11.11.2004
Zespół
e-prawnik.pl
Do Sejmu wpłynął już projekt zmian w ustawie o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Ustawa ta obowiązuje zaledwie od 1 stycznia 2004 r. a już praktyka weryfikując przepisy wymusiła na ustawodawcy dokonanie pewnych zmian. Główną potrzebą jest doprecyzowanie regulacji, co ma ułatwić interpretację i stosowanie.
Co nowego proponuje projekt?
Zmiany dotyczą niezwykle istotnej definicji wprowadzenia pojazdu do ruchu. Ma ona kapitalne znaczenie w odniesieniu do niektórych pojazdów zaliczanych do pojazdów wolnobieżnych, których posiadacze są obowiązani do zawarcia umowy ubezpieczenia OC komunikacyjnego przed ich wprowadzeniem do ruchu. Propozycja takiego przepisu ograniczy obowiązek ubezpieczenia w stosunku do posiadaczy takich pojazdów, o ile nie poruszają się po drogach. Posiadacze takich pojazdów nie będą podlegali obowiązkowi zawarcia umowy ubezpieczenia OC komunikacyjnego dopóty, dopóki nie będą wprowadzać ich do ruchu na drogach.

W chwili obecnej, w oparciu o doktrynę i orzecznictwo dotyczące pojęcia „ruchu”, obowiązek zawarcia umowy ubezpieczenia powstaje przed wprowadzeniem pojazdu wolnobieżnego (jak również historycznego) do ruchu, co oznacza, że w momencie takiego wprowadzenia posiadacz powinien legitymować się ważną umową ubezpieczenia OC komunikacyjnego. Nie ma przy tym znaczenia, gdzie ten ruch się odbywa. Wprowadzenie pojazdu do ruchu oraz samo pojęcie „ruchu” jest bowiem traktowane stosunkowo szeroko - następuje od momentu uruchomienia silnika, niezależnie od tego, w jakim celu to nastąpiło. Pojazd mechaniczny jest zawsze w ruchu, gdy porusza się pod wpływem sił motorycznych, które są wytwarzane mocą silnika tego pojazdu, jak też wówczas, gdy pomimo wyłączonego silnika porusza się nadal na skutek wcześniejszego działania sił motorycznych bądź gdy porusza się siłą bezwładności. Zawsze w ruchu jest pojazd, którego silnik jest włączony, choćby sam pojazd się nie poruszał. Zgodnie z orzeczeniem Sądu Najwyższego pojazd jest w ruchu od chwili uruchomienia motoru do momentu, kiedy jazda, wskutek osiągnięcia miejsca przeznaczenia lub planowej przerwy drogi, zostałaby zakończona.
Poza tym zakład ubezpieczeń posiadający zezwolenie na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej w grupach obejmujących ubezpieczenia obowiązkowe nie mógłby odmówić zawarcia umowy ubezpieczenia obowiązkowego.
Kolejną nowością jest to, że wykreślono by z zakresu odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń szkód wyrządzonych umyślnie przy ubezpieczeniach obowiązkowych wynikających z przepisów odrębnych ustaw lub umów międzynarodowych ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską, nakładających na określone podmioty obowiązek zawarcia umowy ubezpieczenia. Do tej pory uniemożliwione było wyłączenie odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń za szkody wynikłe z winy umyślnej ubezpieczonego, co powodowało, że ryzyko ubezpieczenia wszystkich grup zawodowych było nieatrakcyjne.
Projekt określa wprost, że umowa ubezpieczenia obowiązkowego OC „zawodowego” obejmuje również szkody wyrządzone w wyniku rażącego niedbalstwa ubezpieczonego lub osób, za które ponosi on odpowiedzialność. Ponadto dodano unormowanie, w którym zostało określone prawo regresu zakładu ubezpieczeń do sprawcy szkody wyrządzonej w wyniku rażącego niedbalstwa oraz innych okolicznościach, które mogą być podstawą do roszczenia zwrotnego w stosunku do ubezpieczonego w przypadku ubezpieczeń OC „zawodowych” (podobnie do rozwiązań w zakresie ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych oraz OC rolników).
Obecnie istnieje obowiązek ponownej kalkulacji składki przez zakład ubezpieczeń w każdym przypadku niewypowiedzenia umowy przez nabywcę pojazdu. W projekcie odstąpiono od obowiązku ponownej kalkulacji składki przez zakład ubezpieczeń w każdym przypadku niewypowiedzenia umowy przez nabywcę pojazdu. Istnienie takiego obowiązku skutkowało nadmiernym obciążeniem zakładów ubezpieczeń oraz czasochłonną i kosztowną korespondencją z nabywcami pojazdów mechanicznych. Wprowadzono możliwość dokonania takiej rekalkulacji przez zakład ubezpieczeń, ale jednocześnie nałożono na ten zakład obowiązek ponownej kalkulacji, gdy z wnioskiem takim wystąpi nabywca pojazdu.
Na dzień dzisiejszy istnieje wiele wątpliwości co do stosowania (bądź niestosowania) zasady automatyzmu odnowienia się umowy ubezpieczenia zawartej przez zbywcę pojazdu w przypadku niewypowiedzenia tej umowy przez nabywcę pojazdu lub umowy zawartej przez posiadacza niebędącego właścicielem pojazdu. Przyjęto rozwiązanie, że umowa taka powinna ulegać automatycznemu „przedłużaniu”.

Potrzebujesz porady prawnej?
Do Sejmu trafił rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, przedłożony przez ministra finansów. Jakie zmiany w ubezpieczeniach OC zaplanowano? Przygotowano rozwiązania, (...)
Na stronach Ministerstwa Sprawiedliwości, pośród wyników prac Komisji Kodyfikacyjnej, znalazł się także projekt dotyczący zmian związanych z ubezpieczeniami majątkowymi. Bardzo prawdopodobne, że obecny Sejm już nie zdąży się nim zająć. Dlaczego proponowane zmiany są konieczne? Jak (...)
Opłaty ryczałtowe od zakładów ubezpieczeń mają iść na świadczenia zdrowotne...
Jakie zmiany proponuje rząd?Propozycja rządowa zaklada likwidację comiesięcznego obowiązku przekazywania przez zakłady ubezpieczeń opłaty ryczałtowej na rzecz Narodowego Funduszu Zdrowia. Środki zgromadzone z tych wpłat zostaną natomiast przeznaczone na finansowanie świadczeń opieki (...)
Ubezpieczaj się na korzystniejszych warunkach!
Z dniem 10 sierpnia 2007 r. wchodzi w życie ustawa z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz o zmianie niektórych innych ustaw, która dotyczy dopełnienia zmian reformy ubezpieczeń gospodarczych poprzez skuteczniejszą ochronę interesów ubezpieczającego (...)
Projekt zmian w Kodeksie cywilnym i w ubezpieczeniach
Rada Ministrów na posiedzeniu w dniu 20 września br. przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks cywilny, ustawy o działalności ubezpieczeniowej oraz ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Po (...)
Proponowane zmiany w postanowieniach dotyczących umowy ubezpieczenia
Na stronach Ministerstwa Sprawiedliwości zamieszczony został projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks cywilny oraz ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Jakie są założenia zmian uwzględnionych w projekcie? Jako (...)
Co nowego w ubezpieczeniach obowiązkowych?
Nowelizacja zmienia minimalne sumy gwarancyjne zgodnie z zasadą przewidzianą w unijnej dyrektywie. W wypadku szkód na osobie to 5 210 000 euro, a w wypadku szkód w mieniu – 1 050 000 euro. Nowe przepisy przewidują też, że w razie sporu pomiędzy Ubezpieczeniowym Funduszem Gwarancyjnym (...)
Kto zapłaci za leczenie ofiar wypadków komunikacyjnych?
24 maja 2007 r. Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Teraz trafi ona do Senatu. (...)
Plany zmian w transporcie drogowym
Resort transportu pracuje nad nowelizacją ustawy o transporcie drogowym oraz ustawy o czasie pracy kierowców. Inna propozycja została już przekazana do Sejmu. Nowelizacja ustawy o transporcie drogowym oraz ustawy o czasie pracy kierowców w przygotowaniu Informacja Ministerstwa Infrastruktury (...)
Odszkodowanie z OC rolnika za szkody wyrządzone przez jego psa
Zakład ubezpieczeń nie może odmówić wypłaty odszkodowania z OC rolnika za szkody wyrządzone przez jego psa W dniu 20 czerwca br. Sąd Najwyższy po rozpoznaniu w Izbie Cywilnej zagadnienia prawnego w sprawie o sygn. III CZP 114/16, podjął uchwałę następującej treści: Przepis art. (...)
Z czego wynika obowiązek ubezpieczenia NW według TK?
Dnia 5 października 2004 r. Trybunał Konstytucyjny rozpoznał wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich dotyczący zgodności z Konstytucją i ustawami § 19 ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 listopada 2001 r. w sprawie uprawiania alpinizmu, wprowadzającego obowiązkowe ubezpieczenie od (...)
Tarcza turystyczna z pomocą dla organizatorów wycieczek i turystów
Nowelizacja ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw to tzw. druga tarcza antykryzysowa dla branży turystycznej. Wprowadza (...)
Poprawa gospodarki odpadami uciążliwymi dla środowiska
Jaki projekt dotyczy odpadów?Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw, przedłożony przez Ministra Środowiska. Teraz zajmie się nim Sejm.Zmiany w gospodarce odpadamiCelem zaproponowanych zmian jest usprawnienie obowiązującego systemu gospodarowania (...)
Co jeśli sprawca wypadku nie ma polisy OC?
Znajomość obowiązku posiadania OC samochodu jest raczej powszechnie znana. Sam przepis stanowi, iż każdy posiadacz pojazdu mechanicznego jest obowiązany zawrzeć umowę obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem posiadanego przez (...)
Szkoda poniesiona w wypadku, czyli jaki samochód zastępczy wypożyczyć - opinia prawna
Stan faktyczny Spółka Jawna jest właścicielem pojazdu wysokiej klasy, który brał udział w kolizji. Spółka jest wg policji poszkodowanym. Samochodem jechał właściciel spółki. Samochód jest poważnie uszkodzony (prawdopodobna kasacja). Ocena PZU w trakcie. Jakiej klasy i jaką wartość (...)
Samochód trzeba ubezpieczyć - rodzaje ubezpieczeń dla samochodu firmowego
Ubezpieczenie obowiązkowe Zgodnie z ustawą z dnia 22.05.2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. 2003 r., Nr 124, poz. 1152 ze zm.), obowiązkowym ubezpieczeniem w przypadku samochodów jest (...)
Zakłady ubezpieczeń nie muszą przekazywać comiesięcznej opłaty ryczałtowej na rzecz NFZ
Jaka nowelizacja dotyczy ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych?Ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw weszła w życie z dniem (...)
Poważnie poszkodowani w wypadkach mają zapewnione renty
Po wielu latach starań Rzecznika Finansowego weszła w życie regulacja zapewniająca poważnie poszkodowanym w wypadkach dalszą wypłatę rent. Dotyczy ona osób, które były poszkodowane przed 1 stycznia 2006 r. Obowiązywały wówczas zdecydowanie niższe niż obecnie sumy gwarancyjne, (...)
Zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę z tytułu śmierci członka rodziny
Kodeks cywilny przewiduje możliwość przyznania członkom rodziny zmarłego, w zależności od okoliczności sprawy w art. 446 § 4 bądź w art. 448, stosownego zadośćuczynienia za śmierć członka rodziny. Zgodnie z tym pierwszym przepisem, sąd może także przyznać najbliższym członkom (...)
Warto mieć aktualną polisę OC!
Rzecznik Finansowy przypomniał, że w związku ze wzrostem płacy minimalnej, od stycznia 2022 roku wzrosły kary za brak obowiązkowych ubezpieczeń. Większa opłata karna Z początkiem 2022 roku, wraz ze wzrostem minimalnego wynagrodzenia za pracę, wzrosła również wysokość opłaty karnej za (...)