Bezpłatne użyczenie własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego.

Przepisy art. 16 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) przewidują, że za przychód z nieruchomości odstąpionych bezpłatnie w całości lub części do używania osobom fizycznym i prawnym oraz jednostkom organizacyjnym nie mających osobowości prawnej, uważa się wartość czynszową, stanowiącą równowartość czynszu jaki przysługiwałby od tych osób w razie zawarcia umowy najmu lub dzierżawy nieruchomości. Od powyższej reguły przewidziane są wyjątki i nie ustala się wartości czynszowej tej nieruchomości lub jej części a wydatki związane z nieruchomością nie stanowią kosztu uzyskania przychodu , gdy:

- lokal lub budynek mieszkalny udostępniony jest osobom pozostającym z podatnikiem w stosunku pracy, dla których stanowi to nieodpłatne świadczenie, określone w art. 12 ust.1,
- właściciel nieruchomości używa jej na własne potrzeby lub potrzeby członków rodziny,
- właściciel nieruchomości oddał bezpłatnie nieruchomość lub jego część do użytku na cele działalności naukowej, naukowo ? technicznej, oświatowej, oświatowo- wychowawczej, kulturalnej, w zakresie kultury fizycznej i sportu, ochrony środowiska, dobroczynności, ochrony zdrowia i pomocy społecznej, rehabilitacji zawodowej i społecznej inwalidów, kultu religijnego oraz związkom zawodowym.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera definicji nieruchomości, w związku z czym należy posłużyć się definicją zawartą w innych przepisach. Zgodnie z przepisem ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) art. 46 § 1 stanowi, że nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwałe z gruntami związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.
Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera również definicji ?własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego?.
Zgodnie z art. 17 1 ust. 1-3 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r o spółdzielniach mieszkaniowych ( t. j. z 2003 r Dz. U . Nr 119 , poz . 1116 ze zm. ) przez umowę o ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu spółdzielnia zobowiązuje się oddać członkowi lokal do używania , a członek zobowiązuje się wnieść wkład budowlany oraz uiszczać opłaty określone w ustawie i w statucie spółdzielni.
Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu może być ustanowione w budynku stanowiącym własność lub współwłasność spółdzielni.
Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu powstaje z chwilą zawarcia między członkiem a spółdzielnią umowy o ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu.(...)

Zatem w świetle art. 16 ust.1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy uznać, iż nieruchomość a własnościowe spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego są różnymi kategoriami prawnymi, i że członkowie spółdzielni mieszkaniowej nie są w sensie cywilnoprawnym ani właścicielami ani współwłaścicielami nieruchomości spółdzielni obejmującej również lokale mieszkalne.

W związku z powyższym bezpłatne oddanie do użytkowania spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu dla którego nie ustanowiono odrębnej własności nie jest odstąpieniem nieruchomości w całości lub części do używania i dlatego art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie ma w tej sytuacji zastosowania.
Oddanie więc znajomemu do używania spółdzielczego lokalu mieszkalnego przez Pana na cele mieszkaniowe na podstawie umowy użyczenia nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Odnośnie złożonego przez Pana zapytania w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych od umowy bezpłatnego użyczenia lokalu spółdzielczego tut. organ podatkowy informuje, że w art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. Nr 86 poz. 959 ze zm.) wymienione są czynności cywilnoprawne, które podlegają opodatkowaniu.
Umowa bezpłatnego użyczenia nie jest wymieniona wśród tych umów, zatem nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.