ETS o prawie odliczenia VAT-u od paliwa!

Spór toczący się przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Krakowie dotyczy możliwości odliczania przez spółkę Magoora podatku VAT naliczonego przy zakupie paliwa do samochodu używanego w ramach prowadzonej przez nią działalności na podstawie umowy leasingu.

W dniu 25 marca 2005 r. spółka Magoora zawarła umowę leasingu operacyjnego samochodu, która została zarejestrowana w Urzędzie Skarbowym w dniu 13 czerwca 2005 r. Sąd krajowy nie podaje żadnych informacji dotyczących marki i charakterystyki technicznej tego samochodu.

Z postanowienia odsyłającego wynika, że ograniczenia w odliczaniu podatku VAT naliczonego przy zakupie paliwa według wzoru matematycznego zawartego w ustawie o podatku VAT w brzmieniu obowiązującym w dniu zawarcia umowy leasingu, to jest w dniu 25 marca 2005 r., nie miały zastosowania do spółki Magoora. Natomiast, w związku z przyjęciem nowej wersji art. 86 ust. 3 ustawy o podatku VAT, w brzmieniu obowiązującym od dnia 22 sierpnia 2005 r., ograniczenia w odliczaniu podatku VAT w odniesieniu do powyższego zakupu zostały wobec tej spółki zastosowane, ponieważ dopuszczalna masa używanego przez nią samochodu nie przekraczała 3,5 tony.

W dniu 30 sierpnia 2005 r. spółka Magoora wystąpiła do Naczelnika Urzędu Skarbowego Kraków-Prądnik z wnioskiem o udzielenie interpretacji przepisów ustawy o podatku VAT dotyczących zakresu i ograniczeń możliwości odliczania podatku VAT naliczonego przy zakupie paliwa do samochodu używanego na podstawie umowy leasingu. Spółka ta uważa, że w dalszym ciągu powinna mieć prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego przy zakupie paliwa do używanego przez siebie samochodu na podstawie art. 17 ust. 6 szóstej dyrektywy.

Później sprawa trafiła aż do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie. Ten zaś wystąpił w maju 2007 r. do ETS z wnioskiem o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym.

Trybunał (czwarta izba) orzekł, co następuje:

Artykuł 17 ust. 6 akapit drugi szóstej dyrektywy Rady 77/388/EWG z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku stoi na przeszkodzie temu, by państwo członkowskie, przy dokonywaniu transpozycji tej dyrektywy do prawa wewnętrznego, uchyliło całość przepisów krajowych dotyczących ograniczeń prawa do odliczenia podatku od wartości dodanej naliczonego przy zakupie paliwa do samochodów używanych dla celów działalności podlegającej opodatkowaniu, zastępując je, w dniu wejścia w życie tej dyrektywy na swym terytorium, przepisami ustanawiającymi nowe kryteria w tym przedmiocie, jeżeli - co winien ocenić sąd krajowy - te ostatnie przepisy powodują rozszerzenie zakresu zastosowania wskazanych ograniczeń. Powyższy przepis w każdym razie stoi na przeszkodzie temu, by państwo członkowskie zmieniło później swoje ustawodawstwo, obowiązujące od wyżej wskazanego dnia, w sposób, który rozszerza zakres zastosowania tych ograniczeń w stosunku do sytuacji istniejącej przed tym dniem.

Zgodnie z art. 17 ust. 6 szóstej dyrektywy państwa członkowskie mogą utrzymać w mocy swe przepisy dotyczące wyłączenia prawa do odliczenia podatku VAT obowiązujące w chwili wejścia w życie tej dyrektywy, aż do przyjęcia przez Radę przepisów przewidzianych w tym przepisie. Dokonanie zaś interpretacji przepisów krajowych w celu określenia ich treści w dniu wejścia w życie szóstej dyrektywy oraz w celu ustalenia, czy przepisy te spowodowały rozszerzenie zakresu obowiązujących wyłączeń po wejściu w życie szóstej dyrektywy, należy co do zasady do kompetencji sądu krajowego.

Zadaniem prawodawcy wspólnotowego jest ustanowienie wspólnotowego systemu wyłączeń prawa do odliczenia podatku VAT i dokonanie w ten sposób stopniowej harmonizacji ustawodawstw krajowych w dziedzinie podatku VAT. Do chwili obecnej prawo wspólnotowe nie zawiera żadnego przepisu zawierającego wyliczenie wydatków, w przypadku których prawo do odliczenia podatku VAT jest wyłączone.

Trybunał uznał, że zmiana ustawy o podatku VAT wprowadzona ustawą z dnia 21 kwietnia 2005 r., która weszła w życie w dniu 22 sierpnia 2005 r., spowodowała rozszerzenie zakresu zastosowania tych ograniczeń w porównaniu do sytuacji istniejącej w chwili wejścia w życie szóstej dyrektywy w stosunku do Rzeczypospolitej Polskiej, co w świetle orzecznictwa ETS jest sprzeczne z art. 17 ust. 6 akapit drugi tej dyrektywy.

ETS zauważył też, iż zadaniem sądu krajowego jest dokonanie interpretacji swego prawa wewnętrznego - w zakresie, w jakim jest to tylko możliwe - w świetle treści i celów szóstej dyrektywy po to, by osiągnąć przewidziane w niej rezultaty, przychylając się do interpretacji przepisów krajowych najbardziej zgodnej z tymi celami, a przez to dochodząc do rozstrzygnięcia zgodnego z przepisami tej dyrektywy, a także, jeśli jest to konieczne, powstrzymując się od stosowania wszelkich sprzecznych przepisów prawa krajowego.

Dzieki temu wyrokowi podatnicy, posiadający tzw. samochody z kratką, mogą do końca 2008 roku ubiegać się o zwrot nieodliczonego podatku VAT (w związku ze zmianą od 1 maja 2004 r. przepisów o VAT).

Wyrok Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości z dnia 22 grudnia 2008 r. w sprawie C-414/07 (Magoora Sp. z o. o. przeciwko Dyrektor Izby Skarbowej w Krakowie) opublikowany został 21 lutego 2009 r. w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Podatnikom, których rozliczenia VAT były już przedmiotem postępowania podatkowego, zakończonego decyzją określającą wysokość podatku, w zakresie objętym decyzją nie przysługuje uprawnienie do korekty deklaracji. Wykorzystanie wyroku ETS i odliczenie podatku może w takich wypadkach nastąpić w drodze wznowienia postępowania zakończonego decyzją ostateczną. Zgodnie z Ordynacją podatkową wznowienie postępowania jest możliwe w przypadku wydania przez ETS orzeczenia mającego wpływ na treść ostatecznej decyzji. Wznowienie postępowania następuje wyłącznie na żądanie strony wniesione w terminie miesiąca od dnia publikacji sentencji orzeczenia w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. A więc termin do złożenia skutecznego wniosku o wznowienie postępowania w oparciu o omawiany wyrok ETS upływa w 23 marca 2009 r.

Wyrok ETS - komentarz Ministerstwa Finansów

W związku z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich z dnia 22 grudnia 2008 r. w sprawie C-414/07 Magoora, Ministerstwo Finansów uprzejmie informuje, że uwzględniając fakt, ze zgodnie z obowiązującą przed przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej ustawą z dnia ustawą z dnia 8 stycznia 1993r.opodatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11,  poz. 50 z późn. zm.) całkowity zakaz odliczenia podatku naliczonego od paliwa dotyczył samochodów osobowych oraz innych pojazdów o dopuszczalnej ładowności do 500 kg, zaś od 1 maja 2004 r. wprowadzono przepisy uniemożliwiające odliczenie podatku naliczonego przy nabyciu paliwa do samochodów osobowych oraz innych pojazdów samochodowych o dopuszczalnej ładowności mniejszej niż określona według wzoru: DŁ = 357 kg + n x 68 kg (tzw. wzór Lisaka) - skutki budżetowe z tytułu tego orzeczenia nie powinny być znaczące. Zgodnie z przepisami obowiązującymi od dnia 1 maja 2004 r. np. dla samochodu o homologacji dla 4 osób ograniczenie w odliczaniu podatku naliczonego dotyczy samochodów o dopuszczalnej ładowności do 629 kg, zatem różnica dotyczy podatku naliczonego przy zakupie paliwa do samochodów o ładowności w przedziale od 500 do 629 kg.

Natomiast w związku z tym, że zmiana wprowadzona w przepisach ustawy o podatku od towarów usług z dniem 22 sierpnia 2005 r., co do zasady miała charakter techniczny nie powinny wystąpić skutki budżetowe w tym zakresie.

Należy jednocześnie pamiętać, iż skutki budżetowe z tytułu przyznania zgodnie z ww. wyrokiem ETS odliczenia podatku od towarów i usług od nabywanych przez podatników paliw do napędu pojazdów samochodowych zostaną w części zredukowane skutkami w podatkach dochodowych. W przypadku podatników, którzy zaliczyli wydatki z tytułu nieodliczonego podatku naliczonego w koszty uzyskania przychodów, ewentualna korekta w podatku od towarów i usług (i odliczenie tego podatku) skutkowałaby koniecznością dokonania korekty w podatku dochodowym („wyrzuceniu" tych wydatków z kosztów uzyskania przychodów).

Możliwość ewentualnej korekty odliczenia podatku z tytułu nabytego paliwa do napędu pojazdów samochodowych uwarunkowana jest posiadaniem przez podatnika stosownych dokumentów homologacyjnych, z których wynika, iż nie był to samochód osobowy.  

Nieprawdziwe i nieuzasadnione są rozpowszechniane informacje, że skutki z tytułu ww. wyroku ETS mogłyby sięgać miliardów zł. Skutki te będą z pewnością o wiele niższe i nie powinny mieć istotnego wpływu na wykonanie budżetu przyszłego roku. Trudno jest, biorąc pod uwagę wszystkie aspekty związane z dokonaniem takiej korekty, w tym równoczesną konieczność dokonania korekty w podatku dochodowym, określić skalę tych skutków, gdyż nie wiadomo ilu podatników zdecyduje się na korektę w podatku od towarów i usług.

Źródło: www.mf.gov.pl

Wyrok Europejskiego Trybunału Strawiedliwości z dnia 22 grudnia 2008 r. sprawie C‑414/07 - Magoora sp. z o.o. przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Krakowie; http://curia.europa.eu