Możliwość obniżenia dochodu z tytułu udziału w funduszach kapitałowych o straty uzyskane z tytułu (...)

Możliwość obniżenia dochodu z tytułu udziału w funduszach kapitałowych o straty uzyskane z tytułu zbycia papierów wartościowych oraz pochodnych instrumentów finansowych i z realizacji praw z nich wynikających oraz możliwości uwzględnienia dla określenia dochodu z tytułu zbycia papierów wartościowych oraz pochodnych instrumentów finansowych oraz z tytułu udziału w funduszach kapitałowych ujemnych różnic kursowych w związku z faktyczną wymianą waluty obcej otrzymanej w wyniku powyższych transakcji na złote w przypadku gdy kurs waluty w dacie wymiany na złote będzie niższy niż w dacie uzyskania przychodu, a także ujemnych różnic kursowych związanych z różnicą pomiędzy faktycznym kursem waluty z dnia jej zakupu a kursem waluty z dnia poniesienia kosztu na nabycie papierów wartościowych, pochodnych instrumentów finansowych oraz udziałów w funduszach kapitałowych.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 03.01.2011 r. (data wpływu 10.01.2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości obniżenia dochodu z tytułu udziału w funduszach kapitałowych o straty uzyskane z tytułu zbycia papierów wartościowych oraz pochodnych instrumentów finansowych i z realizacji praw z nich wynikających oraz możliwości uwzględnienia dla określenia dochodu z tytułu zbycia papierów wartościowych oraz pochodnych instrumentów finansowych oraz z tytułu udziału w funduszach kapitałowych ujemnych różnic kursowych w związku z faktyczną wymianą waluty obcej otrzymanej w wyniku powyższych transakcji na złote w przypadku gdy kurs waluty w dacie wymiany na złote będzie niższy niż w dacie uzyskania przychodu, a także ujemnych różnic kursowych związanych z różnicą pomiędzy faktycznym kursem waluty z dnia jej zakupu a kursem waluty z dnia poniesienia kosztu na nabycie papierów wartościowych, pochodnych instrumentów finansowych oraz udziałów w funduszach kapitałowych ? jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 10.01.2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych, w zakresie możliwości obniżenia dochodu z tytułu udziału w funduszach kapitałowych o straty uzyskane z tytułu zbycia papierów wartościowych oraz pochodnych instrumentów finansowych i z realizacji praw z nich wynikających oraz możliwości uwzględnienia dla określenia dochodu z tytułu zbycia papierów wartościowych oraz pochodnych instrumentów finansowych oraz z tytułu udziału w funduszach kapitałowych ujemnych różnic kursowych w związku z faktyczną wymianą waluty obcej otrzymanej w wyniku powyższych transakcji na złote w przypadku gdy kurs waluty w dacie wymiany na złote będzie niższy niż w dacie uzyskania przychodu, a także ujemnych różnic kursowych związanych z różnicą pomiędzy faktycznym kursem waluty z dnia jej zakupu a kursem waluty z dnia poniesienia kosztu na nabycie papierów wartościowych, pochodnych instrumentów finansowych oraz udziałów w funduszach kapitałowych.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca planuje osiągać:

  1. przychody z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych oraz pochodnych instrumentów finansowych i z realizacji praw z nich wynikających,
  2. przychody z tytułu udziału w funduszach kapitałowych.

Wnioskodawca z tytułów wskazanych powyżej może osiągnąć dochód lub stratę. Papiery wartościowe, pochodne instrumenty finansowe, a także udziały w funduszach kapitałowych, o których mowa w pkt 2, będą nabywane w złotych oraz w walucie obcej, w związku z czym przychody oraz koszty wyrażone będą w złotych, jak i walucie obcej.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

  1. Czy dochód uzyskany z tytułu udziału w funduszach kapitałowych może być pomniejszony o straty uzyskane z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych oraz pochodnych instrumentów finansowych i z realizacji praw z nich wynikających...
  2. Czy dla określenia kwoty dochodów z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych oraz pochodnych instrumentów finansowych i z realizacji praw z nich wynikających, a także kwoty dochodów z tytułu udziału w funduszach kapitałowych można uwzględnić ujemne różnice kursowe w związku z faktyczną wymianą waluty obcej otrzymanej w wyniku powyższych transakcji na złote, w przypadku, gdy kurs waluty w dacie wymiany na złote był niższy niż w dacie uzyskania przychodu...
  3. Czy dla określenia kwoty dochodów z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych oraz pochodnych instrumentów finansowych z realizacji praw z nich wynikających, a także kwoty dochodów z tytułu udziału w funduszach kapitałowych można uwzględnić ujemne różnice kursowe związane z różnicą pomiędzy faktycznym kursem waluty z dnia jej zakupu a kursem waluty z dnia poniesienia kosztu na nabycie papierów wartościowych, pochodnych instrumentów finansowych oraz udziałów w funduszach kapitałowych...

Zdaniem Wnioskodawcy

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r., źródłami przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c).

Do przychodów z kapitałów pieniężnych zalicza się:

  • przychody z tytułu udziału w funduszach kapitałowych,
  • należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, przychody z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz papierów wartościowych, realizacji praw wynikających z papierów wartościowych, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi,
  • przychody z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających.

Za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z tytułu udziału w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 1c (art. 17 ust. 1 pkt 5 ustawy). Pojęcie funduszy kapitałowych zostało zdefiniowane w art. 5a pkt 14 tej ustawy. Zgodnie z nim, ilekroć w ustawie jest mowa o funduszach kapitałowych oznacza to fundusze inwestycyjne oraz fundusze zagraniczne, o których mowa w przepisach o funduszach inwestycyjnych, oraz ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe działające na podstawie przepisów ustawy o działalności ubezpieczeniowej, z wyjątkiem funduszy emerytalnych, o których mowa w przepisach o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych.

Zasady opodatkowania dochodów z tytułu udziału w funduszach kapitałowych reguluje art. 30a ust. 1 pkt 5 ustawy, zgodnie z którym od dochodu z tytułu udziału w funduszach kapitałowych pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy. Dochodów (przychodów) z tytułu udziału w funduszach kapitałowych nie łączy się z dochodami opodatkowanymi na zasadach określonych w art. 27 (art. 30a ust. 7 ustawy).

Z kolei - na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. - do tego samego źródła przychodów (kapitały pieniężne) zalicza się należne choćby nie zostały faktycznie otrzymane przychody z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz papierów wartościowych. Dochód uzyskany z odpłatnego zbycia papierów wartościowych podlega opodatkowaniu zryczałtowaną stawką w wysokości 19% - art. 30b ust. 1 ustawy na podstawie ust. 5 tego artykułu nie może być łączony z dochodami opodatkowanymi na zasadach ogólnych oraz podatkiem liniowym.

W przypadku podatku dochodowego opodatkowaniu powinien podlegać dochód stanowiący realne przysporzenie majątkowe. Dochód wiąże się bowiem z trwałym bezzwrotnym i definitywnym przysporzeniem majątkowym w postaci środków pieniężnych dóbr majątkowych oraz świadczeń w naturze niezależnie od tytułu prawnego ich uzyskania przez podatnika.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. opodatkowaniu podlegają wszelkiego rodzaju dochody. Zasadą jest, w myśl art. 9 ust. 2 tej ustawy, że dochodem ze źródła przychodów (jeżeli art. 24-25 nie stanowią inaczej) jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów różnica jest stratą ze źródła przychodu. Stosownie do art. 9 ust 3 ustawy o stratę z przychodów można obniżyć dochód z tego źródła uzyskany w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych.

Zdaniem Wnioskodawcy zasada dotycząca odliczania strat zawarta w art. 9 ust. 3 ustawy powinna mieć zastosowanie do uwzględnienia strat z tytułu odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną papierów wartościowych w związku z osiągnięciem dochodu w źródle przychodów jakim są kapitały pieniężne.

Z treści art. 9 ust. 3 ustawy wynika bowiem, że jeśli źródło przychodu przyniesie stratę, może ona być uwzględniona w rozliczeniach podatkowych w następnych latach. Przy rozliczaniu strat mają zastosowanie następujące zasady:

  1. strata z danego źródła przychodu może być pokryta jedynie z dochodów z tego samego źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1,
  2. stratę pokrywa się z dochodu uzyskiwanego w najbliższych pięciu latach podatkowych kolejno po sobie następujących po tym roku, w którym strata miała miejsce przy czym wysokość obniżenia nie może w żadnym roku przekroczyć 50% kwoty straty,
  3. nie można pokryć strat ze źródeł przychodów, z których dochody są wolne od podatku dochodowego oraz strat z odpłatnego zbycia rzeczy i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8.

Uwzględnienie dochodów i strat w danym źródle przychodów skutkuje opodatkowaniem realnego przysporzenia majątkowego tzn. ?realnego? dochodu. W przypadku gdy dochodu podatnika z udziału w funduszach kapitałowych nie kumuluje się (łączy) ze stratami ze zbycia papierów wartościowych, opodatkowaniu nie podlega przyrost majątku tego podatnika. W skrajnych przypadkach może dojść do sytuacji że wartość majątku podatnika ?per saldo? ze źródła przychodów kapitały pieniężne nie tylko nie ulegnie zwiększeniu ale zmniejszy się, a mimo to opodatkowaniu podlegałby dochód osiągnięty z tytułu udziału w funduszach kapitałowych.

W wyroku z dnia 11 kwietnia 2006 r. (sygn. II FSK 522/2005) NSA wyraził pogląd zgodnie z którym Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. 2000 r. Nr 14 poz. 176 ze zm.) używa pojęcia dochodu jako różnicy pomiędzy przychodami a kosztami jego uzyskania w dwu znaczeniach: jako dochodu ogólnego w znaczeniu sumy dochodów ze wszystkich źródeł przychodów oraz dochodu cząstkowego odnoszącego się do nadwyżki sumy przychodów z konkretnego źródła przychodów nad kosztami ich uzyskania w danym roku podatkowym. W analizowanym przypadku - zdaniem Wnioskodawcy - opodatkowaniu powinien podlegać dochód rozumiany jako nadwyżka sumy przychodów ze źródła przychodów kapitały pieniężne nad kosztami ich uzyskania w danym roku podatkowym. Dochód lub stratę powinno się ustalać w stosunku do określanego źródła przychodów zgodnie z art. 9 ust 2 ustawy.

Termin ?źródło przychodów? jest kategorią ogólną, nie może odnosić się więc do poszczególnych rodzajów transakcji w ramach danego źródła przychodów. Pojęcie dochodu i straty ze źródła przychodów odnosi się do wszystkich rodzajów transakcji z danego źródła. W konsekwencji należy przyjąć, że wynik szeregu transakcji w tym dotyczących zbywania papierów wartościowych oraz nabywania i zbywania jednostek uczestnictwa w ?w funduszach kapitałowych daje dochód lub stratę z tego źródła przychodów.

Należy zauważyć że zasada opodatkowania ?realnego? przysporzenia majątkowego w podatku dochodowym stanowi zasadę fundamentalną. Tak jest przykładowo w przypadku opodatkowania dochodów ze źródeł nieujawnionych bądź nie znajdujących pokrycia w źródłach ujawnionych Przepis art. 20 ust. 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. stanowi, że wysokość przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych ustala się na podstawie poniesionych przez podatnika w roku podatkowym wydatków i wartości zgromadzonego w tym roku mienia jeżeli wydatki te i wartości nie znajdują pokrycia w mieniu zgromadzonym w roku podatkowym oraz w latach poprzednich pochodzących z przychodów opodatkowanych lub wolnych od opodatkowania. W przepisie tym odwołano się do określenia wartości zgromadzonego mienia wobec braku odmiennej definicji w ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. Termin mienie należy rozumieć zgodnie z art. 44 Kc. (własność inne prawa majątkowe) - wyrok NSA z dnia 24 stycznia 2007 r. sygn. II FSK 120/06.

W tym wyroku Sąd zauważył ?Zgodnie z omówionymi przepisami dla ustalenia podstawy opodatkowania z tytułu przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach należy porównać z jednej strony poniesione w roku podatkowym wydatki i z drugiej strony wartość zgromadzonego w tym samym roku mienia ze źrodeł już opodatkowanych bądź wolnych od opodatkowania oraz posiadanego przed tym rokiem mienia pochodzącego ze źródeł już opodatkowanych, bądź wolnych od opodatkowania. W takim wypadku podstawę opodatkowania stanowi kwota odpowiadająca wysokości tego niedoboru. W przypadku jednak jeżeli całość ponoszonych wydatków znajduje pokrycie w ujawnionych źródłach (wartości zgromadzonego mienia) organ ten jest zobligowany do umorzenia wszczętego postępowania podatkowego. Przy tej ocenie należy oczywiście uwzględnić mienie zgromadzone w latach poprzedzających poniesienie wydatku?.

Podobny pogląd wyraził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 2 listopada 2004 r., sygn. III SA 1310/2003. Zdaniem Sądu, zgodnie z dyspozycją art. 20 ust. 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r., dla ustalenia podstawy opodatkowania z tytułu przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach należy porównać z jednej strony poniesione w roku podatkowym wydatki i z drugiej strony wartość zgromadzonego w tym roku mienia. Mechanizm opodatkowania środków pochodzących z nieujawnionych źródeł przychodów jest odrębny od zasad ogólnych. W przypadku, gdy w toku postępowania kontrolnego podatnik nie wskaże źródeł swoich przychodów, organ kontrolny nie ustala w roku objętym kontrolą wysokości faktycznie osiągniętych przez podatnika przychodów, natomiast koncentruje się na ustaleniu tzw. zewnętrznych znamion zamożności - poniesionych wydatków i zgromadzonych oszczędności. Ustawodawca przyjął w tym przypadku zasadę, że uzyskana w ten sposób kwota odpowiadać będzie kwocie osiągniętego przez podatnika przychodu nieznajdującego pokrycia w ujawnionych źródłach. Podkreślić należy, że konstrukcja przepisów w zakresie opodatkowania nieujawnionych źródeł przychodów zakłada opodatkowanie tych przychodów zawsze w roku ich uzyskania.

Nie może być więc dopuszczalna sytuacja, w której opodatkowanie dochodów ze źródeł ujawnionych może ?postawić? podatnika w bardziej niekorzystnej sytuacji pod względem wysokości obciążeń publicznoprawnych niż podatnika, który nie ujawnił źródeł dochodu (ewentualnie poniósł wydatki nie znajdujące pokrycia w źródłach ujawnionych).

Z art. 30a ust. 7 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. wynika że dochodu uzyskanego z tytułu udziału w funduszach kapitałowych nie łączy się z dochodami opodatkowanymi na zasadach określonych w art. 27, co oznacza że Ustawodawca nie zakazał łączenia tego dochodu z innymi dochodami ze źródła przychodów jakim są kapitały pieniężne. Podobne wnioski wynikają z treści art. 30b ust 5 tej ustawy.

Zdaniem Wnioskodawcy - podobnie jak w przypadku opodatkowania dochodów z funduszy parasolowych - dochód uzyskany ze źródła przychodów kapitały pieniężne powinien uwzględniać sumę dochodów i strat osiągniętych w danym roku z tego źródła przychodów. Taki sposób opodatkowania skutkować bowiem będzie opodatkowaniem dochodu stanowiącego realne przysporzenie majątkowe (wzrost majątku podatnika). Powyższe oznacza że zdaniem Wnioskodawcy dochód uzyskany z tytułu udziału w funduszach kapitałowych może być pomniejszony o straty uzyskane z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych oraz pochodnych instrumentów finansowych i z realizacji praw z nich wynikających. Takie prawo podatnika powoduje bowiem opodatkowanie rzeczywiście uzyskanego dochodu będącego realnym rzeczywistym przysporzeniem majątkowym Wnioskodawcy. W przeciwnym przypadku może wystąpić sytuacja, w której mimo uzyskania per saldo straty ze źródła przychodów kapitały pieniężne podatnik będzie obowiązany opodatkować dochód z jednego z rodzajów dochodów uzyskanych w tym źródle co stanowi ?zaprzeczenie? opodatkowania dochodu stanowiącego realne przysporzenie majątkowe podatnika.

Przepis art. 30a ust 5 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. zgodnie z którym dochodu z tytułu udziału w funduszach kapitałowych nie pomniejsza się o straty z tytułu udziału w funduszach kapitałowych oraz inne straty z kapitałów pieniężnych i praw majątkowych poniesione w roku podatkowym oraz w latach poprzednich jest więc - zdaniem Wnioskodawcy - niekonstytucyjny Narusza bowiem zasadę równości obywateli wobec prawa i sprawiedliwości społecznej.

Brak prawa do uwzględnienia innych strat z kapitałów pieniężnych i praw majątkowych w dochodzie uzyskanym z tytułu udziału w funduszach kapitałowych skutkuje opodatkowaniem kategorii prawnej i ekonomicznej która różni się od faktycznie uzyskanego dochodu (przysporzenia majątkowego). Powyższe prowadzi więc do różnego traktowania obywateli (podatników) podatku dochodowego od osób fizycznych stawiając niejednokrotnie w korzystniejszej ze względu na wysokość obciążeń publicznoprawnych sytuacji podatników, którzy uzyskali dochody ze źródeł nieujawnionych bądź nieznajdujących pokrycia w źródłach ujawnionych.

Ad 2. Ad 3.

W myśl art. 11 a ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r., przychody w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu.

Zgodnie natomiast z ustępem 2 tego artykułu, koszty poniesione w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu.

Powyższe oznacza ze podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych w analizowanym przyszłym stanie faktycznym stanowić będzie różnica między przychodem uzyskanym w walucie obcej przeliczonym na złote według powyżej wskazanych zasad, a kosztami poniesionymi w walucie obcej przeliczonymi na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu, czyli dnia nabycia przez podatnika jednostek uczestnictwa w funduszu kapitałowym albo papierów wartościowych. Ustalony w ten sposób dochód stanowi dochód z kapitałów pieniężnych podlegający opodatkowaniu zryczałtowanym 19% podatkiem dochodowym. Taki sposób ustalenia dochodu regulują przytoczone powyżej przepisy ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. Dla jego wyliczenia konieczne jest przeliczenie na złote zarówno wyrażonego w walucie obcej przychodu jak i kosztów jego uzyskania. Zdaniem Wnioskodawcy dla określenia kwoty dochodów z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych oraz pochodnych instrumentów finansowych i z realizacji praw z nich wynikających, a także kwoty dochodów z tytułu udziału w funduszach kapitałowych można uwzględnić ujemne różnice kursowe w związku z faktyczną wymianą waluty obcej otrzymanej w wyniku powyższych transakcji na złote w przypadku gdy kurs waluty w dacie wymiany na złote będzie niższy niż w dacie uzyskania przychodu a także ujemne różnice kursowe związane z różnicą pomiędzy faktycznym kursem waluty z dnia jej zakupu a kursem waluty z dnia poniesienia kosztu na nabycie papierów wartościowych pochodnych instrumentów finansowych oraz udziałów w funduszach kapitałowych.

Zasady dotyczące obliczania różnic kursowych uregulowane zostały w art. 24c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. W przypadku ujemnych różnic kursowych należy zwrócić uwagę, że ujemne różnice kursowe zwiększają koszty uzyskania przychodów. Dotyczy to przypadków, w których:

  • przychód należny wyrażony w walucie obcej po przeliczeniu na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski jest wyższy od wartości tego przychodu w dniu jego otrzymania,
  • poniesiony koszt wyrażony w walucie obcej po przeliczeniu na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski jest niższa od wartości tego kosztu w dniu zapłaty, przeliczonego według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tego dnia,
  • wartość nabytych środków pieniężnych w walucie obcej w dniu ich wpływu jest wyższa od wartości tych środków lub wartości pieniężnych w dniu zapłaty według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tych dni.

W myśl art. 24c ust. 10 tej ustawy, zasady ustalania różnic kursowych określone, w tym ujemnych różnic kursowych stosują podatnicy prowadzący działalność gospodarczą lub działy specjalne produkcji rolnej. W żadnym przepisie tej ustawy nie ma - zdaniem Wnioskodawcy - zakazu, aby ujemne różnice kursowe mogły być uwzględnione przy obliczaniu dochodu ze źródła przychodów ?kapitały pieniężne?.

Uwzględnienie różnic kursowych ujemnych i dodatnich w przypadku uzyskiwania przychodów w walucie obcej, ponoszenia kosztów w walucie obcej, nabywania waluty obcej w celu zapłaty tą walutą obcą a także sprzedaży uzyskanej waluty obcej w celu jej wymiany na złote powoduje, że opodatkowaniu podlegać będzie ?realne? przysporzenie majątkowe - dochód osiągnięty przez podatnika, w tym przez Wnioskodawcę. Nie ma żadnych podstaw prawnych, aby różnicować w analogicznych stanach faktycznych pozycję podatnika uzyskującego przychody (dochody) ze źródła przychodów ?pozarolnicza działalność gospodarcza? od pozycji podatnika uzyskującego przychody w źródle przychodów ?kapitały pieniężne?. Opodatkowaniu podlegać bowiem powinien dochód stanowiący realne przysporzenie majątkowe podatnika, w tym Wnioskodawcy.

Bez uwzględnienia różnic kursowych, w tym ujemnych różnic kursowych dochód podlegający opodatkowaniu może być w wielu przypadkach wyższy, niż realnie otrzymane przysporzenie otrzymane przez podatnika ze źródła przychodów ?kapitały pieniężne?.

Wprawdzie - zgodnie z art. 84 Konstytucji RP - każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków, określonych w ustawie, to jednak powyżej wskazany obowiązek musi uwzględniać przepisy art. 2 i art. 32 Konstytucji RP, które wyrażają zasadę równości obywateli wobec prawa i sprawiedliwości społecznej.

Poszczególne kategorie podmiotów winny być traktowane równo, według jednakowej miary, wówczas, gdy u podnóża określonych regulacji prawnych leży jednakowa sytuacja faktyczna tych kategorii podmiotów. Istnieje zatem prawo ustawodawcy do odmiennego kształtowania sfery praw i obowiązków poszczególnych kategorii podmiotów, jeżeli te odmienne zasady będą wynikać z odmienności w ich sytuacji faktycznej.

Możliwość uwzględnienia różnic kursowych ujemnych i dodatnich w przypadku uzyskiwania przychodów w walucie obcej, ponoszenia kosztów w walucie obcej, nabywania waluty obcej w celu zapłaty tą walutą obcą a także sprzedaży uzyskanej waluty obcej w celu jej wymiany na złote powoduje, powinna dotyczyć podatników bez względu, czy uzyskują oni przychody ze źródła przychodów ?pozarolnicza działalność gospodarcza?, czy też ?kapitały pieniężne?. Te same stany faktyczne nie mogą skutkować różnymi obciążeniami publicznoprawnymi na gruncie podatku dochodowego. Prowadzi to bowiem do sytuacji, w których opodatkowaniu nie będzie podlegać dochód rozumiany jako ?realne? przysporzenie majątkowe. Dotyczy to w szczególności podatników uzyskujących dochody ze źródła przychodów ?kapitały pieniężne?.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam co następuje:

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 9 ust. 1a ww. ustawy jeżeli podatnik uzyskuje dochody z więcej niż jednego źródła, przedmiotem opodatkowania w danym roku podatkowym jest, z zastrzeżeniem art. 29-30c, art. 30e oraz art. 44 ust. 7e i 7f, suma dochodów ze wszystkich źródeł przychodów.

Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 24-25 nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów (art. 9 ust. 2 ww. ustawy).

Na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy, źródłami przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c).

Natomiast przychody z tytułu udziału w funduszach kapitałowych określone są w art. 17 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w świetle którego za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z tytułu udziału w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 1c.

Pojęcie funduszy kapitałowych zostało zdefiniowane w art. 5a pkt 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w świetle którego ilekroć w ustawie jest mowa o funduszach kapitałowych oznacza to fundusze inwestycyjne oraz fundusze zagraniczne, o których mowa w przepisach o funduszach inwestycyjnych, oraz ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe działające na podstawie przepisów ustawy o działalności ubezpieczeniowej, z wyjątkiem funduszy emerytalnych, o których mowa w przepisach o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych.

Zasady opodatkowania dochodów z tytułu udziału w funduszach kapitałowych reguluje przepis art. 30a ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w świetle którego od uzyskanych dochodów (przychodów) pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy, z zastrzeżeniem art. 52a.

Jak wynika z art. 30a ust. 5 ww. ustawy dochodu, o którym mowa w ust. 1 pkt 5, nie pomniejsza się o straty z tytułu udziału w funduszach kapitałowych oraz inne straty z kapitałów pieniężnych i praw majątkowych, poniesione w roku podatkowym oraz w latach poprzednich.

Dochodów (przychodów) z tytułu udziału w funduszach kapitałowych nie łączy się z dochodami opodatkowanymi na zasadach określonych w art. 27 (art. 30a ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Na podstawie art. 41 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności (świadczeń) z tytułów określonych m.in. w art. 30a ust. 1 pkt 5 tej ustawy są obowiązane pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych, tj. m.in. dochodów z tytułu udziału w funduszach kapitałowych.

Z kolei zgodnie z treścią art. 17 ust. 1 pkt 6 ww. ustawy za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się należne choćby nie zostały faktycznie otrzymane przychody z:

  1. odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz papierów wartościowych,
  2. realizacji praw wynikających z papierów wartościowych, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2005 r. Nr 183, poz. 1538 ze zm.).

Definicja papierów wartościowych została zawarta w art. 3 pkt 1 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi. Stosownie do tego przepisu przez papiery wartościowe rozumie się:

  1. akcje, prawa poboru w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037, z późn. zm.2), prawa do akcji, warranty subskrypcyjne, kwity depozytowe, obligacje, listy zastawne, certyfikaty inwestycyjne i inne zbywalne papiery wartościowe, w tym inkorporujące prawa majątkowe odpowiadające prawom wynikającym z akcji lub z zaciągnięcia długu, wyemitowane na podstawie właściwych przepisów prawa polskiego lub obcego,
  2. inne zbywalne prawa majątkowe, które powstają w wyniku emisji, inkorporujące uprawnienie do nabycia lub objęcia papierów wartościowych określonych w lit. a, lub wykonywane poprzez dokonanie rozliczenia pieniężnego (prawa pochodne);

W myśl art. 17 ust. 1 pkt 10 ww. ustawy za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających. Przychód określony powyżej powstaje w momencie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, o czym stanowi art. 17 ust. 1b ustawy.

Przez pochodne instrumenty finansowe zgodnie z definicją zawartą w art. 5a pkt 13 ww. ustawy, rozumie się instrumenty finansowe, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. Nr 183, poz. 1538 ze zm.).

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 pkt 2 powołanej ustawy ? instrumentami finansowymi w rozumieniu ustawy są niebędące papierami wartościowymi:

  1. tytuły uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania,
  2. instrumenty rynku pieniężnego,
  3. opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową, inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest papier wartościowy, waluta, stopa procentowa, wskaźnik rentowności lub inny instrument pochodny, indeks finansowy lub wskaźnik finansowy, które są wykonywane przez dostawę lub rozliczenie pieniężne,
  4. opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne lub mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron,
  5. opcje, kontrakty terminowe, swapy oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które są wykonywane przez dostawę, pod warunkiem, że są dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym lub w alternatywnym systemie obrotu,
  6. niedopuszczone do obrotu na rynku regulowanym ani w alternatywnym systemie obrotu opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar, które mogą być wykonane przez dostawę, które nie są przeznaczone do celów handlowych i wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych,
  7. instrumenty pochodne dotyczące przenoszenia ryzyka kredytowego,
  8. kontrakty na różnicę,
  9. opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward dotyczące stóp procentowych oraz inne instrumenty pochodne odnoszące się do zmian klimatycznych, stawek frachtowych, uprawnień do emisji oraz stawek inflacji lub innych oficjalnych danych statystycznych, które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne albo mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron, a także wszelkiego rodzaju inne instrumenty pochodne odnoszące się do aktywów, praw, zobowiązań, indeksów oraz innych wskaźników, które wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych.

W związku z powyższym przychód z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych oraz pochodnych instrumentów finansowych i z realizacji praw z nich wynikających uznać należy za przychód ze źródła przychodów określonego w powołanym wyżej przepisie art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych tj. z kapitałów pieniężnych.

Sposób opodatkowania tychże dochodów został regulowany w art. 30b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia m.in. papierów wartościowych, pochodnych instrumentów finansowych, i z realizacji praw z nich wynikających podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.

W myśl art. 30b ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dochodem z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych jest różnica pomiędzy sumą przychodów uzyskanych z tego zbycia a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 22 ust. 1f lub ust. 1g lub art. 23 ust. 1 pkt 38, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 13 i 14 ? osiągnięta w roku podatkowym.

Natomiast zgodnie z 30b ust. 2 pkt 3 ww. ustawy dochodem z tytułu odpłatnego pochodnych instrumentów finansowych, oraz z realizacji praw z nich wynikających jest różnica między sumą przychodów uzyskanych z tego tytułu a kosztami uzyskania przychodów, określonych na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 38a.

Przepis art. 30b ust. 5 ww. ustawy stanowi, iż dochodów tych nie łączy się z dochodami opodatkowanymi na zasadach określonych w art. 27 (na zasadach ogólnych według skali podatkowej) oraz w art. 30c (tzw. podatek liniowy).

Na podatniku, który uzyskał dochód (poniósł stratę) z kapitałów opodatkowanych na zasadach określonych w art. 30b ww. ustawy ciąży obowiązek złożenia we właściwym urzędzie skarbowym zeznania według ustalonego wzoru (formularz PIT-38), w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym (art. 45 ust. 1a pkt 1 ww. ustawy).

W tym samym terminie dokonuje się też wpłaty należnego podatku wynikającego z zeznania (art. 45 ust. 4 pkt 2 ww. ustawy).

Z przedstawionych regulacji wynika więc, że przychody osiągnięte z tytułu udziału w funduszach kapitałowych są opodatkowane na podstawie innych przepisów niż przychody ze sprzedaży papierów wartościowych oraz pochodnych instrumentów finansowych i z realizacji praw z nich wynikających. Ponadto podatek od dochodów osiągniętych z udziału w funduszach kapitałowych pobierany jest przez podmiot, który wypłaca te dochody. Podatnik nie wykazuje tych dochodów w zeznaniu podatkowym. Pobranie podatku przez podmiot wypłacający dochody kończy rozliczenie tego podatku dla podatnika. Oznacza to, że sposób rozliczania dochodów ze sprzedaży papierów wartościowych oraz pochodnych instrumentów finansowych i z realizacji praw z nich wynikających jest inaczej uregulowany, niż sposób rozliczania dochodów z udziału w funduszach kapitałowych.

Z przedstawionego przez Wnioskodawcę zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca planuje osiągać przychody z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych oraz pochodnych instrumentów finansowych i z realizacji praw z nich wynikających, i przychody z tytułu udziału w funduszach kapitałowych.

Z powyższych tytułów Wnioskodawca może osiągnąć dochód lub stratę.

Papiery wartościowe, pochodne instrumenty finansowe, a także udziały w funduszach kapitałowych, będą nabywane w złotych oraz w walucie obcej, w związku z czym przychody oraz koszty wyrażone będą w złotych, jak i walucie obcej.

W związku z powyższym zdaniem Wnioskodawcy uzyskany dochód z tytułu udziału w funduszach kapitałowych będzie mógł być pomniejszony o ewentualne straty uzyskane z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartości owych oraz pochodnych instrumentów finansowych i z realizacji praw z nich wynikających, jak również przy określaniu kwoty dochodów z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych oraz pochodnych instrumentów finansowych i z realizacji praw z nich wynikających, a także kwoty dochodów z tytułu udziału w funduszach kapitałowych Wnioskodawca będzie mógł uwzględnić ujemne różnice kursowe w związku z faktyczną wymianą waluty obcej otrzymanej w wyniku powyższych transakcji na złote, w przypadku, gdy kurs waluty w dacie wymiany na złote był niższy niż w dacie uzyskania przychodu oraz ujemne różnice kursowe związane z różnicą pomiędzy faktycznym kursem waluty z dnia jej zakupu a kursem waluty z dnia poniesienia kosztu na nabycie papierów wartościowych, pochodnych instrumentów finansowych oraz udziałów w funduszach kapitałowych.

Odnosząc powyższe uregulowania prawne na grunt rozpatrywanej sprawy stwierdzić należy, że przepis art. 9 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraża ogólną zasadę łączenia dochodów, chociaż przewiduje od niej pewne wyjątki. Pewne kategorie dochodów (przychodów) nie podlegają sumowaniu z dochodami z poszczególnych źródeł przychodu. Związane jest to z faktem, że dla ich opodatkowania przewidziane są specjalne reguły. Wyłączenie z sumy dochodów podatnika dotyczy m.in. dochodów (przychodów) podlegających, zgodnie z art. 30a i 30b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, opodatkowaniu zryczałtowanym 19% podatkiem dochodowym, a więc m.in. dochodów z tytułu udziału w funduszach kapitałowych oraz dochodów z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych i z realizacji praw z nich wynikających.

Tym samym w powołanym art. 9 ust. 1a ustawodawca wyraźnie zaznaczył, że zasada łączenia dochodów przewiduje wyjątki, które dotyczą m.in. dochodów z tytułu udziału w funduszach kapitałowych oraz dochodów z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych i z realizacji praw z nich wynikających. Dla dochodów tych ustawodawca przewidział bowiem inne zasady opodatkowania, rozróżniając ponadto zasady opodatkowania dochodów z tytułu udziału w funduszach kapitałowych, które reguluje przepis art. 30a ust. 1 pkt 5 ww. ustawy od zasad opodatkowania dochodów z odpłatnego zbycia papierów wartościowych, pochodnych instrumentów finansowych jak i opodatkowania dochodów z realizacji praw z nich wynikających, które reguluje przepis art. 30b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Artykuł 9 ust. 1a nie przesądza jednak o tym, w jaki sposób należy rozliczać stratę z poszczególnych źródeł przychodów oraz jakiego rodzaju straty podlegają rozliczeniu. Dopiero w kolejnych przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca szczegółowo określił, w jaki sposób i w jakim okresie można pomniejszać dochód do opodatkowania oraz określił jakiego rodzaju straty mogą zostać odliczone.

Ogólne zasady rozliczania straty reguluje art. 9 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z tym przepisem o wysokość straty ze źródła przychodów, poniesionej w roku podatkowym, można obniżyć dochód uzyskany z tego źródła w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych, z tym, że wysokość obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% kwoty tej straty.

Stosownie natomiast do art. 9 ust. 6 ww. ustawy przepis ust. 3 ma zastosowanie do strat z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną, papierów wartościowych w tym z odpłatnego zbycia pożyczonych papierów wartościowych (sprzedaż krótka) i odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających, oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółkach mających osobowość prawną albo wkładów w spółdzielniach w zamian za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część.

Tym samym nie jest możliwe odliczenie straty z tytułu udziału w funduszach kapitałowych od dochodu z odpłatnego zbycia papierów wartościowych oraz pochodnych instrumentów finansowych i z realizacji praw z nich wynikających.

Fakt, iż przychody z tytułu udziału w funduszach kapitałowych oraz przychody z tytułu zbycia papierów wartościowych oraz pochodnych instrumentów finansowych i z realizacji praw z nich wynikających należą do tego samego źródła, tj. przychodów z kapitałów pieniężnych nie daje ku temu żadnych podstaw. Możliwość tę wyklucza bowiem wprost przepis ww. art. 9 ust. 6 ustawy, który w zamkniętym katalogu strat z kapitałów pieniężnych podlegających odliczeniu ? straty z tytułu udziału w funduszach kapitałowych nie uwzględnia.

Ponadto zasada opodatkowania dochodów z odpłatnego zbycia papierów wartościowych oraz pochodnych instrumentów finansowych i z realizacji praw z nich wynikających, wyrażona w art. 30b ww. ustawy, wyklucza możliwość odliczenia od tego dochodu straty z udziału w funduszach inwestycyjnych, gdyż zasady opodatkowania dochodów z tytułu udziału w funduszach kapitałowych reguluje art. 30a ust. 1 pkt 5 ww. ustawy. Istotne w tej mierze jest to, że podatnik w pierwszym przypadku opodatkowuje się samodzielnie składając we właściwym urzędzie skarbowym zeznanie według ustalonego wzoru (formularz PIT-38), w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym (art. 45 ust. 1a pkt 1 ww. ustawy). Z kolei stosownie do art. 41 ust. 4 ww. ustawy obowiązek poboru 19% zryczałtowanego podatku dochodowego m.in. od dochodów z tytułu udziału w funduszach kapitałowych ciąży na płatniku.

W konsekwencji w przedstawionym zdarzeniu przyszłym, Wnioskodawca nie będzie posiadał prawa do odliczenia straty z tytułu udziału w funduszach kapitalowych od dochodu uzyskanego z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych oraz pochodnych instrumentów finansowych i z realizacji praw z nich wynikających.

Odnosząc się natomiast do kwestii uwzględnienia dla określenia kwoty dochodów z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych oraz pochodnych instrumentów finansowych i z realizacji praw z nich wynikających a także kwoty dochodów z tytułu udziału w funduszach kapitałowych ujemnych różnic kursowych w związku z faktyczną wymianą waluty obcej otrzymanej w wyniku powyższych transakcji na złote w przypadku gdy kurs waluty w dacie wymiany na złote będzie niższy niż w dacie uzyskania przychodu a także ujemnych różnic kursowych związanych z różnicą pomiędzy faktycznym kursem waluty z dnia jej zakupu a kursem waluty z dnia poniesienia kosztu na nabycie papierów wartościowych pochodnych instrumentów finansowych oraz udziałów w funduszach kapitałowych wskazać należy na zapis art. 11a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z treścią przepis art. 11a ust. 1 ustawy przychody w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu. W analogiczny sposób należy dokonać przeliczenia kosztów uzyskania przychodów. Zgodnie bowiem z art. 11a ust. 2 ww. ustawy, koszty poniesione w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu.

W przedstawionym zdarzeniu przyszłym podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych stanowić będzie różnica między przychodem uzyskanym w walucie obcej przeliczonym na złote według powyżej wskazanych zasad, a kosztami poniesionymi w walucie obcej przeliczonymi na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu, czyli dnia nabycia przez podatnika papierów wartościowych albo jednostek uczestnictwa w funduszu kapitałowym.

Zgodnie z wyżej przywołanymi przepisami art. 30a ust. 1 pkt 5 i art. 30b ust. 1 ustalony w ten sposób dochód stanowi dochód z kapitałów pieniężnych podlegający opodatkowaniu zryczałtowanym 19% podatkiem dochodowym. Dla jego wyliczenia konieczne jest przeliczenie na złote wyrażonego w walucie obcej przychodu jak i kosztów jego uzyskania w sposób wskazany powyżej.

Nie można zatem zgodzić się ze stanowiskiem Wnioskodawcy, że dla określenia kwoty dochodów z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych oraz pochodnych instrumentów finansowych i z realizacji praw z nich wynikających a także kwoty dochodów z tytułu udziału w funduszach kapitałowych można uwzględnić ujemne różnice kursowe związane z faktyczną wymianą waluty obcej na złote w przypadku, gdy kurs waluty w dacie wymiany na złote będzie niższy, niż w dacie uzyskania przychodu, a także ujemne różnice kursowe związane z różnicą pomiędzy faktycznym kursem waluty z dnia jej zakupu, a kursem waluty z dnia poniesienia kosztu.

Podatkowe różnice kursowe powstają wyłącznie w sytuacjach wskazanych w art. 24c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. wtedy, gdy równocześnie dane zdarzenie gospodarcze wyrażone zostało w walucie obcej i realizacja tego zdarzenia nastąpiła w walucie obcej. Zasady ustalania różnic kursowych określonych w ww. przepisie stosują ? w myśl art. 24c ust. 10 ww. ustawy ? wyłącznie podatnicy prowadzący działalność gospodarczą lub działy specjalne produkcji rolnej.

Ustawodawca w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie przewidział uwzględnienia różnic kursowych dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w sposób jednoznaczny regulują zasady opodatkowania przychodów uzyskiwanych z tytułu udziału w funduszach kapitałowych. W przypadku gdy przychody uzyskiwane są w walucie obcej zastosowanie znajdują przepisy wyżej przywołanego art. 11a ust. 1 i 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Odnosząc się bezpośrednio do stanowiska Wnioskodawcy, w przedmiotowej sprawie podkreślić bowiem należy, iż dochód, o którym mowa w cytowanym powyżej art. 9 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to pojęcie języka prawnego. Definiowane jest ono za pomocą definicji legalnej, zawartej właśnie w tym przepisie.

Oznacza to w szczególności, że dochód nie jest pojęciem ekonomicznym, lecz prawnym. Dochód jest bowiem nadwyżką przychodów podatkowych, a nie ekonomicznych, nad kosztami ich uzyskania. Niezależnie zatem od tego, czy po stronie podmiotu występuje zysk w znaczeniu ekonomicznym, możemy mieć do czynienia z dochodem podatkowym a mianowicie w sytuacji gdy przychód podatkowy jest wyższy od kosztu jego uzyskania w sensie podatkowym.

Reasumując, na gruncie przedmiotowej sprawy, nie jest możliwe odliczenie straty z tytułu udziału w funduszach kapitałowych od dochodu uzyskanego z odpłatnego zbycia papierów wartościowych oraz pochodnych instrumentów finansowych i z realizacji praw z nich wynikających. Natomiast różnice kursowe zarówno ujemne jak i dodatnie w przypadku uzyskiwania przychodów w walucie obcej, ponoszenia kosztów w walucie obcej, nabywania waluty obcej w celu zapłaty tą walutą obcą a także sprzedaży uzyskanej waluty obcej w celu jej wymiany na złote nie mogą być uwzględnione dla określenia kwoty dochodów z ww. tytułów ponieważ zasady te nie dotyczą podatników uzyskujących dochody ze źródła przychodów ?kapitały pieniężne?.

Ponadto odnosząc się do przywołanych przez Wnioskodawcę orzeczeń Wojewódzkich Sądów Administracyjnych należy stwierdzić, iż w świetle art. 87 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej wyroki nie są źródłem powszechnie obowiązującego prawa i tym samym nie mogą być wiążące dla organu wydającego przedmiotową interpretację, nawet jeżeli kształtuje określoną linię orzeczniczą. Zgodnie z art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2002 r. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie ten sąd oraz organ, którego działanie lub bezczynność było przedmiotem zaskarżenia. Dlatego tut. organ nie może w oparciu o powołane wyroki sądów potwierdzić stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.


Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika