Ociąganie się z wykonaniem obowiązków państwa członkowskiego UE może drogo kosztować...

W 2004 r., wskutek skargi Komisji, Europejski Trybunał Sprawiedliwości orzekł (sprawa C-419/03), iż nie dokonując transpozycji do prawa wewnętrznego, najpóźniej do dnia 17 października 2002 r., dyrektywy w sprawie zamierzonego uwalniania do środowiska organizmów zmodyfikowanych genetycznie (GMO; dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2001/18/WE), Francja naruszyła prawo wspólnotowe.

Po wniesieniu przez Komisję skargi do Trybunału w przedmiocie braku wykonania powyższego wyroku, władze francuskie ustanowiły, w dniach 15 i 19 marca 2007 r., przepisy transponujące dyrektywę do prawa krajowego, a następnie przyjęły ustawę z dnia 25 czerwca 2008 dotyczącą GMO.

Porady prawne

Po dokonaniu analizy powyższych aktów prawnych, Komisja, pismem z dnia 30 lipca 2008 r., poinformowała ETS, że jej zdaniem przytoczone przepisy zapewnią pełną transpozycję dyrektywy, a tym samym pełne wykonanie wyroku Trybunału. W tym samym piśmie Komisja wskazała ponadto, że jej żądanie nałożenia na Francję okresowej kary pieniężnej stało się z tego względu bezprzedmiotowe. Komisja podtrzymała natomiast żądanie nałożenia na Francję obowiązku zapłaty ryczałtu (za każdy dzień, jaki upłynął pomiędzy 21 marca 2007 a datą wejścia w życie ustawy z dnia 25 czerwca 2008 r.).

Trybunał (wielka izba) orzekł, co następuje:

1)      Nie podejmując do dnia w którym upłynął termin określony w uzasadnionej opinii wszelkich środków jakich wymaga wykonanie wyroku z dnia 15 lipca 2004 r. w sprawie Komisja przeciwko Francji (C-419/03) dotyczącego braku dokonania transpozycji do prawa krajowego przepisów dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2001/18/WE z dnia 12 marca 2001 r. w sprawie zamierzonego uwalniania do środowiska organizmów zmodyfikowanych genetycznie i uchylającej dyrektywę Rady 90/220/EWG, które różnią się lub wykraczają poza przepisy dyrektywy Rady 90/220/EWG z dnia 23 kwietnia 1990 r. w sprawie zamierzonego uwalniania do środowiska organizmów zmodyfikowanych genetycznie, Republika Francuska uchybiła zobowiązaniom ciążącym na niej na mocy art. 228 ust. 1 WE.

2)      Republika Francuska dokona zapłaty na rzecz Komisji, na rachunek „Dochody własne Wspólnoty Europejskiej", ryczałtu w kwocie 10 000 000 EUR.

3)      Republika Francuska zostaje obciążona kosztami postępowania.

4)      Republika Czeska poniesie własne koszty.

Trybunał ustalił, że data stanowiąca punkt odniesienia dla oceny powagi naruszenia przypadała w lutym 2006 r., kiedy to upłynął termin określony w uzasadnionej opinii Komisji, oraz że pozostaje bezsporne, iż w tym dniu, za wyjątkiem dekretu, Francja nie ustanowiła żadnych przepisów stanowiących wykonanie pierwszego wyroku, stwierdzającego uchybienie zobowiązaniom państwa członkowskiego z 2004 r.

ETS przypomniał na wstępie, że z utrwalonego orzecznictwa wynika, iż procedura przewidziana w art. 228 ust. 2 Traktatu ustanawiającego WE ma na celu skłonienie państwa członkowskiego, winnego naruszenia do wykonania wyroku stwierdzającego uchybienie i, co za tym idzie, zapewnienie skuteczności prawa wspólnotowego. Środki przewidziane w traktacie, czyli ryczałt i okresowa kara pieniężna, mają ten sam cel. Zadaniem Trybunału jest określenie, na podstawie okoliczności danej sprawy, kar pieniężnych właściwych w celu zapewnienia w najszybszym możliwym czasie wykonania pierwszego wyroku stwierdzającego uchybienie i zapobieżenia powtarzaniu się analogicznych naruszeń prawa wspólnotowego.

Stwierdzając, że Francja zapewniła pełną transpozycję dyrektywy w czerwca 2008 r. Trybunał stwierdził, że nałożenie okresowej kary pieniężnej nie jest konieczne.

ETS wskazał też, że nałożenie ryczałtu nie powinno mieć charakteru automatycznego, ale pozostawać funkcją całokształtu cech stwierdzonego uchybienia, jak i postawy państwa członkowskiego, którego dotyczy postępowanie. Do istotnych w tym względzie czynników należą zaangażowane interesy prywatne i interes publiczny, jak i czas trwania uchybienia od wydania stwierdzającego je wyroku.

Trybunał stwierdził przede wszystkim, że powtarzalność naruszeń, jakich dopuściła się Francja w sektorze GMO, wymaga podjęcia środków odstraszających, takich jak nałożenie ryczałtu.

Po drugie, ETS podkreślił długi czas trwania uchybienia od momentu ogłoszenia wyroku w dniu 15 lipca 2004 r.

, czego nie uzasadniają żadne okoliczności niniejszej sprawy, ponieważ Francja nie może powoływać się na trudności wewnętrzne w celu uchylenia się od wykonania zobowiązań wspólnotowych. W szczególności, i przyjmując, że powołane przez rząd francuski gwałtowne demonstracje przeciwko uprawie GMO, są rzeczywiście po części powodowane wykonaniem przepisów pochodzenia wspólnotowego, państwo członkowskie nie może powoływać się na trudności pojawiające się na etapie wykonania aktu wspólnotowego, w tym trudności związane z oporem jednostek, dla usprawiedliwienia nieprzestrzegania zobowiązań i terminów wynikających z norm prawa wspólnotowego.

Po trzecie, ETS orzekł, że uchybienie ma charakter istotny, w szczególności ze względu na jego wpływ na interes publiczny i prywatny, ponieważ dyrektywa ma na celu zbliżenie przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych państw członkowskich w dziedzinie wprowadzania GMO do obrotu i zamierzonego uwalniania ich do środowiska naturalnego oraz ochronę zdrowia ludzi i środowiska naturalnego, jak również ułatwienie swobodnego przepływu GMO jako produktów lub elementów składowych produktów.

Powyższe rozważania uzasadniają - zdaniem ETS - nałożenie ryczałtu.

Niemniej jednak, określając wysokość ryczałtu Trybunał uwzględnił określone okoliczności. W tym względzie ETS uznał, że mimo ich spóźnionego charakteru, przepisy wykonawcze z marca 2007 r. zapewniły jednak konsekwentną transpozycję dyrektywy - jedynie trzy przepisy tej dyrektywy pozostały, zdaniem Komisji, transponowane nieprawidłowo do dnia 27 czerwca 2008 r., oraz że nie wykazano, by władze francuskie uchybiły obowiązkowi lojalnej współpracy. Trybunał nałożył na Francję obowiązek zapłaty ryczałtu w związku z brakiem jak najszybszego wykonania wyroku wydanego w 2004 r. w sprawie stwierdzenia uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego dotyczącego organizmów genetycznie zmodyfikowanych (GMO). Ze względu na okoliczności niniejszej sprawy, kwota ryczałtu została ustalona w wysokości 10 milionów EUR. W konsekwencji, nałożenie na Francję obowiązku zapłaty takiego ryczałtu jest wynikiem słusznej oceny okoliczności tej sprawy.

Wyrok Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości z dnia 9 grudnia 2008 r. w sprawie C-121/07 - Komisja przeciwko Republika Francuska; http://curia.europa.eu


A.J.
Zespół e-prawnik.pl

Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne

Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?


Masz inne pytanie do prawnika?

 

Komentarze

    Nie dodano jeszcze żadnego komentarza. Bądź pierwszy!!

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika