Prawo nauczyciela placówki niepublicznej do wcześniejszej emerytury
8 września br. Trybunał Konstytucyjny rozpoznał pytanie prawne IV Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w Koszalinie.
Trybunał Konstytucyjny orzekł, że:
- art. 91b ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela, w brzmieniu obowiązującym do dnia wejścia w życie ustawy z dnia 15 lipca 2004 r. o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela, w zakresie w jakim wyłącza stosowanie art. 88 tej ustawy do nauczyciela zatrudnionego w placówce niepublicznej w wymiarze co najmniej ˝ obowiązkowego wymiaru zajęć,
- art. 91b ust. 2 pkt 4 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. w zakresie, w jakim wyłącza stosowanie art. 88 tej ustawy do nauczyciela zatrudnionego w placówce niepublicznej w wymiarze co najmniej ˝ obowiązkowego wymiaru zajęć
są niezgodne z art. 32 ust. 1 a przez to z nakazem urzeczywistniania zasad sprawiedliwości społecznej wyrażonym w art. 2 Konstytucji.
Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że kwestionowane przepisy są niekonstytucyjne, gdyż gorzej traktują nauczycieli z placówek niepublicznych niż publicznych, jeśli chodzi o nabywanie praw do świadczeń emerytalnych. Przepisy te prowadzą do zróżnicowania nauczycieli.
Elżbieta G. w 2003 r. wystąpiła z wnioskiem do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o przyznanie wcześniejszej emerytury przewidzianej w Karcie Nauczyciela. W ostatnim czasie była zatrudniona jako nauczycielka muzyki w Towarzystwie Muzycznym. Organ rentowy odmówił jej przyznania świadczeń. Zakład Ubezpieczeń Społecznych uzasadnił, że wobec nauczyciela zatrudnionego w placówce niepublicznej w wymiarze co najmniej 1/2 obowiązującego wymiaru zajęć nie mają zastosowania odpowiednie przepisy Karty Nauczyciela. Elżbieta G. odwołała się do Sądu.
Stwierdzenie niekonstytucyjności nie oznacza jednak, że ogół nauczycieli stanowiący pewna zintegrowaną grupę zawodową powinien być traktowany całkowicie jednolicie, również w zakresie nabywania praw do świadczeń emerytalnych. Kryteria i zakres wewnętrznego zróżnicowania powinny być jednak zgodne z Konstytucją. Nie można nawiązywać wyłącznie do statusu prawnego jednostki organizacyjnej prowadzącej szkołę. Kryterium publicznego statusu danej placówki należącej do systemu oświaty nie powinno mieć istotnego znaczenia dla kwestii nabywania uprawnień emerytalnych. Trybunał zaznaczył, że ustawodawca celowo i świadomie wyłączył część nauczycieli od zastosowania przepisów Karty Nauczyciela. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego stwierdzający niezgodność tego wyłączenia z Konstytucją bezpośrednio wywołuje skutek w postaci zmiany stanu prawnego. Dla osiągnięcia jasności i jednoznaczności przepisów pożądane może być jednak dokonanie przez ustawodawcę stosownej zmiany tekstu ustawy.
Wyrok ten ma o tyle ograniczony i warunkowy skutek, iż nie przesądza na przyszłość możliwości odmiennego uregulowania tej kwestii. Trybunał Konstytucyjny nie określił, jakie winny być w przyszłości uprawniania nauczycieli zatrudnionych w placówkach podległych ustawie o systemie oświaty, stwierdził tylko, iż zaskarżona regulacja bez konstytucyjnego uzasadnienia traktuje nauczycieli zatrudnionych w placówkach niepublicznych gorzej niż nauczycieli zatrudnionych w placówkach publicznych.
Wyrok jest ostateczny.
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 8 września 2005 r., sygn. akt P 17/04
A.J.
Zespół e-prawnik.pl
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?