Kary pieniężne nakładane w postępowaniu antymonopolowym przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów

Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów ma chronić prawa konsumentów oraz zdrową konkurencję na rynku, a także ma zabezpieczać rynek przed wykorzystywaniem pozycji dominującej przez niektórych przedsiębiorców. Podmioty naruszające przepisy ustawy czynią to w celu zwiększenia swych wpływów - zarówno wpływu na rynku, jak i wpływów pieniężnych - zwiększenia zysku. Ustawa za naruszanie jej postanowień przewiduje kary finansowe, które mają ukrócić osiągnięte nielegalnie zyski. Nie oznacza to, że nałożenie kary pieniężnej dotyczy tylko tych przedsiębiorców, którzy łamiąc przepisy ustawy monopolowej osiągnęli wymierną korzyść - kara pieniężna może być nałożona na każdego przedsiębiorcę, który złamał postanowienia ustawy.

Zgodnie z przepisami ustawy, Prezes Urzędu może nałożyć na przedsiębiorcę, w drodze decyzji, karę pieniężną w wysokości nie większej niż 10% przychodu osiągniętego w roku rozliczeniowym poprzedzającym rok nałożenia kary, jeżeli przedsiębiorca ten:

1. dopuścił się naruszenia zakazu zawierania porozumień naruszajacych konkurencję,
2. dopuścił się naruszenia art. 81 lub art. 82 Traktatu WE,
3. dokonał koncentracji bez uzyskania zgody Prezesa Urzędu. 

Kara ta zostanie nałożona chociażby przedsiębiorca złamał powyższe zasady nieumyślnie.

Prezes Urzędu może również nałożyć karę pieniężną w wysokości od 1 000 do 50 000 000 euro na przedsiębiorcę, który:

• we wniosku o przedłużenie terminu posiadania akcji lub udziałów (których posiadanie co do zasady stanowi koncentrację przedsiębiorców) lub w zgłoszeniu zamiaru koncentracji podał nieprawdziwe dane,
• nie udzielił informacji żądanych przez Prezesa UOKiK lub też udzielił nieprawdziwych lub wprowadzających w błąd informacji,
• nie współdziała z odpowiednimi organami w toku kontroli przeprowadzonej w ramach postępowania przed Prezesem Urzędu,
• nie wypełnił ciążącego na nim obowiązku, polegającego na powiadomieniu Prezesa UOKiK o wszczętym za granicą postępowaniu prowadzonym przeciwko przedsiębiorcy, a opartym na podejrzeniu dokonania działań ograniczających konkurencję oraz na przekazaniu Prezesowi UOKiK kopii orzeczenia wydanego w wyniku tego postępowania.

Także i w tym przypadku kara może zostać nałożona nawet gdy przedsiębiorca działa nieumyślnie.

Kary za zwłokę w wykonaniu decyzji lub orzeczenia

Przedsiębiorca wobec którego Prezes Urzędu wydał decyzję:

• nakazującą zaniechanie stosowania praktyki ograniczającej konkurencję,
• nakazującą zaniechanie stosowania praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów,
• nakładającą na przedsiębiorców zamierzających dokonanie koncentracji dodatkowych warunków,
• zakazującą dokonania koncentracji,
• nakazującą dokonanie określonych działań w sytuacji, gdy niezgłoszona koncentracja się już dokonała, albo gdy przedsiębiorcy dokonali koncentracji, pomimo niewykonania obowiązków nałożonych na nich w drodze warunkowej decyzji zezwalającej na dokonanie koncentracji,

a który pozostaje w zwłoce z wykonaniem tej decyzji, może zostać ukarany kara pieniężną w wysokości stanowiącej równowartość od 500 do 1000 euro za każdy dzień zwłoki w wykonaniu tej decyzji.

To samo dotyczy przedsiębiorcy, który pozostaje w zwłoce z wykonaniem wyroków sądu ochrony konkurencji i konsumentów.

Kara pieniężna nałożona na osobę fizyczną, która zarządza spółką

W większości przypadków przepisy ustawy mają zastosowanie do przedsiębiorców działających w formie osób prawnych, reprezentowanych przez osoby fizyczne zarządzające daną osobą prawną. Złamanie postanowień ustawy jest najczęściej wynikiem decyzji osób zarządzających. Ustawa zawiera także katalog kar pieniężnych, które mogą być na osoby te nałożone. I tak, na osobę fizyczną, pełniącą funkcję kierowniczą lub wchodzącą w skład organu zarządzającego przedsiębiorcy lub związku przedsiębiorców, może być nałożona - przez Prezesa Urzędu - kara pieniężna, jeżeli osoba ta umyślnie bądź nieumyślnie:

1. nie wykonała decyzji:
   • nakazującej zaniechanie stosowania praktyki ograniczającej konkurencję,
   • nakazującej zaniechanie stosowania praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów,
   • nakładającej na przedsiębiorców zamierzających dokonanie koncentracji dodatkowych warunków,
   • zakazującej dokonania koncentracji,
   • nakazującej dokonanie określonych działań w sytuacji, gdy niezgłoszona koncentracja się już dokonała, albo gdy przedsiębiorcy dokonali koncentracji, pomimo niewykonania obowiązków nałożonych na nich w drodze warunkowej decyzji zezwalającej na dokonanie koncentracji,
2. nie zgłosiła zamiaru koncentracji
3. nie udzieliła informacji lub udzieliła nierzetelnych lub wprowadzających w błąd informacji żądanych przez Prezesa UOKIK w toku kontroli.