3.12.2008
A.J.
Zespół e-prawnik.pl
Czego dotyczy projekt rządowy?
Sejm pracuje teraz nad rządowym projektem ustawy - Prawo prywatne międzynarodowe. Dotyczy on usunięcia luk prawnych i zharmonizowania krajowych przepisów z prawem wspólnotowym (UE). Projekt określa prawo właściwe dla stosunków osobistych i majątkowych oraz reguluje kwestie związane z odszukaniem, ustaleniem treści i stosowaniem prawa właściwego. Jego postanowienia odnoszą się także do umownych stosunków pracy w zakresie nieuregulowanym rozporządzeniem Rzym I oraz umowy o arbitraż.
Co dokładnie reguluje projektowana ustawa?
Projekt ustawy określa prawo właściwe dla stosunków osobistych i majątkowych w zakresie prawa prywatnego, w tym handlowego i rodzinnego. Przygotowany projekt ma zastąpić obowiązującą od 1965 r. ustawę. Nowe przepisy, oprócz unowocześnienia i usunięcia luk występujących w istniejącym akcie prawnym, zmierzają także do zharmonizowania krajowych przepisów z prawem wspólnotowym.
Pojęcie prawa ojczystego zostało w projekcie użyte tylko w odniesieniu do osób fizycznych. Prawem ojczystym danej osoby fizycznej jest prawo państwa, którego jest ona obywatelem. Obywatelstwo występuje w projekcie w roli podstawowego łącznika personalnego i odgrywa dominującą rolę w zakresie prawa osobowego, stosunków rodzinnych i spraw spadkowych.
Przepisy projektu rozstrzygają sytuacje wielorakiego obywatelstwa, gdy jednym z wchodzących w grę obywatelstw jest obywatelstwo polskie. Zgodnie z projektem, jeżeli ustawa przewiduje właściwość prawa ojczystego, obywatel polski podlega prawu polskiemu. Zasada ta dotyczy także sytuacji, gdy prawo innego państwa uznaje obywatela polskiego za swego obywatela. W przypadku cudzoziemców mających obywatelstwo dwóch lub więcej państw zastosowanie znajdzie prawo tego państwa, z którym cudzoziemiec jest najściślej związany.
Projektowany akt w kwestii określenia prawa właściwego dla zobowiązań umownych odsyła do rozporządzenia Unii Europejskiej dotyczącego prawa właściwego dla zobowiązań umownych (Rzym I).
Jednocześnie do kwestii nie objętych zakresem zastosowania rozporządzenia (zdolność do zawarcia umowy o pracę, uprawnienia pracownika wobec pracodawcy z tytułu prawa własności przemysłowej) oraz wyłączonych z zakresu tego aktu (umowy ubezpieczenia wynikające z operacji przeprowadzanych przez organizacje niebędące zakładami) projektowany akt nakazuje stosować przepisy rozporządzenia.
W związku z przyjęciem przez Unię Europejską rozporządzenia określającego prawo właściwe dla zobowiązań pozaumownych (Rzym II), projekt ustawy odsyła do przepisów tego rozporządzenia. Ponadto unormowano kwestie, które zostały wyłączone z zakresu zastosowania rozporządzenia (zobowiązania pozaumowne powstające w razie naruszenia dóbr osobistych, odpowiedzialność deliktowa za działanie lub zaniechanie władz publicznych).
Projekt ustanawia jednostronną normę kolizyjną nakazującą stosować prawo polskie do umów ubezpieczenia, co do których obowiązek ubezpieczenia nakłada prawo polskie. Za wyłączeniem wyboru prawa dla tych umów przemawia ich silny związek z polskim obszarem prawnym.
Nowość stanowi regulacja praw własności intelektualnej, w której posłużono się łącznikiem miejsca korzystania z takiego prawa. Co do ochrony praw własności intelektualnej przewidziano właściwość prawa, na podstawie którego dochodzi się ochrony.
W odróżnieniu od obowiązującego prawa dopuszczono możliwość dokonania przez małżonków wyboru prawa dla swych stosunków majątkowych, a także dla zawartej przez nich majątkowej umowy małżeńskiej. Unormowano też właściwość prawa dla ochrony osoby trzeciej wchodzącej w stosunki umowne z małżonkiem. Jeżeli chodzi o rozwody i separacje utrzymano zasadę właściwości wspólnego prawa ojczystego małżonków. Subsydiarną właściwość prawa polskiego zastrzeżono jednak na wypadek, gdy prawo obecnie nie przewiduje ani rozwodu ani separacji.
Nowością w przepisach o przysposobieniu jest unormowanie właściwości prawa w sytuacji, gdy przysposobienia wspólnego dokonują małżonkowie nie mający obywatelstwa tego samego państwa. Przepis o właściwości prawa dla obowiązków alimentacyjnych zawiera odesłanie do postanowień konwencji haskiej o prawie właściwym dla zobowiązań alimentacyjnych z 1973 r.
W przepisach dotyczących prawa rzeczowego powtórzona została reguła ogólna posługująca się łącznikiem miejsca położenia przedmiotu praw rzeczowych. W projekcie wprowadzono jednak oddzielne regulacje dotyczące praw na niektórych środkach transportu, praw na rzeczach w transporcie, praw zapisanych w systemie rozrachunku papierów wartościowych, rewindykacji dóbr kultury wywiezionych do innego państwa. Rozwiązanie zaproponowane w tej ostatniej kwestii stara się poszerzyć możliwości prawne osób dochodzących ochrony.
Źródło: www.kprm.gov.pl
Podstawa:
-
Rządowy projekt ustawy - Prawo prywatne międzynarodowe (sejmowy druk nr 1277)
Potrzebujesz porady prawnej?
Nie jest dopuszczalna transkrypcja zagranicznego aktu urodzenia dziecka ze związku partnerskiego...
Nie jest możliwe wpisanie w polskim akcie stanu cywilnego zamiast ojca dziecka, "rodzica", który nie jest mężczyzną, gdyż taka transkrypcja byłaby sprzeczna z podstawowymi zasadami polskiego porządku prawnego - uznał NSA. Nie można uzależniać uzyskania przez obywatela polskiego dowodu tożsamości albo numeru PESEL od dokonania przez organ transkrypcji, która nie jest (...)
Rozrządzenia testamentowe na gruncie prawa międzynarodowego
Zgodnie z regulacjami obowiązującymi w prawie polskim, tj. przepisu art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 2011 r. Prawo prywatne międzynarodowe (Dz. U. 2011.80.432) spadkodawca w testamencie lub w innym rozrządzeniu na wypadek śmierci może poddać sprawę spadkową swojemu prawu ojczystemu, prawu miejsca swojego zamieszkania albo prawu miejsca swojego zwykłego pobytu z chwili dokonania (...)
Parlament Europejski przyjął 26 marca 2019 r. nowe przepisy dotyczące praw autorskich w internecie. Platformy internetowe ponoszą odpowiedzialność za treści zamieszczane przez użytkowników. Niektóre zamieszczone materiały, takie jak memy lub GIF-y, zostały wyłączone z zakresu dyrektywy. Hiperłącza do artykułów informacyjnych, którym towarzyszą (...)
Ilu pracowników może realizować umowy o dzieło w Niemczech? Zgodnie z umową między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Federalnej Niemiec o oddelegowaniu pracowników polskich przedsiębiorstw do realizacji umów o dzieło, sporządzoną w Bonn w dniu 31 stycznia 1990 r., polskim pracownikom, którzy na podstawie umowy o dzieło między (...)
Jakie dokumenty są niezbędne do zawarcia związku małżeńskiego przez cudzoziemca?
Jakie dokumenty trzeba dostarczyć? Każda osoba zamierzająca zawrzeć małżeństwo (w tym cudzoziemiec) jest obowiązana: przedstawić dokument stwierdzający tożsamość oraz złożyć odpis skrócony aktu urodzenia, a także dowód ustania lub unieważnienia małżeństwa, jeśli pozostawała poprzednio w związku małżeńskim, albo nieistnienia małżeństwa, (...)
Czy testamenty sporządzony za granicą jest ważny?
W sprawach spadkowych obowiązuje prawo ojczyste spadkodawcy. Jest nim prawo kraju, którego obywatelstwo ma dana osoba. Także o ważności testamentu, o formie, w jakiej może on być spisany, decyduje prawo ojczyste osoby, która chce przekazać swą ostatnią wolę. Jeśli jednak testament ma być sporządzony za granicą, wystarczy zachowanie formy wymaganej dla testamentu w państwie, w którym (...)
Zawarcie małżeństwa za granicą
Zawarcie małżeństwa za granicą, co do zasady, podlega regulacjom państwa, na terytorium którego to zdarzenie ma miejsce. Zgodnie z konwencją nowojorską, której Polska jest stroną, mężczyźni i kobiety, bez względu na jakiekolwiek różnice ras, narodowości lub wyznania, mają prawo po osiągnięciu pełnoletności do zawarcia małżeństwa i założenia rodziny. (...)
Pora na arbitraż z prawdziwego zdarzenia
17 pażdziernika br. wchodzi w życie ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego. Wprowadza ona przede wszystkim szczegółowe unormowanie rozwiązywania sporów przed sądem polubownym - dostosowujące nasze przepisy do praktyki sądownictwa polubownego w kraju i za granicą. Nowelizacja zmierza do zwiększenia atrakcyjności i konkurencyjności sądownictwa (...)
Sąd państwa UE nie może zakazać wszczęcia postępowania cywilnego przed sądem innego państwa UE
Konwencja nowojorska w sprawie arbitrażu (konwencja o uznawaniu i wykonywaniu zagranicznych orzeczeń arbitrażowych sporządzona w Nowym Jorku dnia 10 czerwca 1958 r., Recueil des traités des Nations unies, tom 330, s. 3) stanowi, że sąd, w którym wszczęto spór w sprawie, co do której strony dokonały zapisu na sąd polubowny, na żądanie jednej ze stron odeśle strony do arbitrażu, (...)
Pierwsze spotkanie Sądu Arbitrażowego przy PKPP Lewiatan
Półtora miesiąca temu weszła wżycie reforma sądownictwa polubownego. Wczoraj odbyło się pierwsze spotkanie arbitrów niedawno powołanego Sądu Arbitrażowego przy PKPP Lewiatan. Lista zawiera dziesiątki nazwisk z prawniczej śmietanki. (...)A więc sprawy pracownicze - tu jednak zapis na arbitraż winien być sporządzony po powstaniu sporu; zabezpieczenia na czas procesu - arbitraż uzyskał (...)
Gdzie znaleźć pomoc w przypadku sporu z instytucją finansową?
Sprawdź, gdzie można szukać pomocy w przypadku sporu z instytucją finansową, np. z bankiem czy zakładem ubezpieczeń. Reklamacja w instytucji finansowej W pierwszej kolejności należy złożyć reklamację w instytucji finansowej, opisując swoje zastrzeżenia dotyczące świadczonej przez podmiot usługi lub zaoferowanego produktu oraz określić oczekiwania co do sposobu rozpatrzenia reklamacji. ##baner## W (...)
Spory w firmach kosztują miliardy
- Konflikty w sprawach gospodarczych w Polsce generują rocznie kilkadziesiąt miliardów złotych kosztów. Pozasądowe metody rozwiązywania sporów mogłyby z powodzeniem przejąć część tych spraw z korzyścią dla gospodarki i przedsiębiorców – powiedział podsekretarz stanu w Mariusz Haładyj podczas konferencji Kierunki zmian w najnowszych regulacjach arbitrażu na Uniwersytecie (...)
Opodatkowanie praw autorskich - opinia prawna
Stan faktyczny Niemiecki kontrahent, z którym mamy umowę o stałej współpracy, wypożyczył nam program AutoCad do konstruowania wyrobów, które produkujemy. Jako potwierdzenie otrzymaliśmy pismo stwierdzające oddanie programu do dyspozycji naszej firmie (nie została określona wartość programu, ani czas na jaki został wypożyczony). Czy czynność ta powinna być w jakiś sposób opodatkowana? (...)
Jaki będzie kształt nowego prawa prywatnego międzynarodowego?
Polscy specjaliści stoją przed wyzwaniem wzięcia udziału w tworzeniu wspólnotowego prawa prywatnego międzynarodowego. Niegdyś prawo prywatne międzynarodowe było prawem arystokratów, których nazwiska figurowały w almanachu kobursko-gotajskim. Dziś mówi się, że jest to prawo gastarbeiterów. Słusznie zatem Izabela Lewandowska w artykule "Wyjeżdżający musi znać zagraniczne przepisy" (...)
Czym jest spadek - czyli co możesz odziedziczyć?
Pod pojęciem spadku kryje się ogół praw i obowiązków zmarłego, które przechodzą na spadkobierców w drodze spadkobrania. Nie należą jednak do spadku praw i obowiązki ściśle związane z osobą zmarłego, jak również prawa, które z chwilą śmierci spadkodawcy przechodzą na oznaczone osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami. Aby więc (...)
Prawa konsumenta europejskiego
Prawa konsumenta europejskiego sformułowała Rada Wspólnot Europejskich w 1972 r. Parlament Europejski w 1978 r. nadał im charakter karty. Nie jest on jednak samodzielnym organem ustawodawczym i jego uchwały mają charakter jedynie deklaracji politycznych. Karta ta nie jest więc źródłem prawa, wpływa natomiast na kształtowanie się źródeł prawa i praktyki legislacyjnej (...)
Umowa leasingu w prawie cywilnym
Kiedy leasing został uregulowany w polskim prawie? Umowę leasingu reguluje Tytuł XVII1 Kodeksu cywilnego. Tytuł ten został dodany przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 2000 r., zmieniającej Kodeks cywilny z dniem 9 grudnia 2000 r. Od dnia 9 grudnia 2000 r. leasing funkcjonuje więc w polskim prawie cywilnym jako umowa nazwana. Do tego czasu był tzw. umową nienazwaną, a (...)
Zabezpieczenia Bank udzielając kredytów osobom fizycznym oraz podmiotom prowadzącym działalność gospodarczą musi w odpowiedni sposób zabezpieczyć zwrot oddanych do dyspozycji środków pieniężnych. Nie jest to jedynie "widzimiesię" banku jako kredytodawcy, gdyż obowiązek odpowiednich zabezpieczeń kredytowych nakłada na bank ustawa prawo bankowe. Bank musi bowiem (...)
Umowa dożywocia - na czym polega i jak zawrzeć umowę dożywocia?
Do niedawna nasze społeczeństwo starzało się w tempie podobnym do istniejącego w krajach wysoko rozwiniętych. Każdego roku mniej osób pracowało na emerytury coraz większej rzeszy osób nieaktywnych zawodowo. Powodowało to zmniejszanie się świadczeń emerytalno-rentowych osób starszych. Sposobem poprawy tej sytuacji może być zawarcie umowy dożywocia, czyli zapewnienia (...)
Dziadkowie mają prawo do osobistej styczności z wnukami
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej 31 maja 2018 r. wydał wyrok w sprawie C-335/17 - Valcheva przeciwko Babanarakis. Wynika z niego, że pojęcie „prawa do osobistej styczności z dzieckiem” obejmuje prawo babć i dziadków do osobistej styczności z ich wnukami. Czego dotyczył problem interpretacyjny? Neli Valcheva, obywatelka Bułgarii, jest babcią ze strony (...)
Wchodząca w życie 20 I 2005 r. nowelizacja do Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego w dość istotny sposób zmieniła dotychczas obowiązujące stosunki majątkowe między małżonkami. Przede wszystkim poszerzono katalog ustrojów majątkowych mogących istnieć między małżonkami, tak, że do obowiązujących obecnie systemów: wspólności ustawowej, wspólności (...)
Podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej obejmuje – jak sama nazwa wskazuje – składniki majątkowe, które stanowią majątek wspólny. Punktem wyjścia przy omawianiu zagadnienia podziału majątku jest ustalenie, co w skład tego majątku wchodzi. To przedmiot częstych sporów między małżonkami, którzy często (...)
Rewolucyjne zmiany w regulacjach majątków małżonków!
Pomimo tego, iż stosunki rodzinne wydają się być tymi, które przede wszystkim powinny cechować się stabilnością i w tym zakresie czasem konieczne są zmiany, czy też modyfikacje. Zawsze celem jest oczywiście dostosowywanie przepisów do realiów społecznych. Tak też się stało w przypadku kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, ustawodawca zdecydował się na dokonanie (...)
Przedmiotem podziału jest tylko majątek wspólny małżonków. Majątki osobiste każdego małżonka nie podlegają podziałowi. Warto wiedzieć, że do dnia 19 stycznia 2005 r. majątki te były określane mianem „odrębnych” i tak właśnie są określane w przywoływanych w niniejszym artykule orzeczeniach sądowych. Zgodnie z ogólną zasadą prawa rodzinnego, (...)
Aby odpowiedzieć na pytanie jakie są skutki ogłoszenia upadłości co do stosunków majątkowych małżeńskich po ogłoszeniu upadłości, należy najpierw pokrótce wyjaśnić jak mogą się kształtować majątkowe stosunki małżeńskie. Jakie mogą być stosunki majątkowe między małżonkami? Podstawowym systemem jaki powstaje pomiędzy małżonkami w chwili zawarcia małżeństwa (...)
Umowa o partnerstwie gospodarczym między Unią Europejską a Japonią
1 lutego 2019 r. weszła w życie umowa o partnerstwie gospodarczym między Unią Europejską a Japonią (ang. The Agreement between the European Union and Japan for an Economic Partnership, tzw. Umowa EPA). Co reguluje umowa o partnerstwie gospodarczym między Unią Europejską a Japonią (EPA)? Umowa EPA jest największym i najbardziej kompleksowym porozumieniem gospodarczym zawartym (...)
Szkoda wyrządzona pracodawcy przez pracownika - opinia prawna
Stan faktycznyZostałem zwolniony z pracy bez okresu wypowiedzenia z powodu art.52 par.1 pkt.1 i 2. Byłem pracownikiem w firmie prywatnej z 8 letnim stażem. Pracowałem w dziale sprzedaży liczącym trzy osoby i kierownika w postaci księgowego. Przyjmowałem od klientów zamówienia i wystawiałem im faktury po uprzednim uzgodnieniu jakiego towaru dotyczy transakcja i jakie będą okoliczności (...)
Wsparcie odbiorców energii elektrycznej w 2023
Dowiedz się, na jakie wsparcie mogą liczyć odbiorcy energii elektrycznej w 2023 r., na podstawie ustawy z dnia 7 października 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 roku w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej oraz ustawy z dnia 27 października 2022 r. o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie (...)
Największa na świecie strefa wolnego handlu
Podpisanie i wejście w życie Umowy EPA 17 lipca podczas szczytu UE-Japonia podpisana została umowa o partnerstwie gospodarczym i strategicznym (z ang. Economic Partnership Agreement) między UE a trzecią gospodarką świata. Porozumienie o partnerstwie gospodarczym między UE a Japonią zostało podpisane w Tokio. Daje początek największej strefie wolnego handlu na świecie, obejmującej (...)
Jeżeli chcesz, ażeby twoi spadkobiercy mogli płynnie kontynuować działalność firmy, dowiedz się, jak wyznaczyć i zgłosić w CEIDG zarządcę sukcesyjnego - tj. osobę, która będzie prowadzić sprawy firmy do czasu załatwienia formalności spadkowych. ##baner## Na czym polega sukcesja firmy i zarząd sukcesyjny? Zasady przekazywania firmy następcom, po śmierci przedsiębiorcy, (...)
Intercyza - stan prawny obowiązujący od 20 stycznia 2005 r.
Co to jest intercyza i dlaczego decydujemy się na jej zawarcie? Intercyza jest to majątkowa umowa małżeńska, na mocy której małżonkowie dokonują wyboru ustroju majątkowego jaki będzie regulował ich stosunki majątkowe w trakcie trwania małżeństwa. Panujący między małżonkami ustrój majątkowy określa jakie przedmioty nabyte w trakcie trwania małżeństwa (czasami (...)
Z miłości do rozsądku, czyli „Małżeństwo a finanse” Decyzja o małżeństwie jest jedną z najtrudniejszych i jednocześnie najważniejszych w życiu każdego człowieka. Myśląc o romantycznym wymiarze formalizacji związku, musimy też pamiętać, że pod względem prawnym małżeństwo wiąże się z szeregiem zobowiązań prawnych. W znacznej mierze dotykają one sfery (...)
Kiedy i jak małżonkowie mogą wspólnie rozliczyć się z podatku dochodowego?
Formularze PIT-37 i PIT-36 przeznaczone są zarówno dla podatników rozliczających się indywidualnie, jak i wspólnie z małżonkiem albo w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci. Wybór sposobu opodatkowania podatnicy wskazują w poz. 6, zaznaczając odpowiedni kwadrat. Podatnicy, którzy opodatkowują swoje dochody indywidualnie (...)
Rozwód – uwagi ogólne W polskim prawie małżeńskim obowiązuje zasada trwałości małżeństwa. Polega ona na tym, że małżeństwo powinno być związkiem dozgonnym, czyli powinno ustać dopiero wskutek śmierci jednego z małżonków. Nie oznacza to jednak nierozerwalności węzła małżeńskiego. Jeżeli bowiem związek stał się komórką martwą, w której (...)
Stan faktycznyMałżeństwo prowadzi działalność gospodarczą wspólnie (tzw. działalność gospodarcza na imię obojga małżonków prowadzona w oparciu o jeden wpis do ewidencji działalności gospodarczej), działalność rozliczana jest na podstawie podatkowej książki przychodów i rozchodów, w działalności ze względu na obroty wykorzystywana jest kasa fiskalna. Co miesiąc składane (...)
Jak odpowiednio zabezpieczyć się przy współpracy z kontrahentem zagranicznym?
Co raz więcej polskich przedsiębiorców rozpoczyna współpracę z kontrahentami zagranicznymi. Niewątpliwie dużym ułatwieniem dla nich jest już samo członkostwo Polski w Unii Europejskiej, której przyświeca za cel rozwój wzajemnej współpracy państw członkowskich oraz międzywspólnotowej wymiany gospodarczej. Polskich przedsiębiorców kusi natomiast (...)
PE popiera prawo państw członkowskich do zawierania umów dwustronnych
Parlament poparł propozycję zmierzającą do umożliwienia państwom członkowskim zawieranie umów dwustronnych dotyczących kwestii sektorowych i obejmujących prawo właściwe dla zobowiązań umownych i pozaumownych oraz w zakresie spraw małżeńskich, odpowiedzialności rodzicielskiej i zobowiązań alimentacyjnych. W obszarze sądownictwa cywilnego poza wspólnotowym dorobkiem (...)
Forma właściwa pełnomocnictw zagranicznych
Praktyka transakcyjna angażująca podmioty zagraniczne mierzy się z trudnością, jaką jest uzyskanie odpowiednich pełnomocnictw. Chodzi o treść, jak i o właściwą formę sporządzonego dokumentu (fr. validité formelle). Z reguły, kwestia zakresu (treści) nie stwarza większych problemów. Pełnomocnictwo jako dokument „umocowujący” pełnomocnika do złożenia określonego (...)
Kiedy możliwe jest przysposobienie (adopcja) dziecka?
Co to jest przysposobienie? Przysposobienie inaczej adopcja lub usynowienie polega na wykreowaniu między przysposabiającym (osoba, która chce zaadoptować dziecko) i przysposobionym (dziecko, które ma być zaadoptowane) takiego stosunku prawnego, jaki istnieje między rodzicami a dzieckiem. Wskutek przysposobienia dziecko niejako „wchodzi” do rodziny osoby przysposabiającego (...)
Jak rozwiązać przysposobienie (adopcję)?
W jaki sposób może ustać stosunek" przysposobienia (adopcji)? Do sposobów ustania tego stosunku należy: ustanie przysposobienia z mocy samego prawa (ex lege, np. w razie późniejszego ustalenia macierzyństwa przysposabiającej lub ojcostwa przysposabiającego - nie dotyczy to przysposobienia całkowitego), stwierdzenie nieistnienia przysposobienia (np. w (...)
ZMIANY W PRAWIE
