Zmiana przeznaczenia gruntu często oznacza wzrost jego wartości. Gdy zostanie sprzedany przed upływem 5 lat od zmiany planu zagospodarowania, gminie wolno żądać od właściciela opłaty do 30 proc. wzrostu wartości.
(...)Gmina dowiaduje się o każdej sprzedaży, ponieważ ustawa o zagospodarowaniu przestrzennym zobowiązuje notariuszy do przekazywania urzędowi gminy, w ciągu 7 dni od daty zawarcia, wypisu każdej umowy notarialnej sprzedaży nieruchomości. Wójt (burmistrz, prezydent) ma wydać decyzję o opłacie od wzrostu wartości bezzwłocznie po otrzymaniu wypisu.