czy czynności ustanowienia przez SM służebności gruntowej i osobistej oraz sprzedaży spółdzielczego (...)

28.4.2004

czy czynności ustanowienia przez SM służebności gruntowej i osobistej oraz sprzedaży spółdzielczego prawa do lokali mieszkalnych i użytkowych podlegają przepisom ustawy o podatku od towarów i usług?

Naczelnik Urzędu Skarbowego w Iławie, na podstawie art 14a. § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja Podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 z późn. zm.) stanowiącego, że: 'stosownie do swojej właściwości urząd skarbowy ...na pisemne zapytanie podatnika, płatnika lub inkasenta ma obowiązek udzielić pisemnej informacji o zakresie stosowania prawa podatkowego w ich indywidualnych sprawach ...', udziela odpowiedzi na złożone przez Spółdzielnię Mieszkaniową Lokatorsko - Własnościową ?P.' w dniu 16.03.2004 r. pismo dotyczące dokumentowania.

Z przedmiotowego pisma wynika, iż ze względów sąsiedzkich a czasami i gospodarczych, spółdzielnia przyznaje właścicielom lokali użytkowych i innym osobom prawnym i fizycznym prawa rzeczowe ograniczone określone w kodeksie cywilnym w art. 285, jako służebności gruntowe a także planuje przyznawać służebności osobiste - art. 296 kodeksu cywilnego. Warunkiem dojścia do skutku ustanowienia służebności jest forma aktu notarialnego, w którym ustalone są wysokości opłat. Obciążenie za wynagrodzenie, za ustanowienie ograniczonego prawa rzeczowego, następuje na podstawie wystawianej przez spółdzielnię noty obciążeniowej.

Wymienione wyżej czynności, jako nie wymienione w art. 2 ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 8 stycznia I993 r. (Dz. U. Nr 11, poz. 50 z późn. zm.), są wyłączone spod działania tej ustawy.

Jednocześnie z pisma wynika, że zgodnie z art. 3 ust. 2 pkt 1-5 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. (Dz. U. Nr 4, poz. 27) spółdzielnia ustanawia na rzecz członków spółdzielcze prawa do lokali mieszkalnych (lokatorskie, własnościowe) oraz ustanawiać będzie na ich rzecz odrębną własność lokali mieszkalnych i użytkowych.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11 poz. 50 z późn. zm.) ?Opodatkowaniu podlega sprzedaż towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium Rzeczypospolitej Polskie'. W celu kompletnej interpretacji cytowanego przepisu art. 2 ust. 1 ww. ustawy należy również zwrócić uwagę na art. 4 pkt 1 ustawy precyzujący pojęcie towaru: ?Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki, budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności określonych w art. 2, które wymienione są w klasyfikacjach wydanych na postawie przepisów o statystyce publiczne' jak również na pkt 2 powyższego artykułu stanowiący, iż ?Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o usługach - rozumie się przez to:

usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawce przepisów o statystyce publicznej,
roboty budowlano - montażowe,
sprzedaż praw lub udzielanie licencji i sublicencji w rozumieniu przepisów prawa własności przemysłowej,
oddanie do używania wspólnego znaku towarowego albo wspólnego znaku towarowego gwarancyjnego w rozumieniu przepisów prawa własności przemysłowej,
udzielanie licencji lub upoważnianie do korzystania z licencji oraz przeniesienie autorskiego prawa majątkowego w rozumieniu przepisów prawa autorskiego - w odniesieniu do programu komputerowego'.

Zgodnie z powyższymi przepisami należy stwierdzić, że sprzedaż ?spółdzielczego prawa do lokali mieszkalnych i użytkowych' nie jest towarem w rozumieniu art. 4 pkt 1 uptu więc nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Jeżeli chodzi o dokumentowanie czynności polegającej na sprzedaży ?spółdzielczego prawa do lokali mieszkalnych i użytkowych', która to czynność nie jest towarem ani usługą w rozumieniu ustawy o VAT, to w stosunku do niej nie może być zastosowany art. 32 ust. 1 wg którego podatnicy, z zastrzeżeniem ust. 2, obowiązani są wystawiać fakturę stwierdzającą w szczególności sprzedaż towarów, jej datę, cenę jednostkową bez podatku, wartość sprzedaży, kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy'.

Mając na uwadze wyżej powołany art. 32 ust. 1 ustawy należy stwierdzić, że sprzedaż ?spółdzielczego prawa do lokali mieszkalnych i użytkowych'' oraz sprzedaż służebności są czynnościami, które nie dokumentuje się fakturą wystawioną na podstawie § 35 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 marca 2002 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 27 poz. 268 z późn. zm.). Faktury VAT wystawia się bowiem na potwierdzenie czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług bądź czynności zwolnionych od tego podatku.