Wierzyciel pauliański nie może wszcząć egzekucji przeciwko osobie trzeciej

Skarga pauliańska pozwala wierzycielowi – w określonych sytuacjach – skierować egzekucję do rzeczy, których dłużnik się pozbył. W pewnej sprawie wierzyciel uzyskał wyrok uznający za bezskuteczną wobec niego sprzedaż przez dłużnika nieruchomości osobie trzeciej. Następnie ów wierzyciel pauliański przyłączył się do egzekucji z ww. nieruchomości, jaka toczyła się przeciwko wspomnianej osobie trzeciej. Żądał przy tym, by jego należność został zaspokojona w pierwszej kolejności, powołując się na art. 532 k.c. Sprawa budziła wątpliwości sądów obu instancji (które rozpatrywały zarzuty od planu podziału) i ostatecznie na skutek pytania prawnego trafiła do Sądu Najwyższego, który orzekł, że:

Porady prawne

Wierzyciel, któremu przysługuje przewidziane w art. 532 k.c. uprawnienie do dochodzenia zaspokojenia z przedmiotów majątkowych znajdujących się w majątku osoby trzeciej, nie może na podstawie tytułu wykonawczego wydanego przeciwko dłużnikowi oraz wyroku uwzględniającego skargę pauliańską wszcząć egzekucji przeciwko osobie trzeciej w celu zaspokojenia wierzytelności chronionej skargą pauliańską ani przyłączyć się do takiej egzekucji.

Sposób realizacji uprawnień wierzyciela pauliańskiego (tj. takiego, który uzyskał wyrok uznający za bezskuteczną wobec niego czynność prawną dłużnika z osobą trzecią) nie budzi wątpliwości w doktrynie i orzecznictwie. Wierzyciel musi posiadać tytuł wykonawczy przeciwko dłużnikowi oraz wyrok uwzględniający powództwo ze skargi pauliańskiej. Egzekucja prowadzona jest jednak przeciwko dłużnikowi, natomiast w jej toku komornik może zająć przedmiot należący do osoby trzeciej, który – na skutek uwzględnienia skargi – traktowany jest tak, jakby nadal znajdował się w majątku dłużnika. Wyrok uwzględniający skargę pauliańską tworzy zatem fikcyjny stan rzeczy na potrzeby postępowania egzekucyjnego. Obowiązek znoszenia egzekucji dotyka nie tylko osoby trzeciej, ale i jej wierzycieli, którzy muszą ustąpić pierwszeństwa.

W przedmiotowej sprawie wierzyciel pauliański nie prowadził egzekucji przeciwko "swojemu" dłużnikowi, lecz przeciwko osobie trzeciej. Właściwie nie dysponował jednak tytułem wykonawczym przeciwko tej osobie trzeciej, bo wyrok uwzględniający skargę pauliańską takim tytułem nie jest w rozumieniu art. 777 k.p.c. Wierzyciel pauliański nie mógł zatem ani wszcząć, ani przyłączyć się do egzekucji przeciwko osobie trzeciej.

Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 12 grudnia 2012 roku, sygn. akt III CZP 79/12, OSNC 2013/6 poz. 80


Zespół
e-prawnik.pl

Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne

Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?


Masz inne pytanie do prawnika?

 

Komentarze

    Nie dodano jeszcze żadnego komentarza. Bądź pierwszy!!

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika