Jak prawo chroni wzrok pracowników?

Obecnie trudno wyobrazić sobie biuro, które nie byłoby wyposażone w komputer. Wszechobecne komputery z powodzeniem zastąpiły wiele urządzeń do tej pory spotykanych w miejscach pracy, tak że obecnie nie jesteśmy sobie w stanie bez nich poradzić. Wskutek szerokiej dostępności komputerów znajdują się one również w miejscach pracy. Praca przy komputerze stanowi duże obciążenie dla narządu wzroku i ruchu pracownika, dlatego prawodawca uznał za zasadne uregulowanie kwestii świadczenia pracy przy monitorach ekranowych w akcie prawnym powszechnie obowiązującym. Miało to na celu wprowadzenie pewnych standardów świadczenia pracy przy monitorach ekranowych, aby praca ta była jak najmniej szkodliwa dla wykonujących ją pracowników.

Kto jest pracownikiem pracującym przy monitorach ekranowych?

Nie każdy pracownik korzystający w miejscu pracy jest osobą pracującą przy komputerze w rozumieniu przepisów rozporządzenia w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe. Za pracownika pracującego przy monitorach ekranowych prawo uznaje "każdą osobę zatrudnioną przez pracodawcę, w tym praktykanta i stażystę, użytkującą w czasie pracy monitor ekranowy co najmniej przez połowę dobowego wymiaru czasu pracy". Ustawodawca nie posłużył się więc sztywnymi limitami godzin pracy przy komputerze, ale stosunkiem godzin pracy przy komputerze do ogólnego czasu świadczenia pracy.

Jakie prawa ma pracownik pracujący przy monitorach ekranowych?

Pracownik zatrudniony na stanowisku pracy wyposażonym w monitory ekranowe ma m.in. prawo tak organizować sobie pracę, a jeśli organizacja pracy zależy od pracodawcy - ma prawo wymagać, aby praca związana z obsługą monitora ekranowego łączyła się naprzemiennie z innymi rodzajami prac nieobciążającymi narządu wzroku i wykonywanymi w innych pozycjach ciała - przy nieprzekraczaniu godziny nieprzerwanej pracy przy obsłudze monitora ekranowego.

Ponadto pracownik ma prawo do co najmniej 5-minutowej przerwy, wliczanej do czasu pracy, po każdej godzinie pracy przy obsłudze monitora ekranowego.

Z obowiązkiem zapewnienia pracownikowi profilaktycznej opieki zdrowotnej wiąże się uprawnienie do refundacji kosztu zakupu okularów korygujących wzrok. Pracodawca jest bowiem obowiązany zapewnić pracownikom okulary korygujące wzrok, zgodne z zaleceniem lekarza, jeżeli wyniki badań okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej wykażą potrzebę ich stosowania podczas pracy przy obsłudze monitora ekranowego.

Podstawą refundacji będzie więc zaświadczenie lekarskie, z którego będzie wynikać konieczność stosowania okularów korekcyjnych. Warto pamiętać, że obowiązek pracodawcy powstaje także wtedy, gdy z zaświadczenia wynika konieczność zmiany szkieł w okularach, które pracownik już posiada.

Przepisy nie określają wysokości dofinansowania ani też sposobu, w jaki pracodawca ma wypełnić nałożony na niego obowiązek. Z reguły pracownicy otrzymują refundację poniesionych kosztów w wysokości określonej w przepisach wewnętrznych w danym zakładzie pracy. Kwota musi pokrywać koszt szkieł spełniających wymogi określone w zaświadczeniu lekarskim. Jeśli chodzi o oprawki, to wystarczy zapewnienie standardu użytkowego (choć nie ma przeszkód, by pracodawca z własnej woli sfinansował droższe oprawki).

Podstawa prawna:

• rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (Dz.U. 1998 r., Nr 148, poz. 973).

Zespół
e-prawnik.pl