czynności dokonywane w ramach umowy cash pool nie należą do katalogu czynności cywilnoprawnych wymienionych (...)

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 03.07.2009 r. (data wpływu 10.07.2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie usługi cash-poolingu - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 10.07.2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie w zakresie usługi cash-poolingu.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca planuje zawrzeć z Bankiem umowę ?Agreement for kemping bank accounts in the cash pool system? / ?Umowa prowadzenia rachunków w systemie cash pool? (dalej jako ?Umowa?), zgodnie z którą Bank, jako instytucja specjalizująca się w świadczeniu usług sektora finansowego, zobowiąże się wykonywać usługi zarządzania płynnością finansową (cash pool) na rzecz podmiotów z grupy F, które do Umowy przystąpią (dalej jako ?Spółki? bądź ?Uczestnicy?) ? przy czym pierwotnie do Umowy przystąpią F Sp. z o.o. oraz F (Holding) B.V.

Usługi Banku będą umożliwiały bardziej efektywne wykorzystywanie wolnych środków gotówkowych / bardziej efektywne zarządzanie środkami pieniężnymi Uczestników, poprawę płynności finansowej oraz zredukowanie kosztów związanych z jej zarządzaniem.

Zgodnie z Umową usługa świadczona przez Bank opierać się będzie na następujących założeniach:

• Uczestnicy będą posiadać w Banku (podmiocie z nimi niepowiązanymi) bieżące rachunki bankowe (Rachunku Główne);

• Jedna ze spółek, tj. F (Holding) B.V. (dalej ?Agent?) będzie posiadaczem zarówno Rachunku Głównego jak i Rachunku Pomocniczego, przeznaczonego jedynie do realizacji transakcji zarządzania płynnością finansową;

• Transakcje cash pool realizowane będą na Rachunkach Głównych Spółek;

• Na koniec każdego dnia roboczego Bank będzie dokonywać:

(i) ustalenia salda każdego Uczestnika;

(ii) zsumowania wszystkich sald dodatnich i zsumowania wszystkich sald ujemnych oraz ustalenia, która z tych sum jest niższa, a która wyższa w wartościach bezwzględnych;

(iii) w przypadku gdy:

1. suma sald dodatnich i ujemnych będzie mieć wartość ujemną ? transferu środków pieniężnych w wysokości odpowiadającej powyższej sumie z rachunku Głównego Agenta na Rachunek Pomocniczy Agenta;
2. suma sald dodatnich i ujemnych będzie mieć wartość dodatnią ? transferu środków pieniężnych w jej wysokości z Rachunku Pomocniczego Agenta na Rachunek Główny Agenta;

• Na koniec każdego dnia roboczego:

(i) Agent będzie spłacać z Rachunku Pomocniczego zobowiązania Spółek, których konta wykażą salda ujemne. W konsekwencji, Agent wejdzie w prawa Banku i stanie się wierzycielem tych Spółek;

(ii) Spółki, których konta wykażą salda dodatnie, będą spłacać zobowiązania Agenta względem Banku, w związku z czym staną się wierzycielami Agenta;

• Tym samym, na koniec dnia roboczego, salda na rachunkach Głównych Spółek będą równe zeru;

• Na bazie dziennej Agent będzie dokonywał kalkulacji i alokacji odsetek, które rozliczane będą na podstawie odrębnych ustaleń pomiędzy Uczestnikami;

• Za realizację Umowy Bank będzie pobierać od każdego Uczestnika prowizję za usługi zarządzania płynnością finansową wykonywane na rzecz Spółek (w tym od Wnioskodawcy).
  
  

Wnioskodawca pragnie zauważyć, iż wystąpił do Urzędu Statystycznego w Łodzi o dokonanie klasyfikacji statystycznej wyżej opisanej usługi.

Zgodnie z uzyskaną opinią z 14 kwietnia 2009 r. (znak OK-5672/KU-966/2009, dalej ?Klasyfikacja?), powyżej opisaną usługę należy traktować jako usługę kompleksowego zarządzania płynnością finansową, mieszczącą się w następujących grupowaniach Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (dalej ?PKWiU?):

• PKWiU 64.99.19 ? tj. ?Usługi finansowe (z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych), gdzie indziej niesklasyfikowane?, zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z 29 października 2008 r.;

• PKWiU 65.23.10 ? tj. ?Usługi pośrednictwa finansowego pozostałe, gdzie indziej niesklasyfikowane, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalno ? rentowych?, zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z 6 kwietnia 2004 r.;

• PKWiU 65.

  23.10 ? tj. ?Usługi pośrednictwa finansowego, pozostałe, gdzie indziej niesklasyfikowane?, zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z 18 marca 1997 r.
  
  

Dodatkowo, zgodnie ze wspomnianą Klasyfikacją, Wnioskodawca ? w związku z Umową ? nie będzie świadczyć jednocześnie żadnych usług na rzecz Banku ani pozostałych Spółek. Urząd Statystyczny odniósł się również do działalności Agenta, który zgodnie z Klasyfikacją, kalkulując i alokując odsetku, nie będzie świadczyć żadnej usługi na rzecz Banku, ani pozostałych Spółek.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy w związku z przedstawionym powyżej stanem faktycznym, Wnioskodawca nie będzie świadczył jakiejkolwiek usługi i nie będzie zobowiązany do rozliczenia podatku od towarów i usług (dalej ?VAT?) z tego tytułu... (art. 5 ust. 1 i art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o VAT, dalej ?ustawa o VAT? i odpowiednio ?VAT? Dz. U. z 2004 r. Nr 54, poz. 535)
2. Czy w związku z przedstawionym powyżej stanem faktycznym opisana usługa cash pool, która będzie świadczona przez Bank na rzecz Wnioskodawcy, nie będzie podlegać w Polsce opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych (dalej ?pcc?)... (art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych, dalej ?ustawa o pcc? i odpowiednio ?pcc?, t .j. Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450)
3. Czy w związku z przedstawionym powyżej stanem faktycznym odsetki, które będą wypłacane w ramach Umowy przez Wnioskodawcę, nie będą podlegały w Polsce przepisom o niedostatecznej kapitalizacji w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej ?pdop?)... (art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, dalej : ?ustawa o pdop? i odpowiednio ?pdop?, t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654)
4. Czy odsetki wypłacane na rzecz Agenta nie będą podlegały zryczałtowanemu podatkowi dochodowemu od osób prawnych (dalej ?podatek u źródła?) w Polsce... (art. 21 ust. 1 pkt 1 ustawy o pdop, t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 54 poz. 654 oraz art. 11 Konwencji z 13 lutego 2002 r. między Rzeczpospolitą Polską a Królestwem Niderlandów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, dalej ?Konwencja?, t. j. Dz. U. z 2003 r. Nr 216, poz. 2120).
   
   

Niniejsza interpretacja dotyczy podatku od czynności cywilnoprawnych. W zakresie podatku od towarów i usług została wydana w dniu 21.09.2009 r. interpretacja indywidualna Nr IPPP2/443-764/09-2/MS. W zakresie podatku dochodowego od osób prawnych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zdaniem Wnioskodawcy

Mając na względzie właściwe regulacje prawne oraz otrzymaną oficjalną Klasyfikację dotyczącą usług wykonywanych na podstawie Umowy, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że usługa świadczona przez Bank na podstawie Umowy nie będzie podlegać pcc.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy o pcc opodatkowaniu tym podatkiem podlegają jedynie wymienione w tym przepisie czynności, a mianowicie:

• umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,

• umowy pożyczki,

• umowy darowizny ? w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,

• umowy dożywocia,

• umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności ? w części dotyczącej spłat lub dopłat,

• ustanowienie hipoteki,

• ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,

• umowy depozytu nieprawidłowego,

• umowy spółki (akty założycielskie).
  
  

Ponadto, zgodnie z ust. 2 cytowanego artykułu, pcc podlegają również zmiany powyższych umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania pcc, oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne.

W myśl art. 1 ustawy o pcc, opodatkowaniu pcc podlega zamknięty katalog czynności cywilnoprawnych. Wnioskodawca stoi na stanowisku, że usługa polegająca na zarządzaniu płynnością finansową grupy F., świadczona w oparciu o Umowę, nie znajdzie odpowiednika w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. ? Kodeks Cywilny, pozostając umową nienazwaną, a tym samym nie będzie się mieścić w zamkniętym katalogu art. 1 ustawy o pcc. Kompleksowy charakter usługi zarządzania płynnością finansową został potwierdzony przez Urząd Statystyczny w Łodzi w Klasyfikacji ? co zdaniem Wnioskodawcy dodatkowo potwierdza, że przedmiotowa usługa nie mieści się w zamkniętym katalogu z ustawy o pcc.

Zatem, biorąc pod uwagę rolę, jaką pełnić będzie Bank oraz Spółki na podstawie Umowy ? zdaniem Wnioskodawcy ? należy dojść do wniosku, że kompleksowa usługa finansowa będzie świadczona przez Bank, a nie Wnioskodawcę lub Uczestników. Stąd Wnioskodawca będzie jedynie korzystał z usług banku, w zamian nie świadcząc żadnych usług na podstawie Umowy.

Zdaniem Wnioskodawcy, w kontekście świadczenia przez Bank usługi zarządzania płynnością finansową, czynność związana z udostępnieniem środków pieniężnych przez Wnioskodawcę nie będzie stanowić odrębnego świadczenia usług na rzecz Banku, ani pozostałych Spółek uczestniczących w strukturze. Czynność ta będzie podejmowana jedynie ze względu na fakt, iż będzie to niezbędne do umożliwienia Bankowi świadczenia kompleksowej usługi zarządzania płynnością finansową.

Prawidłowość powyższego rozumowania i interpretowania charakteru usługi świadczonej na podstawie Umowy, potwierdza uzyskana przez Wnioskodawcę klasyfikacja statystyczna.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 09 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450 ze zm.) podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają:

1. następujące czynności cywilnoprawne

1. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
2. umowy pożyczki,
3. (uchylona),
4. umowy darowizny ? w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
5. umowy dożywocia,
6. umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności ? w części dotyczącej spłat lub dopłat,
7. (uchylona),
8. ustanowienie hipoteki,
9. ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
10. umowy depozytu nieprawidłowego,
11. umowy spółki;

2. zmiany umów wymienionych w pkt 1, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 4;

3. orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak czynności cywilnoprawne wymienione w pkt 1 lub 2.

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jednocześnie ustawowe wyliczenie zostało wzmocnione zasadą, zgodnie z którą o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Tym samym, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób to dla oceny, czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikacje pod względem prawnym.

Na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b ww. ustawy przedmiotem opodatkowania są umowy pożyczki, w których w myśl art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. ? Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego pożyczkę określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy lub tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Umowa cash pool to nowoczesna forma efektywnego zarządzania finansami grupy podmiotów powiązanych. Cash pool polega na koncentrowaniu środków z jednostkowych rachunków (sald) poszczególnych jednostek (rachunki uczestników) i zarządzaniu zgromadzoną w ten sposób kwotą przy wykorzystaniu korzyści skali. Umowa cash pool ma na celu zwiększenie efektywności działalności gospodarczej prowadzonej przez uczestniczące w niej podmioty dzięki odpowiedniemu wykorzystaniu sumy dziennych sald (dodatnich i ujemnych) na rachunkach bankowych każdego z nich. Dzięki temu rozwiązaniu wynik odsetkowy grupy jest korzystniejszy niż w przypadku oddzielnego inwestowania nadwyżek i ponoszenia kosztów finansowania przez posiadaczy poszczególnych rachunków w tym systemie.

Przedstawiona we wniosku Spółki konstrukcja cash Pool, jako sposobu gospodarowania wolnymi środkami finansowymi uczestniczących podmiotów, pomimo zawierania w sobie pewnych elementów pożyczki, nie wyczerpuje istotnych jej znamion. Cash pool polega na umożliwieniu lepszej gospodarki finansowej grupy kapitałowej.

Z tytułu uczestnictwa w tych transakcjach dla wszystkich podmiotów powstają określone prawa i obowiązki, jednak nie dochodzi w tym przypadku do zawarcia umowy pożyczki, ponieważ brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na określony w umowie podmiot.

Uczestnik Cash Pool posiadający wolne środki nie wie, czy środki te zostaną wykorzystane, w jakiej wysokości i przez którego uczestnika. Tym samym nie jest skonkretyzowana druga strona transakcji, jak też jej przedmiot, ponieważ źródłem, z którego zostanie zasilony rachunek o saldzie debetowym, jest rachunek zbiorczy, na którym gromadzone są wolne środki wszystkich posiadających je uczestników cash cool.

Reasumując należy stwierdzić, iż czynności dokonywane w ramach umowy cash pool nie należą do katalogu czynności cywilnoprawnych wymienionych w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych i tym samym nie podlegają opodatkowaniu. A zatem, przedstawiona we wniosku umowa prowadzenia rachunków w systemie cash pool, tj. kompleksowa usługa zarządzania płynnością finansową świadczona przez bank oraz czynności wykonywane w ramach tej umowy nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.