SÄ…d Rejonowy orzekÅ‚, że wobec skierowania do rachunku bankowego dÅ‚użnika egzekucji prowadzonych przez komorników sÄ…dowych oraz administracyjne organy egzekucyjne – obie egzekucje bÄ™dzie prowadziÅ‚ komornik sÄ…dowy. RozpoznajÄ…c zażalenie administracyjnego organu egzekucyjnego SÄ…d OkrÄ™gowy w G. powziÄ…Å‚ poważne wÄ…tpliwoÅ›ci: "Czy w przypadku zbiegu egzekucji administracyjnej i sÄ…dowej do tej samej rzeczy lub prawa majÄ…tkowego rozstrzygniÄ™cie sÄ…du wydane na podstawie art. 773 § 1 k.p.c., powinno wskazywać organ wÅ‚aÅ›ciwy do dalszego prowadzenia egzekucji jedynie z tego skÅ‚adnika, co do którego wystÄ…piÅ‚ zbieg egzekucji, czy też organ wÅ‚aÅ›ciwy do dalszego prowadzenia obu egzekucji, administracyjnej i sÄ…dowej w caÅ‚oÅ›ci?" W odpowiedzi SN podjÄ…Å‚ uchwałę:
Organ egzekucyjny wskazany przez sÄ…d na podstawie art. 773 § 1 k.p.c. prowadzi obie egzekucje łącznie w caÅ‚oÅ›ci.
Z art. 773 § 1 k.p.c. wynika, że sÄ…d rejonowy, któremu przekazano akta obu egzekucji, wydaje postanowienie oznaczajÄ…ce organ, który ma dalej prowadzić obie egzekucje w trybie wÅ‚aÅ›ciwym, nie jest jednak jasne, czy chodzi o obie egzekucje "w caÅ‚oÅ›ci", czy też tylko w takim zakresie, w jakim zostaÅ‚y skierowane do jednego przedmiotu.
Ustawodawca, okreÅ›lajÄ…c sytuacjÄ™, w której dochodzi do zbiegu, posÅ‚użyÅ‚ siÄ™ sformuÅ‚owaniem "zbieg egzekucji administracyjnej i sÄ…dowej do tej samej rzeczy lub prawa", natomiast opisujÄ…c skutki rozstrzygniÄ™cia sÄ…du wskazaÅ‚, że oznaczony organ prowadzi "łącznie egzekucje" w trybie wÅ‚aÅ›ciwym dla danego organu. Zdaniem SN gdyby ustawodawca zamierzaÅ‚ ograniczyć prowadzenie "łącznie egzekucji" tylko do przedmiotu, w którym zbiegÅ‚y siÄ™ egzekucje, posÅ‚użyÅ‚by siÄ™ innym zwrotem, a skoro tego nie uczyÅ‚, to daÅ‚ podstawÄ™ do przyjÄ™cia, że zwrot "egzekucje" oznacza obie zbiegajÄ…ce siÄ™ egzekucje w caÅ‚oÅ›ci. Nadto przepisy kodeksu postÄ™powania cywilnego oraz ustawy o postÄ™powaniu egzekucyjnym w administracji nie znajÄ… instytucji zbiegu sposobów egzekucji, co oznacza, że egzekucja prowadzona przez poszczególne organy egzekucyjne stanowi nierozdzielnÄ… caÅ‚ość.
Za powyższÄ… interpretacjÄ… przemawia także to, że sÄ…d ma obowiÄ…zek wziąć pod uwagÄ™ stopieÅ„ zaawansowania każdego ze zbiegajÄ…cych siÄ™ postÄ™powaÅ„ egzekucyjnych. Gdyby dalsza egzekucja miaÅ‚a siÄ™ toczyć łącznie tylko w odniesieniu do samego skÅ‚adnika majÄ…tku dÅ‚użnika; wówczas wystarczyÅ‚oby zbadanie, który organ pierwszy dokonaÅ‚ czynnoÅ›ci egzekucyjnej (najczęściej zajÄ™cia). SÄ…d postanawia także, jakie dokonane już czynnoÅ›ci pozostajÄ… w mocy. ByÅ‚oby to bezcelowe, gdyby dalsza łączna egzekucja dotyczyć miaÅ‚a tylko jednego skÅ‚adnika. Również i treść przepisu art. 774 k.p.c., (nakazujÄ…cy, aby organ, który przejÄ…Å‚ prowadzenie egzekucji sÄ…dowej i administracyjnej, orzekÅ‚ o kosztach czynnoÅ›ci egzekucyjnych dokonanych przez drugi organ, choćby te czynnoÅ›ci nie zostaÅ‚y utrzymane w mocy). wskazuje, że rozstrzygniÄ™cie kolizji na podstawie art. 773 § 1 k.p.c. prowadzi do połączenia obu egzekucji w caÅ‚oÅ›ci. Podobne argumenty wypÅ‚ywajÄ… z art. 838 k.p.c.
SN zwróciÅ‚ uwagÄ™, że postanowienie sÄ…du oznaczajÄ…ce organ wÅ‚aÅ›ciwy do dalszego łącznego prowadzenia egzekucji jest równoznaczne z orzeczeniem o dopuszczalnoÅ›ci okreÅ›lonej drogi egzekucyjnej w danej sprawie. W każdym wypadku wskazany organ jest uprawniony i zobowiÄ…zany do prowadzenia caÅ‚ej egzekucji "w trybie wÅ‚aÅ›ciwym", a wiÄ™c przy zastosowaniu wszystkich sposobów egzekucji przewidzianych w ustawie. Nie jest wiÄ™c dopuszczalne ograniczenie egzekucji w przekazanej sprawie wyłącznie do sposobu i przedmiotu, w stosunku do którego nastÄ…piÅ‚ zbieg egzekucji, i ponowne przekazywanie (zwracanie) sprawy organowi niewyznaczonemu przez sÄ…d.
SN przytoczyÅ‚ także dalsze argumenty. Gdy łączna egzekucja dotyczyÅ‚a tylko jednego przedmiotu, prowadzone byÅ‚yby dwa równolegÅ‚e postÄ™powania egzekucyjne, a wierzyciel musiaÅ‚by uzyskać dwa tytuÅ‚y wykonawcze, do czego nie byÅ‚oby podstaw w art. 794 k.p.c., Ponadto prowadzenie dwu równolegÅ‚ych egzekucji stwarzaÅ‚oby niebezpieczeÅ„stwo kolejnych zbiegów. SN odwoÅ‚aÅ‚ siÄ™ także do argumentów czysto pragmatycznych. Dwa równolegÅ‚e postÄ™powania egzekucyjne przed różnymi organami stwarzaÅ‚yby prozaiczny problem akt sprawy egzekucyjnej (art. 773 § 1 k.p.c.), bo tymi aktami musiaÅ‚yby dysponować równoczeÅ›nie obydwa organy egzekucyjne, co sprawiaÅ‚oby niedajÄ…ce siÄ™ pokonać trudnoÅ›ci praktyczne. DochodziÅ‚oby także do przewlekania egzekucji, bo egzekucjÄ™ z innych przedmiotów majÄ…tkowych trzeba by wstrzymać do chwili zakoÅ„czenie egzekucji z przedmiotu, w którym doszÅ‚o do zbiegu. PowstaÅ‚by także problem komunikacji miÄ™dzy obydwoma organami egzekucyjnymi, a co za tym idzie, "powtórnego" egzekwowania wierzytelnoÅ›ci przez organ niemajÄ…cy informacji o skutecznoÅ›ci dziaÅ‚ania drugiego organu, prowadzÄ…cego egzekucjÄ™ z innych rzeczy lub praw.
Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 24 lutego 2010 roku, sygn. akt III CZP 133/09