23.1.2020
A.J.
Zespół e-prawnik.pl
Przeczytaj informacje dotyczące nowej matrycy stawek VAT, w tym m.in. o: zmianach w klasyfikacji towarów i usług na potrzeby VAT, uproszczeniu systemu stawek VAT.
1 listopada 2019 r. weszły w życie przepisy ustawy wprowadzającej m.in. nową matrycę stawek VAT oraz wiążącą informację stawkową (WIS) (ustawa z dnia 9 sierpnia 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw - Dz.U. poz. 1751).
Nowa matryca stawek VAT będzie stosowana od 1 kwietnia 2020 r.
Już od 1 listopada 2019 r. są stosowane nowe przepisy dotyczące stawek podatku VAT dla wydawnictw książkowych, nut, map i wydawnictw prasowych.
Co obejmuje ustawa wprowadzająca tzw. matrycę stawek VAT?
Obejmuje ona:
- zmianę klasyfikacji towarów i usług na potrzeby VAT
- uproszczenie systemu stawek VAT
- wprowadzenie wiążącej informacji stawkowej (WIS)
- zmiany w systemie ryczałtowym dla rolników
Zmiana klasyfikacji towarów i usług na potrzeby VAT
Obecny system stawek VAT – oparty na Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług z 2008 r. – jest systemem rozbudowanym i skomplikowanym (duża liczba pozycji w załącznikach zawierających wykazy towarów objętych stawkami obniżonymi oraz liczne wyłączenia z grupowań PKWiU (ex). Jest on często krytykowany za brak wiążącej mocy opinii klasyfikacyjnych wydawanych przez GUS.
Nowa matryca to zmiana sposobu identyfikowania towarów i usług na potrzeby VAT i odejście od stosowania Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU 2008) na rzecz:
- Nomenklatury scalonej (CN) albo Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB) w zakresie towarów oraz
- aktualnej Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU 2015) w zakresie usług.
Co to jest Nomenklatura scalona (CN)?
Nomenklatura scalona (ang. Combined Nomenclature, CN) to usystematyzowany wykaz towarów, który pozwala na sklasyfikowanie towarów dla potrzeb obrotu międzynarodowego, statystyk handlu zagranicznego Unii Europejskiej oraz obrotu wewnątrzwspólnotowego. Nadzór nad nomenklaturą CN sprawuje Komisja Europejska, która każdego roku publikuje jej nową wersję. Nomenklatura scalona jest ośmiocyfrowym rozwinięciem Zharmonizowanego Systemu Określania i Kodowania Towarów (HS), opracowanego przez Światową Organizację Celną. Na poziomie sześciu cyfr jest zbieżna z nomenklaturą HS. Nomenklatura scalona dzieli się na sekcje, działy, pozycje i podpozycje. Oprócz wykazu towarów zawiera również przepisy wstępne, uwagi do sekcji i działów oraz przypisy odnoszące się do podpozycji CN. Nomenklatura scalona dostępna jest w Przeglądarce Taryfowej, zamieszczonej na stronach internetowych Ministerstwa Finansów (strona internetowa: www.puesc.gov.pl zakładka: Taryfa celna i zakładka: Przeglądarka taryfowa).
Uproszczenie systemu stawek VAT
Założenia
Nowe rozwiązania przewidują uproszczenie matrycy stawek w celu zapewnienia przejrzystości systemu i prostego stosowania przepisów w tym zakresie. Konsekwencją zmian jest pewna modyfikacja zakresu stawek obniżonych. Zmiany zakresu stawek obniżonych są bowiem nieuchronną konsekwencją różnej budowy i systematyki CN i PKWiU.
Nowa matryca opiera się na następujących założeniach:
-
Objęcie jedną stawką w jak największym stopniu całych grup towarowych – całych (w miarę możliwości) działów CN. Oznacza to istotne zmniejszenie liczby pozycji w nowych załącznikach nr 3 i nr 10 do ustawy o VAT (Dz.U. z 2018 r. poz. 2174, z późn. zm.), które zawierają wykazy towarów i usług opodatkowanych według stawek odpowiednio 8% i 5%.
Przykład: Przy założeniu, że stawki obniżone będą miały przede wszystkim zastosowanie do produktów żywnościowych – stawką w wysokości 5% będą objęte całe działy CN (wszystkie towary sklasyfikowane w danym dziale):
- 02 – Mięso i podroby jadalne,
- 04 – Produkty mleczarskie; jaja ptasie; miód naturalny; jadalne produkty pochodzenia zwierzęcego, gdzie indziej niewymienione ani niewłączone,
- 07 – Warzywa oraz niektóre korzenie i bulwy, jadalne,
- 08 – Owoce i orzechy jadalne; skórki owoców cytrusowych lub melonów itd.
-
Generalne obniżenie stawek („równanie w dół”) – taką zasadę przyjęto w przypadku konieczności zmiany stawki na dane towary.
-
Zrównoważenie efektu uproszczenia matrycy podwyżkami stawek na wybrane (ale nieliczne) towary.
Efekt - uproszczenie systemu stawek obniżonych VAT
Przykład:
- pieczywo – obecnie stawka VAT dla pieczywa zależy od daty minimalnej trwałości lub terminu przydatności do spożycia. Jeśli data ta nie przekracza 14 dni to stawka wynosi 5%, ale gdy przekracza 14 dni – stosuje się stawkę 8%. W nowej matrycy VAT pieczywo (sklasyfikowane w dziale CN 19 Przetwory ze zbóż, mąki, skrobi lub mleka; pieczywa cukiernicze) każdego rodzaju i niezależnie od daty trwałości czy przydatności do spożycia będzie objęte stawką 5%.
- ciastka – podobnie jak przy pieczywie, stawka jest zależna od daty minimalnej trwałości lub terminu przydatności do spożycia. Jeśli to mniej niż 45 dni, stawka wynosi 8%, gdy przekracza ten termin – wzrasta do 23%. W nowej matrycy VAT ciastka (sklasyfikowane w dziale CN 19 Przetwory ze zbóż, mąki, skrobi lub mleka; pieczywa cukiernicze) każdego rodzaju i niezależnie od daty trwałości czy przydatności do spożycia będą objęte stawką 5%.
- owoce – obecnie większość owoców jest opodatkowana stawką 5%, stawka 8% ma zastosowanie do owoców tropikalnych, cytrusowych i podzwrotnikowych. W nowej matrycy VAT wszystkie owoce (sklasyfikowane w dziale CN 08 Owoce i orzechy jadalne; skórki owoców cytrusowych lub melonów) będą objęte stawką 5%.
Efektem przyjętych założeń przy budowie nowego systemu stawek VAT (oraz przy świadomości całkowicie odmiennej budowy i systematyki klasyfikacji stosowanej obecnie do celów podatku VAT PKWiU 2008 oraz CN) jest zmiana stawek na niektóre towary – przyjęcie zasady stosowania jednej stawki dla całych działów CN oznaczać może podwyższenie stawki dla danego towaru lub obniżenie dla innego towaru. Zmiana zatem stawek dla pojedynczych towarów, w przypadku zmiany sposobu identyfikowania towarów i zastosowanie do tego celu nowej klasyfikacji, była nieunikniona.
Obniżki i podwyżki stawek - przykłady
Obniżenie stawki VAT:
- owoce tropikalne i cytrusowe, niektóre orzechy (np. migdały, pistacje) – z 8% do 5%,
- pieczywo o terminie przydatności do spożycia lub minimalnej trwałości przekraczającej 14 dni z 8% do 5%,
- wyroby ciastkarskie (z 8% lub 23% - w zależności od terminu przydatności do spożycia lub minimalnej trwałości – do 5%),
- zupy, buliony, żywność homogenizowana – w tym również dietetyczne środki spożywcze specjalnego przeznaczenia medycznego – z 8% do 5%,
- musztarda, niektóre przyprawy przetworzone (np. pieprz, gałka muszkatołowa, tymianek) – z 23% do 8%,
- produkty dla niemowląt i dzieci tj. żywność przeznaczona dla niemowląt i małych dzieci, smoczki, pieluszki oraz foteliki samochodowe – z 8% do 5%,
- artykuły higieniczne (podpaski, tampony higieniczne, pieluchy) – z 8% do 5%,
- już od 1 listopada 2019 r. e-booki, e-prasa, w tym np. audiobooki ściągane przez internet, książki nieoznaczone symbolem ISBN oraz gazety, czasopisma nieoznaczone ISSN (z 23% do 5% dla wydawnictw książkowych oraz czasopism regionalnych i lokalnych drukowanych, na dyskach, płytach itp. i 8% dla wydawnictw prasowych).
Z uwagi jednak na zaproponowane obniżki stawek dla produktów niezbędnych do zaspokojenia podstawowych potrzeb człowieka oraz konieczność zachowania pewnej równowagi budżetowej konieczne było punktowe podwyższenie stawek podatku dla niektórych towarów, na przykład na:
- homary i ośmiornice oraz inne skorupiaki, mięczaki i bezkręgowce wodne (m.in. kraby, langusty, krewetki, ostrygi, małże, ślimaki) oraz przetwory z nich, kawior oraz namiastki kawioru, jak również sprzedawane w różnego rodzaju placówkach gastronomicznych posiłki, których składnikiem są ww. produkty – z 5% i 8% do 23%,
- lód – używany do celów spożywczych i celów chłodniczych – z 8% do 23%,
- czasopisma specjalistyczne, z wyjątkiem czasopism regionalnych i lokalnych drukowanych, na dyskach, płytach itp. (dla których utrzymuje się stawkę 5%) – z 5% do 8%,
- drewno opałowe – z 8% do 23%.
Tak jak dotychczas 8% stawką opodatkowane będą:
- towary i usługi zwykle wykorzystywane w produkcji rolniczej (zwierzęta gospodarskie, nawozy i środki ochrony roślin, sznurek do maszyn rolniczych),
- wyroby medyczne, produkty lecznicze, środki odkażające,
- usługi związane z kulturą, sportem, rekreacją, transport osobowy, roboty konserwacyjne, czy usługi gastronomiczne,
- usługi uzdatniania i dostarczania wody mieszkańcom za pośrednictwem sieci wodociągowych lub poza systemem sieciowym np. beczkowozami, cysternami, usługi odprowadzania i oczyszczania ścieków oraz zagospodarowanie odpadów.
Potrzebujesz porady prawnej?
Jak złożyć wniosek o wydanie Wiążącej Informacji Stawkowej?
Sprzedajesz towary lub usługi i nie jesteś pewien czy używasz poprawnej klasyfikacji lub właściwej stawki VAT? Poproś o interpretację Krajową Informację Skarbową - złóż wniosek o wydanie wiążącej informacji stawkowej (WIS) i skorzystaj z ochrony prawnej. ##baner## Jakich stawek (...)
Projekt nowej matrycy stawek VAT już w Sejmie
Rada Ministrów przyjęła 5 marca 2019 r. projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy Ordynacja podatkowa. Zmieniony zostanie sposób identyfikowania towarów i usług na potrzeby podatku VAT, dzięki czemu powstanie nowa matryca stawek VAT, (...)
Według Ministerstwa Finansów zaproponowane stawki VAT będą prostsze i łatwiejsze w użyciu Obniżony VAT na pieczywo, owoce, produkty dla dzieci, niemowląt i kobiet, a także na e-booki i e-czasopisma – to założenie jednego z projektów zmian w przepisach VAT. Prostszy (...)
Obowiązkowy mechanizm podzielonej płatności i nowa matryca stawek VAT
Przeciwdziałanie nadużyciom i oszustwom w VAT oraz ochrona dla nabywcy towaru lub usługi – to najważniejsze cele wprowadzenia obowiązkowego mechanizmu podzielonej płatności (MPP) w tzw. branżach wrażliwych. MPP ma usunąć ryzyko znikania podatników wraz z podatkiem, zapłaconym (...)
JPK_VAT dla mikroprzedsiębiorców od 2018 roku
JPK_VAT dla mikroprzedsiębiorców Podatnicy VAT, którzy składają deklaracje VAT-7 lub VAT-7K, od 1 stycznia 2018 r. będą mieć obowiązek prowadzenia elektronicznej ewidencji VAT. Swój rejestr sprzedaży i zakupów VAT będą przesyłać do resortu finansów (...)
Wiążąca informacja stawkowa (WIS) od 1 listopada 2019 r.
WIS - czyli co? Wiążąca informacja stawkowa (WIS) to decyzja, która ułatwi podatnikom stosowanie przepisów dotyczących stawek podatku od towarów i usług (VAT) i zapewni im w tym zakresie odpowiednią ochronę. WIS będzie wiązać organ podatkowy wobec podatnika, dla (...)
MF szykuje uproszczenia podatkowe
3xP w praktyce Mniej biurokracji w podatkach, niższe podatki dla biznesu i inwestycji, bardziej przyjazne przepisy oraz wzrost bezpieczeństwa podatników – to kluczowe uproszczenia, nad którymi pracuje Ministerstwo Finansów (MF). Zmiany są zgodne z filozofią (...)
Terminy zapłaty podatków w związku z COVID-19
Przesunięcia terminów na złożenie różnych podatków i informacji to odpowiedź na oczekiwania podatników, które wynikają m.in. z utrudnień w prowadzeniu działalności gospodarczej w związku z pandemią COVID-19. Sprawdź, na jakie ułatwienia mogą liczyć podatnicy (...)
Nadchodzi obowiązkowy mechanizm podzielonej płatności i nowa matryca stawek VAT
Przeciwdziałanie nadużyciom i oszustwom w VAT oraz ochrona dla nabywcy towaru lub usługi – to najważniejsze cele wprowadzenia obowiązkowego mechanizmu podzielonej płatności (MPP) w tzw. branżach wrażliwych. MPP ma usunąć ryzyko znikania podatników wraz z podatkiem, zapłaconym (...)
Finansowe rozwiązania „Tarczy antykryzysowej”
„Tarcza antykryzysowa” to kompleksowy pakiet działań rządu przeciwdziałających negatywnym skutkom pandemii. 31 marca 2020 r. pakiet ustaw wdrażających rozwiązania antykryzysowe, podpisał prezydent. Nowe przepisy weszły już w zasadzie w życie. Zaproponowane (...)
Obowiązkowy mechanizm podzielonej płatności
23 grudnia 2019 r. Minister Finanasów wydał objaśnienia podatkowe dotyczące stosowania obowiązkowego mechanizmu podzielonej płatności. Sprawdź, co z nich wynika. ##baner## Przedmiotowe przepisy podatkowe W dniu 1 listopada 2019 r. weszła w życie ustawa z dnia 9 sierpnia 2019 (...)
Najważniejsze nowe rozwiązania podatkowe
Do utrzymania dobrego stanu finansów państwa potrzebna jest odpowiedzialna polityka podatkowa. Jej celem jest wspieranie firm tak, żeby przetrwały trudny okres pandemii w jak najlepszej kondycji i żeby po jej zakończeniu mogły wrócić na ścieżkę szybkiego rozwoju. W (...)
Kolejne korzystne zmiany w PIT po konsultacjach społecznych
Zmiany w PIT w ramach #NiskiePodatki Przygotowując zmiany MF uwzględniło opinie i uwagi wszystkich zainteresowanych środowisk, a następnie przedyskutowało je w ramach spotkań roboczych. W efekcie do zaproponowanych przez MF rozwiązań, takich jak: 12 proc. PIT na skali, likwidacja (...)
Zmiana terminów realizacji wybranych obowiązków przedsiębiorcy
Epidemia koronowirusa spowodowała konieczność przesunięcia części terminów realizacji obowiązków administracyjnych. Na jakie obowiązki jest więcej czasu? Dotyczy to między innymi rozliczeń podatkowych, sprawozdawczości finansowej czy zatrudniania cudzoziemców. Później (...)
Leasing operacyjny i jego rozliczenie w podatku dochodowym
Pojęcie leasingu operacyjnego w podatku dochodowym W praktyce umowa leasingu operacyjnego cieszy się większą popularnością niż leasing finansowy. Wynika to z dość przejrzystych procedur wzajemnych rozliczeń. W dużym uproszczeniu można powiedzieć, iż w leasingu operacyjnym opłaty leasingowe (...)
Projekt przepisów podatkowych Polskiego Ładu w konsultacjach
Rekordowa podwyżka kwoty wolnej od podatku, wzrost do 120 tys. zł progu podatkowego, podatkowe fair play i podatkowy restart gospodarki – to główne elementy podatkowej części Polskiego Ładu. Dziś rozpoczynają się konsultacje pakietu rozwiązań, które polepszą (...)
Tańsze rozmowy, SMS-y i Internet w telefonie
Stawki opłat za rozmowy głosowe, wiadomości tekstowe i korzystanie z Internetu za pośrednictwem telefonów komórkowych w roamingu międzynarodowym zostaną obniżone od 1 lipca 2009 roku. Parlament Europejski przyjął uzgodnione z rządami państw członkowskich nowe rozporządzenie, które przedłuża (...)
PKPP Lewiatan o roku rządów koalicji PO-PSL
W przeciwieństwie do poprzedniej koalicji rządowej, która zaledwie tolerowała przedsiębiorców, rząd Donalda Tuska już na starcie zadeklarował, że podejmie z tym środowiskiem współpracę. W rocznicę gabinetu PO-PSL realizację tych deklaracji oceniamy pozytywnie (...)
Prezydent podpisał ustawę wprowadzającą podatkową część Polskiego Ładu
Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw. Już od przyszłego roku 9 mln osób przestanie płacić PIT, w tym osoby najmniej zarabiające i ok. (...)
Będzie wsparcie na innowacyjność
20 października wchodzi w życie Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej. Określa ona, jak sama nazwa mówi, niektóre formy wspierania działalności innowacyjnej, w szczególności zasady i tryb udzielania kredytu technologicznego i umarzania (...)
