Unikanie podwójnego opodatkowania. Umowa z USA ratyfikowana

Na wniosek strony amerykańskiej wprowadzono do konwencji przepis, zamieszczany obecnie standardowo w amerykańskich umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania, który zastrzega prawo każdego z państw do opodatkowania, zgodnie z prawodawstwem krajowym obywatela lub osoby prawnej mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę na jego terytorium. Przepis ten przyznaje każdemu z państw prawo do opodatkowania dochodów byłych obywateli lub osób długo zamieszkujących dany kraj - w odniesieniu do dochodów uzyskanych w tym państwie, również w okresie 10 lat po zmianie miejsca zamieszkania lub utracie obywatelstwa.

Szczegółowe postanowienia określają, jakie podmioty, w jakim zakresie i na jakich zasadach będą opodatkowane w jednym lub w drugim państwie. Umowa reguluje kwestie opodatkowania różnych dochodów od osób prawnych i fizycznych, takich np. jak odsetki, należności licencyjne, zyski ze sprzedaży majątku, dywidendy, emerytury, alimenty, renty itp. W miejsce dotychczasowego zwolnienia z podatku za uzyskane odsetki, wprowadzona zostaje stawka podatkowa 5 proc., podobnie jak w odniesieniu do należności licencyjnych (poprzednio było to 10 proc.).

Wynagrodzenia pracowników najemnych zamieszkałych w jednym państwie a zatrudnionych w drugim, mogą być w nim opodatkowane, jeśli pobyt w tym państwie trwa dłużej niż 183 dni w każdym 12-miesięcznym okresie w danym roku podatkowym. Osobno uregulowane jest opodatkowanie wynagrodzeń dyrektorów, artystów, sportowców.

Co do zasady, emerytury, ubezpieczenia społeczne, renty kapitałowe, alimenty i świadczenia na rzecz dzieci, będą opodatkowane w państwie rezydencji danej osoby, z przewidzianymi w konwencji wyjątkami. Emerytury i renty pochodzące z państwowego systemu zabezpieczeń społecznych podlegać będą opodatkowaniu jedynie w państwie, w którym są wypłacane. Konwencja ustala też zasady opodatkowania świadczeń innych niż wynagrodzenie za pracę a otrzymywanych przez studentów, uczniów i praktykantów.

Akt wprowadza dla rezydentów obu krajów, metodę wyłączenia z progresją, jako właściwą dla unikania podwójnego opodatkowania. Oznacza ona, że dochód osiągnięty za granicą jest zwolniony z podatku w kraju rezydencji podatkowej, natomiast jest brany pod uwagę przy obliczaniu stawki podatkowej, wedle której podatnik będzie zobowiązany rozliczyć podatek od dochodów uzyskanych w kraju rezydencji podatkowej.

Dla dochodów od dywidend, odsetek, należności licencyjnych, zysków majątkowych i innych dochodów - Polska będzie stosowała metodę zaliczenia proporcjonalnego. Polega ona na tym, iż podatek zapłacony od dochodu osiągniętego za granicą jest zaliczany na poczet podatku należnego w kraju rezydencji podatkowej, obliczonego od całości dochodów w takiej proporcji, w jakiej dochód ze źródeł zagranicznych pozostaje w stosunku do całości dochodu podatnika. Do tej pory Polska stosowała tę metodę dla wszystkich kategorii dochodów.

Obywatel USA podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w USA, bez względu na jego rezydencję podatkową. Konwencja zawiera przepisy zapewniające eliminację potencjalnego podwójnego opodatkowania obywateli amerykańskich będących jednocześnie rezydentami podatkowymi Polski. Konwencja zawiera także postanowienia dotyczące opodatkowania członków misji dyplomatycznych i urzędów konsularnych, zachowując ich przywileje na podstawie ogólnych zasad prawa międzynarodowego lub postanowień umów szczególnych

Konwencja przewiduje pełną klauzulę wymiany informacji między obu państwami, zgodnie z obowiązującą treścią wspomnianej Modelowej Konwencji OECD. Rozszerzenie zaś klauzuli wymiany informacji podatkowej stanowi ważne narzędzie dla organów podatkowych do uzyskiwania informacji niezbędnych dla prawidłowego określania podstawy opodatkowania.