2.3.2017

A.J.
Zespół e-prawnik.pl

Podatek akcyzowy

Podatek akcyzowy, podobnie jak podatek od towarów i usług, jest podatkiem pośrednim. Podatki pośrednie, stosownie do zapisów traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, są zharmonizowane na poziomie Unii Europejskiej. Harmonizacja podatków pośrednich, w tym również podatku akcyzowego, stanowi gwarancję istnienia jednolitego rynku w Unii Europejskiej.

Podatek akcyzowy, w przeciwieństwie do podatku od towarów i usług, nie ma charakteru powszechnego. Akcyza jest podatkiem nakładanym selektywnie na towary konsumpcyjne. Dotyczy tylko niektórych kategorii wyrobów.

Jest to jednofazowy podatek od obrotu brutto pobierany przede wszystkim u producenta lub importera.

Gdzie jest uregulowany podatek akcyzowy?

Podstawowym aktem prawa unijnego w zakresie podatku akcyzowego w Unii Europejskiej jest dyrektywa Rady 2008/118/WE z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie ogólnych zasad dotyczących podatku akcyzowego, uchylająca dyrektywę 92/12/EWG.

Wspólny system podatku akcyzowego w Unii Europejskiej obejmuje regulacje dotyczące wyrobów akcyzowych, takich jak wyroby energetyczne, energia elektryczna, alkohol i napoje alkoholowe oraz wyroby tytoniowe.

Zagadnienie opodatkowania akcyzą innych wyrobów, np. samochodów osobowych, suszu tytoniowego, leży w gestii państw członkowskich, z zastrzeżeniem, iż podatki te nie mogą spowodować zwiększenia formalności w obrocie handlowym, związanych z przekraczaniem granicy między państwami członkowskimi.

Podstawowymi aktami prawnymi regulującymi podatek akcyzowy w Polsce są zaś:

1. ustawa z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym - regulująca opodatkowanie podatkiem akcyzowym wyrobów akcyzowych oraz samochodów osobowych, organizację obrotu tymi wyrobami, a także oznaczanie znakami akcyzy, 
2. rozporządzenia Ministra Finansów wydane na podstawie delegacji zawartych w ww. ustawie.

Porady prawne

Wyroby akcyzowe

Opodatkowaniem podatkiem akcyzowym podlegają te same czynności, które są opodatkowane podatkiem od towarów i usług, jeżeli ich przedmiotem są tzw. wyroby akcyzowe.

Wyrobami akcyzowymi są generalnie:

  • niektóre produkty powszechnego spożycia ludności (paliwa, oleje napędowe),
  • używki (tytoń, napoje alkoholowe itp.)
  • oraz tradycyjnie wyroby luksusowe.

Podatek akcyzowy jest często wykorzystywany do oddziaływania na społeczeństwo w celu ograniczenia spożycia niektórych wyrobów akcyzowych (np. używek). Celem akcyzy jest ograniczenie konsumpcji niektórych dóbr ze względu na wyczerpywanie się ich rezerw bądź też szkodliwość zdrowotną. Akcyza stała się ważnym źródłem przychodów budżetu państwa i nakładana jest na importowane surowce energetyczne (paliwa płynne) i używki, wyroby tytoniowe i alkoholowe.

Akcyzie podlegają także nadmierne ubytki lub zawinione niedobory niektórych z wyrobów akcyzowych.

Opodatkowaniu akcyzą podlegają również samochody osobowe przy pierwszej rejestracji w Polsce.

Opodatkowanie akcyzą

Podstawą opodatkowania w podatku akcyzowym w przypadku wyrażenia stawki akcyzy w procencie podstawy opodatkowania jest: 

  • kwota należna z tytułu sprzedaży (obrót) na terytorium kraju wyrobów akcyzowych pomniejszona o kwotę podatku od towarów i usług oraz o kwotę akcyzy, należne od tych wyrobów; 
  • kwota, jaką nabywca jest obowiązany zapłacić za wyroby akcyzowe - w przypadku nabycia wewnątrzwspólnotowego; 
  • kwota należna z tytułu dostawy wyrobów akcyzowych na terytorium państwa członkowskiego - w przypadku dostawy wewnątrzwspólnotowej; 
  • wartość celna wyrobów akcyzowych powiększona o należne cło - w przypadku importu.

Jeżeli stawki akcyzy ustalane są kwotowo, podstawą opodatkowania jest ilość towarów akcyzowych (w litrach, kilogramach lub sztukach).

W Polsce zasadniczo w ustawie określone zostały górne granice stawek podatku akcyzowego dla poszczególnych grup wyrobów, przy czym dla importu stawki te są znacznie wyższe. Do wysokości tak ustalonego pułapu konkretne stawki określa Minister Finansów w swoich rozporządzeniach. Ma ponadto uprawnienie do określania minimalnych kwotowych stawek akcyzy dla pewnych wyrobów. Może on także zwolnić z akcyzy niektóre wyroby.

Towary są opodatkowane najpierw akcyzą, a później VAT-em, podatek akcyzowy zwiększa tym samym podstawę opodatkowania VAT-em.

Porady prawne

Potrzebujesz porady prawnej?

System „VAT-marża” w komisie i handlu samochodami osobowymi

System „VAT-marża” w komisie i handlu samochodami osobowymi

Jakie są założenia ogólne systemu rozliczenia podatku od marży?Ustawa o VAT przewiduje szczególne procedury w zakresie dostawy towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich i antyków. W artykule omówimy szczególny sposób rozliczania (...)

Sprowadzanie towarów z innych państw UE a akcyza

Sprowadzanie towarów z innych państw UE a akcyza

W prezentowanej sprawie około 70 osób prywatnych utworzyło grupę o nazwie „koło miłośników wina”. W imieniu koła B. F. Joustra co roku zamawia wino we Francji na użytek własny i pozostałych członków grupy. Na jego zlecenie wino to jest następnie odbierane we Francji przez niderlandzkie (...)

Czy będzie zwrot akcyzy od sprowadzanych samochodów?

Czy będzie zwrot akcyzy od sprowadzanych samochodów?

W oczekiwaniu na wyrok Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości... 9 sierpnia 2005 do Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich wpłynął wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w sprawie Maciej Brzeziński przeciwko (...)

Akcyza samochodowa do zwrotu!

Akcyza samochodowa do zwrotu!

W niniejszej sprawie chodziło o to, że M. Brzeziński, skarżący w postępowaniu przed sądem krajowym, nabył w Niemczech samochód osobowy marki Volkswagen, rok produkcji 1989, który następnie przywiózł do Polski. Podatnik w czerwcu 2004 r. musiał zapłacić ponad 850 zł akcyzy, (...)

Zakup nowego i używanego samochodu za granicą - wewnątrzwspólnotowe nabycie oraz import

Zakup nowego i używanego samochodu za granicą - wewnątrzwspólnotowe nabycie oraz import

Wraz z wejściem Polski do Unii Europejskiej i likwidacją granic celnych znacznie wzrosła liczba używanych samochodów sprowadzanych do kraju. Atrakcyjność nowych przepisów polega również na zniwelowaniu wysokiej przecież wciąż stawki akcyzy poprzez dość niską podstawę (...)

Cydr z niższą akcyzą?

Cydr z niższą akcyzą?

Nowe przepisy regulujące podatek akcyzowy od alkoholu ułatwią rozwój małych firm branży i przyczynią do lepszej ochrony zdrowia konsumentów – zapewnia Komisja Europejska, proponując pakiet wniosków legislacyjnych. Obejmą one m.in. producentów cydru, którzy (...)

Projekt ustawy o zwrocie akcyzy zapłaconej od sprowadzonych samochodów osobowych

Projekt ustawy o zwrocie akcyzy zapłaconej od sprowadzonych samochodów osobowych

Ministerstwo Finansów skierowało do uzgodnień międzyresortowych projekt ustawy o zwrocie podatku akcyzowego zapłaconego z tytułu nabycia wewnątrzwspólnotowego albo importu samochodu osobowego. Po co nowa ustawa?  Projekt ustawy o zwrocie podatku akcyzowego zapłaconego z tytułu (...)

Zwrot nadpłaty akcyzy od sprowadzanych samochodów

Zwrot nadpłaty akcyzy od sprowadzanych samochodów

Rządowy projekt ustawy o zwrocie części podatku akcyzowego zapłaconego z tytułu nabycia wewnątrzwspólnotowego albo importu samochodu osobowego, który teraz jest w Sejmie, przewiduje możliwość zwrotu części podatku akcyzowego nabywcy wewnątrzwspólnotowemu albo (...)

Firmowy samochód jako środek trwały w kosztach i przychodach podatkowych

Firmowy samochód jako środek trwały w kosztach i przychodach podatkowych

Kiedy samochód jest środkiem trwałym? Dokonując zakupu samochodu do firmy, zwykle zakładamy, że będzie on używany w dłuższym okresie. Aby poprawnie rozliczyć wydatek na nabycie samochodu w kosztach uzyskania przychodów, niezbędne jest więc określenie czasu, przez jaki  samochód (...)

Zmiany w deklaracjach akcyzowych od 1 lipca 2021 r.

Zmiany w deklaracjach akcyzowych od 1 lipca 2021 r.

Poznaj najważniejsze zmiany dotyczące deklaracji akcyzowych, które weszły w życie od 1 lipca 2021 r.  Zostały one wprowadzone ustawą z dnia 30 marca 2021 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowymi oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 694) do ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. (...)

Wzrost akcyzy na papierosy i inne wyroby tytoniowe

Wzrost akcyzy na papierosy i inne wyroby tytoniowe

Od 2014 roku za paczkę papierosów zapłacimy półtora euro. Problem w tym, że samej tylko akcyzy. Parlament poparł dziś wniosek Komisji Europejskiej dotyczący stopniowego podwyższenia stawek akcyzy na papierosy (i inne wyroby tytoniowe), docelowo do poziomu 1,50€ za paczkę. Posłowie proponują (...)

Akcyza w zupełnie nowym wydaniu...

Akcyza w zupełnie nowym wydaniu...

Jakie przepisy mają regulować opodatkowanie podatkiem akcyzowym?Rząd zaproponował zupełnie nową ustawę o podatku akcyzowym, określającą opodatkowanie podatkiem akcyzowym wyrobów akcyzowych oraz samochodów osobowych, organizację obrotu wyrobami akcyzowymi, a także oznaczanie (...)

Obowiązek podmiotów nabywających lub dostarczających wewnątrzwspólnotowo wyroby akcyzowe zharmonizowane z zapłaconą akcyzą

Obowiązek podmiotów nabywających lub dostarczających wewnątrzwspólnotowo wyroby akcyzowe zharmonizowane z zapłaconą akcyzą

Od 13 lutego 2023 roku w Unii Europejskiej nastąpi elektronizacja wewnątrzwspólnotowych przemieszczeń wyrobów akcyzowych z zapłaconą akcyzą. W związku z tym, żeby dokonać nabycia wewnątrzwspólnotowego lub dostawy wewnątrzwspólnotowej wyrobów akcyzowych (...)

Akcyza - podatek akcyzowy 2015

Akcyza - podatek akcyzowy 2015

Czym jest akcyza? Podatek akcyzowy to podatek konsumpcyjny, jednofazowy, co oznacza, że w odróżnieniu od VAT-u, jest nakładany na dany towar zasadniczo tylko jeden raz podczas całego obrotu gospodarczego. Akcyza jest również podatkiem selektywnym. Opodatkowanymi tym podatkiem są jedynie (...)

Przepisy obowiązujące od 1 lipca 2021 r. ważne dla podatników

Przepisy obowiązujące od 1 lipca 2021 r. ważne dla podatników

Wszedł w życie pakiet e-commerce i rusza rejestracja przedsiębiorców do systemu informatycznego TAX FREE. Kolejne branże i usługi zostały objęte obowiązkiem rejestrowania obrotu za pomocą kas fiskalnych on-line. Wnioski egzekucyjne i tytuły wykonawcze są przekazywane do (...)

Podatek akcyzowy niezgodny z Konstytucją

Podatek akcyzowy niezgodny z Konstytucją

3 lipca 2019 r. rybunał Konstytucyjny ogłosił orzeczenie (sygn. akt SK 16/17) w sprawie skargi konstytucyjnej spółki jawnej dotyczącej podatku akcyzowego. Podatek akcyzowy w ocenie TK Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 65 ust. 1a pkt 2 ustawy z dnia 23 stycznia 2004 r. o (...)

Wyższa akcyza na używki

Wyższa akcyza na używki

Nowelizacja przepisów przewiduje 10-procentowy wzrost stawek podatku akcyzowego na napoje alkoholowe (alkohol etylowy, piwo, wino, napoje fermentowane i wyroby pośrednie), wyroby tytoniowe (papierosy, tytoń do palenia, cygara i cygaretki), susz tytoniowy, płyn do papierosów elektronicznych (...)

Opodatkowanie akcyzą płynu do papierosów elektronicznych i wyrobów nowatorskich

Opodatkowanie akcyzą płynu do papierosów elektronicznych i wyrobów nowatorskich

Przeczytaj ważne informacje na temat prawidłowego prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie płynu do papierosów elektronicznych i wyrobów nowatorskich. Opodatkowanie akcyzą Podstawowym aktem prawnym dotyczącym podatku akcyzowego w Polsce jest ustawa o podatku akcyzowym, która (...)

Jak uzyskać zaświadczenie o wysokości zaległości podatkowych małżonka?

Jak uzyskać zaświadczenie o wysokości zaległości podatkowych małżonka?

Często, jeśli małżeństwo stara się o pożyczkę lub kredyt, np. bank żąda zaświadczeń, że małżonkowie nie zalegają z podatkami. Jeżeli mają oni wspólność majątkową — każdy z małżonków może uzyskać takie zaświadczenie, nie tylko dla siebie, ale także (...)

Nabycie samochodu firmowego a podatek VAT - przed i po nowelizacji

Nabycie samochodu firmowego a podatek VAT - przed i po nowelizacji

Prawie każdy przedsiębiorca chciałby, przed podjęciem decyzji o zakupie konkretnego samochodu, wiedzieć, czy będzie miał prawo do odliczania podatku VAT od paliwa, które będzie nabywał do tego samochodu. Być może także niemożność odliczenia tego podatku od rat leasingowych (...)

Zapytaj prawnika:

Dodaj załącznikDodaj załącznik

Oświadczenia i zgody RODO:


PORADY PRAWNIKA

Elementy faktury vat marża, naliczenie podatku

Elementy faktury vat marża, naliczenie podatku

Kupuję samochody do dalszej odsprzedaży w krajach UE, ponoszę różne koszt związane z nabyciem, np. podatek akcyzowy. Jak prawidłowo powinna wyglądać faktura VAT marża? Czy kwota akcyzy powinna być opodatkowana stawką VAT-u? Elementy, jakie powinna zawierać faktura VAT marża są wskazane (...)

VAT-marża od używanego samochodu

VAT-marża od używanego samochodu

Prowadzę działalność polegającą na handlu używanymi samochodami zakupionymi wcześniej w krajach UE. Po sprowadzeniu w/w pojazdów do kraju odprowadzam w Urzędzie Celnym podatek akcyzowy w wysokości na ogół 65% wartości wykazanej na umowie kupna. Ponieważ handluje towarami używanymi to (...)

Jazda na oleju opałowym

Jazda na oleju opałowym

Z tego co się orientuję używanie oleju opałowego do celów napędowych jest karalne na gruncie kodeksu karnego skarbowego (uszczuplenie należności skarbu państwa) i kodeksu wykroczeń. Kiedy kierowca popełnia czyn zabroniony ponownie (za co może zostać ukarany drugi raz)? Czy wtedy kiedy wsiądzie (...)

Akcyza od zakupu uszkodzonych aut

Akcyza od zakupu uszkodzonych aut

Firma moja będzie w niedługim czasie zajmować się sprzedażą używanych części samochodowych. W tym celu chcemy sprowadzać z terenu Unii Europejskiej uszkodzone bądź rozbite samochody jako dostawę wewnątrzwspólnotową. Faktura na zakup tych uszkodzonych samochodów będzie zawierała zapis, (...)

Sprzedaż samochodu przez komis

Sprzedaż samochodu przez komis

Prowadzę komis samochodów osobowych używanych przez osoby prywatne nieprowadzące działalności gospodarczej, jestem płatnikiem podatku VAT, który płacę po sprzedaży pojazdu (wystawiam faktury VAT-marża). Chcę przyjąć w komis samochód będący własnością obywatela Niemiec i spisać z (...)

Podatek akcyzowy od aut

Podatek akcyzowy od aut

Pytanie dotyczy opłaty podatku akcyzowego od auta sprowadzonego z USA na osobę prywatną. Auto zostało sprowadzone z USA i odprawione w Bremerhaven (Niemcy) i tam zostały dokonane opłaty (cło + VAT). Po przywiezieniu z Niemiec auto zostało zarejestrowane w wydziale komunikacji bez weryfikacji (...)

Jednofazowość podatku akcyzowego

Jednofazowość podatku akcyzowego

Firma dokonuje importu bazy kosmetyków - mieszaniny chemicznej, jednak określonej już jako woda toaletowa. Przy imporcie opłacany jest VAT oraz akcyza. Następnie firma rozcieńcza wspomnianą stężoną wodę toaletową alkoholem etylowym, co skutkuje powstaniem finalnej wersji produktu, który (...)

Olej spożywczy zamiast napędowego

Olej spożywczy zamiast napędowego

Kolega twierdzi, że ok. pół roku temu oglądał program TV, z którego wynikało, iż polskie prawo uniemożliwia karanie kierowców, którzy tankują spożywczy olej rzepakowy zamiast objętego akcyzą i wyższym podatkiem VAT oleju napędowego. Czy rzeczywiście w polskim prawie istnieje taka luka? (...)

VAT przy imporcie towarów

VAT przy imporcie towarów

Firma dokonuje importu towarów. Czy podatek VAT przy imporcie nalicza się w identyczny sposób, jak przy zakupie (jako VAT należny), tzn. czy obie czynności różnią się w jakiś sposób formą opodatkowania? Przy dokonywaniu importu firma otrzymuje z urzędu celnego dokument SAD, lub też potwierdzenie (...)

Części samochodowe a akcyza

Części samochodowe a akcyza

Zakupiłem części samochodowe od dostawcy zagranicznego. Czy należy opłacić podatek akcyzowy? Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy o podatku akcyzowym opodatkowaniu akcyzą podlegają: produkcja wyrobów akcyzowych zharmonizowanych; wyprowadzenie wyrobów akcyzowych zharmonizowanych (...)

Rozliczenia stron w kwocie netto oraz brutto

Rozliczenia stron w kwocie netto oraz brutto

Osoba fizyczna skorzystała z usług pewnej firmy. Po zakończeniu świadczenia usług nastąpiło wzajemne rozliczenie (w kwocie netto). Następnie przez długi czas firma nie wystawiała faktury VAT, ani nie domagała się brakującej kwoty VAT. Po roku okazało się, że firma nie zapłaciła należnego (...)

Żądanie wystawienia faktury VAT

Żądanie wystawienia faktury VAT

Przedsiębiorca budowlany wykonał dla mnie prace wykończeniowe w budowanym domu. Prace zostały zakończone i odebrane ponad miesiąc temu. Płatności otrzymywał w miarę postępu prac. Nie wystawił faktury VAT. Czy mam jeszcze prawo żądać od jego firmy wystawienia faktury VAT - jak długo i (...)

Ubezpieczenie samochodu a wartość początkowa

Ubezpieczenie samochodu a wartość początkowa

Zakupiliśmy samochód ciężarowy, który następnie został wprowadzony jako środek trwały do działalności gospodarczej z dniem 31.01.2007 r. Tego dnia został zarejestrowany w wydziale komunikacji. Co trzeba doliczyć do wartości początkowej ww. samochodu, czy jeżeli ubezpiecznie nastąpiło (...)

Koszty badania technicznego pojazdu

Koszty badania technicznego pojazdu

Zakupiliśmy samochód. Proszę o informację, czy opłata w kwocie 50,- zł za wydanie zaświadczenia o przeprowadzonym badaniu technicznym pojazdu przez Stację Kontroli Pojazdów (dla celów ustawy o VAT) powinna być wliczona do wartości środka trwałego? Czy może ten wydatek należy bezpośrednio (...)

Wprowadzenie prywatnego samochodu do firmy

Wprowadzenie prywatnego samochodu do firmy

Prowadzę działalność gospodarczą na własne nazwisko od 2 lat. Posiadam własny samochód ciężarowy i chcę wprowadzić go do firmy i ewidencji środków trwałych. Jaką wartość samochodu do ewidencji i amortyzacji środków trwałych powinnam wprowadzić - cenę rynkową czy cenę nabycia (...)

Podatek VAT w przypadku samochodu z USA

Podatek VAT w przypadku samochodu z USA

Kupiłem nowy samochód w USA. Został przewieziony do portu Bremerhaven w Niemczech. Tam tez zapłaciłem za niego 10% cła i 19% podatku VAT. Samochód został przewieziony do mojego miejsca zamieszkania w Polsce. Przetłumaczyłem wszystkie dokumenty (niemieckie z odprawy celnej i amerykańskie potwierdzające (...)