Opodatkowanie sprzedaż działek. sygn: ILPP4/443-85/14-2/BA

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 24 lutego 2014 r. (data wpływu 27 lutego 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży działki - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 27 lutego 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży działki.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 7 listopada 2013 r. Wnioskodawczyni wraz z mężem dokonała w ramach przetargu ustnego nieograniczonego zakupu od Gminy nieruchomości gruntowej, stanowiącej niezabudowaną działkę z przeznaczeniem pod budownictwo mieszkaniowe jednorodzinne (co jest zgodne z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego miasta). Zakup ww. działki Zainteresowana dokonała wraz z mężem do prywatnego majątku wspólnego, na zasadach ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej. Przedmiotowa nieruchomość nie została nabyta w celu prowadzenia działalności gospodarczej. Ani Wnioskodawczyni, ani jej mąż nie są podatnikami VAT - Zainteresowana nie prowadzi działalności gospodarczej, natomiast mąż jest wspólnikiem spółki cywilnej. Zakupując tę nieruchomość Wnioskodawczyni wraz z mężem miała zamiar wybudować na niej dom jednorodzinny. Jednak zmienili oni zamiar. W dniu 30 grudnia 2013 r. Zainteresowana sprzedała wraz z mężem ww. działkę za tę sama cenę, za jaką ją nabyła (w celu odzyskania środków pieniężnych). Od tej transakcji odprowadzony został do Urzędu Skarbowego podatek VAT w wysokości 23%.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w przypadku sprzedaży przedmiotowej działki wystąpił obowiązek zapłaty podatku od towarów i usług?

Zdaniem Wnioskodawczyni, od transakcji sprzedaży ww. działki nie powinna ona wraz z mężem płacić podatku VAT, gdyż sprzedaż działki mieści się w zakresie zarządu majątkiem prywatnym.

Sprzedaż gruntu budowlanego traktowana jest jako odpłatna dostawa towarów w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT (tj. podlegająca opodatkowaniu VAT), tylko wówczas, gdy podatnik dokonuje zbycia gruntu w ramach wykonywanej działalności gospodarczej. Dokonując zbycia działki Zainteresowana wraz z mężem nie występowała w charakterze przedsiębiorcy, tj. w ramach działalności gospodarczej. Zgodnie z definicją zamieszczoną w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy.

Aby zatem dostawę gruntu uznać za działalność gospodarczą, w momencie jej realizacji Wnioskodawczyni wraz z mężem musiała działać w charakterze handlowca. W powyższym zakresie nie mieści się jednak dostawa gruntu należącego do majątku prywatnego. Działania Zainteresowanej i jej męża dotyczące sprzedaży przedmiotowej działki w żadnym zakresie nie przybierały formy zawodowej (profesjonalnej), tj.:

• transakcja była jednorazowa, bez zamiaru wykonywania kolejnych transakcji,
• na transakcji nie zrealizowała żadnego zysku, jedynym celem było odzyskanie zaangażowanych środków pieniężnych,
• nie korzystała z prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego przy nabywaniu działki od Gminy
• nie podejmowała żadnych działań charakterystycznych dla przedsiębiorców (tj. działań zorganizowanych, o stałym charakterze, działań marketingowych),
• przedmiotem działalności gospodarczej w formie spółki cywilnej, w której jej mąż jest wspólnikiem w żadnym zakresie nie jest obrót nieruchomościami, usługi developerskie ani żaden inny rodzaj działalności związany z nieruchomościami czy o zbliżonym charakterze.
  
  

W sytuacji zatem, gdy grunt budowlany nie został nabyty w celach odsprzedaży (tj. w celach handlowych) i nie był wykorzystywany do celów prowadzonej działalności gospodarczej, zasadniczo należy uznać, że jego późniejsze zbycie będzie znajdowało się poza sferą opodatkowania VAT. Okoliczności tej transakcji w żadnym zakresie nie wskazują, że aktywność Zainteresowanej i jej męża przy zbywaniu działki jest porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem. W tym bowiem przypadku nie działali jako przedsiębiorca, a wyłącznie rozporządzali swoim majątkiem osobistym.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.) - zwanej dalej ustawą - opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy - przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Stosownie do treści art. 2 pkt 6 ustawy - przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Zatem - w świetle przytoczonych powyżej przepisów - grunt spełnia definicję towaru określoną w art. 2 pkt 6, a jego sprzedaż traktowana jest jako odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju.

Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2014 r., poz. 121) - zwanej dalej Kodeksem cywilnym. Ze współwłasnością mamy do czynienia wtedy, gdy własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom.

Jak stanowi art. 196 § 1 Kodeksu cywilnego - współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną. Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy niniejszego działu (§ 2 ww. przepisu).

W przypadku współwłasności nieruchomości określonej w częściach ułamkowych, każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w nieruchomości.

Podkreślić należy, że współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli (art. 198 Kodeksu cywilnego). Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.

Należy wskazać, że na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług zarówno sprzedaż udziału we współwłasności gruntu na podstawie art. 198 Kodeksu cywilnego, jak i sprzedaż wspólnego gruntu za zgodą wszystkich współwłaścicieli na podstawie art. 199 Kodeksu cywilnego, stanowi odpłatną dostawę towarów.

W świetle art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 788 ze zm.), z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

W świetle art. 35 ww. Kodeksu, w czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.

Podkreślić należy, że nie każda czynność która stanowi dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Określona czynność jest opodatkowana podatkiem VAT, jeśli została wykonana przez podatnika, a więc osobę prowadzącą działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Art. 15 ust. 1 ustawy stanowi, że podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W kontekście powyższego, uwzględniając definicję działalności gospodarczej należy stwierdzić, że dostawa towarów podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług tylko w sytuacji, gdy dokonana została przez podmiot o statusie podatnika, który działa w takim charakterze w odniesieniu do tej konkretnie czynności. Natomiast dla stwierdzenia że dla danej transakcji podmiot jest podatnikiem podatku od towarów i usług, konieczne jest prowadzenie przez niego działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy.

Zatem osoby fizyczne dokonujące sprzedaży, przekazania lub darowizny towarów stanowiących część ich majątku osobistego (takiego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach prowadzonej działalności gospodarczej), nie są zaliczane do grona podatników podatku od towarów i usług.

Konsekwentnie nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Aby przyjąć, że dany podmiot przy sprzedaży gruntu działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) trzeba ustalić, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Przejawem takiej aktywności w zakresie obrotu nieruchomościami wskazującej, że czynności danego podmiotu przybierają formę zorganizowaną może być np.: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność ?handlową? wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

W podobny sposób kwestię tą rozstrzygnął Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w orzeczeniu z dnia 29 października 2007 r. sygn. akt I FPS 3/07, w myśl którego formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, a także okoliczność że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo lecz z zamiarem częstotliwości, nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, czy w odniesieniu do konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku VAT.

W kwestii opodatkowania dostawy działki istotne jest stwierdzenie, czy w świetle zaprezentowanego opisu stanu faktycznego Wnioskodawczyni w celu dokonania sprzedaży działki podjęła aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkowałoby koniecznością uznania jej za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu (a więc za podatnika podatku od towarów i usług), czy też sprzedaż nastąpiła w ramach zarządu majątkiem prywatnym. Wskazać należy, że zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu w rozumieniu art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (a tym samym art. 15 ust. 2 ustawy), jako że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy.

Ponadto, jak wynika z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach C-180/10 i C-181/10, dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem od wartości dodanej pod warunkiem, że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności.

Z opisu sprawy wynika, że w dniu 7 listopada 2013 r. Wnioskodawczyni wraz z mężem dokonała w ramach przetargu ustnego nieograniczonego zakupu od Gminy nieruchomości gruntowej, stanowiącej niezabudowaną działkę z przeznaczeniem pod budownictwo mieszkaniowe jednorodzinne (co jest zgodne z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego miasta). Zakup ww. działki Zainteresowana dokonała wraz z mężem do prywatnego majątku wspólnego, na zasadach ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej. Przedmiotowa nieruchomość nie została nabyta w celu prowadzenia działalności gospodarczej. Ani Wnioskodawczyni, ani jej mąż nie są podatnikami VAT - Zainteresowana nie prowadzi działalności gospodarczej, natomiast mąż jest wspólnikiem spółki cywilnej. Zakupując tę nieruchomość Wnioskodawczyni wraz z mężem miała zamiar wybudować na niej dom jednorodzinny. Jednak zmienili oni zamiar. W dniu 30 grudnia 2013 r. sprzedała wraz z mężem ww. działkę za tę sama cenę, za jaką ją nabyła (w celu odzyskania środków pieniężnych).

Wskazać zatem należy, że z przedstawionego opisu sprawy nie wynika taka aktywność Zainteresowanej, która wykraczałaby poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Wnioskodawczyni nie działa jako producent, handlowiec lub usługodawca, a czynność sprzedaży działki stanowiła jedynie racjonalny sposób zagospodarowania posiadanego przez nią prywatnego majątku.

W związku z powyższym, Zainteresowana sprzedając przedmiotową działkę korzystała z przysługującego jej prawa do rozporządzania majątkiem osobistym, zatem czynność ta nie oznacza wykonywania działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Brak tego statusu pozbawia Wnioskodawczynię cech podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, w zakresie sprzedaży działki, a dostawie działki cech czynności opodatkowanej, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Podsumowując, z tytułu sprzedaży przedmiotowej działki nie wystąpił obowiązek zapłaty podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Tut. Organ informuje, że zgodnie z art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.), minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Wobec powyższego, udzielona interpretacja indywidualna jest wiążąca tylko dla Zainteresowanej, a nie dla jej małżonka.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.