Jakie są skutki podatkowe wypłacenia pracownikowi odprawy w związku ze zwolnieniem z pracy z przyczyn (...)

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 07 czerwca 2010r. (data wpływu do tut. Biura ? 21 czerwca 2010r.), uzupełnionym w dniu 13 sierpnia 2010r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wypłacenia pracownikowi odpraw w związku ze zwolnieniem z pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21 czerwca 2010r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wypłacenia pracownikowi odpraw w związku ze zwolnieniem z pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy.

Z uwagi na braki formalne wniosku, pismem z dnia 06 sierpnia 2010r. Znak: IBPB II/1/415-603/10/MK wezwano wnioskodawcę do jego uzupełnienia.

Wniosek uzupełniono w dniu 13 sierpnia 2010r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Po 33 latach zatrudnienia (w okresie 16 listopada 1976r. ? 31 grudnia 2009r.) wnioskodawca został zwolniony z pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy. Wnioskodawca otrzymał odprawy ? kodeksowe i dodatkowe w łącznej równowartości jedenastomiesięcznych pensji. Wypłata dodatkowych odpraw została uzależniona m.in. od stażu pracy u pracodawcy i jego poprzedników prawnych. W przypadku stażu pracy wynoszącego ponad 25 lat przysługiwało osiem miesięcznych pensji. Podstawą wypłaty odpraw był staż pracy (33 lata), a ich kwota jednorazowo zwiększyła przychody podatkowe w 2009r.

Według wnioskodawcy jest to ?rażąca asymetria?, niezależnie od tego, że odprawy pieniężne nie są zwolnione z podatku dochodowego. W konsekwencji od części dochodu wnioskodawca zapłacił podatek wg stawki wynoszącej 32% i jest to według niego niejako druga kara.

Z uzupełnienia wniosku z dnia 10 sierpnia 2010r. (wpływ do tut. Biura ? 13 sierpnia 2010r.) wynika, iż:

• przyczyną zwolnienia z pracy był postęp technologiczny,
• z pkt 3 świadectwa pracy z dnia 31 grudnia 2009r. wynika: ?Stosunek pracy ustał na mocy porozumienia stron w oparciu o ustawę z dnia 13 marca 2003r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikiem stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz. U. z 2003r. Nr 90, poz. 844 ze zm.),
• odprawy, o których mowa we wniosku o wydanie interpretacji podatkowej zostały wypłacone w 2009r. w normalnym trybie (nie było wyroku ani ugody sądowej).
  
  

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Dlaczego podatnik ma zapłacić podatek wg podwyższonej stopy od odpraw pieniężnych, które przysługują za 33 lata pracy i został zwolniony z pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy...

Wnioskodawca wskazuje, iż proporcjonalnie na jeden rok pracy przypada 0,333 odprawy (11:33). Uwzględniając pięcioletni okres przedawnienia ? dochód do obliczenia podatku należy według wnioskodawcy powiększyć o równowartość dwóch pensji za okres 2004-2009 (tj. 6 lat x0,333).

Wnioskodawca podkreśla, iż podatki musi płacić (z tym nie dyskutuje). Natomiast przepisy prawa oraz konkretna sytuacja podatnika winny stwarzać możliwość zmniejszenia obciążenia podatkowego.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje:

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz. 176 ze zm. ? w brzmieniu obowiązującym w 2009r.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52 i 52a oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z przepisu art. 11 ust. 1 ww. ustawy wynika, iż przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Przepis art. 12 ust. 1 ww. ustawy stanowi, iż za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

Ustawą, o której mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest ustawa z dnia 13 marca 2003r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz. U. Nr 90, poz. 844 ze zm.).

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż po 33 latach zatrudnienia wnioskodawca został zwolniony z pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy. Wnioskodawca otrzymał odprawy (kodeksowe i dodatkowe) w łącznej równowartości jedenastomiesięcznych pensji. Wypłata dodatkowych odpraw została uzależniona m.in. od stażu pracy u pracodawcy i jego poprzedników prawnych. W przypadku stażu pracy wynoszącego ponad 25 lat przysługiwało osiem miesięcznych pensji. Podstawą wypłaty odpraw był staż pracy (33 lata), a ich kwota jednorazowo zwiększyła przychody podatkowe w 2009r. Przyczyną zwolnienia z pracy był postęp technologiczny, natomiast z treści pkt 3 świadectwa pracy z dnia 31 grudnia 2009r. wynika, iż ?Stosunek pracy ustał na mocy porozumienia stron w oparciu o ustawę z dnia 13 marca 2003r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikiem stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz. U. z 2003r. Nr 90, poz. 844 ze zm.). Ww. odprawy zostały wypłacone w 2009r. w normalnym trybie (nie było wyroku ani ugody sądowej).

W świetle przepisu art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. b) ww. ustawy oraz stanu faktycznego należy uznać, iż skoro otrzymane w wyniku porozumienia stron odprawy pieniężne wypłacone zostały na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracownika, to nie są zwolnione z podatku dochodowego. Podlegają zatem opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W związku z tym, iż w przedmiotowej sprawie kwota ww. odpraw wypłacona została w 2009r., to podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym łącznie z innymi przychodami (dochodami) osiągniętymi w 2009r. Biorąc bowiem pod uwagę treść powołanego powyżej art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychód z powyższego tytułu powstał w 2009r. Należy bowiem podkreślić, iż przychód danego roku podatkowego stanowią otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w tymże właśnie roku pieniądze i wartości pieniężne. Bez znaczenia pozostaje to, czy kwota odprawy przysługuje za 1 rok pracy, czy za 33 lata pracy, czy odprawy te przysługują podatnikowi, który zwolniony został z pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy.

Przez pojęcie ?otrzymane' - zgodnie ze Słownikiem języka polskiego - należy rozumieć takie pieniądze i wartości pieniężne, które zostały podatnikowi dane. Mając na uwadze istnienie wielu form rozliczeń, należy uznać, że otrzymane pieniądze to nie tylko wypłacona gotówka, ale również kwota, która wpłynęła na rachunek bankowy podatnika.

Natomiast ?postawionymi do dyspozycji? są takie pieniądze i wartości pieniężne, które podatnik - wykazując określoną aktywność - ma możliwość włączyć do swojego władztwa. Innymi słowy, podatnik ma możliwość skorzystania z tychże pieniędzy, a nie jest to uzależnione od dodatkowej zgody osoby stawiającej określone środki do dyspozycji.

Z definicji pojęcia przychodu jako świadczenia otrzymanego czy też postawionego do dyspozycji wnosić można również o momencie jego uzyskania. Określenie momentu uzyskania przychodu ma bardzo istotne znaczenie, przede wszystkim z tego powodu, że podatek dochodowy od osób fizycznych rozliczany jest w danym czasie (roku kalendarzowym). Konieczne jest zatem określenie momentu uzyskania przychodu, by przyporządkować przychód do danego okresu rozliczeniowego - roku podatkowego.

Przychód w postaci pieniędzy lub wartości pieniężnych powstaje w momencie otrzymania ich przez podatnika lub w momencie postawienia ich do dyspozycji podatnika.

W przedmiotowej sprawie ww. odprawy zostały wypłacone wnioskodawcy w 2009r., zatem przychodem (dochodem) uzyskanym w 2009r. jest suma wszystkich przychodów (dochodów) otrzymanych lub postawionych do dyspozycji wnioskodawcy w 2009r. Przychód ten należało wykazać w zeznaniu podatkowym za 2009r. Zgodnie bowiem z art. 45 ust. 1 ww. ustawy podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym, w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym, z zastrzeżeniem ust. 7 i 8.

Z przepisu art. 45 ust. 4 pkt 1 ww. ustawy wynika, iż w terminie określonym w ust. 1, z zastrzeżeniem ust. 7, podatnicy są obowiązani wpłacić różnicę między podatkiem należnym wynikającym z zeznania, o którym mowa w ust. 1, a sumą należnych za dany rok zaliczek, w tym również sumą zaliczek pobranych przez płatników.

Przy czym do podstawy opodatkowania, tj. dochodu uzyskanego w 2009r. ? zastosowanie znajduje skala podatkowa obowiązująca w 2009r. określona w art. 27 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Wobec powyższego, jeżeli łączna kwota dochodów osiągniętych przez wnioskodawcę w 2009r. przekroczyła kwotę 85.528 zł, to podatek dochodowy od tej kwoty wynosi 14.839,02 zł powiększony o 32% nadwyżki ponad kwotę 85.528 zł.

Należy zauważyć, iż przepisy ww. ustawy w sposób jednoznaczny określają sposób wyliczenia należnego za 2009r. podatku dochodowego, co jest równoznaczne z faktem, iż nie może być odstępstw od tej metody. Odstępstwem nie może być konkretna sytuacja podatnika, która według wnioskodawcy stwarzałaby możliwość zmniejszenia obciążenia podatkowego. Przepisy materialnego prawa podatkowego takich uregulowań nie zawierają. Do każdego podatnika osiągającego na terytorium Polski przychody (dochody) odnoszą się te same przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Biorąc powyższe pod uwagę stanowisko wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4a, 35-016 Rzeszów, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.