Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych

Czym jest CRBR?

Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych (CRBR) to system, w którym sÄ… gromadzone i przetwarzane informacje o beneficjentach rzeczywistych, tj. osobach fizycznych sprawujÄ…cych bezpoÅ›redniÄ… lub poÅ›redniÄ… kontrolÄ™ nad spółkÄ….

Porady prawne

Jednym z głównych zadań CRBR jest przeciwdziałanie praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu. Posiadanie dokładnych i aktualnych danych o beneficjentach rzeczywistych ma kluczowe znaczenie dla zwalczania tych zjawisk, ponieważ uniemożliwia przestępcom ukrycie swojej tożsamości w skomplikowanej strukturze korporacyjnej. Publiczny charakter rejestru, umożliwiający każdemu nieodpłatny dostęp do informacji o beneficjentach rzeczywistych, zapewnia również większą kontrolę informacji przez społeczeństwo obywatelskie oraz przyczynia się do zwiększenia zaufania do rynku finansowego i uczestników obrotu gospodarczego.

Jakie dane zawiera CRBR?

Rejestr gromadzi dane dotyczące beneficjentów rzeczywistych spółek:

  • jawnych,
  • komandytowych,
  • komandytowo-akcyjnych,
  • z ograniczonÄ… odpowiedzialnoÅ›ciÄ…;
  • prostych spółek akcyjnych (od 1 marca 2020 r.)
  • akcyjnych, z wyjÄ…tkiem spółek publicznych w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (Dz.U. z 2019 r. poz. 623).

Kim jest beneficjent rzeczywisty spółki?

To osoba fizyczna lub osoby fizyczne:

  • sprawujÄ…ce bezpoÅ›rednio lub poÅ›rednio kontrolÄ™ nad spółkÄ… poprzez posiadane uprawnienia, które wynikajÄ… z okolicznoÅ›ci prawnych lub faktycznych, umożliwiajÄ…ce wywieranie decydujÄ…cego wpÅ‚ywu na czynnoÅ›ci lub dziaÅ‚ania podejmowane przez spółkÄ™, lub
  • w imieniu których sÄ… nawiÄ…zywane stosunki gospodarcze lub jest przeprowadzana transakcja okazjonalna.

W przypadku spółki – osoby prawnej, innej niż spółka, której papiery wartoÅ›ciowe sÄ… dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym, podlegajÄ…cym wymogom ujawniania informacji na podstawie przepisów prawa Unii Europejskiej lub odpowiadajÄ…cym im przepisom prawa paÅ„stwa trzeciego, beneficjentem rzeczywistym spółki jest:

  • osoba fizyczna bÄ™dÄ…ca udziaÅ‚owcem lub akcjonariuszem spółki, której przysÅ‚uguje prawo wÅ‚asnoÅ›ci wiÄ™cej niż 25% ogólnej liczby udziałów lub akcji tej osoby prawnej,
  • osoba fizyczna dysponujÄ…ca wiÄ™cej niż 25% ogólnej liczby gÅ‚osów w organie stanowiÄ…cym  spółki, także jako zastawnik albo użytkownik, lub na podstawie porozumieÅ„ z innymi uprawnionymi do gÅ‚osu,
  • osoba fizyczna sprawujÄ…ca kontrolÄ™ nad osobÄ… prawnÄ… lub osobami prawnymi, którym Å‚Ä…cznie przysÅ‚uguje prawo wÅ‚asnoÅ›ci wiÄ™cej niż 25% ogólnej liczby udziałów lub akcji spółki, lub Å‚Ä…cznie dysponujÄ…cÄ… wiÄ™cej niż 25% ogólnej liczby gÅ‚osów w organie spółki, także jako zastawnik albo użytkownik, lub na podstawie porozumieÅ„ z innymi uprawnionymi do gÅ‚osu,
  • osoba fizyczna sprawujÄ…ca kontrolÄ™ nad spółkÄ… przez posiadanie w stosunku do niej uprawnieÅ„, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 37 ustawy z dnia 29 wrzeÅ›nia 1994 r. o rachunkowoÅ›ci (Dz.U. z 2019 r. poz. 351), lub
  • osoba fizyczna zajmujÄ…ca wyższe stanowisko kierownicze w organach spółki w przypadku udokumentowanego braku możliwoÅ›ci ustalenia lub wÄ…tpliwoÅ›ci co do tożsamoÅ›ci osób fizycznych okreÅ›lonych w powyższych punktach oraz w przypadku niestwierdzenia podejrzeÅ„ prania pieniÄ™dzy lub finansowania terroryzmu.

Ustawa definiuje jeszcze 2 przypadki, w których instytucje obowiązane identyfikują beneficjentów rzeczywistych swoich klientów:

  1. w przypadku klienta, który jest osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą, wobec którego nie stwierdzono przesłanek lub okoliczności mogących wskazywać na sprawowanie kontroli nad nim przez inną osobę fizyczną lub osoby fizyczne przyjmuje się, że taki klient jest jednocześnie beneficjentem rzeczywistym,
  2. w przypadku klienta będącego trustem przyjmuje się, że beneficjentem rzeczywistym jest założyciel, powiernik, nadzorca (jeśli został ustanowiony), beneficjent trustu i/lub inna osoba, która sprawuje kontrolę nad trustem.

Jednak w tych przypadkach informacja o beneficjentach rzeczywistych (trustów i osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą) nie jest przekazywana do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych. Pełna definicja beneficjenta rzeczywistego znajduje się w art. 2 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz. U. 2019 r. poz. 1115, z późn. zm.).

Podstawa prawna

Utworzenie Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych stanowi realizację przepisów dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/849 z 20 maja 2015 r. w sprawie zapobiegania wykorzystywaniu systemu finansowego do prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu (tzw. IV dyrektywa AML). Przepisy Unii Europejskiej zobowiązują państwa członkowskie do przechowywania informacji na temat beneficjentów rzeczywistych w centralnym rejestrze oraz do udostępniania tych informacji właściwym organom i jednostkom analityki finansowej, a także podmiotom zobowiązanym (w ramach stosowania środków należytej staranności wobec klienta).

W Polsce podstawą funkcjonowania CRBR jest ustawa z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz.U. 2019 poz. 1115, z późn. zm.), która implementuje przepisy IV dyrektywy AML.

Sposób i tryb składania zgłoszeń do CRBR oraz sposób sporządzania i składania wniosków o udostępnienie informacji, wraz z trybem składania i udostępniania, jest uregulowany w rozporządzeniach Ministra Finansów.

ŹródÅ‚o: www.gov.pl/web/finanse


A.J.
Zespół e-prawnik.pl

Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne

Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?


Masz inne pytanie do prawnika?

 

Komentarze

  • stefan 2021-11-25 15:14:07

    A co jak dojdzie do przekształcenia spółki? Kto zgłasza


Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika