Projekt ustawy o zbiorowym zarządzaniu skierowany do konsultacji społecznych
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego skierowało do konsultacji społecznych projekt ustawy o zbiorowym zarządzaniu prawami autorskimi i prawami pokrewnymi.
Proponowana ustawa będzie wdrażać do polskiego porządku prawnego dyrektywę 2014/26/UE w sprawie zbiorowego zarządzania prawami autorskimi i prawami pokrewnymi oraz udzielania licencji wieloterytorialnych dotyczących praw do utworów muzycznych do korzystania online na rynku wewnętrznym. Celem projektowanej ustawy jest kompleksowe uregulowanie działalności organizacji zbiorowego zarządzania w Polsce. Zastąpi ona dotychczasowe przepisy w tym zakresie, tj. rozdziały 12 i 12(1) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
Zaproponowane w projekcie rozwiązania - zgodne z wymogami europejskimi - pozwolą na wyeliminowanie szeregu wątpliwości i nieprawidłowości związanych ze zbiorowym zarządzaniem, jakie pojawiły się w ponad 20-letnim okresie obowiązywania dotychczasowych przepisów. Równocześnie utrzymane zostaną te elementy, które sprawdziły się w praktyce i wynikają z przyjętych w Polsce tradycji zarządzania prawami autorskimi i pokrewnymi.
Na czym mają polegać zmiany?
Zakładane jest zatem utrzymanie stowarzyszenia jako formy prawnej organizacji zbiorowego zarządzania, zapewniającej jej samorządny i niekomercyjny charakter, przy czym projekt przewiduje dalsze wzmocnienie tej samorządności poprzez zwiększenie wpływu twórców i innych właścicieli praw autorskich lub pokrewnych na działalność organizacji. Podjęcie zbiorowego zarządzania w dalszym ciągu będzie wymagało zezwolenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, a dotychczas udzielone zezwolenia zostaną poddane procedurze przeglądowej w celu dostosowania ich do nowych przepisów.
Ustawa ma też ujednolicić zasady podziału i wypłaty środków zainkasowanych na rzecz uprawnionych, co wpłynie na większą efektywność organizacji w tym zakresie. Określi także zasady powierzania praw w zbiorowy zarząd oraz szczególne uprawnienia niektórych organizacji (mających status „organizacji reprezentatywnej") do zarządzania prawami niepowierzonymi żadnej z nich w oparciu o tzw. rozszerzone licencje zbiorowe. Zagwarantuje to pewność prawną po stronie użytkowników oraz równe traktowanie uprawnionych, w szczególności w sytuacjach, w których przepisy przewidują obowiązkowe pośrednictwo organizacji zbiorowego zarządzania.
Wprowadzone zostaną ponadto bardziej szczegółowe niż dotychczas zasady zawierania umów z użytkownikami, w tym dotyczące tzw. licencji wieloterytorialnych, a więc obejmujących terytorium więcej niż jednego państwa członkowskiego UE. Relacje te w większym stopniu niż obecnie będą oparte o negocjacje pomiędzy organizacją a użytkownikiem i wzajemną wymianę informacji. Równocześnie utrzymana zostanie możliwość wystąpienia przez organizacje do Komisji Prawa Autorskiego z wnioskiem o zatwierdzenie tabel wynagrodzeń. Stawki wynikające z prawomocnie zatwierdzonych tabel będą obligatoryjnie stosowane w umowach z użytkownikami. Natomiast tam, gdzie użytkownik nie ma wpływu na wykorzystywany przez siebie repertuar, a więc w przypadkach reemisji i odtwarzania utworów nadawanych w radiu lub telewizji, przedłożenie tabel do zatwierdzenia będzie obowiązkowe. Usprawniona zostanie także procedura zatwierdzania tabel poprzez zmianę trybu postępowania z cywilnego - nieprocesowego na administracyjny oraz zwiększenie w niej roli Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Minister zyska także bardziej rozbudowane narzędzia nadzoru nad organizacjami zbiorowego zarządzania, tak aby szybko i skutecznie eliminować pojawiające się w tym zakresie nieprawidłowości.

Możliwe będzie również skorzystanie z dodatkowych, pozasądowych procedur rozstrzygania sporów z udziałem organizacji.
Zwiększeniu ulegnie ponadto przejrzystość działania organizacji. Poza funkcjonującym już obecnie systemem rocznych sprawozdań, organizacje będą zobowiązane do udzielania szczegółowych informacji swoim członkom i reprezentowanym przez siebie uprawnionym, a także - na wniosek - innym zainteresowanym podmiotom.
Dodatkowo, zgodnie z dyrektywą 2014/26/UE, w polskim prawie pojawi się nowa kategoria „niezależnych podmiotów zarządzających", a więc podmiotów, które nie są organizacjami zbiorowego zarządzania ale zarządzają prawami na zasadach komercyjnych, na podstawie umów z uprawnionymi. Znajdą do nich zastosowanie niektóre przepisy projektowanej ustawy, w szczególności dotyczące przejrzystości działania i obowiązków informacyjnych.
Jak przekazać swoją opinię o projekcie?
Projekt ustawy jest dostępny na stronie internetowej Rządowego Centrum Legislacji. Osoby zainteresowane wzięciem udziału w konsultacjach społecznych prosimy o przesyłanie uwag do projektu na adres:
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Departament Własności Intelektualnej i Mediów
ul. Krakowskie Przedmieście 15/17, 00-071 Warszawa
oraz drogą elektroniczną na adres dwim@mkidn(dot)gov(dot)pl w terminie do 19 maja 2017 r. (albo w terminie 30 dni od otrzymania pisemnego zaproszenia do udziału w konsultacjach).

Potrzebujesz porady prawnej?
Zbiorowe zarządzanie prawami autorskimi i prawami pokrewnymi uregulowane
Nowy akt prawny stanowi kompleksową regulację zbiorowego zarządzania prawami autorskimi i prawami pokrewnymi w Polsce, określającą nowe zasady funkcjonowania organizacji zbiorowego zarządzania. Zmiany dotyczą w szczególności zapewnienia przejrzystości działań ozz oraz odpowiedzialności (...)
Opłaty na rzecz organizacji zbiorowego zarządzania a VAT
Działając na podstawie art. 14a § 1 pkt 1 ustawy – Ordynacja podatkowa, w celu zapewnienia jednolitego stosowania przepisów prawa podatkowego przez organy podatkowe, Minister Finansów wydał 12 października 2018 r. interpretację ogólną (nr PT3.8101.2.2018) w (...)
Parlament Europejski przyjął 26 marca 2019 r. nowe przepisy dotyczące praw autorskich w internecie. Platformy internetowe ponoszą odpowiedzialność za treści zamieszczane przez użytkowników. Niektóre zamieszczone materiały, takie jak memy lub GIF-y, zostały wyłączone (...)
Zastosowanie 50% kosztów uzyskania przychodów do honorarium autorskiego
Interpretacja MF Minister Finansów w dniu 15 września 2020 r. wydał interpretację ogólną Nr DD3.8201.1.2018. Wynika z niej, że na podstawie art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, koszty uzyskania przychodów z (...)
Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw, przedłożony przez ministra finansów, inwestycji i rozwoju. Co przewiduje rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw? Proces (...)
Kto jest podatnikiem VAT - wątpliwości dotyczące umów cywilnoprawnych
Według ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą. Na potrzeby podatku VAT działalność (...)
Nowelizacja VAT- pozostałe zmiany
Nowela kwietniowa ustawy VAT niesie szereg innych szczegółowych zmian, mających duże znaczenie w indywidualnych przypadkach. Wiele z nich poprawia i precyzuje dotychczasowe przepisy. Jakie zmiany nastąpiły w zakresie nieodpłatnego przekazania towarów i usług? Nowelizacja (...)
Kto jest \"małym podatnikiem\" VAT?
Czym mały podatnik wyróżnia się od pozostałych podatników VAT? Definicję podatnika podatku VAT zawiera art. 15 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, zwanej dalej „ustawą o VAT”. Zgodnie z tym przepisem, podatnikami są osoby (...)
Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, który znajduje się obecnie w Sejmie, dotyczy usunięcia niezgodności z konstytucją RP art. 70 ust. 2 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych w zakresie otwarcia katalogu osób uprawnionych (...)
Wszyscy współtwórcy utworu audiowizualnego uprawnieni do wynagrodzenia za wykorzystanie ich utworu
Wchodząca w życie 1 listopada 2007 r. ustawa o zmianie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych dotyczy usunięcia niezgodności z konstytucją RP art. 70 ust. 2 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych w zakresie otwarcia katalogu osób uprawnionych do dodatkowego (...)
Przedsiębiorco, sprawdź co się zmienia w podatku VAT od 1 czerwca 2005 r.!
Z dniem 1 czerwca 2005 r. weszła w życie większość znowelizowanych przepisów Vat (część dotycząca samochodów osobowych zacznie obowiązywać 22 sierpnia 2005 r.). Jakie zmiany niesie ze sobą nowa ustawa? Jaki mają one wpływ na działalność przedsiębiorstwa? Wśród (...)
Nareszcie zostanie uregulowana wysokość tantiem
Właściciele sklepów, zakładów rzemieślniczych barów i restauracji będą wiedzieli, ile maksymalnie zapłacą organizacjom zarządzającym prawami twórców. Wprowadzenie górnych granic opłat przewiduje projekt nowelizacji ustawy o prawie autorskim i prawach (...)
W określonych przypadkach, przepisy ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych przewidują możliwość nieodpłatnego korzystania z chronionych utworów w ramach tzw. dozwolonego użytku osobistego. Dotyczy to wykorzystywania legalnie rozpowszechnionych utworów w celach osobistych, (...)
Przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich a VAT
Jaka stawka VAT obowiązuje na usługi twórców i artystów wykonawców? Usługi twórców i artystów wykonawców w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych wynagradzane w formie honorariów za przekazanie lub (...)
Za opóźnienia w zmianie warunków umów Stowarzyszenie Autorów ZAiKS musi zapłacić ponad 1,5 mln zł. Prezes UOKiK uznał, że organizacja nieterminowo wykonała prawomocną decyzję. Stowarzyszenie Autorów ZAiKS jest najstarszą i największą organizacją zajmującą (...)
ZAiKS i Stowarzyszenie Filmowców Polskich naruszyły prawo - uznała Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Na organizacje nałożono kary w łącznej wysokości ponad 1,2 mln zł Każdemu twórcy przysługuje prawo do wynagrodzenia za korzystanie z jego utworu. Jednakże (...)
Stan faktyczny Prowadzę obecnie jednoosobowo, firmę komputerową zwaną dalej PRACOWNIĄ. Dla firmy zwanej dalej ZLECENIOBIORCA, na jego zlecenie i zgodnie z podpisanymi umowami, zostało napisanych kilkanaście systemów informatycznych w języku programowania COBOL (na który to (...)
Nowe zasady korzystania z 50% kosztów uzyskania przychodów
Skąd zmiany? Nowe zasady korzystania z 50% kosztów uzyskania przychodów wprowadzane są ustawą z dnia 27 października 2017 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym (...)
Reforma prawa autorskiego w planach prac Komisji Europejskiej
Komisja Europejska zamierza zaproponować w 2015 r. reformę unijnych przepisów o prawie autorskim, aby dostosować je do rozwoju nowych technologii. Przepisy te będą częścią szerszej inicjatywy, dotyczącej stworzenia wspólnego rynku cyfrowego w UE. Plan pracy na ten rok, który Komisja przedstawiła (...)
Będą specjalistyczne sądy chroniące własność intelektualną
Nowelizacja przepisów ma przede wszystkim na celu wprowadzenie do polskiego wymiaru sprawiedliwości sądów wyspecjalizowanych w zakresie spraw dotyczących własności intelektualnej. Ustawa zmianiająca przewiduje stworzenie w ramach sądownictwa powszechnego odrębnych jednostek organizacyjnych, (...)