Nielegalny pobór energii musi być stwierdzony wyrokiem?

Prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego i rzecznik praw obywatelskich wystąpili ze wspólnym wnioskiem do Trybunału Konstytucyjnego. Zaskarżyli przepis prawa energetycznego, który umożliwia przedsiębiorstwom energetycznym pobieranie i ściąganie opłat za nielegalny pobór paliw lub energii z sieci jedynie na podstawie wystawionego przez siebie dokumentu, bez zachowania drogi sądowej. Odbiega to od powszechnych reguł dochodzenia należności cywilnoprawnych - stwierdzają autorzy wniosku. W przeciwieństwie do innych wierzycieli, prowadzących działalność o podobnym charakterze (woda, telefony, pociągi), przedsiębiorstwa energetyczne nie muszą występować do sądu, lecz same wystawiają tytuły wykonawcze, na podstawie których jest prowadzona egzekucja administracyjna. Nie ma przesłanek konstytucyjnych, które uzasadniałyby pozostawienie przepisów, dających przedsiębiorstwom energetycznym takie przywileje. Jest to relikt szczególnej ochrony, jaką w poprzednim ustroju były otaczane monopolistyczne koncerny państwowe, działające w sferze energetyki. Można go też oceniać w kategoriach nieuczciwej praktyki rynkowej - niedozwolonych klauzul umownych.

Rzeczpospolita 14.10.2004 r.