Koszty uzyskania przychodów z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości nabytej w drodze spadku.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 12 października 2011 r. (data wpływu 27 października 2011 r.), uzupełnionym pismami z dnia 3 stycznia 2012 r. (data wpływu 9 stycznia 2012 r.), oraz z dnia 25 stycznia 2012 r. (data wpływu 27 stycznia 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie kosztów uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 27 października 2011 r. został złożony ww. wniosek, uzupełniony pismami z dnia 3 stycznia 2012 r., oraz z dnia 25 stycznia 2012 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie kosztów uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości.

We wniosku tym i jego uzupełnieniach został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W dniu 22 września 2008 r. zmarł Pani mąż. Spadek po nim odziedziczyło pięcioro spadkobierców, t.j. Pani w 1/4 części oraz czworo dzieci w udziale po 3/16 części. W skład spadku wchodził m.in. udział wynoszący 1/2 części w nieruchomości, stanowiącej działki o numerach: 1059/2, 1059/3, 1059/4, 1059/9, 1059/11, 1059/12, 1059/14, 1059/15, 1059/16, 1264/8, 1264/9. Współwłaścicielką ww. nieruchomości została Pani w na podstawie umowy rozszerzającej ustawową wspólność majątkową zawartej w dniu 6 września 1999 r.

W dniu 21 kwietnia 2010 r. dokonano działu spadku, w wyniku którego:

• prawo własności nieruchomości o numerach 1059/2, 1059/15, 1059/16 otrzymała Pani najstarsza córka;
• prawo własności nieruchomości o numerach 1059/3, 1059/4, 1059/9, 1059/11, 1059/12, 1059/14, 1264/8, 1264/9 w udziałach wynoszących po 1/8 części otrzymało troje Pani pozostałych dzieci oraz w udziale 5/8 - Pani,
• prawo własności nieruchomości o numerach 198, 199/1, 199/2 w udziale po 1/4 części przypadającym na każdego, otrzymała Pani wraz z trojgiem dzieci.

Ponadto otrzymała Pani środki pieniężne zgromadzone na rachunku Pani i zmarłego męża. Wartość składników majątkowych jaki w wyniku działu spadku otrzymała Pani, mieściła się w udziale jaki Jej przysługiwał w spadku.

Dodatkowo na rzecz najstarszej córki pozostali spadkobiercy zobowiązani zostali do spłaty solidarnie kwoty 250.000 zł. Aby pozyskać środki na ten cel w wyznaczonym terminie była Pani wraz z dziećmi zmuszona do sprzedaży dwóch działek t.j. działek nr 1059/3 i 1059/14. Sprzedaż nieruchomości miała miejsce w dniu 18 maja 2011 r. W momencie sprzedaży działki stanowiły współwłasność dzieci oraz Pani w udziale wynoszącym 5/8 części. Cała uzyskana kwota wraz z resztą Pani oszczędności została przeznaczona na spłatę córki.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy do kosztów uzyskania przychodu ze zbycia nieruchomości można zaliczyć spłatę na rzecz najstarszej córki...

Zdaniem Wnioskodawczyni, może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu ze zbycia nieruchomości spłatę na rzecz najstarszej córki, ponieważ cała kwota ze sprzedaży działki była przekazana na ten cel.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zmianami) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, jednym ze źródeł przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
4. innych rzeczy,

• jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych formułuje więc generalną zasadę, iż odpłatne zbycie nieruchomości oraz ww. praw majątkowych przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w podatku dochodowym. Jeżeli natomiast ich odpłatne zbycie następuje po upływie tego okresu, przychód z tego tytułu nie podlega w ogóle opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

W przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8, dla określenia jego skutków podatkowych istotne jest zatem ustalenie daty nabycia nieruchomości lub praw.

Zgodnie z art. 922 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej. Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 924 i 925 Kodeksu cywilnego). Istotny zatem dla podatku dochodowego jest dzień otwarcia spadku, gdyż to on określa datę nabycia nieruchomości lub prawa.

Stosownie natomiast do art. 1035 Kodeksu cywilnego, jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego stosuje się przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Do momentu działu spadku spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku. Wskutek działu spadku poszczególni spadkobiercy stają się podmiotami wyłącznie uprawnionymi względem przyznanych im praw majątkowych, stanowiących do tego momentu przedmiot wspólności.

Wyjaśnić przy tym należy, iż w przypadku gdy przedmiotem spadku jest więcej niż jedna rzecz lub prawo, a w wyniku zawartej umowy o dział spadku spadkobierca otrzymuje udziały w innej wysokości niż przysługiwały mu w spadku, przekraczające wartość udziału w spadku to data działu spadku będzie zawsze datą nabycia tej części nieruchomości, o które zwiększył się udział w niej po dokonaniu działu spadku.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w 2008 r. zmarł Pani mąż. Spadek po mężu nabyła Pani w udziale wynoszącym 1/4 części oraz dzieci w udziale po 3/16 części. Po dokonanym w 2010 r. postępowaniu o dział spadku nabyła Pani udział w wysokości 5/8 części w prawie własności nieruchomości, stanowiącej działki gruntu o numerach 1059/3, 1059/4, 1059/9, 1059/11, 1059/12, 1059/14, 1264/8, 1264/9, które wchodziły w skład majątku wspólnego Pani i męża, a także udział wynoszący 1/4 części w prawie własności nieruchomości o numerach 198, 199/1, 199/2. Ponadto otrzymała Pani środki pieniężne zgromadzone na rachunku Pani i zmarłego męża. Jednocześnie wraz z pozostałymi współwłaścicielami tych nieruchomości zobowiązana została Pani do solidarnej spłaty na rzecz najstarszej córki. W 2011 r. współwłaściciele, w tym Pani, dokonali sprzedaży dwóch działek (nr 1059/3 oraz 1059/14), a pieniądze uzyskane z tej transakcji przeznaczyli w całości na ww. spłatę.

Mając na uwadze powyższe wskazać należy, iż ponieważ udziały w sprzedanych nieruchomościach po dziale spadku nie przekroczyły udziału przysługującego Pani w ramach wspólności majątkowej małżeńskiej oraz udziału nabytego w spadku, uznać trzeba, iż ww. udziały nabyła Pani z chwilą nabycia nieruchomości przez męża ? w części, która mieściła się w przysługującym Jej udziale w majątku wspólnym, a także w 2008 r., t.j. w dniu nabycia spadku ? w części odpowiadającej udziałowi, jaki nabyła Pani w drodze spadkobrania.

W kontekście powyższego wyjaśnić należy, iż włączenie do majątku małżonków w drodze umowy rozszerzającej ustawową wspólność majątkową nieruchomości stanowiącej majątek odrębny jednego małżonka, nie jest nabyciem tej nieruchomości przez drugiego małżonka, w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 powołanej wyżej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W związku z tym za datę nabycia nieruchomości przez Panią w części odpowiadającej Jej udziałowi w majątku wspólnym należy uznać datę nabycia nieruchomości przez małżonka.

Ponieważ umowa rozszerzająca ustawową wspólność majątkową podpisana została w 1999 r., oznacza to, że sprzedaż nieruchomości w 2011 r. - w części mieszczącej się w przysługującym Pani udziale w majątku wspólnym - nie będzie stanowiła źródła przychodu, gdyż nastąpiła po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego w którym nastąpiło jej nabycie, w związku z czym nie skutkuje obowiązkiem uiszczenia podatku dochodowego

Natomiast odpłatne zbycie udziałów w nieruchomości, które Pani nabyła w 2008 r. ? z uwagi na fakt, iż zostało dokonane przed upływem pięcioletniego okresu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, podlega opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym.

W stosunku do udziału nabytego w 2008 r. w drodze spadku zastosowanie znajdą przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2008 r.

Zgodnie bowiem z art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209, poz. 1316 ze zm.) do przychodu (dochodu) z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nabytych lub wybudowanych (oddanych do użytkowania) w okresie od dnia 1 stycznia 2007 r. do 31 grudnia 2008 r. stosuje się zasady określone w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2008 r.

W myśl art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2008 r., od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku. Zgodnie z treścią art. 30e ust. 2 ww. ustawy, podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

Na podstawie art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej. Przepis art. 14 ust. 1 zdanie drugie stosuje się odpowiednio. W oparciu o art. 19 ust. 3 ww. ustawy wartość rynkową, o której mowa w ust. 1, rzeczy lub praw majątkowych określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca odpłatnego zbycia.

Zgodnie z art. 22 ust. 6d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

Wysokość nakładów, o których mowa w ust. 6d ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych (art. 22 ust. 6e ww. ustawy).

W myśl powyższego, stwierdzić należy, iż wartość spłaty na rzecz jednego z pozostałych spadkobierców nie mieści się w katalogu wydatków stanowiących koszty uzyskania przychodu wymienionym w art. 22 ust. 6d ww. ustawy, w związku z czym, nie stanowi kosztu uzyskania przychodu z tytułu zbycia działek, w części nabytej w drodze spadku.

Reasumując stwierdzić należy, że przychód uzyskany przez Panią z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości odpowiadający udziałowi nabytemu w związku z zawarciem w roku 1999 umowy rozszerzającej wspólność majątkową małżeńską nie podlega opodatkowaniu, natomiast przychód z odpłatnego zbycia tych nieruchomości, odpowiadający udziałowi nabytemu w 2008 r. w drodze spadku, podlega opodatkowaniu według zasad określonych w art. 30e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i nie może być pomniejszony o wysokość spłaty faktycznie poniesionej na rzecz jednego z pozostałych spadkobierców.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.