Żona miała zasądzone alimenty od męża na podstawie art. 27 k.r.o. Potem doszło między nimi do rozwodu, a była żona ponownie wyszła za mąż. Jej pierwszy mąż złożył pozew o ustalenie wygaśnięcia jego obowiązku alimentacyjnego od dnia, w którym uprawomocnił się wyrok rozwodowy. Była żona uznała powództwo co do zasady, ale zarzuciła, że obowiązek alimenty/" title="alimentacyjny" class="wiecej-ln">alimentacyjny wygasł dopiero z chwilą zawarcia przez nią nowego związku. W sprawie tej do Sądu Najwyższego wpłynęło pytanie prawne: "Czy obowiązek alimenty/" title="alimentacyjny" class="wiecej-ln">alimentacyjny pomiędzy małżonkami orzeczony w trakcie trwania małżeństwa na podstawie art. 27 k.r.o. wygasa na skutek orzeczenia rozwodu, czy też ulega jedynie przekształceniu i jest nadal kontynuowany na zasadach określonych w art. 60 k.r.o.?" W odpowiedzi SN podjął uchwałę:
Z chwilą uprawomocnienia się wyroku orzekającego rozwód obowiązek małżonków przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny (art. 27 k.r.o.) wygasa.
W uzasadnieniu SN wpierw przytoczył art. 23 k.r.o., zgodnie z którym małżonkowie są obowiązani do wspólnego pożycia, do wzajemnej pomocy i wierności oraz do współdziałania dla dobra rodziny, którą przez swój związek założyli. Z kolei z art. 27 k.r.o. wynika, że małżonkowie powinni, każdy według swych sił oraz możliwości zarobkowych i majątkowych, przyczyniać się do zaspokajania potrzeb rodziny, przy czym zadośćuczynienie temu obowiązkowi może polegać także – w całości lub w części – na osobistych staraniach o wychowanie dzieci i na pracy we wspólnym gospodarstwie domowym. Przepis ten reguluje obowiązek przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny jako całości.
Zdaniem SN pomiędzy obowiązkiem z art. 27 k.r.o. a obowiązkiem alimenty/" title="alimentacyjny" class="wiecej-ln">alimentacyjnym (art. 128 i nast. oraz art. 60 k.r.o.) istnieje pewne podobieństwo, ale nie można mówić o ich tożsamości. Między małżonkami – w czasie trwania małżeństwa – nie istnieje obowiązek alimenty/" title="alimentacyjny" class="wiecej-ln">alimentacyjny w ścisłym tego słowa znaczeniu. Sądy od wielu dziesięcioleci traktują każde świadczenie polegające na dostarczaniu środków utrzymania jako świadczenia alimentacyjnego. W rzeczywistości jednak jeżeli sądy zasądzają na podstawie art. 27 k.r.o. alimenty na rzecz drugiego małżonka, to posługują się pewnym skrótem (lepiej byłoby posługiwać się zwrotem "alimenty", tzn. z cudzysłowem). SN zwrócił uwagę, że realizacja właściwego obowiązku alimentacyjnego może polegać na dostarczaniu środków utrzymania i wychowania w formie świadczeń pieniężnych lub "w naturze". W przypadku art. 27 k.r.o., o takim wyborze nie może być mowy. Różne są także warunki wypełniania obowiązku określonego w art. 27 i w art. 60 k.r.o. (dotyczy on obowiązku alimentacyjnego byłych małżonków). Z punktu widzenia art. 27 k.r.o. podstawą obowiązku jest trwanie małżeństwa. Obowiązek ten powstaje z chwilą zawarcia związku małżeńskiego i trwa do czasu jego ustania (rozwiązania lub unieważnienia). Obowiązek ustanowiony w art. 27 k.r.o. ustaje także po orzeczeniu separacji małżonków (może też ustać w razie separacji faktycznej). SN zwrócił również uwagę na art. 58 k.r.o., zgodnie z którym sąd rozwodowy orzeka tylko o alimentach na rzecz dziecka. A jak już wspomniano, art. 27 k.r.o. dotyczy całej rodziny, w tym i dziecka (więc gdyby obowiązek z tego przepisu trwał po rozwodzie, to orzekanie o alimentach na rzecz dziecka byłoby niepotrzebne).
Z tych wszystkich względów SN uznał, że obowiązek przewidziany w art. 27 k.r.o. wygasa na skutek ustania małżeństwa., a o "kontynuacji" obowiązku wynikającego z art. 27 k.r.o. po orzeczeniu rozwodu – na zasadach określonych w art. 60 k.r.o. – nie może być mowy.
Uchwała z dnia 13 lipca 2011 roku, sygn. akt III CZP 39/11