4.2.2005

Zespół
e-prawnik.pl

Zasady ogólne prawa bankowego

Bank

Ustawa definiuje pojęcie banku. Według niej, bankiem jest osoba prawna, utworzona zgodnie z przepisami prawa, działająca na podstawie odpowiednich zezwoleń uprawniających do wykonywania czynności bankowych obciążających ryzykiem środki powierzone pod jakimkolwiek tytułem zwrotnym. Z definicji tej wynika kilka istotnych kwestii.

Bank jako osoba prawna

Zgodnie z ustawą, bank może być utworzony tylko jako spółka akcyjna (z wyjątkiem banków spółdzielczych). Do jego utworzenia zastosowanie mają więc przepisy kodeksu spółek handlowych regulujące tworzenie i zasady działania spółki akcyjnej. Z uwagi na fakt, iż banki, jako podmioty przyjmujące środki pieniężne od ludności, są instytucjami zaufania publicznego, regulacja k.s.h. Odnosząca się do funkcjonowania banku jako spółki akcyjnej jest niewystarczająca. Dlatego też Prawo bankowe zawiera szereg innych szczegółowych wymogów dotyczących tworzenia i funkcjonowania banków.

Ustawa dzieli banki na:

  • banki państwowe,
  • banki spółdzielcze,
  • inne banki.

Bank państwowy może być utworzony przez Radę Ministrów w drodze rozporządzenia, na zaopiniowany przez Komisję Nadzoru Bankowego wniosek Ministra Skarbu Państwa.

Regulację dotyczącą tworzenia i funkcjonowania banków spółdzielczych (oprócz tej znajdującej się w Prawie bankowym) zawiera ustawa Prawo spółdzielcze, a także ustawa o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających. Założycielami banków spółdzielczych mogą być tylko osoby fizyczne w liczbie wymaganej dla utworzenia spółdzielni.

Banki zwykłe funkcjonują jako spółki akcyjne. Utworzyć taki bank mogą osoby fizyczne lub prawne, z tym że liczba założycieli nie może być mniejsza niż 3, przy czym zasada ta nie ma zastosowania w przypadku, gdy bank tworzy inny bank krajowy lub bank państwowy. Mogą one działać tylko na podstawie zezwolenia udzielonego przez Komisję Nadzoru Bankowego.

Minimalna wysokość kapitału założycielskiego banku wynosi (z wyjątkiem banków spółdzielczych zrzeszających się) równowartość kwoty 5 000 000 EURO, przeliczonej na złote według kursu średniego ogłaszanego przez NBP, obowiązującego w dniu wydania zezwolenia na utworzenie banku.

Porady prawne
Środki na kapitał zakładowy mogą być wnoszone tylko w walucie polskiej.

Organem nadzorczym banku jest obligatoryjna (podobnie jak w każdej spółce akcyjnej) rada nadzorcza. W jej skład musi wchodzić co najmniej pięciu członków. Zarząd banku może liczyć minimum trzech członków.

Bank, jako instytucja finansowa, której ludność powierza swoje oszczędności, może być własnością tylko podmiotów odpowiedzialnych, dających gwarancję prawidłowego prowadzenia banku, w szczególności zabezpieczenia interesów osób powierzających mu środki pieniężne. Dlatego też nabycie akcji banku w ilości przekraczającej odpowiednio 10, 20, 25, 33, 50, 66 i 75 proc. Głosów na walnym zgromadzeniu jego akcjonariuszy, wymaga zezwolenia Komisji Nadzoru Bankowego.

Pamiętaj, że:

  • Bank może rozpocząć działalność tylko po uzyskaniu zezwolenia Komisji Nadzoru Bankowego,
  • Minimalna wartość kapitału założycielskiego banku będącego spółką akcyjna stanowi równowartość w złotych 5 000 000 EUR.

Podstawa prawna:

Porady prawne

Potrzebujesz porady prawnej?

Śmierć posiadacza rachunku bankowego

Śmierć posiadacza rachunku bankowego

Czy śmierć posiadacza rachunku bankowego powoduje rozwiązanie umowy o prowadzenie rachunku?  Zgodnie z treścią art. 59a ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (dalej: „ustawa – prawo bankowe) umowa prowadzenia rachunku bankowego co do zasady ulega (...)

Bankowy tytuł egzekucyjny

Bankowy tytuł egzekucyjny

Zagadnienia ogólne Banki dokonując szeregu czynności bankowych udzielają m.in. kredytów i pożyczek swym klientom. Zgodnie z wymogami prawa bankowego, w celu otrzymania kredytu petent musi przedstawić solidne zabezpieczenia. W niektórych wypadkach wartość dokonanych zabezpieczeń to 200 – (...)

Upadłość instytucji emitujących listy zastawne lub obligacje - stan prawny na dzień 30 września 2003 r.

Upadłość instytucji emitujących listy zastawne lub obligacje - stan prawny na dzień 30 września 2003 r.

  W związku z emisją listów zastawnych na niektórych podmiotach ciąży obowiązek poddania się pewnym odrębnym przepisom w prawie upadłościowym. Instytucje emitujące listy zastawne - upadłość banku hipotecznego Podmiotem, który w prawie polskim jest uprawniony do (...)

Ogólne zasady postępowania podatkowego

Ogólne zasady postępowania podatkowego

Czemu służą ogólne zasady postępowania podatkowego? Chociaż podatnikom czasem może się nie bezpodstawnie wydawać, iż ogólne zasady postępowania podatkowego są jedynie retorycznym ozdobnikiem Ordynacji podatkowej, w istocie stanowią one solidny fundament całego postępowania (...)

Stosowanie ustawy o STIR

Stosowanie ustawy o STIR

STIR (system teleinformatyczny izby rozliczeniowej) umożliwia wymianę informacji między systemem bankowym a Krajową Administracją Skarbową (KAS) i zapobiega wyłudzeniom skarbowym, których najczęściej dokonują zorganizowane grupy przestępcze. STIR już działa Przykładem jego sprawnego (...)

Zasady ogólne Prawa przedsiębiorców

Zasady ogólne Prawa przedsiębiorców

Konstytucja Biznesu – stanowiąca zasadniczy element pakietu zmian z 2018 r. – jest odpowiedzią na niedoskonałość dotychczasowych regulacji, które nie były w stanie w pełni zrealizować gwarancji dotyczących wolności gospodarczej, zapisanych w Konstytucji RP. ##baner## Znaczenie (...)

Jakimi zasadami winna się kierować administracja publiczna?

Jakimi zasadami winna się kierować administracja publiczna?

Zasady ogólne postępowania administracyjnego legislacyjnie wyodrębniono w pracach nad projektem k.p.a. i znalazły się one już w tekście pierwotnym kodeksu wraz z przepisami o zakresie jego mocy obowiązującej, a przy nowelizacji w 1980 r. zamieszczono je w osobnym rozdziale (art. 6-16). (...)

Co trzeba wiedzieć o kredycie mieszkaniowym?

Co trzeba wiedzieć o kredycie mieszkaniowym?

Wady i zalety kredytu Oczywiście najlepszy byłby odwrotny porządek rzeczy – najpierw sobie uskładać, a potem kupić za własne pieniądze mieszkanie i nie zapożyczać się na całe życie. Jest jednak inaczej, tylko nielicznym udaje się odwrócić proces zakupu własnego kąta. Pewne (...)

Co gwarantuje Ci Twoje autocasco?

Co gwarantuje Ci Twoje autocasco?

Ubezpieczenie AC (autocasco) jest coraz bardziej popularnym ubezpieczeniem. Coraz bardziej popularnym wśród bardziej zapobiegliwych, obawiających się na przykład kradzieży. Autocasco jest dobrowolnym ubezpieczeniem pojazdu właśnie przed kradzieżą lub innymi zdarzeniami losowymi (np. pożar, (...)

Dokumentowanie wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów dla celów stosowania stawki podatku VAT 0%

Dokumentowanie wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów dla celów stosowania stawki podatku VAT 0%

Minister Finansów wydał objaśnienia podatkowe z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie dokumentowania wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów dla celów podatku od towarów i usług. Dotyczą one zasad dokumentowania wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów dla (...)

Niebezpieczne kryptowaluty

Niebezpieczne kryptowaluty

Wirtualne „waluty", takie jak bitcoin, litecoin czy ether nie są emitowane i gwarantowane przez bank centralny i nie są prawnym środkiem płatniczym.  Czym są wirtualne „waluty"? Kryptowaluty nie są ani emitowane, ani gwarantowane przez bank centralny. Nie są też prawnym środkiem (...)

Jakość w prawie unijnym

Jakość w prawie unijnym

Regulacje techniczne a swoboda działalności gospodarczej Swoboda podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej jest pod ochroną konstytucji wszystkich współczesnych państw europejskich. Swobodę tę może ograniczyć tylko ustawodawca albo klient. Ustawodawca może tworzyć w trybie legislacji (...)

Kontrola pracownika przebywającego na chorobowym przez pracodawcę

Kontrola pracownika przebywającego na chorobowym przez pracodawcę

Pracodawcy są uprawnieni do przeprowadzania kontroli prawidłowości wykorzystywania przez pracowników zwolnień lekarskich od pracy z powodu choroby lub konieczności sprawowania opieki nad chorym dzieckiem lub innym chorym członkiem rodziny, na podstawie art. 68 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 (...)

Płatności gotówkowe i bezgotówkowe

Płatności gotówkowe i bezgotówkowe

Jak przedsiębiorcy i konsumenci mogą płacić za transakcje? Przedsiębiorcy i konsumenci realizują płatności zarówno przy użyciu gotówki, jak i bezgotówkowo. To, czy przyjmujesz płatność lub płacisz w gotówce czy bezgotówkowo, zależy od wielkości kwoty (...)

Przedawnienie zobowiązania a usunięcie informacji z Biura Informacji Kredytowej - opinia prawna

Przedawnienie zobowiązania a usunięcie informacji z Biura Informacji Kredytowej - opinia prawna

Stan faktyczny Mam niespłacony częściowo kredyt, który zaciągnąłem w 1996 r. w sklepie na zakup mebli. Kredyt zamknięty został w 1998 r. przy stanie 1720 zł zaległego kapitału. Ostatnia korespondencja do mnie ze strony firmy załatwiającej kredyt miała miejsce 7 maja 2002 r., a ze (...)

Nowe zasady ogólne w postępowaniu administracyjnym

Nowe zasady ogólne w postępowaniu administracyjnym

Nowe zasady ogólne postępowania administracyjnego Zasady ogólne Kodeksu postępowania administracyjnego (np. zasada praworządności, zasada dążenia do ustalenia prawdy obiektywnej czy zasada szybkości postępowania) to najważniejsze dyrektywy dla organów administracji (...)

TSUE o polskich kredytach frankowych

TSUE o polskich kredytach frankowych

Trybunał Sprawiedliwości UE wydał wyrok dotyczący skutków stosowania postanowień niedozwolonych. Wyrok nie oznacza automatycznego przewalutowania kredytów, jednak ma znaczenie dla postępowań sądowych oraz konsumentów, których umowy zawierają klauzule niedozwolone. Zdaniem (...)

Gwarantowanie depozytów

Gwarantowanie depozytów

Zasady gwarantowania Zasady gwarantowania depozytów określone zostały w ustawie z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji. Do dnia 8 października 2016 r. (...)

Jak uzyskać odszkodowanie - zasady ogólne

Jak uzyskać odszkodowanie - zasady ogólne

Sąsiad zalał twoje mieszkanie? Złodziej ukradł Twój komputer? Odniosłeś rany w wypadku na drodze? W takich sytuacjach można zażądać od sprawcy odszkodowania w drodze powództwa cywilnego. Zgodnie bowiem z art. 415 kodeksu cywilnego, kto ze swej winy wyrządził drugiemu szkodę, (...)

Ubezpieczaj się na korzystniejszych warunkach!

Ubezpieczaj się na korzystniejszych warunkach!

Z dniem 10 sierpnia 2007 r. wchodzi w życie ustawa z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz o zmianie niektórych innych ustaw, która dotyczy dopełnienia zmian reformy ubezpieczeń gospodarczych poprzez skuteczniejszą ochronę interesów ubezpieczającego (...)

Zapytaj prawnika:

Dodaj załącznikDodaj załącznik

Oświadczenia i zgody RODO:


PORADY PRAWNIKA

Niepełnoletni uprawniony z rachunku bankowego

Niepełnoletni uprawniony z rachunku bankowego

Czy pełnomocnikiem, np na rachunku bankowym można ustanowić osobę niepełnoletnią ? Czy w chwili ukończenia 18 lat mogłaby ona dokonywać wszelkich czynności zgodnie z umocowaniem. ewentulanie, za zgodą przedstawiciela ustawowego, mogłby dysponować rachunkiem przed uzyskaniem pełnoletności. (...)

Rachunek wspólny - śmierć współposiadacza

Rachunek wspólny - śmierć współposiadacza

Jakie skutki wywołuje śmierć współposiadacza wspólnego rachunku bankowego? Jak zabezpieczone są interesy spadkobierców współposiadacza? Czy rachunek może zostać zablokowany? Jakie konsekwencje wiążą się z niezawiadomieniem banku o śmierci współposiadacza rachunku? Zgodnie z art. 51 (...)

Wykreślenie hipoteki umownej

Wykreślenie hipoteki umownej

W styczniu 2000 r. na podstawie samego wniosku o wpis hipoteki umownej bank dokonał wpisu hipoteki umownej na nieruchomości, której jestem w 1/2 właścicielem. Wspomniany wniosek o wpis hipoteki umownej był podpisany zarówno przez kredytobiorcę, który jest również w 1/2 udziale właścicielem (...)

Słowo instytut w nazwie przedsiębiorstwa

Słowo instytut w nazwie przedsiębiorstwa

Czy nazwa INSTYTUT jest formalnie zastrzeżona dla określonego typu podmiotów, czy można tak nazwać każdą firmę, nawet spółkę cywilną? Użycie słowa "Instytut" w oznaczeniu firmy nie jest zakazane w sposób podobny, w jaki jest zakazane użycie np. słowa "bank" dla przedsiębiorstwa (...)

Ogólne zasady dziedziczenia

Ogólne zasady dziedziczenia

Jakie są ogólne zasady dziedziczenia? Spadek jest to ogół praw i obowiązków należących do spadkodawcy. W jego skład wchodzą nie tylko prawa i obowiązki, ale także ekspektatywy (uzasadnione prawnie nadzieje na nabycie prawa). Zasadą jest, że spadkobiercy wchodzą w sytuację (...)

Egzekucja z rachunku bankowego i jej ograniczenia

Egzekucja z rachunku bankowego i jej ograniczenia

O ile mi wiadomo, istnieje jakaś minimalna ustawowa kwota, którą komornik musi zostawić na koncie dłużnika. Czy to prawda? Jeśli tak, to ile wynosi ta kwota i czy dotyczy zarówno firmowych jak i prywatnych kont, czy także lokat terminowych? Zasady egzekucji z rachunków bankowych są (...)

Upoważnienie do dysponowania kontem w Banku

Upoważnienie do dysponowania kontem w Banku

W Stowarzyszeniu na Walnym Zebraniu nastąpiła zmiana władz Stowarzyszenia (Zarządu). Nowy Zarząd podjął uchwały o cofnięciu dotychczasowych upoważnienia oraz wystawił nowe upoważnienie. Bank uważa, że dopiero wyciąg z KRS z wpisaniem nowych władz będzie podstawa do dokonania zmian. Działanie (...)

Wypłacenie przez bank środków z konta zmarłego

Wypłacenie przez bank środków z konta zmarłego

Na rachunku zmarłego ojca znajduje się 15 tys. zł. W umowie z bankiem byłem uprawniony do wypłaty środków po śmierci ojca. Złożyłem wniosek o wypłatę i otrzymałem telefonicznie informację z banku o tym, że przy kwocie większej niż 9637 zł bank, według prawa bankowego, musi wydać (...)

Mylny przelew do odbiorcy

Mylny przelew do odbiorcy

Korzystając z serwisu banku internetowego dokonałem przelewu kwoty 743 zł na rachunek odbiorcy, gdzie zgodny był tylko nr rachunku bankowego. Nazwisko, imię oraz adres odbiorcy był niezgodny z numerem rachunku właściciela . Mój błąd zauważyłem w ciągu 2 godzin od dokonania dyspozycji przelewu. (...)

Rachunki bankowe dla nierezydentów

Rachunki bankowe dla nierezydentów

W regulaminach banków z którymi miałem do czynienia znajdują się zapisy o tym, że jedynie osoby mieszkające w Polsce mogą otwierać rachunki.Czy taki zapis jest zgodny z polskim prawem a jeśli tak, to czy takie prawo jest zgodne z regulacjami unijnymi? Czy bank w państwie członkowskim może (...)

Czas realizacji spraw w banku

Czas realizacji spraw w banku

Jakie przepisy regulują terminy postępowań w banku? Czynności urzędów reguluje prawo administracyjne. W ustawie Prawo bankowe nie ma nic na temat wywiązywania się banków ze zobowiązań wobec klientów. Złożyłam w banku wniosek. Jaki przepis reguluje to, ile bank ma czasu na udzielenie mi (...)

Nabycie nieruchomości - ogólne zasady

Nabycie nieruchomości - ogólne zasady

Zamierzam nabyć własność nieruchomości, co muszę sprawdzić, aby uniknąć komplikacji w przyszłości? Gdzie sprawdzić stan prawny nieruchomości? Pierwszym i najważniejszym krokiem jaki należy podjąć przed wizytą u notariusza jest sprawdzenie księgi wieczystej dla danej nieruchomości. (...)

Ryczałt i zasady ogólne

Ryczałt i zasady ogólne

Prowadzę jednoosobową firmę opodatkowaną ryczałtem. Chcemy z kolegą założyć spółkę cywilną. Czy spółka może prowadzić książkę przychodów i rozchodów, czy też musi być ryczałtowcem? Czy ja mogę płacić ryczałt, a kolega rozliczać się na podstawie książki przychodów i rozchodów? (...)

Współczynnik wypłacalności banku

Współczynnik wypłacalności banku

Jakie są normy ostrożnościowe wynikające z prawa bankowego w aspekcie tematu: "bank jako instytucja zaufania publicznego". Chodzi mi o współczynnik wypłacalności. Współczynnik wypłacalności, jest podstawowym współczynnikiem oceny kondycji finansowej banku. Jest to wyrażony w procentach (...)

Pełnomocnik w egzekucji w administracji

Pełnomocnik w egzekucji w administracji

Podatnik posiadający zadłużenia ustanowił pełnomocnika do reprezentowania go przed Naczelnikiem Urzędu Skarbowego. Jakie uprawnienia ma ten pełnomocnik w prowadzonym administracyjnym postępowaniu egzekucyjnym przeciwko temu dłużnikowi. Nadmieniam, że Naczelnik pełni rolę organu podatkowego (...)

Realizacja zapisu bankowego

Realizacja zapisu bankowego

Czy bank może zrealizować zapis na wypadek śmierci, jeżeli nie odbyło się jeszcze postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku? Kwota zapisu bankowego dokonanego przez spadkodawcę na rzecz określonej osoby nie wchodzi do majątku spadkowego. Istota zapisu bankowego polega na zobowiązaniu banku (...)