Pacjenci szpitali będą bezpieczni - komornik nie zajmie mienia zadłużonego szpitala

Zadłużone szpitale będą leczyć, uboższym stronom postępowania łatwiej będzie uzyskać pomoc adwokata a ubezwłasnowolnieni zostaną zwolnieni od kosztów sądowych. Takie główne zamiany przewiduje dość szeroka nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego (dalej: k.p.c.), przyjęta 14 kwietnia przez Rząd. 

Głównymi celami projektu zmian w k.p.c. są ułatwienie uboższym osobom dostępu do profesjonalnej pomocy w postępowaniu cywilnym oraz ochrona zadłużonych szpitali przed egzekucją komorniczą. Znowelizowane przepisy mają także poprawić ogólne zasady doręczania przesyłek sądowych oraz zwolnić ubezwłasnowolnionych od kosztów sądowych.

Jakie będą skutki zmian?

Ubodzy dostaną pomoc z urzędu

Strona ubiegająca się o pomoc adwokata czy też radcy prawnego, nie będzie musiała być zwolniona całkowicie bądź też częściowo z kosztów sądowych. W aktualnym stanie prawnym, ustanowienie pomocy z urzędu (przez sąd) jest uzależnione od jednoczesnego zwolnienia od kosztów. Innymi słowy, jeśli sąd nie zwolni strony z kosztów, nie ma możliwości wnioskowania o pomoc z urzędu. Po nowelizacji strona będzie mogła wnioskować o pełnomocnika, choćby nawet uiściła opłatę sądową od pozwu. Takie rozwiązanie będzie korzystne w tych przypadkach, gdy opłata sądowa (opłata od pozwu) nie jest wysoka ale sprawa jest tak skomplikowana, że konieczna jest pomoc adwokata na którą jednak strony nie stać. Teraz ubożsi częściej mogą więc przegrywać trudne sprawy, nie ze względu na niemożność poniesienia kosztów postępowania ale ze względu na brak środków na zatrudnienie adwokata czy też radcy prawnego.

O tym czy taka pomoc będzie z urzędu przyznana, zadecyduje sąd, jeśli uzna udział pełnomocnika za potrzebny. Dla ustanowienia pomocy z urzędu konieczne będzie złożenie oświadczenia o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania. Co ciekawe, projekt przewiduje możliwość wyboru pełnomocnika przez stronę - jednakże to rozwiązanie już na tym etapie prac nad projektem budzi kontrowersje i sprzeciwy przedstawicieli doktryny, stąd też wątpliwym jest aby zostało wprowadzone w tej formie.

Zadłużone szpitale będą lepiej chronione przed egzekucją komorniczą

Aktualnie nie ma żadnych przeszkód aby w toku postępowania egzekucyjnego komornik zajął mienie ruchome szpitala.

Zwiększy się ochrona osób ubogich

Zwolnieniu spod egzekucji będą także podlegały świadczenia pomocy społecznej a więc m. in. zasiłki (stały, okresowy, celowy czy też na usamodzielnienie) a także pomoc dla rodzin zastępczych.

Strony będą ponosić odpowiedzialność karną

Nowelizacja Kodeksu wprowadza konieczność pouczenia przez sąd stron postępowania o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywych zeznań.  Jak dotąd strony nie ponosiły odpowiedzialności karnej a jedyną konsekwencją mówienia nieprawdy w postępowaniu cywilnym przez strony była możliwość przegrania postępowania, jeśli w toku przesłuchania strony okazało się, że kłamie.  Po zmianie przepisów strona będzie ponosić odpowiedzialność karną.

Nie stawiający się w sądzie świadek więcej zapłaci

Zwiększy się wysokość maksymalnej grzywny. Aktualnie Kodeks przewiduje grzywną w wysokości do tysiąca złotych. Po zmianie kwota ta znacznie wzrośnie. Zgodnie z projektem ustawy, w postępowaniu cywilnym sąd będzie mógł wymierzyć aż 5.000 zł grzywny.  Ma to znaczenie przykładowo dla świadków, którzy notorycznie nie stawiają się w sądzie na przesłuchanie czy też odmawiają bezpodstawnie składania zeznań.

Ubezwłasnowolniony nie zapłaci

Zgodnie z projektem ubezwłasnowolniony nie będzie ponosił kosztów postępowania w sprawie o zmianę czy też uchylenie orzeczenia o ubezwłasnowolnieniu. Ustawa nowelizacyjne wprowadza także zmiany w ustawie o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Zniknie monopol Poczty Polskiej

Doręczenia przesyłek pocztowych będą dokonywane nie tylko za pośrednictwem Poczty Polskiej (operatora publicznego) ale także przez operatorów prywatnych.

Aby projekt wszedł w życie, musi zostać uchwalony przez Sejm, Senat i podpisany przez Prezydenta RP.

Podstawa prawna:

• Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, przedłożony przez Ministra Sprawiedliwości.

Zespół
e-prawnik.pl