Proponowane zmiany w systemie ubezpieczeń społecznych

Co proponuje projekt?

Propozycje projektowe wprowadzają rozwiązania polegające na stosowaniu wobec osób prowadzących działalność pozarolniczą reguł uzależniających wysokość odprowadzanych składek do systemu ubezpieczeń społecznych od osiągniętego progu dochodów albo przychodów lub podatków z prowadzonej działalności. Rozwiązanie takie wprowadza spójną i jednolitą zasadę traktowania pracowników i osób prowadzących pozarolniczą działalność. Obecnie, niezależnie od osiąganych z tytułu prowadzonej działalności dochodów osoby prowadzące działalność gospodarczą opłacają jednolitą, zryczałtowaną składkę na ubezpieczenia społeczne.

Skutkiem wejścia w życie proponowanych zmian będzie zatem wzrost składek na ubezpieczenia społeczne. Wzrost ten dotyczyć będzie tych osób, co do których istnieją przesłanki pozwalające sądzić, że z powodu wprowadzonych zmian opłacalność ich działalności zmniejszy się nieznacznie.

Projekt ponadto przewiduje wprowadzenie specjalnego mechanizmu mającego zapewnić porównywalność sposobów obliczenia progu dochodowego będącego podstawą do zróżnicowania składek, niezależnie od wybranej przez ubezpieczonego - podatnika formy opodatkowania.

Tak jak do tej pory najniższa możliwa do zadeklarowania podstawa wymiaru składek wynosić będzie 60% średniego wynagrodzenia. Przyjęto rozwiązanie, że zarówno dochód (w przypadku osób rozliczających się na zasadach ogólnych), jak i przychód będący podstawą wymiaru ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych zostaną pomniejszone o zapłacone składki na ubezpieczenia społeczne.

Zaproponowane w projekcie zmiany mają spowodować indywidualizację wysokości świadczeń emerytalno-rentowych osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, gdyż przedsiębiorcy opłacając wyższą składkę wypracują sobie wyższe świadczenie emerytalno-rentowe, bowiem wysokość przyznawanego świadczenia jest ściśle związana z kwotą składek odprowadzanych do systemu.

Proponowane zmiany zakładają, że dla części osób prowadzących działalność gospodarczą minimalny deklarowany dochód, stanowiący podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne będzie wynosił nie 60%, lecz 70% do 135% w zależności od wysokości wskaźnika dochodowego, na którego wielkość wpływają takie parametry jak dochód osiągnięty w poprzednim roku podatkowym albo podatek ustalony za poprzedni rok podatkowy bądź obydwa parametry łącznie, w przypadku prowadzenia kilku rodzajów pozarolniczej działalności opodatkowanej w różnych formach.

Co dla osób rozpoczynających działalności gospodarczą po raz pierwszy?

Projekt zamierza wprowadzić preferencyjne składki na ubezpieczenia społeczne dla osób, które po raz pierwszy podejmują działalności gospodarczą na własny rachunek. Będą one przez okresy 24 miesięcy opłacać składki na ubezpieczenie społeczne od podstawy wymiaru wynoszącej 30% minimalnego wynagrodzenia. Jednak z takiej formy zachęty będą mogły skorzystać osoby, które w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej nie prowadziły działalności i której nie wykonują tej działalności na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywały w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej.

Źródło:

• Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz o zmianie innych ustaw (druk nr 3684).