona, bo prośby o interwencję docierały do Ministerstwa Sprawiedliwości zazwyczaj, gdy dana sprawa była już zaawansowana, a dziecko umieszczone w rodzinie zastępczej.
Gwarancja praw dzieci
Rozporządzenie w nowym brzmieniu zapobiega takim sytuacjom. Działania w celu zapewnienia praw dziecka do tożsamości narodowej, kulturowej, religijnej i językowej mają być podejmowane na jak najwcześniejszym etapie postępowań. Służyć temu będzie zaproponowany przez Polskę mechanizm informacyjny. Państwo, w którym dziecko przebywa, będzie powiadamiać o wszczętej procedurze państwo, z którym dziecko ma istotny związek. Powiadomienie może zostać przekazane kanałami konsularnymi lub w drodze powiadomienia właściwej w takich sprawach instytucji, w przypadku Polski – Ministerstwa Sprawiedliwości. Szybka informacja pozwoli na ustalenie i wskazanie np. krewnych dziecka, którzy są gotowi do podjęcia się opieki nad nim.
To gwarancje nie tylko na papierze, bo za naruszenie przepisów rozporządzenia grozi odpowiedzialność przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Skargę do trybunału może wnieść Komisja Europejska oraz każde z państw członkowskich.
Droga do sukcesu
Sukces wymagał wielu starań. Sprawie ochrony tożsamości dzieci poświęcone były liczne wizyty zagraniczne Sekretarza Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Michała Wójcika, a także jego wystąpienie podczas wysłuchania publicznego w Parlamencie Europejskim. Dzięki aktywnym działaniom do inicjatywy przyłączyła się Grupa Wyszehradzka, a potem kolejne państwa. Za prezydencji bułgarskiej w UE polską propozycję poparły m.in. Litwa, Łotwa, Portugalia i Rumunia. Następnym krokiem było wprowadzenie poprawki do priorytetów prezydencji Austrii. Finałem jest jednomyślne przyjęcie naszego rozwiązania przez Radę UE ds. Wymiaru Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych.
- "To decyzja, o której możemy mówić w kategoriach sukcesu tym bardziej, że początkowo znaczna część krajów sprzeciwiała się naszym rozwiązaniom. Ale to właśnie trudny proces negocjacji, rozmów, budowy koalicji i przekonywania poszczególnych krajów doprowadził do tego sukcesu" – zaznaczył Zbigniew Ziobro.
Pierwszym sukcesem nowej polityki Ministerstwa Sprawiedliwości był powrót polskich dzieci do domu dzięki nowej ustawie
Otwarcie granic oraz przynależność Polski do Unii Europejskiej sprawiły, że wielu Polaków pracuje i żyje za granicą. Zdarzają się tam dramatyczne przypadki zabierania dzieci polskim rodzicom. Ministerstwo Sprawiedliwości zmieniło dotychczasową politykę, która przez lata nie stała na straży praw rodaków.
Zmiany te przynoszą efekty. Dzięki udanej współpracy z wymiarem sprawiedliwości innych europejskich państw i skutecznej pomocy prawnej udzielanej naszym rodakom za granicą, udaje się zapewnić polskim dzieciom najlepszą możliwą opiekę w ich ojczystym kraju. Przykłady to powrót z Niemiec 9-letniego chłopca wymagającego specjalistycznej opieki lekarskiej czy decyzja o powrocie czwórki rodzeństwa z Wielkiej Brytanii we wrześniu.
Państwo zdało egzamin
- "Wczoraj o 20.30 wylądował samolot z Hamburga, na którego pokładzie była babcia, która przez dwa lata walczyła o swego wnuczka. Teraz przyleciała z nim do kraju, są wreszcie w domu. To zwieńczenie naszej długiej walki o to, żeby to dziecko mogło wychowywać się w Polsce. Babcia chłopca dwa lata temu pojawiła się w moim gabinecie. Załzawiona, nie wiedziała, co robić. W resorcie sprawiedliwości znalazła pomoc. Polskie państwo zdało egzamin" – relacjonował we wrześniu br. na briefingu prasowym Sekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Michał Wójcik.
- "To jest dobro konkretnego dziecka. O to nam zawsze chodzi. Walczyliśmy, aby chłopiec mógł przebywać w swojej rodzinie. Jeżeli rodzice, babcia, czy dziadek wystąpią do Ministerstwa Sprawiedliwości, taka pomoc jest zawsze udzielana" – mówił mecenas Stefan Hambura, jeden z pełnomocników w sprawie chłopca.
Nie odwracamy się od obywatela
Wiceminister Michał Wójcik poinformował też o zakończonych sukcesem staraniach o powrót do Polski czwórki rodzeństwa z Wielkiej Brytanii.
- "Sąd brytyjski kilka dni temu wydał rozstrzygnięcie, na mocy którego te dzieci mogą pojawić się w Polsce. (…) Sędzia ogłaszając to orzeczenie zwróciła uwagę na bardzo duże zaangażowanie polskich władz w tę sprawę. Mówiła także o tożsamości dziecka, na co zwracamy szczególną uwagę. W każdej takiej sytuacji nie odwracamy się od obywatela" – podkreślił.
Realna pomoc
Dzieci są największym dobrem każdego społeczeństwa. Nie tylko na rodzicach, ale i na państwie spoczywa obowiązek otaczania ich opieką, chronienia i zapewniania możliwości rozwoju w ojczystej kulturze. To zobowiązanie wobec wszystkich polskich dzieci, bez względu na to, gdzie się urodziły i jak potoczyły się ich rodzinne losy. Ministerstwo Sprawiedliwości to zobowiązanie wypełnia.
27 sierpnia 2018 r. weszła w życie ustawa, przygotowana w Ministerstwie Sprawiedliwości, pod nadzorem wiceministra Michała Wójcika, która przewiduje m.in. współpracę polskich władz w przypadkach odebrania za granicą dziecka polskiemu obywatelowi lub zagrożenia dobra dziecka. Wspólne działania, poprzez wymianę niezbędnych informacji, podejmować mają Ministerstwo Sprawiedliwości, Ministerstwo Spraw Zagranicznych oraz właściwy konsul RP. Celem tych działań jest zapewnienie, aby prawa dziecka były w pełni realizowane.
Ustawa wprowadziła wiele rozwiązań, które mają na celu dobro dziecka. Np. uproszczona i przyśpieszona została procedura w przypadkach, gdy władze innych krajów oddzieliły dzieci od polskich rodziców, ale zgadzają się, by trafiły one do Polski pod pieczę bliskich krewnych bądź rodziny zastępczej lub placówki opiekuńczej. Jeśli już doszło do zabrania dziecka rodzicom, a postępowanie w tej sprawie może potrwać jakiś czas, lepiej, żeby trafiło ono – choćby ze względu na język, tożsamość kulturową i narodową - do polskich opiekunów, a nie np. niemieckich czy angielskich.
Ustawa reguluje zasady finansowania wydatków związanych z pobytem dziecka w pieczy zastępczej na terenie Polski. Wydatki te mają być ponoszone przez powiaty. Koszty przywiezienia dziecka do Polski może pokryć Skarb Państwa.
W przypadkach, gdy walczący o prawa do swych dzieci rodzice muszą składać wnioski do zagranicznych sądów czy innych instytucji, a nie stać ich na opłacenie tłumacza, koszty tłumaczenia pokrywa Skarb Państwa.
Sądy specjalistyczne
Ww. ustawa zreformowała postępowanie z wnioskami o przekazanie dziecka za granicę, wynikającymi z Konwencji Haskiej. Wprowadziła zakaz wydawania dziecka z terytorium naszego kraju do czasu uprawomocnienia się postanowienia sądu. Buduje sądownictwo specjalistyczne do tego typu niezwykle delikatnych spraw. Zajmie się nimi 30 sędziów z 11 sądów zamiast 315 sądów oraz 1 sąd odwoławczy zamiast 45.
Ustawa wprowadziła także skargę kasacyjną od orzeczeń w sprawach o odebranie osoby podlegającej władzy rodzicielskiej lub pozostającej pod opieką, prowadzonych w trybie Konwencji Haskiej z 1980 roku o cywilnych aspektach uprowadzenia dziecka za granicę. Skargę Kasacyjną do Sądu Najwyższego mogą wnieść: Prokurator Generalny, Rzecznik Praw Obywatelskich lub Rzecznik Praw Dziecka.Zob. też: Polskie dzieci pod polską ochroną...
Potrzebujesz porady prawnej?
Unia Europejska będzie chronić tożsamość kulturową dzieci
We wszystkich krajach Unii Europejskiej obowiązywać będzie jednolita zasada poszanowania tożsamości kulturowej, religijnej i językowej dziecka, gdy trafia ono do rodziny zastępczej. Wielki sukces Polski To wielki sukces starań prowadzonych na forum Unii Europejskiej przez Ministerstwo (...)
Pierwsze wspólne przepisy dotyczące obowiązków i odpowiedzialności pośredników na jednolitym rynku otworzą nowe możliwości świadczenia usług cyfrowych ponad granicami przy równoczesnym zapewnieniu wysokiego poziomu ochrony użytkowników bez względu (...)
Czego dotyczy rządowy projekt ustawy chroniącej dzieci? Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o wykonywaniu niektórych czynności organu centralnego w sprawach rodzinnych z zakresu obrotu prawnego na podstawie prawa Unii Europejskiej i umów międzynarodowych, przygotowany przez (...)
Wakacje za granicą Przed każdą taką zagraniczną podróżą, czy to samodzielną, czy w grupach zorganizowanych, niezależnie od tego, czy to wyjazd wakacyjny czy w celach biznesowych – warto poświęcić kilka chwil, aby zadbać o spokojny pobyt, z którego przywieziemy wyłącznie (...)
TSUE nie może zawieszać polskich ustaw dotyczących ustroju i właściwości polskich sądów...
14 lipca 2021 r. Trybunał Konstytucyjny, na rozprawie, rozpoznał pytanie prawne Sądu Najwyższego dotyczące obowiązku państwa członkowskiego UE polegającego na wykonywaniu środków tymczasowych odnoszących się do kształtu ustroju i funkcjonowania konstytucyjnych organów władzy (...)
Polskie dzieci pod polską ochroną...
Uchwalona 10 stycznia 2018 roku ustawa o wykonywaniu niektórych czynności organu centralnego w sprawach rodzinnych z zakresu obrotu prawnego na podstawie prawa Unii Europejskiej i umów międzynarodowych, reformuje postępowanie z wnioskami o przekazanie dziecka za granicę, wynikającymi (...)
Dzięki Ministerstwu Sprawiedliwości Unia Europejska chroni tożsamość dzieci 1 sierpnia br. weszły w życie przepisy rozporządzenia Bruksela II b, dzięki którym we wszystkich krajach Unii Europejskiej obowiązywać będzie jednolita zasada poszanowania tożsamości kulturowej, religijnej (...)
Rozporządzenie 2016/679 dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych (...)
Rezolucja w sprawie konfliktu w Strefie Gazy
Parlament Europejski przyjął rezolucję, w której wezwał do natychmiastowego i trwałego zawieszenia broni, powstrzymania ataków rakietowych przez Hamas na Izrael oraz zakończenie izraelskich działań wojskowych w Strefie Gazy i rozmieszczenie sił wielonarodowych w regionie. Parlament domaga (...)
Unijny Certyfikat COVID do podróżowania po Europie
Polska została podłączona do systemu Unijnych Certyfikatów Covid 1 czerwca Polska dołączyła do systemu Unijnych Certyfikatów COVID (UCC), które mają ułatwić podróżowanie po UE w czasie epidemii. Pełne uruchomienie systemu dla krajów Wspólnoty (...)
Parlament o konflikcie w Strefie Gazy
Rada oraz Komisja Europejskia przedstawiły posłom stanowisko w sprawie tragicznego i trwającego konfliktu w Strefie Gazy. Oprócz zaprzestania użycia ognia, najważniejsza jest w tym momencie pomoc humanitarna, woda pitna, żywność, powiedział czeski minister spraw zagranicznych Karel Schwarzenberg. (...)
Narodowy Program Rozwoju Czytelnictwa 2.0
Narodowy Program Rozwoju Czytelnictwa 2.0 na lata 2021–2025 został przyjęty przez Radę Ministrów! Ponad miliard złotych zostanie przeznaczonych w ramach Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa (NPRCz) 2.0 na różne formy wsparcia i promocji czytelnictwa w Polsce w latach 2021–2025. (...)
Internet bezpieczny dla dzieci
Unia wynegocjowała umowę w sprawie bezpieczeństwa w cyberprzestrzeni z 17 serwisami społecznościowymi.Siedemnaście głównych portali społecznościowych zgodziło się wprowadzić zabezpieczenia, które mają służyć ochronie dzieci i młodzieży przed nieświadomym narażaniem na ryzyko swojej (...)
Spór gazowy na forum Parlamentu
Sprawa sporu gazowego między Ukraina i Rosją oraz przerwania dostaw gazu do Unii Europejskiej była przedmiotem dzisiejszej debaty w Parlamencie Europejskim w Strasburgu. Informacje o aktualnej sytuacji przedstawił posłom wicepremier Czech, które przewodniczą w tym półroczu (...)
Kto i na jakich zasadach może założyć spółkę europejską
W związku z działaniem i celem Unii Europejskiej, państwa członkowskie zmierzają do utworzenia m.in. rozwoju gospodarczego Wspólnoty, jak i do ujednolicenia systemu prawnego w tym zakresie. Wyrazem tego może być uregulowanie w prawie europejskim swoistych form paneuropejskich (...)
Ustawa chroniąca polskie dzieci już wkrótce
Ustawa o wykonywaniu niektórych czynności organu centralnego w sprawach rodzinnych z zakresu obrotu prawnego na podstawie prawa Unii Europejskiej i umów międzynarodowych przewiduje powierzenie rozpoznawania spraw dotyczących bezprawnego uprowadzenia lub zatrzymania osoby podlegającej (...)
KE określiła wymogi zabezpieczeń teleinformatycznych dla dostawców usług cyfrowych oraz parametry i progi zgłaszania incydentów istotnych 30 stycznia 2018 Komisja Europejska przyjęła rozporządzenie wykonawcze określające środki techniczne i organizacyjne dla dostawców (...)
Komisja Europejska podjęła działania w obronie praworządności w Polsce
Komisja Europejska podjęła szereg nowych działań, aby chronić praworządność w Polsce Komisja uzasadniła swoje poważne zastrzeżenia dotyczące planowanej reformy sądownictwa w Polsce w zaleceniu w sprawie praworządności skierowanym do polskich władz. W jej ocenie (...)
Jaka ma być nowa wspólna polityka wizowa UE?
Wspólna polityka wizowa 2.0 Sprawniejsze wydawanie wiz turystycznych, biznesowych i krótkookresowych, przy jednoczesnym podniesieniu opłaty do 80 euro – to propozycje Komisji Europejskiej dotyczące reformy wspólnej polityki wizowej UE. Nowe przepisy (...)
Początek roku szkolnego to czas, gdy pojawia się konieczność dopełnienia przez szkołę wielu obowiązków, w tym tych, które dotyczą przetwarzania danych osobowych. Temat ten co roku wzbudza ciekawość i pojawia się wiele pytań z nim związanych. Poznaj odpowiedzi (...)
