Pierwszeństwo prawa wspólnotowego
W 1963 r. Włochy dokonały nacjonalizacji w zakresie wytwarzania i dystrybucji energii elektrycznej. Utworzono organizację Ente Nationale Energia Elettrica (ENEL), na którą przeniesiono aktywa przedsiębiorstw działających na rynku energii elektrycznej.
Adwokat Flaminio Costa - odbiorca energii elektrycznej - był jednocześnie wspólnikiem jednej ze znacjonalizowanych spółek. W sporze sądowym z ENEL, dotyczącym opłat F. Costy za prąd, ten ostatni podniósł zarzut, że ustawa nacjonalizacyjna narusza przepisy Traktatu o EWG. W związku z tym sąd włoski zwrócił się do ETS z pytaniem w trybie prejudycjalnym.
Rząd włoski oświadczył, że pytanie w tej sprawie było niedopuszczalne, gdyż sąd narodowy powinien stosować prawo krajowe.
Wyrok ETS w sprawie Costa przeciwko ENEL brzmiał następująco:
-
Poprzez włączenie do wspólnotowego porządku prawnego wynikających z Traktatu praw i obowiązków, dotychczas unormowanych w prawie krajowym, państwa członkowskie trwale ograniczyły swoje suwerenne prawa i w konsekwencji nie mogą ustanawiać regulacji sprzecznych z istotą Wspólnoty.
-
Stosowanie prawa wynikającego z Traktatu nie może być wyłączone przez przepisy krajowe, gdyż naruszałoby to wspólnotowy charakter tego prawa i podważałoby podstawy prawne funkcjonowania Wspólnoty.
Trybunał wytłumaczył przy tym, że w odróżnieniu od zwykłych umów międzynarodowych Traktat ustawnawiający EWG (obecnie nazywa się on Traktatem o utworzeniu Wspólnoty Europejskiej) stworzył własny porządek prawny, który został włączony do porządków prawnych państw członkowskich i musi być stosowany przez ich sądy.
Ponieważ państwa członkowskie przeniosły na Wspólnotę część praw zwierzchnich, prawo wspólnotowe tworzy autonomiczne - niezależne od krajowych systemów prawnych - źródło prawa. Wypływa zeń wiążące dla państw członkowskich jak i ich obywateli prawo wspólnotowe.
Z włączenia prawa wspólnotowego w porządki prawne poszczególnych państw członkowskich oraz z brzmienia i ducha Traktatu wynika, zdaniem Trybunału, zasada pierwszeństwa prawa wspólnotowego przed wszystkimi wewnątrzkrajowymi przepisami prawnymi.
Orzeczenie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości z 15 lipca 1964 r. w sprawie 6/64 - Flaminio Costa przeciwko ENEL; http://europa.eu.int/eur-lex
A.J.
Zespół e-prawnik.pl
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?