27.2.2023
Joanna Bacior
Radca Prawny
W doktrynie polskiego prawa cywilnego i orzecznictwie sądowym utrwalił się podział oświadczeń w przedmiocie uznania długu na właściwe i niewłaściwe uznanie długu. Dowiedz się, na czym polega uznanie długu?
Właściwe uznanie długu
Powszechnie przyjmuje się, iż właściwe uznanie długu wymaga złożenia przez dłużnika oświadczenia woli. Przy tym zgodnie z art. 60 kodeksu cywilnego: „Z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, wola osoby dokonującej czynności prawnej może być wyrażona przez każde zachowanie się tej osoby, które ujawnia jej wolę w sposób dostateczny, w tym również przez ujawnienie tej woli w postaci elektronicznej (oświadczenie woli).”
Wobec powyższego należy uznać, iż właściwe uznanie długo następuje poprzez złożenie przez dłużnika oświadczenia, z którego wynikałaby jego wola spełnienia zobowiązania. Przy tym oświadczenie, o którym mowa powyżej, wyrażone może być poprzez każde zachowanie się dłużnika, które w sposób dostateczny ujawnia jego wolę spełnienia zobowiązania.
Niewłaściwe uznanie długu
Co zaś dotyczy niewłaściwego uznania długu, jego charakter prawny był przez dłuższy czas przedmiotem sporu w doktrynie. Jednakże wydaje się, iż obecnie dominuje pogląd, zgodnie z którym oświadczenie takie należy uznać za oświadczenie wiedzy. Może to być wypowiedź lub inne zachowanie dłużnika, które wskazywało będzie, że jest on świadomy istnienia długu.
Niewłaściwe uznanie długu jest uznaniem długu „co do zasady”, bez wdawania się w kwestię wysokości długu, czy też podstawy prawnej, z jakiej ów dług wynika. Typowe przykłady niewłaściwego uznania długu to spełnienie części świadczenia, spłacenie raty, korespondencja lub rozmowa z wierzycielem o możliwości rozłożenia długu na raty, lub przesunięcie terminu płatności. Z wyżej wymienionych zachowań dłużnika można jednoznacznie stwierdzić, że zdaje on sobie sprawę z tego, iż ciąży na nim dług.
Tematyka uznania długu jest niezwykle doniosła dla każdego wierzyciela, gdyż uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje, zgodnie art. 123 § 1 pkt 2 kodeksu cywilnego, przerywało będzie bieg przedawnienia tegoż roszczenia.
Podstawa prawna:
- ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. 1964 r., Nr 16, poz. 93 ze zmianami).
Potrzebujesz porady prawnej?
Zabezpieczenie majątku upadłego zabezpieczeniem interesów wierzyciela – opinia prawna
Stan faktyczny W sierpniu 2003 r. złożyłem wniosek o upadłość spółki z o.o. W wyniku prowadzonego postępowania spółka zapłaciła mi zobowiązania na kwotę 120 tys. zł, cały czas podkreślając, że nie są one wymagalne. Sąd nie wiedział o tym, że Spółka spłaciła swoje zobowiązania (...)
Kodeks cywilny reguluje sytuacje, w których na podstawie odpowiedniej umowy następuje podmiotowa zmiana dłużnika stosunku zobowiązaniowego. Zmiana ta polega na wstąpieniu w miejsce dłużnika w stosunku zobowiązaniowym osoby trzeciej, która do tej pory w stosunku tym nie uczestniczyła. Zmiana (...)
Skarga pauliańska - Jak odzyskać pieniądze, których pozbył się dłużnik?
W obrót gospodarczy wpisany jest element ryzyka. Ryzykiem tym jest między innymi niepewność związana z ewentualną niewypłacalnością dłużnika. Dotyczy to wszelkiego rodzaju czynności prawnych, począwszy od umowy pożyczki, sprzedaży i wielu innych umów wzajemnych. Niewypłacalność (...)
Zawieszenie i przerwanie biegu przedawnienia
Przedawnienie roszczeń Zasadą jest, że z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu. Instytucja przedawnienia ma kilka zasadniczych celów. Ma ona zdyscyplinować uprawnionego, by w odpowiednim czasie zaczął dochodzić swoich (...)
Bezskuteczność i zaskarżanie czynności upadłego
Jakie czynności upadłego staną się bezskuteczne? Z woli ustawodawcy bezskuteczne w stosunku do masy upadłości są czynności prawne dokonane przez upadłego w ciągu roku przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, którymi rozporządził on swoim majątkiem, jeżeli dokonane (...)
Czy małżonek dłużnika jest objęty zakresem działania skargi pauliańskiej?
Sąd Najwyższy stanął przed rozstrzygnięciem zagadnienia prawnego związanego z odpowiedzią na pytanie czy uznanie umowy darowizny za bezskuteczną na podstawie art. 527 § 1 kc może nastąpić w stosunku do całej czynności prawnej w sytuacji, gdy jednym z darczyńców nieruchomości wchodzącej (...)
Bezskuteczność czynności prawnej jest instytucją, która ma chronić wierzyciela przed nieuczciwością dłużnika. Na gruncie prawa cywilnego bezskuteczność wyraża się między innymi w zastosowaniu tzw. skargi pauliańskiej. Polega ona na tym, że zawarta przez dłużnika umowa, która (...)
Odpowiedzialność przejemcy długu wobec dłużnika w razie braku zgody wierzyciela na przejęcie długu
Strony mogą zastrzec w umowie (np. sprzedaży nieruchomości), iż nabywca (osoba trzecia) przejmie dług sprzedawcy, który ten posiada wobec innego podmiotu (np. banku w ramach zawartej umowy kredytu). Zgodnie z art. 519 § 2 pkt 2) Kodeksu cywilnego skuteczność takiej czynności zależy (...)
Odpowiedzialność wspólników za długi spółki cywilnej - opinia prawna
Stan faktyczny Miałem 10% udziału w spółce cywilnej, która działała do końca 1998 roku, 90% miał wspólnik. W pewnym momencie zaczęły się problemy finansowe, musieliśmy ograniczyć zatrudnienie, zwolnić 8 osób. Działalność została wyrejestrowana w grudniu 1998 roku. Zakończyliśmy (...)
Potrącenie wierzytelności upadłego z wierzytelnością wierzyciela
Instytucja potrącenia, zawarta w art. 498 i nast. k.c., określana jest także jako kompensata albo kompensacja. Należy do kategorii zdarzeń powodujących wygaśnięcie zobowiązania i polega na wzajemnym umorzeniu wierzytelności, jakie dwie osoby, które są jednocześnie dłużnikiem i wierzycielem, (...)
Konsekwencje śmierci kredytobiorcy
Czy śmierć kredytobiorcy powoduje natychmiastową wymagalność zaciągniętego kredytu? Wymagalność roszczenia to stan, w którym wierzyciel (w niniejszym artykule – bank) uzyskuje możliwość skutecznego żądania zaspokojenia swojej wierzytelności, a dłużnik zostaje obarczony obowiązkiem (...)
Przewłaszczenie na zabezpieczenie jako sposób zabezpieczenia wierzytelności
Przewłaszczenie na zabezpieczenie mimo pozorów, które wynikają z nazewnictwa jest instytucją dość prostą w swej konstrukcji. Polega na tym, że osoba, która domaga się udzielenia kredytu przez bank jako zabezpieczenie jego spłaty przenosi bankowi własność np. samochodu. (...)
Czy musimy odpowiadać za nie swoje długi?
Kryzys, spirala długów, lekkomyślność - niezależnie od przyczyn, jakie kierowały dłużnikiem, by zaciągał określone zobowiązania, najczęściej problem ten dotyka wszystkich osób jemu bliskich. Nierzadko bowiem dzieje się tak, że ktoś zadłuża się ponad miarę, a prawda (...)
Co zrobić jak klient nie płaci mi za wykonane usługi? Jak prawidłowo przygotować wezwanie?
Podstawowy założeniem prowadzenia działalności gospodarczej jest uzyskanie dochodu w związku z jej funkcjonowaniem. Niestety, czasami nasz kontrahent zapomina o tym i zwleka z uregulowaniem należności. Ze względu na powszechność takiej sytuacji, polskie prawo przewiduje różnorodne możliwości (...)
Moment ogłoszenia upadłości powoduje, obok skutków dla osoby upadłego i skutków co do jego majątku, także skutki względem zobowiązań upadłego. Należy rozstrzygnąć bowiem co uczynić ze zobowiązaniami powstałymi przed ogłoszeniem upadłości. Zobowiązanie jest to (...)
Co się stanie z majątkiem upadłego konsumenta?
Część osób niebędących w stanie spłacać swoich zobowiązań finansowych będzie wkrótce miała prawo ogłosić upadłość. Z końcem marca 2009 r. wprowadzony zostanie nowy typ postępowania oddłużeniowego, określanego jako upadłość konsumencka. Możliwość tzw. upadłości (...)
Gdy dłużnik ma kilka zobowiązań wobec tego samego wierzyciela, istotną kwestią jest okoliczność, na który z długów zaliczyć dokonaną przez dłużnika wpłatę (np. ratę), która nie wystarcza na pokrycie wszystkich należności. Jeżeli nie zostało to uregulowane w umowie (...)
Poręczenie jako sposób zabezpieczenia wierzytelności
Na czym polega umowa poręczenia? W umowie poręczenia poręczyciel zobowiązuje się względem wierzyciela wykonać zobowiązanie na wypadek, gdyby dłużnik zobowiązania nie wykonał. (np. Kowalski powinien oddać Nowakowi 1000zł, poręczyciel - osoba trzecia - zobowiązuje się oddać Nowakowi (...)
Zabezpieczenie interesów dłużnika w przypadku zapłaty długu po wydaniu tytułu wykonawczego
W obrocie gospodarczym częste są sytuacje, w których do spełnienia przez dłużnika świadczenia pieniężnego dochodzi po wydaniu przez sąd tytułu wykonawczego wierzycielowi. Postępowania dłużnika w takich przypadkach z reguły motywowane jest chęcią uniknięcia postępowania egzekucyjnego, (...)
Egzekucja z wynagrodzenia za pracę - jak przebiega?
Egzekucja z wynagrodzenia za pracę jest jednym ze sposobów egzekucji świadczeń pieniężnych. Składa się ona z dwóch etapów: z zajęcia wynagrodzenia za pracę, z podziału sumy uzyskanej z egzekucji. Kto przeprowadza egzekucję z wynagrodzenia za pracę? Egzekucję taką przeprowadza komornik, (...)
