Wydatki związane z zakupem soczewek mogą stanowić koszty uzyskania przychodów prowadzonej działalności (...)

UZASADNIENIE

W dniu 4 maja 2012 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie kosztów uzyskania przychodów.

Z uwagi na stwierdzone we wniosku braki formalne, pismem z dnia 15 czerwca 2012 r. Nr ITPB1/415-526/12-2/AD wezwano Panią do ich usunięcia. Wniosek uzupełniony został pismem z dnia 30 czerwca 2012 r. (data wpływu 3 lipca 2012 r.).

W przedmiotowym wniosku oraz jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny.

Od ponad 10 lat jest Pani zatrudniona w szpitalu na pełnym etacie, na czas nieokreślony, jako lekarz medycyny o specjalizacji chirurgii dziecięcej II stopnia. Od 1 lutego 2011 r. na podstawie skierowania z Urzędu rozpoczęła Pani drugą specjalizację w zakresie chirurgii ogólnej. Rozpoczęcie szkolenia specjalizacyjnego w zakresie chirurgii ogólnej miało miejsce z własnej inicjatywy, w związku z zamiarem podniesienia własnych kwalifikacji zawodowych oraz z zamiarem w przyszłości podjęcia pracy na Pogotowiu Ratunkowym. Szkolenie odbywa się w szpitalu znajdującym się w miejscowości położonej poza Pani miejscem zamieszkania. Szkolenie podjęte zostało na podstawie zawartej z dyrekcją szpitala w dniu 1 lutego 2012 r. umowy cywilno-prawnej, która zawiera warunki jego realizacji na okres 5-ciu lat. Z § 5 tejże umowy wynika, iż świadczona praca w ramach tegoż szkolenia jest nieodpłatna dla obu stron. Nie pobiera Pani i nie otrzymuje za wykonywaną pracę żadnego wynagrodzenia, ani też żadnego ekwiwalentu. Aktualnie częstotliwość dojazdów z miejsca zamieszkania do miejsca odbywania szkolenia wynosi średnio 4 razy w miesiącu. Jest to odległość 120 km łącznie. Ponoszone przez Panią koszty w związku z odbywanym szkoleniem finansowane są przez Panią, nie są refundowane. Nie otrzymuje Pani również żadnego dofinansowania, ani od jednostki, w której szkolenie się odbywa, ani od dyrektora stacji pogotowia ratunkowego, ani od jednostki macierzystej ani od jednostki, która dokonała skierowania na szkolenie. Warunkiem podstawowym i koniecznym dopuszczającym do końcowego egzaminu specjalistycznego z chirurgii ogólnej jest zdanie egzaminu praktycznego przy stole operacyjnym, a także oprócz określonej liczby wykonywanych samodzielnych zabiegów operacyjnych, zaliczenie pozytywne odpowiedniej liczby specjalizacyjnych kursów i specjalistycznych zjazdów. Uczestnictwo w specjalistycznych kursach i zjazdach organizowanych przez instytuty medyczne i akademie medyczne w całej Polsce jest obowiązkowe. Jeżeli chodzi o kursy do specjalizacji z chirurgii ogólnej, to są one obowiązkowe ale bezpłatne. Koszty związane z dojazdem i zakwaterowaniem ponosi Pani w całości i nikt ich Pani nie zwraca. Są to kursy ogólnopolskie. Jeżeli chodzi natomiast o zjazdy do specjalizacji z chirurgii ogólnej, to są one obowiązkowe, ale płatne w całości przez jego uczestnika. Są to zjazdy ogólnopolskie. Koszty całkowite z nimi związane to: opłata zjazdowa (ok. od 1.000 zł - 3.000 zł), koszty dojazdu i koszty zakwaterowania. Koszty te ponosi Pani w całości i nikt ich Pani nie zwraca. Najczęściej są to zjazdy trzy - lub cztero - dniowe. Na powyższe kursy i zjazdy nikt Pani nie kieruje - ani szpital, w którym odbywa Pani szkolenie specjalistyczne, gdyż nie jest Pani ich pracownikiem i nie pobiera żadnego wynagrodzenia czy też ekwiwalentu za wykonywaną pracę (umowa cywilno-prawna), ani też pogotowie ratunkowe. Jedynie dyrektor Pani zakładu macierzystego wyraża zgodę na urlop szkoleniowy płatny (tj. 2 lub 3 dni) w zakresie specjalizacji, ale bez wystawienia delegacji służbowej. Od dnia 1 marca 2012 r. podjęła Pani dodatkową pracę w Stacji Pogotowia Ratunkowego w ambulatorium chirurgii ogólnej w postaci dyżurów nocnych w zakresie udzielania pomocy doraźnej. W tym celu zawarła Pani z dyrektorem ww. stacji umowę o kontrakt, w której ustalone zostały stawki godzinowe dyżuru lekarskiego w zależności od jego rodzaju. Według istniejących przepisów Ministerstwa Zdrowia, by móc być zatrudnionym w ambulatorium na pogotowi ratunkowym jako chirurg ogólny należy rozpocząć działalność gospodarczą, by móc zawrzeć kontrakt z dyrektorem stacji pogotowia ratunkowego na świadczenie usług medycznych oraz spełniać jeden z poniższych warunków:

• posiadać II stopień ?chirurg ogólny?,
  

• posiadać min. 1 rok rozpoczętej specjalizacji ?chirurgia ogólna? i nadal ją kontynuować,
  

• posiadać II stopień ?chirurg dziecięcy?.
  

W związku z powyższym rozpoczęła Pani działalność gospodarczą w zakresie usług medycznych, tj. udzielania pomocy doraźnej specjalistycznej chirurgiczno-ortopedycznej dla dzieci i dorosłych w ambulatorium chirurgii ogólnej w stacji pogotowia ratunkowego. Dla celów działalności prowadzi Pani podatkową księgę przychodów i rozchodów. Podaje Pani, iż związek przyczynowo skutkowy pomiędzy podjętym szkoleniem w zakresie ?chirurgii ogólnej? a przychodem z uzyskiwanym z pracy na pogotowiu ratunkowym w ramach prowadzonej działalności gospodarczej przejawia się w tym, iż gdyby zrezygnowała z kontynuacji szkolenia specjalistycznego, to automatycznie w świetle obowiązujących przepisów zrezygnowano by z Pani usług świadczenia dodatkowej pracy na pogotowiu. Ponadto podjęte szkolenie oprócz podniesienia własnych kwalifikacji zawodowych daje Pani także dodatkowe źródło przychodu, co Pani zdaniem w niedługiej przyszłości, gdy skończy specjalizację ?chirurgii ogólnej? umożliwi jej kontynuację pracy na pogotowiu jako pełnoprawnemu pracownikowi medycyny.

Podaje Pani również, iż stosując się do zaleceń lekarza medycyny pracy ? specjalisty okulisty, do pracy przy zabiegach operacyjnych nosi twarde soczewki kontaktowe, a poza pracą operacyjną nosi zwykłe okulary ze szkłami. Wskazuje Pani, iż wielokrotnie decyduje o życiu i zdrowiu pacjenta, gdyż to jest najwyższa wartość. Nikt Pani nie refunduje kosztów zakupu twardych soczewek kontaktowych, a są one konieczne i niezbędne do pracy. Ich koszt waha się w granicach od 1.500 zł do 2.000 zł. Według wskazań lekarza specjalisty ? okulisty, ich wymiana winna odbywać się raz na 2 lata.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy koszty dojazdu PKP/PKS z miejsca zamieszkania do miejsca odbywania szkolenia i z powrotem, w skali miesięcznej w oparciu o bilety jednorazowe (nie imienne) zalicza się do kosztów uzyskania przychodów w ramach prowadzonej działalności gospodarczej?
2. Czy można zaliczać do kosztów uzyskania przychodów w ramach prowadzonej działalności gospodarczej koszty szkolenia specjalistycznego odbywanego w ramach kontynuowania specjalizacji z chirurgii ogólnej (koszt samego szkolenia, opłaty zjazdowe, dojazd, zakwaterowanie), będące warunkiem podstawowym i koniecznym dopuszczenia do końcowego egzaminu specjalistycznego, a organizowanego przez instytuty medyczne i akademie medyczne w Polsce?
3. Czy można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów w ramach prowadzonej działalności gospodarczej koszty zakupu twardych soczewek kontaktowych, gdyż zwykłe szkła okularowe nie zabezpieczają komfortu prawidłowego widzenia podczas pracy operacyjnej ? jako chirurg, a także nie korygują przestrzeni?

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie trzecie. W pozostałym zakresie wniosek zostanie rozpatrzony odrębnym pismem.

Zdaniem Wnioskodawczyni, na podstawie przedstawionego stanu faktycznego istnieją przesłanki, by wydatki ponoszone przez Nią w postaci kosztów zakupu ?twardych soczewek kontaktowych? w skali miesięcznej można zaliczać do kosztów uzyskania przychodów w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera wykazu wydatków, który przesądzałby o ich zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów, zatem przyjmuje się, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów. W takim ujęciu kosztami tymi będą zarówno koszty pozostające w bezpośrednim związku z uzyskanymi przychodami, jak i pozostające w związku pośrednim, jeżeli zostanie wykazane, że zostały w sposób racjonalny poniesione w celu uzyskania przychodów (w tym dla zagwarantowania funkcjonowania źródła przychodów), nawet wówczas gdyby z obiektywnych powodów przychód nie został osiągnięty.

Należy podkreślić, że o tym co jest celowe i potrzebne w prowadzonej działalności, decyduje podmiot prowadzący działalność gospodarczą, a nie organ podatkowy. Na podatniku spoczywa zatem obowiązek wykazania związku poniesionych kosztów z działalnością gospodarczą, w tym okoliczności, iż ich poniesienie ma wpływ na wysokość osiągniętych przychodów, zwłaszcza w sytuacji wystąpienia sporu w tej kwestii.

Aby wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodu winien, w myśl powołanego przepisu, spełniać łącznie następujące warunki:

• pozostawać w związku przyczynowym z przychodem lub źródłem przychodu i być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,
  

• nie znajdować się na liście wydatków nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów, wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
  

• być właściwie udokumentowany.
  

Do kosztów uzyskania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej spełniających powyższe kryteria nie można jednak zaliczyć wydatków osobistych osoby prowadzącej działalność gospodarczą.

Odnosząc się do przedstawionego przez Panią stanu faktycznego stwierdzić należy, że wydatek na zakup twardych soczewek kontaktowych ma na celu ochronę jej zdrowia. Wydatki uwarunkowane stanem zdrowia osoby prowadzącej działalność gospodarczą należą do wydatków o charakterze osobistym. W sytuacji zaistnienia wady wzroku, czy też jej pogłębiania się, osoba fizyczna jest zmuszona do poczynienia zakupu okularów z odpowiednimi szkłami lub soczewek kontaktowych niezależnie od tego czy prowadzi działalność gospodarczą, czy też działalności takiej nie prowadzi. Tak więc, bezpośrednim celem, jaki jest związany z ponoszeniem tego rodzaju wydatków, jest ochrona wzroku, a nie osiągnięcie przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej. Pomimo wskazania, iż będzie Pani używała soczewek kontaktowych w pracy przy zabiegach operacyjnych, powyższy zakup jest uwarunkowany Pani stanem zdrowia tzn. wadą wzroku, a więc jest wydatkiem o charakterze osobistym niezależnym od prowadzenia działalności gospodarczej.

Reasumując, wydatku na zakup okularów korekcyjnych nie można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu z prowadzonej działalności gospodarczej.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.