Sprzedaż działki sygn: IBPP1/443-407/13/ES

Sprzedaż działki

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2012r. poz. 749) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 29 kwietnia 2013r. (data wpływu 6 maja 2013r.), uzupełnionym pismem, które wpłynęło do tut. Organu w dniu 1 sierpnia 2013r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania dostawy działki ? jest prawidłowe.

Porady prawne

UZASADNIENIE

W dniu 6 maja 2013r. do tut. organu wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania dostawy działki.

Wniosek został uzupełniony pismem, które wpłynęło do tut. Organu w dniu 1 sierpnia 2013r., będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu nr IBPP1/443-407/13/ES z dnia 24 lipca 2013r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Dnia 14 października 2011r. z zamiarem budowy własnego domu, K. (małżonkowie, wspólnota małżeńska) podpisali akt notarialny zakupu dwóch leżących obok siebie działek budowlanych od osoby fizycznej (530 i 510 m kw. wraz z udziałem w dwóch niezabudowanych działkach stanowiących wewnętrzną drogę dojazdową). Całość kwoty została zrealizowana w ramach udzielonego przez Bank kredytu hipotecznego.

Zamiarem małżonków była budowa prywatnego domu zlokalizowanego na dwóch bezpośrednio sąsiadujących ze sobą działkach. W związku z analizą zdolności kredytowej małżonków i oceną całkowitych kosztów wraz z pracami wykończeniowymi planowanej inwestycji, przedstawione plany musiały ostatecznie ulec zmianie. W związku z powyższym K. doszli do wniosku, że realna pod względem finansowym będzie dla nich budowa domu tylko na jednej z zakupionych działek (530 m kw.) i jednocześnie sprzedaż sąsiedniej działki.

W dniu 29 marca 2012r. podpisali dwie umowy z właścicielem (przedsiębiorcą) firmy budowlanej:

  1. Umowa o roboty budowlane, gdzie Wykonawca zobowiązał się wybudować dla p. K. dom w stanie surowym otwartym;
  2. Umowa przedwstępna sprzedaży działki, gdzie p. K. zobowiązali się sprzedać działkę (510 m kw. wraz z częścią swego udziału w nieruchomości stanowiącą wewnętrzną drogę dojazdową) oraz udzielili prawa do dysponowania nieruchomością dla celów budowlanych.

Aktualnie p. K. rozpoczęli procedurę bankową udzielenia kredytu na sfinansowanie planowanej nieruchomości (budowy domu przeznaczonego na cele prywatne). Dnia 11 kwietnia 2013r. podpisali również akt notarialny sprzedaży działki budowlanej wraz z częścią udziału (udział 1/100 część) w nieruchomości stanowiącą wewnętrzną drogę dojazdową. Na powyższej działce w momencie jej sprzedaży kupujący zgodnie z umową przedwstępną rozpoczął budowę domu jednorodzinnego.

W uzupełnieniu Wnioskodawca wskazuje, że nie jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

W momencie sprzedaży działka była zabudowana rozpoczętą budową domu mieszkalnego jednorodzinnego, którą to wykonuje nabywca nieruchomości. Obecny stan budynku to stan surowy zamknięty (aktualnie brak zamontowanych drzwi).

Jest to zabudowana rozpoczęta budowa budynku jednorodzinnego mieszkalnego. Po oddaniu do użytkowania budynek będzie posiadał klasyfikację PKOB o nr 111 - budynki mieszkalne.

Budynek jest trwale związany z gruntem. Budynek nie został jeszcze oddany do użytkowania.

Nie było pierwszego zasiedlenia , gdyż budynek jest w trakcie początkowej budowy.

Wnioskodawca nie ponosił wydatków, gdyż nie jest on wybudowany jak i też Wnioskodawca nie jest jego właścicielem.

Działka była wykorzystywana do celów prywatnych (pikniki rodzinne), natomiast budynek nie był wykorzystywany z uwagi na fakt, że Wnioskodawca nie jest jego właścicielem jak i też z uwagi na fakt, iż jest w budowie.

Działka i budynek nie były wykorzystywane do działalności gospodarczej (Wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej).

Działka i budynek nie były wykorzystywane do działalności rolniczej (Wnioskodawca nie prowadzi takowej).

Działka i budynek nie były przedmiotem najmu lub dzierżawy.

Zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego działka jest działką budowlaną przeznaczoną m.in. pod zabudowę mieszkalną, jednorodzinną.

Działka leży na terenie gdzie jest miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego.

Wnioskodawca nie podjął działań zmierzających do uatrakcyjnienia tej działki.

Obecnie Wnioskodawca nie posiada nieruchomości przeznaczonych na sprzedaż. Żona Wnioskodawcy jest właścicielem mieszkania, które zamierza w najbliższym czasie sprzedać, a które wspólnie zamieszkują od 2005r.

Wcześniej Wnioskodawca nigdy nie składał deklaracji VAT-7/VAT-R oraz nie sprzedawał gruntów niezabudowanych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy sprzedaż jednej z działek, która została zakupiona z zamiarem budowy na niej domu będzie podlegała podatkowi od towarów i usług (tj. czy z tytułu tej transakcji Wnioskodawca stanie się podatnikiem w rozumieniu art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług)?

Zdaniem Wnioskodawcy, sprzedaż majątku prywatnego, który nie został nabyty z zamiarem dalszej sprzedaży, nigdy nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT, nawet w przypadku sprzedaży kilku działek. Powyższe w swoich orzeczeniach potwierdzają sądy administracyjne. W wyroku z dnia 15 stycznia 2007r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie (sygn. akt. III SA/Wa 3885/06) stwierdził, iż ?nie można uznać za poprawny pogląd, aby sprzedaż wielu działek budowlanych, jeżeli tylko stanowią one majątek odrębny podatnika i nie służą prowadzonej przez niego działalności, skutkowała powstaniem obowiązku w podatku VAT. Jeżeli zatem podatnik nie dokonał nabycia działek w celu ich odsprzedaży, działki te stanowią jego majątek osobisty, uznać należy, że ich sprzedaż nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT". W innym wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 6 września 2006 roku (I SA/Wr 1254/05), odniósł się do sytuacji, w której podatniczka w okresie rocznym dokonała zbycia 17 działek budowlanych, wcześniej dokonując zmiany przeznaczenia i podziału nieruchomości. Sąd uznał, że wykorzystywanie majątku prywatnego przez osoby fizyczne stanowi działalność w rozumieniu u.p.t.u., jeżeli jest dokonywane w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Nie jest działalnością handlową a zatem i gospodarczą sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży. Sprzedaż nawet kilkakrotna przedmiotów z majątku prywatnego osoby fizycznej, które nie są związane z działalnością gospodarczą oraz nie były nabyte w celu ich odsprzedaży, nie ma charakteru handlowego podlegającego opodatkowaniu.

Podobną linię orzeczniczą zaprezentował między innymi Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 21 lutego 2007r. (III SA/Wa 4176/06) oraz Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 24 kwietnia 2007r. (III FSK 603/06).

Należy wskazać na wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego (w składzie 7 sędziów) z dnia 29 października 2007r. (I FPS 3/07), który można uznać za pewien przełom. W większości obecnie wyroków składy orzekające powołują się na niego. Również organy podatkowe w wydawanych interpretacjach powołują się na tezy tego wyroku.

NSA stwierdził, że ?jeśli dana czynność wykonana została poza zakresem działań producenta, handlowca, usługodawcy, pozyskującego zasoby naturalne, rolnika czy wykonującego wolny zawód to w świetle art. 4 ust. 1 i 2 VI Dyrektywy z tytułu wykonania takiej czynności dany podmiot nie może być uznany za podatnika VAT i to bez względu na to, czy czynność tę wykonał jednorazowo, ale w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy, czy też wielokrotnie.

Taka zaś właśnie sytuacja występuje w przypadku sprzedaży przez daną osobę jej majątku prywatnego. Majątek taki nabywany bowiem był na własne potrzeby danej osoby, a nie z przeznaczeniem do działalności handlowej, a zatem jego sprzedaż zarówno w całości, jak i w częściach, jednemu lub wielu nabywcom, z zyskiem lub bez, nie może być uznana za działalność handlową ze skutkiem w postaci uznania tej osoby za podatnika VAT.

Sąd w tym wyroku wysunął tezę - ?Przepisy art. 15 ust. 1 i 2 u.p.t.u. powinny być rozumiane w ten sposób, że warunkiem sine qua non uznania, iż dany podmiot działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, jest ustalenie, że działa on jako producent, handlowiec, usługodawca, pozyskujący zasoby naturalne, rolnik lub jako osoba wykonująca wolny zawód. W przypadku Wnioskodawcy, sprzedaż działki zakupionej z zamiarem wykorzystania na cele prywatne (budowa domu), a następnie sprzedaż ze względów ekonomicznych części działki nie ma charakteru działania jako producent, handlowiec czy też usługodawca, więc nie ma możliwości potraktowania Wnioskodawcy jako podatnika podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011r. Nr 177 poz. 1054 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (art. 2 pkt 6 ustawy o VAT).

Z treści art. 7 ust. 1 ustawy o VAT wynika, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

  1. przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;
  2. wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;
  3. wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;
  4. wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;
  5. ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;
  6. oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;
  7. zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.

W myśl art. 15 ust. 1 ww. ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Z kolei pod pojęciem działalności gospodarczej, na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Powyższe oznacza, że dostawa towarów, w tym przypadku gruntów, podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy czynność podlegającą opodatkowaniu wykona podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Jednocześnie okoliczności dokonania tej czynności powinny nosić znamiona działalności gospodarczej, o której mowa w ustawie o VAT, tzn. powinny polegać na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem ?podatnik? tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

W kontekście powyższego należy stwierdzić, iż nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty ani też wykorzystany w trakcie jego posiadania w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Jeżeli dana czynność została wykonana poza zakresem działań producenta, handlowca, usługodawcy, pozyskującego zasoby naturalne, rolnika, czy wykonującego wolny zawód i jednocześnie okoliczności dokonania tej czynności nie noszą znamion działalności gospodarczej, o której mowa w ustawie o VAT, to w świetle cytowanego powyżej art. 15 ust. 2, podmiotu dokonującego tych czynności nie można uznać za podatnika VAT.

Taka właśnie sytuacja występuje w przypadku sprzedaży przez daną osobę majątku prywatnego. Majątek taki nabywany jest bowiem na własne potrzeby danej osoby, a nie z przeznaczeniem do działalności gospodarczej, w tym handlowej, a zatem jego sprzedaż zarówno w całości jak i w częściach, jednemu lub wielu nabywcom, z zyskiem lub bez, nie może być uznana za działalność handlową ze skutkiem w postaci uznania tej osoby za podatnika VAT.

Z przedstawionego przez Wnioskodawcę stanu faktycznego wynika, że w dniu 14 października 2011r. z zamiarem budowy własnego domu, Wnioskodawca (nie będący czynnym podatnikiem VAT) wraz z małżonką nabyli od osoby fizycznej dwie leżące obok siebie działki budowlane (530 i 510 m2 wraz z udziałem w dwóch niezabudowanych działkach stanowiących wewnętrzną drogę dojazdową). Zakupu dokonano w ramach udzielonego przez Bank kredytu hipotecznego. W związku z analizą zdolności kredytowej i oceną całkowitych kosztów budowy małżonkowie doszli do wniosku, że realna pod względem finansowym będzie dla nich budowa domu tylko na jednej z zakupionych działek (530 m kw.) i jednocześnie sprzedaż sąsiedniej działki.

W dniu 29 marca 2012r. małżonkowie podpisali z właścicielem firmy budowlanej umowę przedwstępną sprzedaży działki (510 m kw. wraz z częścią swego udziału w nieruchomości stanowiącą wewnętrzną drogę dojazdową) oraz udzielili prawa do dysponowania nieruchomością dla celów budowlanych.

W dniu 11 kwietnia 2013r. małżonkowie podpisali akt notarialny sprzedaży działki budowlanej wraz z częścią udziału (udział 1/100 część) w nieruchomości stanowiącą wewnętrzną drogę dojazdową. Na powyższej działce w momencie jej sprzedaży kupujący zgodnie z umową przedwstępną rozpoczął budowę domu jednorodzinnego.

W momencie sprzedaży działka była zabudowana rozpoczętą budową domu mieszkalnego jednorodzinnego (stan surowy zamknięty), którą to wykonuje nabywca nieruchomości. Po oddaniu do użytkowania budynek będzie posiadał klasyfikację PKOB o nr 111 - budynki mieszkalne.

Budynek jest trwale związany z gruntem i nie został jeszcze oddany do użytkowania.

Wnioskodawca nie ponosił wydatków na jego budowę, gdyż Wnioskodawca nie jest jego właścicielem.

Działka była wykorzystywana do celów prywatnych (pikniki rodzinne), natomiast budynek nie był wykorzystywany z uwagi na fakt, że Wnioskodawca nie jest jego właścicielem.

Działka i budynek nie były wykorzystywane do działalności gospodarczej (Wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej). Działka i budynek nie były wykorzystywane do działalności rolniczej (Wnioskodawca nie prowadzi takowej). Działka i budynek nie były przedmiotem najmu lub dzierżawy. Wnioskodawca nie podjął działań zmierzających do uatrakcyjnienia tej działki.

Zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego działka jest działką budowlaną przeznaczoną m.in. pod zabudowę mieszkalną, jednorodzinną.

Wnioskodawca obecnie nie posiada nieruchomości gruntowych przeznaczonych na sprzedaż.

Wnioskodawca wcześniej nigdy nie składał deklaracji VAT-7/VAT-R oraz nie sprzedawał gruntów niezabudowanych.

Wątpliwości Wnioskodawcy budzi kwestia, czy sprzedaż jednej z działek, która została zakupiona z zamiarem budowy na niej domu będzie podlegała podatkowi od towarów i usług i czy z tytułu tej transakcji Wnioskodawca stanie się podatnikiem w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT.

Należy zauważyć, że traktując grunt jako towar ustawodawca nie definiuje odrębnie pojęcia gruntu.

W związku z czym przyjmuje się, że należy w tym zakresie odwołać się do definicji gruntu (a właściwie nieruchomości gruntowej) sformułowanej w art. 46 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16 poz. 93 ze zm.). Zgodnie z tym przepisem nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

Natomiast stosownie do treści art. 47 § 1, § 2 i § 3 tej ustawy, część składowa rzeczy nie może być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych. Częścią składową rzeczy jest wszystko, co nie może być od niej odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego. Przedmioty połączone z rzeczą tylko dla przemijającego użytku nie stanowią jej części składowych.

Zgodnie z art. 48 cyt. ustawy, z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, do części składowych gruntu należą w szczególności budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane, jak również drzewa i inne rośliny od chwili zasadzenia lub zasiania.

Biorąc pod uwagę przywołane przepisy prawa oraz przedstawiony stan faktyczny, zauważyć należy, iż jak wynika z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, dostawą towarów jest przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Pojęcie to ma szerszy zakres, niż sprzedaż w ujęciu cywilnoprawnym. Przede wszystkim przeniesienie prawa do rozporządzania towarem to nie tylko przeniesienie jego własności. Dostawa towarów nie będzie więc obejmowała tylko sprzedaży towarów (w sensie cywilnoprawnym). Dla uznania, że miała miejsce dostawa towarów, wystarczy, że podmiot nabędzie tzw. własność ekonomiczną, tzn. będzie miał możliwość dowolnego rozporządzania i dysponowania uzyskanym towarem.

Powyższe wskazuje jednoznacznie, że rozważając skutki podatkowe dokonanej przez Wnioskodawcę transakcji należy mieć na uwadze nie jej aspekty cywilnoprawne, lecz te, które mają znaczenie z punktu widzenia ustawy o VAT.

O ile jest oczywiste, że zbycie prawa własności gruntu spowodowało przeniesienie na nowego właściciela także własności posadowionego na nim budynku jednorodzinnego mieszkalnego (w stanie surowym zamkniętym ? PKOB 111), jako części składowej gruntu, to bynajmniej nie jest oczywiste, że tym samym dojdzie do dostawy towaru, jakim jest budynek jednorodzinny mieszkalny w rozumieniu ustawy o VAT.

Skoro kontrahent Wnioskodawcy wybudował towar, jakim jest budynek i uczynił to z własnych środków bez udziału Wnioskodawcy, to nie ma podstaw do przyjęcia, że Wnioskodawca dokonał dostawy przedmiotowego budynku, chociaż przeniósł jego własność - przenosząc na kontrahenta własność gruntu. Z punktu widzenia prawa cywilnego, na kontrahenta formalnie przeszło prawo własności budynku jednorodzinnego mieszkalnego z wszystkimi cywilistycznymi konsekwencjami tego faktu, a jednocześnie, biorąc pod uwagę rozwiązania przyjęte w ustawie o VAT, nie wystąpiła dostawa towaru, jakim jest budynek jednorodzinny mieszkalny, gdyż już wcześniej kontrahent dysponował tym budynkiem jak właściciel.

Podkreślić przy tym należy, że co do zasady ustawy podatkowe nie uznają za przedmiot opodatkowania umów i czynności cywilnoprawnych, lecz rezultaty tych czynności. Tak więc mimo, że doszło do przeniesienia własności budynku, jako części składowej nieruchomości, nie zaistniała jednocześnie dostawa towaru, jakim jest ten budynek jednorodzinny mieszkalny.

Jak wcześniej wskazano, z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT wynika, że istotą dostawy jest przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, przy czym chodzi tutaj o możliwość faktycznego dysponowania rzeczą, a nie rozporządzania nią w sensie prawnym. Podobną regulację w zakresie dostawy zawiera art. 5 ust. 1 Szóstej Dyrektywy Rady z dnia 17 maja 1977r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw Członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku (Dz. Urz. UE L Nr 145, s. 1 ze zm.) oraz w art. 14 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, s. 1 ze zm.). Dostawa towaru nie odnosi się do zbycia prawa własności zgodnie z procedurami przewidzianymi obowiązującym prawem krajowym, lecz obejmuje wszelkie zbycie majątku rzeczowego przez jedną stronę, która upoważnia drugą stronę do dysponowania w rzeczywistości tym majątkiem tak, jakby była jego właścicielem. Pogląd ten jest zgodny z celem Szóstej Dyrektywy, która została opracowana między innymi w celu oparcia wspólnego systemu VAT na jednolitej definicji transakcji podlegających opodatkowaniu. Celowi temu mogłaby zagrozić sytuacja, gdyby warunek zaistnienia dostawy towarów różnił się w poszczególnych Państwach Członkowskich, jak to ma miejsce w przypadku warunków rządzących przeniesieniem prawa własności w prawie cywilnym.

Niemniej jednak podczas analizy pojęcia przeniesienie prawa do rozporządzenia rzeczą jak właściciel nie można nie uwzględnić krajowego systemu prawa regulującego obrót cywilny. Przeniesienie prawa do rozporządzenia rzeczą jak właściciel winno mieścić się w granicach regulacji krajowych, na mocy których dochodzi do przeniesienia własności rzeczy lub nabycia prawa zbliżonego do prawa własności, bowiem nie każde przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel w ujęciu ekonomicznym można uznać za dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, lecz jedynie takie, które z punktu widzenia prawa cywilnego przenosi na nabywcę prawo własności lub prawo umożliwiające nabywcy dysponowanie towarem prawie jak właściciel.

Pojęcie rozporządzania towarami jak właściciel w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT należy więc rozumieć szeroko, jako obejmujące nie tylko uprawnienie do wyzbycia się własności pozyskanych towarów (przeniesienie własności, zrzeczenie się własności, rozporządzenie na wypadek śmierci) czy ich obciążenia (ustanowienia na rzeczy prawa rzeczowego, czy też oddanie rzeczy w dzierżawę lub najem), lecz także korzystania z nabytych towarów.

Skoro istotą dostawy towarów jest przeniesienie prawa do rozporządzania nimi jak właściciel, zasadne jest przyjęcie, że owo prawo przysługiwało kontrahentowi od czasu rozpoczęcia budowy budynku jednorodzinnego mieszkalnego posadowionego na gruncie Wnioskodawcy. Dostawa towarów powinna podlegać ocenie przede wszystkim z punktu widzenia jej aspektów ekonomicznych.

Dokonując naniesień w postaci budynku jednorodzinnego mieszkalnego kontrahent Wnioskodawcy nie działał na rzecz Wnioskodawcy w sensie ekonomicznym. Oceniając konsekwencje prawne przedstawionej przez Wnioskodawcę sytuacji, w kontekście stanu faktycznego stwierdzić należy, że ekonomiczne władanie rzeczą (budynkiem jednorodzinnym mieszkalnym) należało do kontrahenta Wnioskodawcy z chwilą dokonania nakładów na budowę tego budynku, chociaż nie należało do niego prawo własności.

Skoro zatem art. 7 ust. 1 ustawy o VAT mówi o czynności, w wyniku której nabywca otrzyma prawo rozporządzania rzeczą jak właściciel, to niewątpliwie transakcja sprzedaży nieruchomości ? w części obejmującej budynek jednorodzinny mieszkalny w stanie surowym zamkniętym - nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, chociaż Wnioskodawca przeniósł jego własność - przenosząc na kontrahenta własność gruntu.

Z punktu widzenia prawa cywilnego, na kontrahenta Wnioskodawcy formalnie przeszło prawo własności ww. budynku z wszystkimi cywilistycznymi konsekwencjami tego faktu, jednak, biorąc pod uwagę rozwiązania przyjęte w ustawie o VAT, nie wystąpiła dostawa towaru, jakim jest ten budynek, gdyż już wcześniej kontrahent Wnioskodawcy mógł dysponować budynkiem posadowionym na gruncie Wnioskodawcy jak właściciel.

Biorąc pod uwagę przywołane przepisy prawa oraz przedstawiony stan faktyczny, wskazać zatem należy, że przedmiotem sprzedaży ze strony Wnioskodawcy jest wyłącznie grunt składający się z działki o pow. 510 m2, na której położony jest budynek jednorodzinny mieszkalny w stanie surowym zamkniętym (już należący w sensie ekonomicznym do kontrahenta).

Ponieważ planowana w przedmiotowej sprawie sprzedaż dotyczyć będzie nieruchomości, należy wziąć pod uwagę treść orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej dotyczących tej tematyki.

Z orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości UE wydanych w sprawach C-180/10 i C-181/10 wynika, że za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje środki podobne do wykorzystywanych przez handlowca, tj. wykazuje aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Chodzi tu przykładowo o nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług developerskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność ?handlową? wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

Wymienione we wniosku czynności wykonane przez Wnioskodawcę wskazują, iż w przedmiotowej sprawie Wnioskodawca nie wykazał aktywności w rozporządzaniu nieruchomością, wykraczającej poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

Wszelkie bowiem działania podejmowane przez Wnioskodawcę do momentu podjęcia decyzji o sprzedaży były nakierowane na wykorzystanie posiadanych działek wyłącznie do celów osobistych, nic nie wskazuje na zaangażowanie środków ze strony Wnioskodawcy, które mogłyby kwalifikować jego działania jako zbliżone do podejmowanych przez podmioty profesjonalnie zajmujące się obrotem nieruchomościami.

Należy przy tym wskazać, że Wnioskodawca zakupił grunt, by na połączonych działkach wybudować dom zaspokajający własne potrzeby mieszkaniowe. Ze względu jednak na brak środków na finansowanie budowy, Wnioskodawca postanowił sprzedać jedną z działek wraz z częścią swego udziału w nieruchomości stanowiącą wewnętrzną drogę dojazdową, po to by sfinansować budowę ww. domu na drugiej działce. W stosunku do przedmiotowej działki Wnioskodawca nie podjął żadnych czynności w celu jej uatrakcyjnienia. Działka była wykorzystywana do celów prywatnych (pikniki rodzinne) i nie była wykorzystywana do prowadzenia działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem VAT ani do prowadzenia działalności rolniczej, nie była też przedmiotem najmu i dzierżawy. Wnioskodawca wcześniej nigdy nie składał deklaracji VAT-7/VAT-R oraz nie sprzedawał gruntów niezabudowanych.

W świetle powyższego w przedmiotowej sprawie nie można przypisać Wnioskodawcy aktywności porównywalnej do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie obrotem nieruchomościami, dlatego też dostawę działki, o której mowa we wniosku wraz z częścią swego udziału w nieruchomości stanowiącej wewnętrzną drogę dojazdową, należy uznać za sprzedaż majątku prywatnego Wnioskodawcy, która nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W tej sytuacji brak jest podstaw do uznania Wnioskodawcy za podatnika podatku od towarów i usług z tytułu tej sprzedaży. Tym samym dostawa przedmiotowej działki wraz z częścią udziału w nieruchomości stanowiącej wewnętrzną drogę dojazdową, nie będzie podlegała przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.

Mając powyższe na uwadze, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Zaznaczyć należy, że niniejsza interpretacja indywidualna traci ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego stanu faktycznego lub zmiany stanu prawnego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2012r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika