Stawka podatku dla usług factoringu. sygn: IBPP2/443-1255/11/IK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 21 listopada 2011r. (data wpływu 28 listopada 2011r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie stawki podatku VAT dla świadczonych usług faktoringu ? jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 28 listopada 2011r. został złożony ww. wniosek, o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie stawki podatku VAT dla świadczonych usług faktoringu.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący zaistniały stan faktyczny (zdarzenie przyszłe):

Bank (dalej ?Bank? lub ?Faktor??) jest podmiotem działającym w oparciu o przepisy ustawy z dnia 2 sierpnia 1997r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2002r. Nr 72, poz. 665 ze zm.). W ramach działalności gospodarczej Bank zamierza wprowadzić do oferty swoich produktów usługi faktoringu. Bank będzie świadczył usługi faktoringu na rzecz klientów korporacyjnych na podstawie zawieranych z nimi umów faktoringu (dalej: ?Umowa'). Przedmiotem Umowy jest świadczenie przez Faktora na rzecz jego klientów dalej: ?Faktorantów') na bazie ciągłej usług faktoringowych (faktoringu z regresem, bez regresu oraz faktoringu mieszanego) obejmujących w szczególności:

1. nabycie wierzytelności pieniężnych przysługujących Faktorantowi wobec jego kontrahentów, zwanych dalej ?Odbiorcami', za które zapłata będzie następowała poprzez:
   • wypłatę zaliczek na poczet ceny nabycia wierzytelności (przez zaliczkę rozumie się określoną procentowo część ceny kupna/sprzedaży finansowanej Wierzytelności),
   • wypłatę reszty ceny wierzytelności (ustalonej jako cena nabycia wierzytelności pomniejszona o uprzednio wypłaconą zaliczkę) po otrzymaniu płatności od Odbiorcy.
2. świadczenie usług dodatkowych w formie i w zakresie wskazanymi w Umowie oraz w Załącznikach do Umowy, w tym:
   • prowadzenie rozliczeń z Odbiorcami w zakresie scedowanych wierzytelności,
   • raportowanie na rzecz Faktoranta w formie raportów systemowych,
   • monitoring wierzytelności,
   • podejmowanie działań ponaglających oraz innych czynności windykacyjnych określonych w Umowie i Regulaminie.
3. przejmowanie przez Faktora ryzyka niewypłacalności Odbiorców na warunkach określonych w Umowie (w przypadku umów faktoringu bez regresu i mieszanego).
   
   

Bank będzie świadczył usługi faktoringu zarówno z regresem do Faktoranta, mieszane jak i bez regresu. W przypadku faktoringu bez regresu oraz faktoringu mieszanego Faktor będzie ponosił odpowiedzialność z tytułu ryzyka niewypłacalności Odbiorców do wysokości limitów kredytowych na podstawie Umowy, zgodnie z Regulaminem oraz Warunkami Handlowymi.

Cesja wierzytelności przez Faktoranta na rzecz Faktora następuje niezależnie od tego, czy Faktor dokona akceptacji wierzytelności finansowanych oraz czy Faktor przejmuje ryzyko niewypłacalności Odbiorców. Z uwagi na przejęcie przez Bank wierzytelności przysługujących pierwotnie Faktorantowi, spłaty Odbiorców dokonywane będą bezpośrednio na rachunek Banku.

Z tytułu świadczonych usług faktoringowych na podstawie Umowy Faktor będzie otrzymywał wynagrodzenie, na które składają się w szczególności następujące elementy:

1. prowizje (prowizja przygotowawcza, prowizja operacyjna/ faktoringowa, prowizja za przejęcie ryzyka niewypłacalności Odbiorców),
2. odsetki od udzielonego finansowania,
3. opłaty.
   
   

Prowizja przygotowawcza będzie pobierana z góry za rozpoczęcie każdego okresu obowiązywania Umowy przy czym podstawą do jej wyliczenia będzie - co do zasady - limit Faktoranta przyznany po zawarciu Umowy. Prowizja operacyjna/faktoringowa będzie ustalana jako odsetek od wartości nabytych przez Faktora wierzytelności brutto, jednak nie mniej niż określona umownie kwota miesięcznie. Bankowi będzie przysługiwała jednorazowa prowizja za przejęcie ryzyka niewypłacalności Odbiorców obliczana jako odsetek od nabytych wierzytelności brutto wobec Odbiorców posiadających limit kredytowy, Zgodnie z Umową, odsetki za finansowanie udzielane Faktorantowi na podstawie scedowanych na Bank wierzytelności pieniężnych w ramach usług faktoringowych będą naliczane i pobierane w okresach miesięcznych, z dołu, od codziennego salda Zaangażowania (przez Zaangażowanie rozumie się niespłaconą na dany dzień kwotę wypłaconych Faktorantowi zaliczek, powiększoną o należne Faktorowi wynagrodzenie), pomniejszonego o ujemne saldo Dostępnego Finansowania (tj. saldo rozrachunków kwot należnych Faktorantowi z tytułu wypłaty ceny nabycia, oraz innych kwot przysługujących Faktorowi z tytułu Umowy), również po ustaniu obowiązywania Umowy.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Mając na uwadze przedstawiony powyżej stan faktyczny. Bank wnosi o potwierdzenie, iż otrzymywane przez niego wynagrodzenie z tytułu świadczonych usług faktoringu na rzecz Faktoranta (na które składają się w szczególności: prowizje, odsetki od udzielonego finansowania oraz opłaty) niezależnie od typu świadczonych usług faktoringu (z regresem, bez regresu, mieszanego) podlega w całości opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług według obowiązującej stawki podstawowej VAT (obecnie 23%).

Zdaniem Wnioskodawcy, w związku z art. 43 ust. 15 pkt 1 ustawy o VAT wynagrodzenie (na które składają się w szczególności prowizje, odsetki, opłaty) otrzymywane przez Bank z tytułu usług faktoringu będzie podlegało opodatkowaniu VAT według stawki podstawowej (obecnie 23%).

Uzasadnianie stanowiska Wnioskodawcy:

1. Faktoring ? definicja i zakres pojęcia
   Znaczenie oraz essentialia negotii umowy faktoringowej nie zostały określone w polskim systemie prawa.

   Nie istnieje również jej definicja legalna w prawie Unii Europejskiej. Punktem wyjścia w rozważaniach doktryny nad zakresem znaczeniowym pojęcia faktoringu jest Konwencja ottawska o faktoringu międzynarodowym z 1988r. Nie jest ona wprawdzie wiążącym źródłem polskiego prawa, jako że nie została przez Polskę ratyfikowana, jest jednak powszechnie przyjmowana w doktrynie jako podstawa do rozważań nad istotą umowy faktoringu Zgodnie z uregulowaniami tej konwencji, przez umowę faktoringu rozumie się cesję wierzytelności połączoną z (Wykonywaniem przez faktora co najmniej dwóch z następujących funkcji (J. Martini, Dyrektywa 2006/112/WE Komentarz, Unimex, Wrocław 2008, str. 566.):

   • finansowanie cedenta;
   • prowadzenie kont związanych z należnościami;
   • ściąganie należności;
   • przejęcie ryzyka niewypłacalności dłużnika.
   
   Przez faktoring rozumie się umowę mieszaną, na mocy której faktor zobowiązuje się do nabywanie wierzytelności przysługujących faktorantowi względem dłużników oraz do świadczenia na rzecz faktoranta usług dodatkowych takich jak finansowanie w oparciu o cedowane wierzytelności, windykacja należności prowadzenie księgowości związanej z wierzytelnościami itp.
   
   W interpretacji indywidualnej z dnia 1 lipca 2011r. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie (sygn. IPPP2-443-13/11-2/12) wskazał, iż ?usługa faktoringu ma charakter złożony i obok podstawowej czynności jaką jest przelew wierzytelności, przedmiotem factoringu czynią strony często szereg usług, jakie podmiot factoringowy ma wykonać. Owe dodatkowe czynności podmiotu faktoringowego o charakterze usługowym obejmują m.in.:
   • przyjmowanie ryzyka wypłacalności dłużników,
   • windykacja należności,
   • finansowanie przez dyskonto, udzielanie pożyczek,
   • monitorowanie dłużników,
   • wypłacanie zaliczek na poczet przyszłych należności,
   • sporządzanie i wysyłanie monitów w przypadku nieterminowej zapłaty ze strony dłużników,
   • okresowe sprawdzanie stanu wypłacalności dłużników,
   • kierowanie upomnień do dłużników.'
   
   Jak wskazano w interpretacji indywidualnej z dnia 1 czerwca 2011r. (IPPP2-443-272/11-2/IŻ): ?Umowa faktoringu niezależnie od wyżej wskazanego skutku jaki wywołuje tj. zmiany osoby wierzyciela, może spowodować powstanie po stronie świadczącego ją podmiotu także inne skutki np. zobowiązanie do zapewnienia drugiej stronie umowy finansowania, prowadzenia jej rozliczeń itp. Umowa ta może zawierać zatem także dokumenty charakterystyczne dla innych stosunków prawnych np. umowy pożyczki, kredytu.?
   
   Biorąc pod uwagę, iż w analizowanym stanie faktycznym:
   • Bank nabywa od Faktorantów wierzytelności nieprzeterminowane ze stosunkowo krótkim terminem płatności;
   • podstawą świadczenia usług faktoringowych jest długoterminowa umowa zawarta pomiędzy Bankiem a Faktorantem, który określa zasady przejmowania wierzytelności oraz zakres pozostałych czynności świadczonych przez Bank;
   • faktoring dotyczy wierzytelności wynikających z umów dostawy, sprzedaży i umów o usługi, tj. realizowanych na podstawie faktur;
   • oprócz samej cesji wierzytelności Bank świadczy na rzecz Faktoranta szereg usług dodatkowych wskazanych powyżej w stanie faktycznym, w szczególności monitorowanie Odbiorców, kierowanie upomnień, oraz - na zasadach określonych w umowie z Faktorantem,
   • przejmowanie ryzyka niewypłacalności Odbiorcy, windykacja należności
   nie ulega wątpliwości, iż wykonywane przez Bank usługi stanowią łącznie kompleksową usługę faktoringu.


2. Faktoring jako usługa kompleksowa opodatkowana stawką podstawową VAT (obecnie 23%).
   Usługi finansowania oraz usługi w zakresie długów podlegają ? co do zasady ? zwolnieniu z VAT w związku z art. 43 ust. 1 pkt 38 oraz ust. 40 ustawy o VAT. Jednak w myśl art. 43 ust. 15 ustawy o VAT zwolnienia z VAT, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13 ustawy o VAT, nie mają zastosowania do:
   • czynności ściągania długów, w tym factoringu;
   • usług doradztwa;
   • usług w zakresie leasingu.
   
   Ustawa o VAT wyłącza zatem wprost usługi faktoringu ze zwolnienia z VAT. Jak wskazano wyżej faktoring jest usługą złożoną, obejmującą szereg świadczeń. Wynagrodzenie ustalane z tytułu usługi faktoringu odzwierciedla złożoność usługi i obejmuje kilka elementów, w szczególności prowizje, odsetki, opłaty.
   Nie ulega jednak wątpliwości, iż pomimo, że wynagrodzenie Banku za usługę faktoringu składa się z kilku elementów, tj. odsetek, prowizji, opłat, to całość świadczenia Faktora ? jako jedna kompleksowa usługa ? powinna być opodatkowana VAT według stawki podstawowej. Nie ma przy tym znaczenia, czy Bank świadczy usługi faktoringu właściwego (bez regresu do Faktoranta) czy niewłaściwego (z regresem do Faktoranta).
   Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE) odnosząc się do podziału faktoringu na faktoring z regresem (niewłaściwy) i bez regresu (właściwy), w wyroku C-305/01 wskazał, że opodatkowaniu powinny podlegać obydwie te formy. W ocenie TSUE, bowiem: nie istnieje ważne uzasadnienie dla traktowania faktoringu właściwego oraz niewłaściwego w różny sposób i z punktu widzenia VAT, mając na uwadze, że w obu sprawach faktor dokonuje na rzecz klienta świadczenia za wynagrodzeniem, a zatem prowadzi działalność gospodarczą. Jakakolwiek inna wykładnia wprowadzałaby arbitralne rozróżnienie pomiędzy tymi dwiema kategoriami faktoringu i spowodowałaby, że przedmiotowe przedsiębiorstwa ponosiłyby, w toku prowadzenia niektórych ze swoich rodzajów działalności gospodarczej, koszt podatku VAT bez pozostawiania możliwości jego odliczenia zgodnie z art. 17 VI Dyrektywy.
   
   Stanowisko Banku, iż całość wynagrodzenia należnego z tytułu świadczonych usług faktoringu (w tym prowizje i odsetki) podlega opodatkowaniu VAT stawką podstawową, znajduje potwierdzenie w licznych interpretacjach indywidualnych wydawanych przez Ministra Finansów. Przykładowo:
   • w interpretacji indywidualnej z dnia 1 czerwca 2011r. (sygn. IPPP2-443-272/11-2/IŻ) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie wskazał, iż:
     ?Uwzględniając powyższe usługi faktoringu świadczone przez Bank, zgodnie z zawartymi umowami, podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług według podstawowej stawki podatku w wysokość 23%, gdyż wyłączone są ze zwolnienia z podatku na podstawia wyżej powołanego art. 43 ust. 15 ustawy, a na podstawę opodatkowania złożą się otrzymywane opłaty aranżacyjne, prowizje, odsetki.
     Zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie zastosowania zwolnienia od podatku dla otrzymanego wynagrodzenia w postaci odsetek pobranych z góry (tzw. dyskont) lub też pobranych/skalkulowanych w odrębny sposób uznać należy za nieprawidłowe.
     Zgodzić należy się natomiast z Wnioskodawcą w zakresie opodatkowania 23% stawką podatku otrzymywanego wynagrodzenia w postaci prowizji i opłaty aranżacyjnej, jako wynagrodzenia z tytułu usług związanych z obsługą wierzytelności.?
   • w interpretacji indywidualnej z dnia 17 maja 2011r. (sygn. IPPP2-443-208/11-2/IŻ) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie wskazał, iż:
     ?Z analizy przedstawionego stanu faktycznego wynika zatem, iż usługi finansowania klientów Podatnika, usług ewidencjonowania nabytych wierzytelności, prowadzenia rozliczeń dotyczących tych wierzytelności oraz dostarczania systemu raportowego informującego o stanie rozliczeń związanych z realizacją umowy faktoringowej nie są usługami, zobowiązaniami wynikającymi z osobno uregulowanych stosunków prawnych, lecz są nierozerwalnie związane ze świadczonymi usługami w ramach umów zawartych pomiędzy Wnioskodawcą i jego klientami, tj.

     umów faktoringu pełnego i niepełnego. Zasadniczą usługą w przedmiotowej, sprawie są świadczone usługi faktoringu a inne czynności wykonywane w ramach zawartych umów są czynnościami pomocniczymi, dodatkowymi do zawartej umowy i ich samoczynne istnienie nie znajduje żadnych podstaw prawnych. Bez zawartych umów factoringu pomiędzy Wnioskodawcą, a kontrahentami, te czynności dodatkowe nie byłyby realizowane. Tym samym dodatkowe opłaty i prowizje, odsetki nie byłyby pobierane, gdyby nie doszło do podpisania umów factoringu.
     (...)Biorąc pod uwagę przedstawione przez Wnioskodawcę okoliczności oraz przytoczone przepisy prawa należy stwierdzić, iż należne Bankowi wynagrodzenie, na które składają się prowizje przygotowawcze, prowizje operacyjne oraz odsetki dyskontowe lub procentowe stanowią wynagrodzenie z tytułu świadczonej przez Bank usługi faktoringu.
     W przypadku usług faktoringu za świadczenie należne faktorowi, stanowiące obrót w rozumieniu art. 29 ust. 1 ustawy, należy więc uznać zarówno kwotę odsetek dyskontowych lub procentowych, jak również kwotę prowizji przygotowawczych i prowizji operacyjnych pomniejszone o kwotę należnego podatku.
     Uwzględniając powyższe usługi faktoringu świadczone przez Bank, zgodnie z zawartą umową, podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług według podstawowej stawki podatku w wysokości 23%, gdyż wyłączone są ze zwolnienia z podatku na podstawie wyżej powołanego art. 43 ust. 15 ustawy, a na podstawę opodatkowania złożą się prowizje przygotowawcze, prowizje operacyjne oraz odsetki dyskontowe lub procentowe.'

   • w interpretacji indywidualnej z dnia 6 kwietnia 2011r. (IPPP2/443-51/11-2/MM) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie potwierdził, że:
     ?uzyskiwane przez Bank od faktoranta wynagrodzenie w postaci odsetek na podstawie umowy o limit faktoringowy podlega opodatkowaniu, według podstawowej stawki podatku VAT w wysokości 23%?.
   
   
   

Biorąc pod uwagę przedstawione przez Bank okoliczności, przytoczone przepisy prawa oraz argumentację należy stwierdzić, iż należne Bankowi wynagrodzenie z tytułu świadczonej usługi faktoringu, na które składają się w szczególności odsetki, prowizje i inne opłaty przewidziane w umowie zawieranej pomiędzy Bankiem a Faktorantem, podlega opodatkowaniu VAT według obowiązującej stawki podstawowej (obecnie 23%).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zaistniałego stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (?).

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o VAT, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Art. 146a pkt 1 ustawy stanowi, że w okresie od dnia 1 stycznia 2011r. do dnia 31 grudnia 2013r., z zastrzeżeniem art. 146f stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Natomiast zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

W myśl art. 43 ust. 15 ustawy o VAT, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

1. czynności ściągania długów, w tym factoringu;
2. usług doradztwa;
3. usług w zakresie leasingu.
   
   

W katalogu usług, do których nie stosuje się zwolnienia od podatku ustawodawca wymienił ?czynności ściągania długów oraz faktoringu?.

Dla rozstrzygnięcia w jaki sposób winny być opodatkowane usługi, których dotyczy pytanie, należy zdefiniować ich charakter na gruncie ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 5a ww. ustawy towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

W katalogu usług, w odniesieniu, do których nie stosuje się zwolnienia od podatku, o którym mowa powyżej, wymieniono między innymi usługi ściągania długów oraz faktoringu, przy czym nie wskazano symbolu PKWiU identyfikującego usługi zawierające się w tej kategorii.

Tym samym, w badanym przypadku ostatecznie o wysokości stawki (23% czy zwolnienie) zadecyduje nie klasyfikacja statystyczna a rzeczywisty charakter usługi.

Usługi factoringu nie zostały zdefiniowane w polskich przepisach prawa i należą do tzw. umów nienazwanych. Podstawowym warunkiem jaki musi być spełniony (ale nie jedynym) by usługa pośrednictwa finansowego była uznana za faktoring, jest przelew wierzytelności.

Podkreślić trzeba, że faktoring nie jest samym tylko przelewem wierzytelności. Co prawda, w ramach umowy faktoringu dochodzi do przelewu, a częściej przelewu powierniczego wierzytelności, jednak nie jest to jedyna usługa wykonywana przez faktora na rzecz faktoranta.

Ważnym jest to, że w ramach faktoringu nabywane są wierzytelności przed otrzymaniem zapłaty od dłużnika, przez co faktoring stanowi jeden ze sposobów finansowania działalności przedsiębiorcy.

Stwierdzić zatem można, że taki sposób finansowania działalności przedsiębiorstwa charakteryzuje się tym, iż świadczący (faktor) kupuje od wierzyciela (faktoranta) wierzytelności likwidując tym samym luki finansowe oraz wykonuje na jego rzecz dodatkowe usługi.

Podkreślenia wymaga fakt, iż skutkiem jaki wywołuje umowa faktoringu jest zmiana osoby wierzyciela. Zmiana ta dokonywana jest w oparciu o przepisy zawarte w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964r. ? Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), w księdze trzeciej, Tytule IX, Dziale 1 ? Zmiana wierzyciela. Zgodnie z art. 509 Kodeksu cywilnego wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu lub właściwości zobowiązania. Umowa faktoringu niezależnie od wyżej wskazanego skutku jaki wywołuje tj. zmiany osoby wierzyciela, może powodować także powstanie po stronie świadczącego ją podmiotu także inne skutki np. zobowiązanie do zapewnienia drugiej stronie umowy finansowania. Umowa ta może zawierać zatem także elementy charakterystyczne dla innych stosunków prawnych np. umowy pożyczki, kredytu.

W tym miejscu należy wskazać, że ustawa o podatku od towarów i usług nie uzależnia opodatkowania usług faktoringu od rodzaju umowy zawartej pomiędzy stronami, co oznacza, że każdy typ faktoringu podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wg stawki podatku w wysokości 23%.

Faktoring może występować w różnych formach:

• faktoringu właściwego (bez prawa regresu faktora wobec faktoranta)
• faktoringu niewłaściwego (z prawem regresu faktora wobec faktoranta)
• faktoringu mieszanego (z podziałem ryzyka niewypłacalności dłużnika pomiędzy faktorem i faktoranetm).
  
  

Bez względu na to, w jakiej formie usługa faktoringu jest realizowana, świadczenie takie ? zgodnie z treścią art. 43 ust. 15 pkt 1 ustawy, winno być opodatkowane VAT przy zastosowaniu stawki podstawowej.

Faktoring jest umową odpłatną. Faktorowi, w zamian za świadczoną usługę przysługuje wynagrodzenie, które zazwyczaj przybiera postać dyskonta, marży, opłaty dodatkowej, odsetek przewidzianych w umowie stanowiących wynagrodzenie za korzystanie przez Klienta z pieniędzy faktora. Takie wynagrodzenia stosowane są również w odniesieniu do badanych świadczeń. Niewątpliwie kwoty netto takich wynagrodzeń stanowią podstawę opodatkowania z tytułu świadczenia ww. usług.

Co do zasady faktoring polega na tym, że faktorant przenosi na faktora wierzytelność, a faktor zobowiązuje się zapłacić faktorantowi jej wartość nominalną pomniejszoną o dyskonto uwzględniające wynagrodzenie faktora oraz świadczyć na jego rzecz dodatkowe usługi.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia wynika, że Wnioskodawca świadczy usługi faktoringu na rzecz klientów korporacyjnych na podstawie zawieranych z nimi umów faktoringu Przedmiotem Umowy jest świadczenie przez Faktora na rzecz jego klientów na bazie ciągłej usług faktoringowych (faktoringu z regresem, bez regresu oraz faktoringu mieszanego) obejmujących w szczególności:

1. nabycie wierzytelności pieniężnych przysługujących Faktorantowi wobec jego kontrahentów, zwanych dalej ?Odbiorcami', za które zapłata będzie następowała poprzez:
   • wypłatę zaliczek na poczet ceny nabycia wierzytelności (przez zaliczkę rozumie się określoną procentowo część ceny kupna/sprzedaży finansowanej Wierzytelności),
   • wypłatę reszty ceny wierzytelności (ustalonej jako cena nabycia wierzytelności pomniejszona o uprzednio wypłaconą zaliczkę) po otrzymaniu płatności od Odbiorcy.
2. świadczenie usług dodatkowych w formie i w zakresie wskazanymi w Umowie oraz w Załącznikach do Umowy, w tym:
   • prowadzenie rozliczeń z Odbiorcami w zakresie scedowanych wierzytelności,
   • raportowanie na rzecz Faktoranta w formie raportów systemowych,
   • monitoring wierzytelności,
   • podejmowanie działań ponaglających oraz innych czynności windykacyjnych określonych w Umowie i Regulaminie.
3. przejmowanie przez Faktora ryzyka niewypłacalności Odbiorców na warunkach określonych w Umowie (w przypadku umów faktoringu bez regresu i mieszanego).
   
   

Z tytułu świadczonych usług faktoringowych na podstawie Umowy Faktor będzie otrzymywał wynagrodzenie, na które składają się w szczególności: prowizje (prowizja przygotowawcza, prowizja operacyjna/ faktoringowa, prowizja za przejęcie ryzyka niewypłacalności Odbiorców), odsetki od udzielonego finansowania, opłaty.

Podkreślenia wymaga, że usługa faktoringowa ma charakter złożony i obok podstawowej czynności, jaką jest przelew wierzytelności, przedmiotem factoringu czynią strony często szereg usług, jakie bank factoringowy ma wykonać na rzecz przedsiębiorcy. Nazywane są one czynnościami dodatkowymi.

Owe dodatkowe czynności banku factoringowego o charakterze usługowym obejmują m.in.:

• przyjmowanie ryzyka wypłacalności dłużników,
• windykację należności,
• finansowanie przez dyskonto, udzielanie pożyczek,
• monitorowanie dłużników,
• wypłacanie zaliczek na poczet przyszłych należności,
• sporządzanie i wysyłanie monitów w przypadku nieterminowej zapłaty ze strony dłużników,
• okresowe sprawdzanie stanu wypłacalności dłużników,
• kierowanie upomnień do dłużników opieszałych.
  
  

Konwencja Ottawska uchwalona w 1988r. dotycząca factoringu międzynarodowego mówi o tym, że faktor powinien zobowiązać się do wykonania co najmniej dwóch wymienionych czynności.

Wskazane powyżej przykładowo czynności nie stanowią usług odrębnych od usługi factoringu, bowiem stanowią one integralną część usługi factoringu i nie mogą być z niej wydzielane.

W zakresie opodatkowania usług złożonych wypowiadał się już Europejski Trybunał Sprawiedliwości. W orzeczeniu C-349/96 ETS stwierdził, że ?usługę należy uznać za usługę pomocniczą w stosunku do usługi zasadniczej, jeśli nie stanowi ona dla klienta celu samego w sobie lecz jest środkiem do lepszego wykorzystania usługi zasadniczej?. Ponadto w sentencji orzeczenia wskazał, że każde świadczenie usług musi być oddzielnie opodatkowane, z drugiej jednak, że jedna transakcja dotycząca świadczenia usługi nie może być sztucznie dzielona, gdyż doprowadziłoby to do zaburzeń w funkcjonowaniu wspólnego systemu VAT.

Podobnie ETS wypowiedział się w orzeczeniu C-41/04, w którym stwierdził, że jeżeli transakcja składa się z zespołu świadczeń i czynności, należy wziąć pod uwagę wszystkie okoliczności, w jakich dokonywana jest rozpatrywana transakcja celem określenia, po pierwsze, czy są to dwa lub więcej niż dwa świadczenia odrębne, czy też jest to jedno świadczenie, a po drugie, czy w ostatnim przypadku to jedno świadczenie powinno zostać zakwalifikowane jako świadczenie usług.

Mając powyższe na uwadze oraz biorąc pod uwagę przedstawione zdarzenie, z którego wynika, że Wnioskodawca w ramach świadczonej usługi factoringu świadczy dodatkowe pomocnicze usługi w ramach świadczenia złożonego należy przyjąć, że w aspekcie gospodarczym przedmiotowa transakcja nie powinna być sztucznie rozdzielana. Wykonywana przez Wnioskodawcę usługa faktoringu stanowi świadczenie jednolite obejmujące kilka czynności dokonanych na rzecz klienta (faktoranta), które są ze sobą tak ściśle związane, że tworzą obiektywnie tylko jedno nierozerwalne świadczenie gospodarcze, którego rozdzielenie miałoby charakter sztuczny.

Odnosząc powyższe do zdarzenia przyszłego opisanego w złożonym wniosku należy stwierdzić, usługi świadczone przez Wnioskodawcę na rzecz klienta, zgodnie z zawartymi umowami opisanymi we wniosku podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów według stawki podatku w wysokości 23%.

W świetle powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym a w przypadku interpretacji dotyczącej zdarzenia przyszłego - stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016), skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ?Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.