Deklaracje VAT i informacje podsumowujące

Jakie deklaracje VAT trzeba składać?

Składanie deklaracji podatkowych jest podstawowym obowiązkiem każdego podatnika. Przepisy o podatku VAT wyróżniają kilka rodzajów deklaracji dla celów rozliczenia tego podatku.

Podstawową jest deklaracja VAT-7, którą składają podatnicy rozliczający się miesięcznie. Podatnicy rozliczający się kwartalnie, składają natomiast deklaracje VAT-7K. Ponadto przepisy wyróżniają rzadziej składane deklaracje: VAT-8, VAT-9, VAT-10, VAT-11. Z kolei podatnicy opłacający ryczałt dla taksówkarzy składają deklarację VAT-12.

Co istotne, obecnie należy również składać deklaracje „zerowe”. Będzie tak jednak tylko w tych przypadkach, w których przepisy wymagają składania deklaracji niezależnie od momentu powstania obowiązku podatkowego (a więc deklaracje „zerowe” należy składać w odniesieniu do druków VAT-7, VAT-7K, VAT-8, VAT-12).

Deklaracja VAT-7 i terminy jej składania

Deklaracja VAT-7 jest najczęściej składaną deklaracją dla celów rozliczeń podatku VAT. Składają ją podatnicy, którzy rozliczają się miesięcznie. Deklarację VAT-7 składa się do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu.

Deklaracja VAT-7K – podmioty uprawnione do jej złożenia oraz termin złożenia

Do składania deklaracji VAT-7 uprawnieni są mali podatnicy, którzy taką metodę składania deklaracji dobrowolnie wybrali (są to tzw. mali podatnicy rozliczający się kwartalnie, ale bez metody kasowej). Deklaracje VAT-7K mają z kolei obowiązek składać mali podatnicy, którzy wybrali metodę kasową.

Deklarację VAT-7K składa się za okresy kwartalne w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym kwartale.

Przypomnijmy, że przez małego podatnika rozumie się podatnika podatku od towarów i usług:

1. u którego wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 1.200.000 euro,

2. prowadzącego przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzającego funduszami powierniczymi, będącego agentem, zleceniobiorcą lub inną osobą świadczącą usługi o podobnym charakterze, z wyjątkiem komisu - jeżeli kwota prowizji lub innych postaci wynagrodzenia za wykonane usługi (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 45.000 euro

- przy czym przeliczenia kwot wyrażonych w euro dokonuje się według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1.000 zł.

Podsumowując:  

• Mali podatnicy, którzy wybrali metodę kasową, składają w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy kwartalne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym kwartale.

Podatnicy, którzy utracili prawo do stosowania metody kasowej, tracą prawo do składania deklaracji podatkowej za okresy kwartalne, począwszy od rozliczenia za miesiąc następujący po kwartale, w którym nastąpiło przekroczenie granicznych kwot obrotu (1.200.000 lub 45.000 euro). Zasadę tę stosuje się odpowiednio do małych podatników, którzy rozliczają się kwartalnie, bez stosowania metody kasowej.

• Mali podatnicy, którzy nie wybrali metody kasowej, oraz podatnicy, którzy zrezygnowali ze zwolnienia dla rolników ryczałtowych, mogą również składać deklaracje podatkowe kwartalne, po uprzednim pisemnym zawiadomieniu naczelnika urzędu skarbowego, w terminie do końca kwartału poprzedzającego kwartał, za który będzie po raz pierwszy składana kwartalna deklaracja podatkowa.

Ww. podatnicy mogą ponownie składać deklaracje podatkowe za okresy miesięczne, nie wcześniej jednak niż po upływie czterech kwartałów, w których rozliczali się za okresy kwartalne, po uprzednim pisemnym zawiadomieniu naczelnika urzędu skarbowego, w terminie do ostatniego dnia kwartału, za który będzie składana ostatnia kwartalna deklaracja podatkowa.

Deklaracja VAT-8 – podmioty uprawnione do jej złożenia oraz termin złożenia

Deklarację VAT-8 składają podatnicy VAT inni niż zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni i osoby prawne niebędące podatnikami, u których wartość wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów przekroczyła kwotę 50.000 zł, lub którzy skorzystali z możliwości wyboru opodatkowania wewnątrzwspólnotowych nabyć towarów. Podmioty te są obowiązane składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe w zakresie dokonywanych nabyć za okresy miesięczne w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu.

Ponieważ podatnicy ci nie składają deklaracji VAT-7 ani VAT-7K, ustawodawca określił jako właściwą dla nich deklarację VAT-8. Przypomnijmy, że o ww. podmiotach była mowa w artykule Rejestracja VAT w handlu wewnątrzwspólnotowym 

W deklaracji VAT-8 podmioty, o których mowa, mogą również wykazać podatek od importu usług, oraz dostawy, dla której podatnikiem jest nabywca.

Deklaracja VAT-9M – podmioty uprawnione do jej złożenia oraz termin złożenia

Deklaracja VAT-9M przeznaczona jest takich podatników, którzy dokonują importu usług oraz dostawy, dla której podatnikiem jest nabywca, a nie mają przy tym obowiązku składania deklaracji VAT-7, VAT-7K ani VAT-8. Deklarację podatkową VAT-9 składa się w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy.

Przykład:  

• Podatnik, który nie składa deklaracji VAT-7 i nie dokonuje wewnątrzwspólnotowych nabyć towarów, nabył usługi leasingu, które stanowią u niego import usług. Obowiązek podatkowy powstał z chwilą dokonania zapłaty za usługę, tj. w dniu 12 maja 2012 r. Najpóźniej do dnia 25 czerwca 2012 r. podatnik ma obowiązek zapłaty podatku oraz złożenia deklaracji.  

Deklaracja VAT-10 - podmioty uprawnione do jej złożenia oraz termin złożenia

Deklaracja VAT-10 przeznaczona jest dla podatników VAT oraz podmiotów niebędących podatnikami, które nabywają z innych krajów Unii jedynie nowe środki transportu, a nie mają obowiązku składania deklaracji podatkowej VAT-7, VAT-7K, VAT-8, w których mogliby takie nabycie rozliczyć. Deklarację podatkową w zakresie nabywanych nowych środków transportu składa się w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego z tego tytułu.

W przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia nowych środków transportu obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania tych towarów, nie później jednak niż z chwilą wystawienia faktury przez podatnika podatku od wartości dodanej (art. 20 ust. 9 ustawy o VAT). 

Przykład:  

• Pani Anna nie jest podatnikiem VAT, ale sprowadziła z Austrii nowy środek transportu. Samochód został nabyty w dniu 1 czerwca, w tym dniu też została wystawiona faktura przez firmę austriacką. Zgodnie z przepisami unijnymi i polską ustawą o VAT, Pani Anna musi zapłacić podatek od nabycia tego samochodu w Polsce. W tym celu Pani Anna musi złożyć deklarację VAT-10 w terminie do 15 czerwca 2012 r.

W przypadku podatników, którzy rozliczają się składając deklaracje VAT-7, VAT-7K lub VAT-8, czynność wewnątrzwspólnotowego nabycia nowego środka transportu ujmowana jest w tych właśnie deklaracjach.

Deklaracja VAT-11 - podmioty uprawnione do jej złożenia oraz termin złożenia

Podatnikami w rozumieniu ustawy o VAT są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, niebędące podatnikami wykonującymi samodzielnie działalność gospodarczą, jeżeli dokonują wewnątrzwspólnotowej dostawy nowych środków transportu w przypadku, gdy okoliczności nie wskazują na zamiar wykonywania tej czynności w sposób częstotliwy. 

Przykład:  

• Pan Andrzej nie prowadzi działalności gospodarczej. Pan Andrzej wygrał w konkursie nowy samochód osobowy, który postanowił sprzedać nabywcy z Niemiec. W tej sytuacji Pan Andrzej stanie się podatnikiem VAT tylko dla tej konkretnej sytuacji.

Taki „incydentalny” podatnik ma prawo do odzyskania podatku naliczonego, który został na niego nałożony w fakturze zakupu. Kwotą podatku naliczonego jest kwota stanowiąca równowartość 23% kwoty należnej z tytułu dostawy nowego środka transportu, nie wyższa jednak niż kwota podatku zawartego w fakturze stwierdzającej nabycie tego środka lub dokumencie celnym albo podatku zapłaconego przez tego podatnika od wewnątrzwspólnotowego nabycia tego środka. 

Podatnicy, o których mowa, składają w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe VAT-11 w terminie do ostatniego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy. Deklaracje takie stanowią jednocześnie wniosek o zwrot podatku naliczonego, do wysokości przedstawionego wyżej limitu.

Zgodnie z przepisami rozporządzenia fakturowego, do deklaracji podatkowej VAT-11 dołącza się:

1. dokumenty potwierdzające wywóz nowego środka transportu z terytorium kraju i dostarczenie tego środka do nabywcy na terytorium innego, niż terytorium kraju, państwa członkowskiego Wspólnoty Europejskiej;

2. dokument, z którego wynika kwota podatku naliczonego, o którego zwrot podatnik wnosi (np. faktura zakupu).

Po rozpatrzeniu wniosku o zwrot kwoty podatku dokumenty, o których mowa wyżej, podlegają ostemplowaniu pieczęcią urzędu skarbowego oraz przedziurkowaniu w celu uniknięcia ponownego ich użycia. Zwrot kwoty podatku naliczonego następuje na rachunek bankowy podatnika w terminie 60 dni od dnia złożenia deklaracji podatkowej wraz z ww. dokumentami. Naczelnik urzędu skarbowego ma prawo jednak przedłużyć ten termin w ramach czynności sprawdzających w celu zweryfikowania, czy kwota należnego zwrotu jest poprawna. Po dokonaniu zwrotu kwoty podatku urząd skarbowy zwraca ostemplowane oraz przedziurkowane dokumenty podatnikowi (§ 3 rozporządzenia w sprawie wystawiania faktur VAT).

Deklaracja VAT-12 – podmioty uprawnione do jej złożenia oraz termin złożenia

Deklarację VAT-12 składają podatnicy, którzy opłacają ryczałt dla taksówkarzy.

Zgodnie z ustawą o VAT (art. 114 ustawy o VAT), podatnik świadczący usługi taksówek osobowych (PKWiU 60.22.11-00.00) może wybrać opodatkowanie tych usług w formie ryczałtu według stawki 3 %, po uprzednim pisemnym zawiadomieniu naczelnika urzędu skarbowego w terminie do końca miesiąca poprzedzającego okres, w którym będzie stosował ryczałt. Podatnik opłacający ryczałt nie ma prawa do odliczenia podatku naliczonego od podatku należnego.  

W zakresie usług taksówek osobowych opodatkowanych w formie ryczałtu podatnik składa w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, skróconą deklarację podatkową – jest to właśnie deklaracja VAT-12.

Podatnik, który wybrał opodatkowanie w formie ryczałtu, może zrezygnować z tej formy opodatkowania, nie wcześniej jednak niż po upływie 12 miesięcy, po uprzednim pisemnym zawiadomieniu naczelnika urzędu skarbowego, w terminie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego nie będzie rozliczał się w formie ryczałtu.

Którzy podatnicy nie mają obowiązku składania deklaracji?

Obowiązku składania deklaracji nie stosuje się: 

1. do podatników zwolnionych od podatku ze względu na obrót do 150.000 zł. oraz

2. podmiotów wykonujących wyłącznie czynności zwolnione od podatku   

- chyba że przysługuje im zwrot różnicy podatku lub zwrot podatku naliczonego (na podstawie art. 43 ust. 1 lub na podstawie przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3 ustawy o VAT).

Informacje podsumowujące

Informacja podsumowująca stanowi formularz VAT-UE.

Informację podsumowującą mają obowiązek złożyć podatnicy VAT zarejestrowani jako podatnicy VAT UE dokonujący:

1. wewnątrzwspólnotowych dostawach towarów w rozumieniu art. 13 ust. 1 i 3, do których ma zastosowanie art. 42 ust. 1, na rzecz podatników podatku od wartości dodanej lub osób prawnych niebędących takimi podatnikami, zidentyfikowanych na potrzeby podatku od wartości dodanej,
2. wewnątrzwspólnotowych nabyciach towarów, o których mowa w art. 9 ust. 1 lub art. 11 ust. 1, od podatników podatku od wartości dodanej, zidentyfikowanych na potrzeby podatku od wartości dodanej,
3. dostawach towarów zgodnie z art. 136 ust. 1 lub 2, na rzecz podatników podatku od wartości dodanej lub osób prawnych niebędących takimi podatnikami, zidentyfikowanych na potrzeby podatku od wartości dodanej,
4. usługach, do których stosuje się art. 28b, na rzecz podatników podatku od wartości dodanej lub osób prawnych niebędących takimi podatnikami, zidentyfikowanych na potrzeby podatku od wartości dodanej, świadczonych na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju, innych niż zwolnionych od podatku od wartości dodanej lub opodatkowanych stawką 0%, dla których zobowiązanym do zapłaty podatku od wartości dodanej jest usługobiorca.

Podatnicy ci są obowiązani składać w urzędzie skarbowym informacje podsumowujące o dokonanych wewnątrzwspólnotowych nabyciach towarów i wewnątrzwspólnotowych dostawach towarów (czyli właśnie informacje podsumowujące) za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu w którym powstał obowiązek podatkowy.

Obowiązek składania informacji VAT-UE stosuje się również do osób prawnych niebędących podatnikami VAT, zarejestrowanych jako podatnicy VAT UE.

Informacja podsumowująca powinna zawierać w szczególności następujące dane:

Co ważne, w przypadku stwierdzenia jakichkolwiek błędów w złożonych informacjach podsumowujących, podmiot, który złożył informację podsumowującą, jest obowiązany złożyć niezwłocznie korektę błędnej informacji podsumowującej. Korektę składa się na druku VAT-UEK. 

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. 2011 r. Nr 177 poz. 1054 ze zm.)

A.J.
Zespół e-prawnik.pl