Nowa ustawa o kosztach sądowych i zmiana kodeksu postępowania cywilnego

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz o zmianie niektórych innych ustaw.

Projektowana ustawa ma za zadanie przyczynić się do usprawnienia i przyspieszenia postępowania cywilnego. Wprowadza się istotne zmiany związane z czynnościami sądowymi w sprawach cywilnych. Dotyczą one ustalania wysokości i pobierania od stron opłat sądowych, pobierania zaliczek na wydatki, zwalniania od kosztów sądowych oraz egzekucji należności Skarbu Państwa z tego tytułu. Założeniem projektu ustawy jest uporządkowanie systemu prawa poprzez koncentrację w jednym akcie prawnym wszystkich istotnych regulacji dotyczących kosztów sądowych w sprawach cywilnych.

W wyniku przyjętego projektu ustawy, czynności związane z kosztaminsądowymi powierzone zostaną referendarzom sądowym, co powinno odciążyć sędziów. Ponadto, w maksymalnie szerokim zakresie ustalono stałe opłaty sądowe, co powinno usprawnić sposób ich pobierania. Uszczegółowiono także kwestie związane z uzyskiwaniem zwolnień od kosztów sądowych, co pozwoli na szybsze i sprawniejsze rozpatrywanie wniosków w tej sprawie.

Projektowana ustawa powinna również uporządkować regulację dotyczącą kosztów sądowych w sprawach cywilnych.

W proponowanej ustawie przewidziano stosunkowo obszerną nowelizację Kodeksu postępowania cywilnego, konieczną ze względu na przeniesienie pewnych materii z ustawy do Kodeksu i z Kodeksu do ustawy.

Zakres przedmiotowy projektowanych zmian obejmuje m.in.:

  • projekt nowej ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, która ma zastąpić obowiązującą ustawę z 1967 roku, z odmiennym - szerszym - w stosunku do obecnie obowiązującej ustawy, przedmiotem regulacji;
  • nowelizację Kodeksu postępowania cywilnego;
  • zmiany w innych obowiązujących ustawach.

Dzięki projektowanej ustawie zostaną zrealizowane szczegółowe cele:

  1. Obniżenie wysokości kosztów ponoszonych przez strony w związku z prowadzeniem postępowania cywilnego. Służy temu obniżenie opłaty stosunkowej (procent wartości przedmiotu sporu) z 8 do 5 proc.

    Porady prawne

    w sprawach o roszczenia pieniężne oraz wprowadzenie w szerokim zakresie opłat stałych, które w sprawach o prawa majątkowe powinny być niże od opłat stosunkowych.

  2. Usprawnienie postępowania - zarówno jeśli chodzi o pobieranie kosztów sądowych, jak i postępowanie sądowe jako takie (np. poprzez eliminację możliwości wniesienia zażalenia na prawie każdą decyzję w sprawie kosztów - co obecnie w istotny sposób przedłuża postępowanie).
  3. Uproszczenie związane z ponoszeniem kosztów sądowych przez strony, np. poprzez wprowadzenie w szerokim zakresie opłat stałych, niewymagających obliczeń arytmetycznych, które byłyby uiszczane w najprostszy sposób - w postaci znaczków opłaty sądowej naklejanych bezpośrednio na wnoszonym do sądu piśmie.
  4. Wprowadzenie nowego, uproszczonego i czytelnego systemu opłat sądowych. Jednoznaczny „taryfikator” umożliwi wprowadzenie obowiązku obliczania wysokości opłat przez adwokatów lub radców prawnych oraz przedsiębiorców, co usprawni postępowanie na etapie pobierania opłat.
  5. Ograniczenie zwolnień od kosztów sądowych, zarówno przedmiotowych, jak i podmiotowych. Ograniczenie dotychczas bardzo rozległych zwolnień od kosztów sądowych ma sprawić, że mimo istotnego obniżenia wysokości opłat sądowych w sprawach cywilnych, dochody budżetu państwa z tego tytułu nie zostaną uszczuplone.

Ponadto przewidziano nałożenie także, na państwowe i samorządowe osoby prawne, obowiązku ponoszenia kosztów sądowych (z możliwością ubiegania się o zwolnienie od nich przez sąd) pozwoli na lepsze monitorowanie i kontrolowanie sposobu wydawania publicznych funduszy.

Najważniejsze zmiany w stosunku do stanu dotychczas obowiązującego dotyczą:

  • wprowadzenia jednolitej kategorii opłaty sądowej;
  • ustawowego uregulowania wysokości opłat sądowych;
  • wprowadzenia w szerokim zakresie opłat stałych oraz obniżenia opłaty stosunkowej do 5 proc.;
  • ograniczenia ustawowych zwolnień od kosztów sądowych, zarówno podmiotowych, jak i przedmiotowych;
  • rozbudowania przepisów dotyczących zasad, przesłanek i trybu przyznawania sądowego zwolnienia od kosztów sądowych;
  • powierzenia referendarzom sądowym czynności w zakresie zwalniania od kosztów sądowych;
  • wprowadzenia obowiązku uiszczenia opłaty stałej - bez wcześniejszego wzywania do jej uiszczenia;
  • wprowadzenia obowiązku uiszczenia również opłaty stosunkowej, obliczonej od wskazanej w piśmie wartości przedmiotu sporu, lub zaskarżenia od pisma wnoszonego przez adwokata lub radcę prawnego oraz przedsiębiorcę w sprawach gospodarczych, sposobu uiszczania opłaty stosunkowej;
  • ograniczenia katalogu zaskarżalnych zarządzeń przewodniczącego oraz postanowień sądu w kwestiach związanych z kosztami sądowymi;
  • wprowadzenia niskich opłat w postępowaniu uproszczonym.

Źródło: Centrum Infromacyjne Rządu.


Michał Włodarczyk

Radca Prawny

Zajmuje się sprawami osób fizycznych jak również przedsiębiorców. Posiada rozległe doświadczenie w poradnictwie w sprawach życiowych osób fizycznych jak również profesjonalnych problemów prawnych przedsiębiorców. Bazując na swoim doświadczeniu skutecznie doradza w sprawach osób fizycznych jak i przedsiębiorców zawsze dbając o praktyczną stronę problemów prawnych z jakimi zwracają się do niego jego klienci.

Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne

Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?


Masz inne pytanie do prawnika?

 

Komentarze


Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika