Kasy fiskalne jeszcze poczekają...

Skąd się wziął obowiązek prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku VAT należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących? 

W zasadzie wszyscy podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku VAT należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących. 

Jednak Minister Finansów na mocy ustawy o VAT uzyskał kompetencje polegające na tym, iż w drodze rozporządzenia:  

• określa sposób, warunki i tryb odliczania od kwoty podatku należnego (zwrotu) kwoty wydatkowanej na zakup kas rejestrujących oraz przypadki, warunki i tryb zwrotu przez podatnika kwot, uzyskanych za zakup kas rejestrujących, w przypadku gdy w okresie 3 lat od dnia rozpoczęcia ewidencjonowania zaprzestaną ich używania lub nie dokonują w obowiązującym terminie zgłoszenia kasy do obowiązkowego przeglądu technicznego przez właściwy serwis, a także w przypadkach naruszenia warunków związanych z odliczeniem tych kwot, oraz inne przypadki naruszenia warunków związanych z jej odliczeniem (zwrotem), powodujące konieczność dokonania przez podatnika zwrotu, mając na uwadze okres wykorzystywania kas rejestrujących oraz przestrzeganie przez podatników warunków technicznych związanych z wykorzystywaniem tych kas; 

• może określić inny limit odliczeń dla kas o zastosowaniu specjalnym, które programowo, funkcjonalnie i konstrukcyjnie są zintegrowane z innymi urządzeniami; 

• może zwolnić na czas określony niektóre grupy podatników oraz niektóre czynności z obowiązku ze względu na rodzaj prowadzonej działalności lub wysokość obrotu. 

W wykonaniu tej legitymacji ustawowej zostało wydane rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2004 r. w sprawie kas rejestrujących. Z dniem 27 grudnia 2005 r. ulega ono zmianie wynikającej z rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 6 grudnia 2005 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie kas rejestrujących. 

Dłuższe zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania przy zastosowaniu kasy fiskalnej

W wyniku tych zmian do dnia 31 marca 2006 r.(z 31 grudnia 2005 r.) przedłużono zwolnienie z obowiązku ewidencjonowania przy zastosowaniu kasy fiskalnej sprzedaż w zakresie czynności wymienionych w załączniku do rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących, tzn. następujące czynności:

Objaśnienia: ex - dotyczy wyłącznie danej usługi z danego grupowania.  

*) Zastosowana symbolika PKWiU odpowiada Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług, o której mowa w § 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 6 kwietnia 2004 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) - w brzmieniu obowiązującym na dzień wejścia w życie ustawy.  

¹⁾ Nie dotyczy podatników, którzy rozpoczęli ewidencjonowanie tych usług (sprzedaży towarów) przed dniem 1 stycznia 2005 r.  

²⁾ Dotyczy również podatników rozpoczynających w 2005 r. wykonywanie sprzedaży, jeżeli do końca roku 2005 podatnik spełni warunki, o których mowa w poz. 41 załącznika, z tym że w przypadku podatników rozpoczynających wykonywanie czynności w drugiej połowie 2005 r. - jeżeli liczba operacji świadczenia tych usług do końca roku nie przekroczy odpowiednio 25, a liczba odbiorców tych usług 10. 

Dotyczy to odpowiednio także podatników świadczących usługi w pierwszym kwartale 2006 r. 

³⁾ W zakresie sprzedaży wysyłkowej towarów korzystanie ze zwolnienia możliwe jest tylko przez podatników, którzy niezależnie od innych wymogów dotyczących zwolnienia z ewidencjonowania prowadzą szczegółową ewidencję dowodów zapłaty, na podstawie której można ustalić również dane (w tym adres) osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej lub osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą w formie indywidualnego gospodarstwa rolnego, na rzecz której dokonano wysyłki towarów. 

W zasadzie przedłużeniu od dnia 1 stycznia 2006 r. do dnia 31 marca 2006 r. uległy również m.in. następujące zwolnienia od obowiązku ewidencjonowania obrotu za pomocą kas fiskalnych: 

1) dotyczące podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług wymienionej w poz. 1-39 ww. załącznika do rozporządzenia, jeśli w poprzednim roku podatkowym udział obrotów z tytułu tej sprzedaży w obrotach ogółem podatnika z działalności w zakresie sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych ustawy był większy niż 70 %;  

2) podatników opłacających zryczałtowany podatek dochodowy w formie karty podatkowej (o ile wcześniej nie powstał wobec nich obowiązek ewidencjonowania) w zakresie następującej działalności: 

a) wykonywanej bez zatrudniania pracowników, z wyjątkiem małżonka:

• usługi ślusarskie; 

• usługi w zakresie kotlarstwa;

• usługi w zakresie mechaniki maszyn i urządzeń rolniczych;

• witrażownictwo;

• bednarstwo;

• koszykarstwo;

• wytwarzanie mioteł, wyrobów z gałęzi i słomy;

• gręplarstwo;

• usługi w zakresie bieliźniarstwa;

• usługi w zakresie gorseciarstwa;

• czapnictwo i kapelusznictwo męskie;

• modniarstwo;

• usługi krawieckie; 

• cerowanie i naprawa odzieży, obciąganie guzików, okrętkowanie, mereżkowanie, plisowanie;

• cholewkarstwo;

• szewstwo miarowe;

• szewstwo ortopedyczne;

• szewstwo naprawkowe;

• rymarstwo, z wyjątkiem produkcji plandek;

• wytwarzanie waty z cukru, prażenie kukurydzy;

• usługowy wyrób i naprawa instrumentów muzycznych elektrycznych i elektronicznych;

• usługi w zakresie zduństwa - dla ludności;    

• obsługa maszynowa produkcji rolniczej i ogrodniczej;

• usługi zwalczania szkodników roślin i zwierząt;

• kominiarstwo;

• sprzątanie wnętrz;

• ważenie osób;

• usługi w zakresie radiestezji;

• usługi świadczone w gospodarstwach domowych;

• przewozy pasażerskie z wykorzystaniem ludzkiej i zwierzęcej siły pociągowej; 

• usługi w zakresie transportu osób na rzece Dunajec przez flisaków pienińskich;

• sprzedaż śniadań, obiadów i kolacji w liczbie posiłków każdego rodzaju, licząc w skali średniej tygodniowej, do 20 na dobę;

• opieka domowa nad dziećmi i osobami chorymi;

• usługi edukacyjne w zakresie udzielania lekcji na godziny.   

b) a także: 

• usługi w zakresie wyrobu i naprawy naczyń blaszanych; 

• usługi pobielania kotłów i naczyń;

• kołodziejstwo; 

• kilimiarstwo;

• koronkarstwo, z wyjątkiem maszynowego;

• usługi hafciarskie;

• dziewiarstwo na drutach i szydełkach;

• repasacja pończoch; 

• wolne zawody - świadczenie usług w zakresie ochrony zdrowia ludzkiego (lekarz i lekarz stomatolog, felczer, technik dentystyczny, pielęgniarka czy położna).

Wszyscy wymienieni w tym punkcie 2 podatnicy w przypadku: 

• zrzeczenia się zastosowania opodatkowania zryczałtowanym podatkiem dochodowym w formie karty podatkowej albo utraty prawa do rozliczania podatku dochodowego w tej formie, lub 

• niedotrzymania warunku zwolnienia ww. lit. a 

- tracą prawo do zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania za pomocą kasy fiskalnej po upływie 2 miesięcy, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiły te zdarzenia, nie wcześniej jednak niż z chwilą przekroczenia w pierwszym kwartale 2006 r. obrotów w wysokości 40 000 zł - z działalności polegającej na sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych.  

3) podatników, u których kwota obrotu z działalności polegającej na sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym kwoty 40 000 zł i jeżeli wcześniej nie powstał wobec nich obowiązek ewidencjonowania. Zwolnienie to traci jednak moc po upływie 2 miesięcy, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiło w pierwszym kwartale 2006 r. przekroczenie kwoty obrotów w wysokości 40 000 zł, z działalności polegającej na sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych. 

Żadnego z wyżej wypunktowanych zwolnień nie stosuje się do podatników, dla których określone zostały już terminy rozpoczęcia ewidencjonowania. 

Zwolnienia dla początkujących 

Na mocy nowego rozporządzenia zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania za pomocą kasy fiskalnej w okresie od dnia 1 stycznia 2006 r. do dnia 31 marca 2006 r. również podatników rozpoczynających sprzedaż po 31 grudnia 2005 r., o której mowa w poz. 1-39 ww. załącznika do rozporządzenia wykonawczego do ustawy o VAT, w przypadkach kiedy przewidywany przez podatnika udział obrotów z tytułu tej sprzedaży w obrotach ogółem podatnika z działalności polegającej na sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych planowanych do zrealizowania do dnia 31 marca 2006 r. - będzie wyższy niż 70 %. 

Zwolnienie to traci jednak moc po upływie 2 miesięcy licząc od dnia 31 marca 2006 r., jeżeli udział obrotów ze sprzedaży zwolnionej od obowiązku ewidencjonowania wymienionej w poz. 1-39 załącznika do rozporządzenia, w obrotach ogółem, z działalności polegającej na sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych był równy lub niższy niż 70 % do dnia 31 marca 2006 r. 

Zwalnia się również z obowiązku ewidencjonowania za pomocą kas fiskalnych do dnia przekroczenia kwoty obrotów w wysokości 20 000 zł z działalności polegającej na sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, nie dłużej jednak niż do dnia 31 marca 2006 r. - podatników rozpoczynających sprzedaż w pierwszym kwartale 2006 r. 

Podstawa prawna:

• Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 6 grudnia 2005 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie kas rejestrujących (Dz. U. 2005 r., Nr 242, poz. 2043);

• Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2004 r. w sprawie kas rejestrujących (Dz. U. 2004 r., Nr 273, poz. 2706, ze zm.);

• Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. 2004 r., Nr 54, poz. 535, ze zm.);

• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 6 kwietnia 2004 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) (Dz. U. 2004 r., Nr 89, poz. 844);

• Ustawa z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. 1998 r., Nr 144, poz. 930, ze zm.)

A.J.
Zespół e-prawnik.pl