2.10.2011

Zespół
e-prawnik.pl

Sprzedaż nieruchomości a VAT - stan prawny na 31.12.2010

Jaka działalność podlega opodatkowaniu VAT?

Nie zawsze od sprzedaży nieruchomości trzeba płacić VAT.

Na mocy art. 5 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, dalej ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, w tym dostawa obiektów budownictwa i szeroko rozumianych usług budowlano-montażowych, dalej: obiekty i usługi budowlane. Zgodnie natomiast z art. 15 ust. 1 i 2 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje natomiast wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza w rozumieniu VAT obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z powyższego wynika, iż podatkiem VAT objęte zostaną tylko transakcje związane z prowadzoną działalnością gospodarczą (np. obrót nieruchomościami, sprzedaż przez developera), nie zaś sporadyczne wypadki sprzedaży przez osoby fizyczne (np. sprzedaż mieszkania celem zakupu większego). Czynności nieopodatkowane podatkiem VAT, także te od niego zwolnione – np. sprzedaż obiektów budownictwa mieszkaniowego na niżej wskazanych warunkach – podlegają zaś opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych (PCC).  Wynika to z faktu, iż nie podlegają PCC czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług (art. 2 ust. 4 lit. a) PCC). Przy sprzedaży nieruchomości stawka tego podatku wynosi 2% (art. 7 ust. 1 pkt 2 PCC).

Jaki VAT obowiązuje przy sprzedaży nieruchomości podlegającej temu podatkowi?

Co do zasady dostawa obiektów i usług budowlanych, a także dostawa gruntu niezabudowanego, a przeznaczonego pod zabudowę podlega opodatkowaniu według podstawowej 22% stawki tego podatku (art. 41 ust. 1 ustawy VAT). Niemniej polska ustawa przewiduje wyjątki od stosowania wskazanej 22% stawki VAT, w zależności od rodzaju i przeznaczenia obiektów i usług budowlanych. Ustawa VAT przewiduje zatem następujące warianty opodatkowania ww. towarów i usług:

  1. zwolnienie od podatku,

  2. opodatkowanie stawką 7% VAT,

  3. opodatkowanie stawką 7% VAT ograniczone czasowo do 31 grudnia 2010 roku,

  4. opodatkowanie stawką 22% VAT.

Zwolnienie przedmiotowe – obiekty budownictwa mieszkaniowego

 

Art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy VAT stanowi, iż zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy: 
  1. dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim, 
  2. pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata; 

Nadto zwolnieniu podlega dostawa budynków, budowli lub ich części nieobjętą powyższym zwolnieniem, pod warunkiem że: 

  • w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, 
  • dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30 % wartości początkowej tych obiektów. 

Definicja „pierwszego zasiedlenia”, o którym mowa w ww. art. 43 ust. 1 pkt 10, sformułowana została przez ustawodawcę w art. 2 pkt 14 cyt. ustawy, według którego przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich wybudowaniu lub ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30 % wartości początkowej. Zgodnie z art. 2 pkt 12 ustawy VAT, przez obiekty budownictwa mieszkaniowego rozumie się budynki mieszkalne rodzinne stałego zamieszkania, sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych:

  • 111 - Budynki mieszkalne jednorodzinne,

  • 112 - Budynki o dwóch mieszkaniach i wielomieszkaniowe,

  • ex 113 - Budynki zbiorowego zamieszkania - wyłącznie: budynki kościołów i innych związków wyznaniowych, klasztory, domy zakonne, plebanie, kurie, rezydencje biskupie oraz rezydencje Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.

Stawki preferencyjne

 

Do dnia 31 grudnia 2010 roku obowiązywać będzie w Polsce jedna 7% stawka VAT na dostawę obiektów budownictwa mieszkaniowego.

Porady prawne

Potrzebujesz porady prawnej?

Opodatkowanie VAT zbycia nieruchomości komercyjnych

Opodatkowanie VAT zbycia nieruchomości komercyjnych

Ministerstwo Finansów przygotowało objaśnienia dot. opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji zbycia nieruchomości komercyjnych. Jest to wynik prowadzonych od września 2018 r. konsultacji podatkowych. Sprawdź, jak należy interpretować przepisy dot. VAT od zbycia (...)

Jak założyć grupę VAT?

Jak założyć grupę VAT?

Minister Finansów wydał objaśnienia dotyczące regulacji odnoszących się do tworzenia i funkcjonowania nowego rodzaju podatnika, jakim jest grupa VAT (GV). Celem objaśnień jest przedstawienie praktycznego rozumienia przepisów ustawy o VAT w zakresie, w jakim umożliwiają wspólne (...)

Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów i jej opodatkowanie VAT-em

Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów i jej opodatkowanie VAT-em

Pojęcie wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów – warunki dla dostawcy i nabywcy  Wewnątrzwspólnotowa dostawę towarów ma miejsce, gdy następuje wywóz towarów z terytorium kraju na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju. Przepisy (...)

Odwrotne obciążenie VAT przy świadczeniu usług budowlanych

Odwrotne obciążenie VAT przy świadczeniu usług budowlanych

17 marca i 3 lipca 2017 r. 2017 r. i Ministerstwo Finansów objaśniło zasady stosowania mechanizmu odwróconego obciążenia w transakcjach dotyczących świadczenia usług budowlanych od 1 stycznia 2017 r.   Dlaczego warto poznać objaśnienia resortu finansów (...)

Jak zmienić sposób płacenia podatków i prowadzenia księgowości?

Jak zmienić sposób płacenia podatków i prowadzenia księgowości?

Jeśli prowadzisz firmę, jednym z twoich obowiązków jest terminowe opłacanie podatków i prowadzenie księgowości. Jeżeli wybrałeś daną formę opodatkowania i zasady płacenia zaliczek nie oznacza to, że nie możesz tego zmienić. Dowiedz się, jak dokonać zmiany formy opodatkowania (...)

VAT do zmiany

VAT do zmiany

Większa elastyczność w zakresie stawek VAT i ograniczenie biurokracji dla małych przedsiębiorstw Komisja Europejska zaproponowała nowe przepisy, które mają zapewnić państwom członkowskim większą elastyczność w ustalaniu stawek podatku od wartości dodanej (VAT) i stworzyć lepsze (...)

Konsultacje ws. opodatkowania zbycia nieruchomości komercyjnych

Konsultacje ws. opodatkowania zbycia nieruchomości komercyjnych

Resort finanów rozpoczął konsultacje w sprawie opodatkowania VAT transakcji zbycia nieruchomości komercyjnych. Potrwają one do 12 października 2018 r. Czego dotyczą konsultacje? Doświadczenia ze stosowaniem przez przedsiębiorców przepisów dot. VAT w zakresie (...)

Rejestracja VAT dla transakcji krajowych

Rejestracja VAT dla transakcji krajowych

Rejestracja podatników „VAT czynnych” Rejestracja dla potrzeb podatku VAT ma podstawowe znaczenie dla każdego podatnika. Wykonanie obowiązku rejestracyjnego uprawnia m.in. do wystawiania faktur VAT oraz do odliczania podatku. Między podatnikami a organami podatkowymi najwięcej sporów (...)

Gruntowne zmiany w gospodarce nieruchomościami

Gruntowne zmiany w gospodarce nieruchomościami

    W zasadzie od 22 października zaczynają obowiązywać znowelizowane przepisy ustawy o gospodarce nieruchomościami. Zmienią się m.in. zasady sprzedaży dawnych mieszkań komunalnych. Skorzystać będą mogli na tym nowi właściciele lokali i osoby, które wykupiły je przed (...)

Zbycie nieruchomości mieszkalnych a PIT

Zbycie nieruchomości mieszkalnych a PIT

  W niniejszym artykule omówiono zasady opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych przychodów (dochodów) z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT). Chodzi (...)

Podatnicy

Podatnicy

Szczególny charakter podatku VAT przejawia się między innymi w tym, iż opodatkowaniu podlegają wskazane przepisami czynności pod warunkiem, że są wykonywane przez podatników. W konsekwencji - z dwojga takich samych czynności wykonywanych przez podatnika i niepodatnika opodatkowaniu (...)

Dla kogo kasy fiskalne w 2008 roku?

Dla kogo kasy fiskalne w 2008 roku?

  Jakie przepisy regulują, którzy podatnicy powinni zainstalować kasy fiskalne? Zgodnie z ustawą o podatku od towarów i usług (VAT), w zasadzie wszyscy podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników (...)

Rozliczenie odpłatnego zbycia nieruchomości w zeznaniu PIT za 2018 r.

Rozliczenie odpłatnego zbycia nieruchomości w zeznaniu PIT za 2018 r.

Kiedy odpłatne zbycie nieruchomości jest opodatkowane? Podatnik, który w roku podatkowym dokonał odpłatnego zbycia: nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu (...)

Kto jest podatnikiem VAT - wątpliwości dotyczące umów cywilnoprawnych

Kto jest podatnikiem VAT - wątpliwości dotyczące umów cywilnoprawnych

    Według ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą. Na potrzeby podatku VAT działalność (...)

Leasing finansowy i jego rozliczenie w podatku dochodowym

Leasing finansowy i jego rozliczenie w podatku dochodowym

Co to jest leasing finansowy w podatku dochodowym?  Umowa leasingu finansowego (kapitałowego), zgodnie z przepisami podatkowymi, powinna łącznie spełniać następujące warunki:   umowa leasingu musi zostać zawarta na czas oznaczony, suma ustalonych w umowie leasingu opłat, (...)

Zwolnienia od VAT

Zwolnienia od VAT

Ustawa o podatku od towarów i usług i rozporządzenia wykonawcze bo niej przewidują tzw. zwolnienie podmiotowe oraz różne zwolnienia przedmiotowe od podatku od towarów i usług (VAT). Zwolnienie dla drobnych przedsiębiorców Zgodnie z ustawą o podatku od towarów (...)

Sprzedaż przez internet a podatki

Sprzedaż przez internet a podatki

Podmioty dokonujące transakcji za pośrednictwem internetu muszą liczyć się z konsekwencjami podatkowymi takich czynności.  Wbrew obowiązkowi, niedokonanie zgłoszenia działalności gospodarczej, niewypełnianie obowiązków składania deklaracji, zeznań podatkowych, opłacania należnych (...)

Korekta podatku naliczonego przy odliczaniu VAT na podstawie proporcji

Korekta podatku naliczonego przy odliczaniu VAT na podstawie proporcji

Ogólne założenia odliczania podatku VAT proporcją  Omawiane zagadnienie zostało uregulowane w art. 90 i 91 ustawy o VAT i dotyczy tych podatników, którzy nabywają towary i usługi wykorzystywane zarówno do czynności, w stosunku do których przysługuje prawo (...)

Kasy fiskalne - o czym warto pamiętać?

Kasy fiskalne - o czym warto pamiętać?

  Którzy podatnicy mają obowiązek stosowania kas fiskalnych? Zgodnie z ustawą o podatku od towarów i usług (VAT), w zasadzie wszyscy podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych (...)

Kto i kiedy musi montować kasy fiskalne?

Kto i kiedy musi montować kasy fiskalne?

  Czego dotyczyrozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 marca 2006 r.? W zasadzie wszyscy podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot (...)

Kto jest \

Kto jest \"małym podatnikiem\" VAT?

  Czym mały podatnik wyróżnia się od pozostałych podatników VAT? Definicję podatnika podatku VAT zawiera art. 15 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, zwanej dalej „ustawą o VAT”. Zgodnie z tym przepisem, podatnikami są osoby (...)

Zapytaj prawnika:

Dodaj załącznikDodaj załącznik

Oświadczenia i zgody RODO:


PORADY PRAWNIKA