4.2.2005
Zespół
e-prawnik.pl
Bank
Ustawa definiuje pojęcie banku. Według niej, bankiem jest osoba prawna, utworzona zgodnie z przepisami prawa, działająca na podstawie odpowiednich zezwoleń uprawniających do wykonywania czynności bankowych obciążających ryzykiem środki powierzone pod jakimkolwiek tytułem zwrotnym. Z definicji tej wynika kilka istotnych kwestii.
Bank jako osoba prawna
Zgodnie z ustawą, bank może być utworzony tylko jako spółka akcyjna (z wyjątkiem banków spółdzielczych). Do jego utworzenia zastosowanie mają więc przepisy kodeksu spółek handlowych regulujące tworzenie i zasady działania spółki akcyjnej. Z uwagi na fakt, iż banki, jako podmioty przyjmujące środki pieniężne od ludności, są instytucjami zaufania publicznego, regulacja k.s.h. Odnosząca się do funkcjonowania banku jako spółki akcyjnej jest niewystarczająca. Dlatego też Prawo bankowe zawiera szereg innych szczegółowych wymogów dotyczących tworzenia i funkcjonowania banków.
Ustawa dzieli banki na:
- banki państwowe,
- banki spółdzielcze,
- inne banki.
Bank państwowy może być utworzony przez Radę Ministrów w drodze rozporządzenia, na zaopiniowany przez Komisję Nadzoru Bankowego wniosek Ministra Skarbu Państwa.
Regulację dotyczącą tworzenia i funkcjonowania banków spółdzielczych (oprócz tej znajdującej się w Prawie bankowym) zawiera ustawa Prawo spółdzielcze, a także ustawa o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających. Założycielami banków spółdzielczych mogą być tylko osoby fizyczne w liczbie wymaganej dla utworzenia spółdzielni.
Banki zwykłe funkcjonują jako spółki akcyjne. Utworzyć taki bank mogą osoby fizyczne lub prawne, z tym że liczba założycieli nie może być mniejsza niż 3, przy czym zasada ta nie ma zastosowania w przypadku, gdy bank tworzy inny bank krajowy lub bank państwowy. Mogą one działać tylko na podstawie zezwolenia udzielonego przez Komisję Nadzoru Bankowego.
Minimalna wysokość kapitału założycielskiego banku wynosi (z wyjątkiem banków spółdzielczych zrzeszających się) równowartość kwoty 5 000 000 EURO, przeliczonej na złote według kursu średniego ogłaszanego przez NBP, obowiązującego w dniu wydania zezwolenia na utworzenie banku.

Organem nadzorczym banku jest obligatoryjna (podobnie jak w każdej spółce akcyjnej) rada nadzorcza. W jej skład musi wchodzić co najmniej pięciu członków. Zarząd banku może liczyć minimum trzech członków.
Bank, jako instytucja finansowa, której ludność powierza swoje oszczędności, może być własnością tylko podmiotów odpowiedzialnych, dających gwarancję prawidłowego prowadzenia banku, w szczególności zabezpieczenia interesów osób powierzających mu środki pieniężne. Dlatego też nabycie akcji banku w ilości przekraczającej odpowiednio 10, 20, 25, 33, 50, 66 i 75 proc. Głosów na walnym zgromadzeniu jego akcjonariuszy, wymaga zezwolenia Komisji Nadzoru Bankowego.
Pamiętaj, że:
- Bank może rozpocząć działalność tylko po uzyskaniu zezwolenia Komisji Nadzoru Bankowego,
- Minimalna wartość kapitału założycielskiego banku będącego spółką akcyjna stanowi równowartość w złotych 5 000 000 EUR.
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz. U. 2002 r., Nr 72, poz. 665 ze zmianami).

Potrzebujesz porady prawnej?
Śmierć posiadacza rachunku bankowego
Czy śmierć posiadacza rachunku bankowego powoduje rozwiązanie umowy o prowadzenie rachunku? Zgodnie z treścią art. 59a ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (dalej: „ustawa – prawo bankowe) umowa prowadzenia rachunku bankowego co do zasady ulega (...)
Zagadnienia ogólne Banki dokonując szeregu czynności bankowych udzielają m.in. kredytów i pożyczek swym klientom. Zgodnie z wymogami prawa bankowego, w celu otrzymania kredytu petent musi przedstawić solidne zabezpieczenia. W niektórych wypadkach wartość dokonanych zabezpieczeń to 200 – (...)
W związku z emisją listów zastawnych na niektórych podmiotach ciąży obowiązek poddania się pewnym odrębnym przepisom w prawie upadłościowym. Instytucje emitujące listy zastawne - upadłość banku hipotecznego Podmiotem, który w prawie polskim jest uprawniony do (...)
Ogólne zasady postępowania podatkowego
Czemu służą ogólne zasady postępowania podatkowego? Chociaż podatnikom czasem może się nie bezpodstawnie wydawać, iż ogólne zasady postępowania podatkowego są jedynie retorycznym ozdobnikiem Ordynacji podatkowej, w istocie stanowią one solidny fundament całego postępowania (...)
STIR (system teleinformatyczny izby rozliczeniowej) umożliwia wymianę informacji między systemem bankowym a Krajową Administracją Skarbową (KAS) i zapobiega wyłudzeniom skarbowym, których najczęściej dokonują zorganizowane grupy przestępcze. STIR już działa Przykładem jego sprawnego (...)
Zasady ogólne Prawa przedsiębiorców
Konstytucja Biznesu – stanowiąca zasadniczy element pakietu zmian z 2018 r. – jest odpowiedzią na niedoskonałość dotychczasowych regulacji, które nie były w stanie w pełni zrealizować gwarancji dotyczących wolności gospodarczej, zapisanych w Konstytucji RP. ##baner## Znaczenie (...)
Jakimi zasadami winna się kierować administracja publiczna?
Zasady ogólne postępowania administracyjnego legislacyjnie wyodrębniono w pracach nad projektem k.p.a. i znalazły się one już w tekście pierwotnym kodeksu wraz z przepisami o zakresie jego mocy obowiązującej, a przy nowelizacji w 1980 r. zamieszczono je w osobnym rozdziale (art. 6-16). (...)
Co trzeba wiedzieć o kredycie mieszkaniowym?
Wady i zalety kredytu Oczywiście najlepszy byłby odwrotny porządek rzeczy – najpierw sobie uskładać, a potem kupić za własne pieniądze mieszkanie i nie zapożyczać się na całe życie. Jest jednak inaczej, tylko nielicznym udaje się odwrócić proces zakupu własnego kąta. Pewne (...)
Co gwarantuje Ci Twoje autocasco?
Ubezpieczenie AC (autocasco) jest coraz bardziej popularnym ubezpieczeniem. Coraz bardziej popularnym wśród bardziej zapobiegliwych, obawiających się na przykład kradzieży. Autocasco jest dobrowolnym ubezpieczeniem pojazdu właśnie przed kradzieżą lub innymi zdarzeniami losowymi (np. pożar, (...)
Dokumentowanie wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów dla celów stosowania stawki podatku VAT 0%
Minister Finansów wydał objaśnienia podatkowe z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie dokumentowania wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów dla celów podatku od towarów i usług. Dotyczą one zasad dokumentowania wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów dla (...)
Wirtualne „waluty", takie jak bitcoin, litecoin czy ether nie są emitowane i gwarantowane przez bank centralny i nie są prawnym środkiem płatniczym. Czym są wirtualne „waluty"? Kryptowaluty nie są ani emitowane, ani gwarantowane przez bank centralny. Nie są też prawnym środkiem (...)
Regulacje techniczne a swoboda działalności gospodarczej Swoboda podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej jest pod ochroną konstytucji wszystkich współczesnych państw europejskich. Swobodę tę może ograniczyć tylko ustawodawca albo klient. Ustawodawca może tworzyć w trybie legislacji (...)
Kontrola pracownika przebywającego na chorobowym przez pracodawcę
Pracodawcy są uprawnieni do przeprowadzania kontroli prawidłowości wykorzystywania przez pracowników zwolnień lekarskich od pracy z powodu choroby lub konieczności sprawowania opieki nad chorym dzieckiem lub innym chorym członkiem rodziny, na podstawie art. 68 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 (...)
Płatności gotówkowe i bezgotówkowe
Jak przedsiębiorcy i konsumenci mogą płacić za transakcje? Przedsiębiorcy i konsumenci realizują płatności zarówno przy użyciu gotówki, jak i bezgotówkowo. To, czy przyjmujesz płatność lub płacisz w gotówce czy bezgotówkowo, zależy od wielkości kwoty (...)
Przedawnienie zobowiązania a usunięcie informacji z Biura Informacji Kredytowej - opinia prawna
Stan faktyczny Mam niespłacony częściowo kredyt, który zaciągnąłem w 1996 r. w sklepie na zakup mebli. Kredyt zamknięty został w 1998 r. przy stanie 1720 zł zaległego kapitału. Ostatnia korespondencja do mnie ze strony firmy załatwiającej kredyt miała miejsce 7 maja 2002 r., a ze (...)
Nowe zasady ogólne w postępowaniu administracyjnym
Nowe zasady ogólne postępowania administracyjnego Zasady ogólne Kodeksu postępowania administracyjnego (np. zasada praworządności, zasada dążenia do ustalenia prawdy obiektywnej czy zasada szybkości postępowania) to najważniejsze dyrektywy dla organów administracji (...)
TSUE o polskich kredytach frankowych
Trybunał Sprawiedliwości UE wydał wyrok dotyczący skutków stosowania postanowień niedozwolonych. Wyrok nie oznacza automatycznego przewalutowania kredytów, jednak ma znaczenie dla postępowań sądowych oraz konsumentów, których umowy zawierają klauzule niedozwolone. Zdaniem (...)
Zasady gwarantowania Zasady gwarantowania depozytów określone zostały w ustawie z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji. Do dnia 8 października 2016 r. (...)
Jak uzyskać odszkodowanie - zasady ogólne
Sąsiad zalał twoje mieszkanie? Złodziej ukradł Twój komputer? Odniosłeś rany w wypadku na drodze? W takich sytuacjach można zażądać od sprawcy odszkodowania w drodze powództwa cywilnego. Zgodnie bowiem z art. 415 kodeksu cywilnego, kto ze swej winy wyrządził drugiemu szkodę, (...)
Ubezpieczaj się na korzystniejszych warunkach!
Z dniem 10 sierpnia 2007 r. wchodzi w życie ustawa z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz o zmianie niektórych innych ustaw, która dotyczy dopełnienia zmian reformy ubezpieczeń gospodarczych poprzez skuteczniejszą ochronę interesów ubezpieczającego (...)