Dla kogo Wojska Obrony Terytorialnej?

30.5.2017

Co to są Wojska Obrony Terytorialnej?

Wojska Obrony Terytorialnej (WOT), czyli faktycznie piąty rodzaj sił zbrojnych obok wojsk lądowych, powietrznych, specjalnych i marynarki wojennej, stanowią uzupełnienie i jednocześnie są komplementarną częścią potencjału obronnego Polski.

W obecnej sytuacji geopolitycznej Wojska Obrony Terytorialnej są jedynym, relatywnie szybkim, tanim i skutecznym sposobem odbudowy naszego bezpieczeństwa militarnego.

W WOT służbę będą pełnić żołnierze zawodowi oraz żołnierze pełniący nowy rodzaj czynnej służby wojskowej, tj. Terytorialną Służbę Wojskową (TSW). Obowiązek TSW będzie pełniony w obszarze swojego zamieszkania na dwa sposoby – rotacyjnie (podczas odbywania ćwiczeń i szkoleń wojskowych) oraz dyspozycyjnie (w pozostałym czasie).

W opinii resortu obrony, służba w OT to doskonały sposób na samorealizację i rozwój zawodowy, który jednocześnie kształtuje tak potrzebne dziś wartości, jak: odpowiedzialne i bezinteresowne wspieranie społeczeństwa, szacunek dla państwa i symboli narodowych, oraz – w wymiarze czysto ludzkim, szacunek dla drugiej osoby.

Służba w Wojskach Obrony Terytorialnej

Oferta służby w Wojskach Obrony Terytorialnej kierowana jest do wszystkich osób, zarówno cywili, jak też wojskowych. Ma ona prowadzić do umocnienia zdolności obronnych naszego kraju.

Ci, którzy zdecydują się skorzystać z takiej możliwości, a dotyczy to zarówno mężczyzn, jak i kobiet, będą mieli szansę na podpisanie kontraktu od 1 do 6 lat w ramach OT.

Wszyscy ci, którzy chcieliby zasilić korpus oficerski WOT – zgodnie z decyzją Ministra Obrony Narodowej – będą mogli ubiegać się o miejsce na szkoleniu oficerskim Wojsk Obrony Terytorialnej. Na takie szkolenie aplikować mogą absolwenci następujących kierunków studiów: obronność i bezpieczeństwo państwa, zarządzanie kryzysowe, nauki społeczne, nauki humanistyczne, wychowanie fizyczne, edukacja i wychowanie, ekonomia. Ma to na celu zaspokojenie kluczowego zapotrzebowania na ekspertów z dziedzin newralgicznych dla tej formacji.

Służba w Wojskach Obrony Terytorialnej to:

możliwość wniesienia własnego, obywatelskiego wkładu w system bezpieczeństwa Polski,
praca w młodym i opartym na podobnych wartościach zespole (istnieje możliwość zgłoszeń grupowych, które w miarę możliwości będą uwzględniane w doborze miejsc służby),
służba w pobliżu miejsca zamieszkania,
udział w dynamicznych ćwiczeniach oraz możliwość wykorzystania najwyższej klasy sprzętu,
atrakcyjne formy finansowania aktywności lub stałej służby w ramach OT.

Wszystko to tworzy ciekawą perspektywę dla wielu, którzy pragną dla Polski zrobić coś więcej.

Jakie korzyści niesie ze sobą pełnienie służby w WOT?

Wstępując w szeregi żołnierzy Wojsk Obrony Terytorialnej, można liczyć na:

spełnienie potrzeby obrony Ojczyzny,
rozwój osobowy,
podnoszenie kwalifikacji,
zdobycie wykształcenia w ramach programów stypendialnych,
zyskanie dodatkowego uposażenia.

W wymiarze materialnym, żołnierze WOT otrzymają uposażenie, dodatki do uposażenia oraz możliwość dofinansowania kursów i nauki. W wymiarze praktycznym, członkowie WOT nabędą doświadczenie i umiejętności, które będą mogli wykorzystać w cywilnym życiu zawodowym. Można tu wymienić współdziałanie, pracę w zespole, adaptacja do trudnych warunków działania i odpowiednie kształtowanie cech psychofizycznych. Również umiejętności manualne z pewnością będą przydatne w określonych zawodach.
Jednakże największą korzyścią ze służby w WOT zarówno dla żołnierzy, jak i kraju będzie wkład w bezpieczeństwo państwa i wzmocnienie wartości patriotycznych poprzez praktyczny wymiar poświęcenia się dla Rzeczypospolitej Polskiej. Nieodzowną rolę odgrywać będzie także pozyskiwanie i umacnianie przyjaźni między żołnierzami WOT w czasie zespołowego działania na rzecz bezpieczeństwa państwa i pomocy ludności cywilnej w zwalczaniu skutków klęsk i katastrof. Wartości, takie jak odpowiedzialne i bezinteresowne wspieranie społeczeństwa, szacunek dla państwa i symboli narodowych oraz w wymiarze czysto ludzkim, szacunek dla drugiej osoby, a także patriotyzm przejawiający się w rzetelnym wykonywaniu obowiązków będą leżały u podstaw funkcjonowania WOT.

Jakie przywileje przysługują żołnierzom OT, zarówno żołnierzom zawodowym i żołnierzom Terytorialnej Służby Wojskowej?

Żołnierze zawodowi odbywający służbę w WOT, będą podlegać przepisom ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych, w zakresie ich przywilejów i świadczeń, w takiej samym mierze jak reszta kadry zawodowej odbywająca służbę w innych formacjach Sił Zbrojnych RP. Natomiast żołnierze TSW będą korzystać z rozwiązań prawnych, m.in. ochrony przed zwolnieniem z pracy pracownika powołanego do TSW, prawa do uposażenia, zwrotu kosztów podróży do i z miejsca odbywania ćwiczeń wojskowych.
Nowością w stosunku do wczesniej funkcjonujących regulacji prawnych jest przyznawany żołnierzom TSW comiesięczny dodatek do uposażenia zasadniczego za pełnienie TSW, tzw. „dodatek za gotowość”.

Trwają końcowe wyliczenia kwoty pensji żołnierzy służących w WOT. Obecnie oscyluje ona w granicach 450 zł miesięcznie dla żołnierza TSW w stopniu szeregowego. Gratyfikacje będą w 100% wypłacane z budżetu MON. Decyzje i rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej uszczegóławiające zasady wypłacania gratyfikacji zostaną wydane w najbliższych tygodniach.

Czy służba w WOT nie będzie kolidowała ze sprawami osobistymi/służbowymi? Czy służba w WOT wpłynie negatywnie na pracę zawodową lub prowadzoną działalność gospodarczą?

Służba w WOT nie wpłynie negatywnie na pracę zawodową lub prowadzenie działalności gospodarczej. Każdy pracodawca musi być poinformowany przez żołnierza OT o dniach, w których odbywał będzie TSW pełnioną rotacyjnie. Zgodnie z założeniem większość ćwiczeń prowadzonych będzie w dni wolne od pracy.

Założeniem istnienia WOT jest uniknięcie nakładania się takich terminów – ćwiczenia wojskowe będą się odbywać w dni wolne od pracy, a w programach ćwiczeń zostaną uwzględnione terminy świąt państwowych i kościelnych. Służba w WOT w jak najmniejszym stopniu ma zakłócać dotychczasowy tryb życia (rodzinnego i zawodowego) zainteresowanych.

Na czym polega wykonywanie obowiązków służbowych w WOT?

Wykonywanie obowiązków służbowych w WOT zależy przede wszystkim od zajmowanego stanowiska służbowego. Doskonalenie się w realizacji zadań polega na szkoleniu w jednostce wojskowej przez jeden, maksymalnie dwa weekendy w miesiącu w okresie od września do czerwca – średnio 20 dni w roku oraz 9-10 dni w okresie urlopowym. W tym okresie każdy batalion zostanie poddany zintegrowanemu szkoleniu bojowemu, które realizowane będzie w centrach szkolenia na poziomie krajowym.

Służba w WOT trwa od 1 do 6 lat z możliwością przedłużenia.

Jak wygląda system szkolenia dla cywili bez przeszkolenia, oraz dla osób po służbie przygotowawczej NSR /zasadniczej/ etc. (jakie etapy, wymiar czasowy, zakres materiału)?

Szkolenie dla cywili bez przeszkolenia będzie realizowane w dwóch etapach: jako szkolenie podstawowe trwające 16 dni oraz jako szkolenie w ramach pododdziału trwające trzy lata (pierwszy rok – szkolenie indywidualne, drugi rok – szkolenie zgrywające drużynę/pluton, trzeci rok – szkolenie zgrywające kompanię). W tym czasie żołnierz TSW zostanie wyszkolony indywidualnie, specjalistycznie i będzie zdolny do działania w składzie swojego pododdziału.
Żołnierze po odbytym szkoleniu podstawowym będą realizowali szkolenie w ramach pododdziału zgodnie z przyjętym modelem szkolenia w WOT. Szczegółowy zakres materiału zawarty będzie w „Programie szkolenia”.

Czy żołnierz rezerwy w stopniu chorążego będzie odbywał takie samo szkolenie jak szeregowy?

Oficer czy podoficer rezerwy będzie zajmował stanowisko w strukturze pododdziału WOT, odpowiadające jego specjalności. Nie będzie realizował szkolenia podstawowego, które już odbył. Natomiast będzie się szkolił w ramach pododdziału zgodnie z programem szkolenia. Dla dowódców oraz personelu, którym będzie dowodził i występował jako instruktor, szkolenie będzie miało rozszerzony wymiar czasowy (weekendowe szkolenie zacznie się w piątek) i tematyczny – przygotuje oficera/podoficera do dowodzenia i szkolenia. Ponadto planowane jest uruchomienie szeroko rozumianego programu „szkolenia na odległość”.

Jakie wymagania trzeba spełnić, żeby służyć w Wojskach Obrony Terytorialnej?

Terytorialna Służba Wojskowa w Wojskach Obrony Terytorialnej dedykowana jest dla każdego, kto jest zdolny do czynnej służby wojskowej, jest zainteresowany umacnianiem zdolności obronnych naszego kraju i wypełni poniższe wymagania.

Wymagania dla kandydatów do Wojsk Obrony Terytorialnej:

obywatelstwo polskie,
zdolność fizyczną i psychiczną do pełnienia czynnej służby wojskowej,
wiek co najmniej 18 lat,
nie był karany za przestępstwo umyślne,
nie był przeznaczony do służby zastępczej,
nie pełni innego rodzaju czynnej służby wojskowej lub nie posiada nadanego przydziału kryzysowego,
nie jest reklamowany od obowiązku pełnienia czynnej służby wojskowej w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny lub w przypadku nadania przydziału organizacyjno-mobilizacyjnego w formie zbiorowej listy imiennej w jednostce przewidzianej do militaryzacji,
posiada wykształcenie:

co najmniej wyższe – w przypadku pełnienia służby na stanowisku służbowym w korpusie oficerów,
co najmniej średnie – w przypadku pełnienia służby na stanowisku służbowym w korpusie podoficerów,
co najmniej podstawowe – w przypadku pełnienia służby na stanowisku służbowym w korpusie szeregowych.

Powołanie do terytorialnej służby wojskowej może być też uzależnione od:

posiadania przez kandydata na żołnierza OT kwalifikacji wymaganych do zajmowania stanowiska służbowego;
posiadania orzeczenia wojskowej pracowni psychologicznej o braku przeciwskazań do pełnienia służby na stanowiskach wymagających szczególnych predyspozycji psychofizycznych;
złożenia wniosku wraz z ankietą bezpieczeństwa o przeprowadzenie właściwego postępowania sprawdzającego.

Kto ma pierwszeństwo w powołaniu do WOT?

Pierwszeństwo służby w WOT mają członkowie organizacji paramilitarnych, absolwenci klas wojskowych oraz byli żołnierze zawodowi.

Pierwszeństwo w powołaniu do terytorialnej służby wojskowej przysługuje:

osobom posiadającym pobyt stały (zamieszkanie) lub pobyt czasowy powyżej trzech miesięcy na obszarze dyslokacji miejsca pełnienia tej służby;
byłym żołnierzom zawodowym;
członkom proobronnych organizacji pozarządowych, które podpisały porozumienie o współpracy z Ministrem Obrony Narodowej lub dowódcami jednostek wojskowych, posiadającym rekomendacje władz tych organizacji;
absolwentom szkół realizujących programy innowacyjne lub eksperymentalne przysposobienia obronnego lub edukacji dla bezpieczeństwa.

Jak przebiega rekrutacja?

Jeśli jesteś osobą zdrową, sprawną fizycznie, posiadającą obywatelstwo polskie oraz odpowiednie kwalifikacje zawodowe i pragniesz wziąć na swoje barki współodpowiedzialność za bezpieczeństwo Polski, to zgłoś się do najbliższego WKU – tam dowiesz się jak wstąpić do jednostek obrony terytorialnej.

Żołnierze rezerwy, którzy odbyli czynną służbę i złożyli przysięgę wojskową po zgłoszeniu się do właściwego WKU, złożeniu stosownego wniosku, wraz z wymaganymi dokumentami, kwalifikowani są przez Komisję rekrutacyjną do terytorialnej służby wojskowej, a po otrzymaniu rekomendacji kierowani są do wojskowej pracowni psychologicznej w celu wydania orzeczenia o braku przeciwskazań do pełnienia czynnej służby lub służby na stanowiskach wymagających szczególnych predyspozycji psychofizycznych. Po spełnieniu wszystkich warunków żołnierz rezerwy zostanie powołany do terytorialnej służby wojskowej, które następuje raz w miesiącu, w pierwszym dniu, w którym w danej jednostce wojskowej ustalono termin obowiązkowego pełnienia terytorialnej służby wojskowej rotacyjnie.

Osoby, które nie odbyły czynnej służby i nie złożyły przysięgi wojskowej po zgłoszeniu się do właściwego WKU, złożeniu stosownego wniosku wraz z wymaganymi dokumentami, kwalifikowani są przez Komisję rekrutacyjną do terytorialnej służby wojskowej, a po otrzymaniu rekomendacji, kierowani są do wojskowej pracowni psychologicznej w celu wydania orzeczenia o braku przeciwskazań do pełnienia czynnej służby wojskowej. Po spełnieniu wszystkich warunków osoba zostanie powołana do terytorialnej służby wojskowej, które następuje raz na kwartał, z określeniem miejsca stawienia się na szkolenie podstawowe.

Osoby, które nie posiadają orzeczonej zdolności do czynnej służby wojskowej lub posiadające kategorię D tej zdolności po zgłoszeniu się do właściwego WKU, złożeniu stosownego wniosku wraz z wymaganymi dokumentami, po otrzymaniu rekomendacji Komisji rekrutacyjnej, kierowani są do:

do wojskowej komisji lekarskiej — w celu określenia zdolności do pełnienia czynnej służby wojskowej,
do wojskowej pracowni psychologicznej — w celu stwierdzenia braku przeciwwskazań do pełnienia czynnej służby wojskowej;

Po spełnieniu wszystkich warunków osoba zostanie powołana do terytorialnej służby wojskowej, które następuje raz na kwartał, z określeniem miejsca stawienia się na szkolenie podstawowe.

W przypadku osób, które wcześniej nie pełniły czynnej służby wojskowej i nie złożyły przysięgi wojskowej, powołanie może nastąpić wyłącznie na stanowisko służbowe w korpusie szeregowych.

Osoba zainteresowana pełnieniem terytorialnej służby wojskowej - ochotnik składa wniosek do właściwego wojskowego komendanta uzupełnień (WKU). Wnioski przyjmowane są od 2.01.2017 r.

Służba w obronie terytorialnej daje duże możliwości rozwoju zawodowego często w bardzo specjalistycznych dziedzinach, a wspólny cel przyświecający wszystkim zaangażowanym w jej utworzenie i funkcjonowanie gwarantuje stworzenie zgranego zespołu, dla którego poza dobrem ojczyzny ważne będą również takie wartości jak zaufanie, honor, odwaga, szacunek, roztropność, poświęcenie i praca w zespole.

Zadania WOT

Wśród zadań stawianych przed żołnierzami obrony terytorialnej znajdują się m.in.:

prowadzenie działań militarnych we współdziałaniu z wojskami operacyjnymi (w przypadku wybuchu konfliktu); działania te będą miały na celu zniszczenie lub zatrzymanie sił potencjalnego przeciwnika; prowadzenie działań obronnych we współdziałaniu też z wojskami wsparcia oraz elementami układu pozamilitarnego (UPM);
prowadzenie samodzielnych działań niekonwencjonalnych, przeciwdywersyjnych i przeciwdesantowych;
udział w zabezpieczeniu przyjęcia i rozwinięcia sojuszniczych sił wzmocnienia w nakazanych rejonach;
ochrona ludności przed skutkami klęsk żywiołowych, likwidacja ich skutków, ochrona mienia, akcje poszukiwawcze oraz ratowanie lub ochrona zdrowia i życia ludzkiego, a także udział w realizacji zadań z zakresu zarządzania kryzysowego;
ochrona społeczności lokalnych przed skutkami destabilizacji i dezinformacj;
współpraca z elementami systemu obronnego państwa, w tym szczególnie z wojewodami i organami samorządu terytorialnego;
ochrona społeczności lokalnych przed skutkami ataków w cyberprzestrzeni;
prowadzenie działań informacyjnych i szerzenie w społeczeństwie idei wychowania patriotycznego.

Jakie są zasady użycia WOT w czasie pokoju, sytuacji kryzysowej i wojny? Kto będzie o tym decydował? Czy jest przewidywane użycie tej formacji w obszarze spraw wewnętrznych i przekazanie w pewnych sytuacjach (jakich) w podległość MSWiA?

WOT stanowią samodzielny rodzaj SZ RP, który w znaczący sposób powiększy potencjał obronny Polski. Dowódca Wojsk Obrony Terytorialnej jest właściwy w zakresie dowodzenia jednostkami wojskowymi i związkami organizacyjnymi tych wojsk w czasie pokoju, sytuacji kryzysowej i wojny. Nie przewiduje się przekazywania WOT w podległość MSWiA.

Jak będzie wyglądało usytuowanie dowództwa WOT w systemie kierowania i dowodzenia SZ RP?

Zgodnie z nowelizajca ustawy o powszechnym obowiazku obrony dowódca Wojsk Obrony Terytorialnej jest dowódcą Rodzaju Sił Zbrojnych i podobnie jak dowódca Generalny Rodzajów Sił Zbrojnych (DG RSZ) oraz Dowódca Operacyjny Rodzajów Sił Zbrojnych (DO RSZ) podlega Ministrowi Obrony Narodowej. W docelowym modelu Sił Zbrojnych, Dowództwo WOT będzie usytuowane podobnie jak inne dowództwa Rodzajów Sił Zbrojnych.

Plany budowy WOT

Jak informuje MON, utworzenie obrony terytorialnej to proces długofalowy, poprzedzony żmudną analizą i planowaniem. W celu zapewnienia efektywności oraz elastyczności w zakresie naboru, finansowania, wyposażenia i szkolenia niezbędnym jest jego rozłożenie na najbliższe lata.

Biuro ds. Utworzenia Obrony Terytorialnej (BdsUOT) jest jednostką organizacyjną bezpośrednio podporządkowaną Ministrowi Obrony Narodowej, właściwą w zakresie przygotowania podstaw formalno-prawnych do utworzenia obrony terytorialnej oraz założeń organizacyjnych, logistycznych i szkoleniowych dotyczących funkcjonowania jednostek organizacyjnych obrony terytorialnej.

Nadrzędnym celem działania BdsUOT jest wypracowanie zasadniczych kierunków rozwoju obrony terytorialnej w Polsce oraz przygotowanie propozycji kierunków realizacji zadań w zakresie utworzenia kolejnego, samodzielnego rodzaju Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej – Wojsk Obrony Terytorialnej (WOT).

Docelowo w Polsce ma zostać utworzonych 17 brygad obrony terytorialnej. Poniższe zestawienie ilustruje rozwój Wojsk Obrony Terytorialnej jako piątego, obok Wojsk Lądowych, Sił Powietrznych, Marynarki Wojennej i Wojsk Specjalnych, rodzaju wojsk:

1 lipca 2016 powstało Biuro ds. Utworzenia Obrony Terytorialnej. Do końca 2017 roku przekształci się ono w Dowództwo Obrony Terytorialnej z siedzibą w Warszawie.
Sformułowane zostały struktury 3 Brygady Obrony Terytorialnej, skoncentrowane kolejno w rejonach: Rzeszowa, Białegostoku i Lublina.
Przed końcem 2017 roku powstaną trzy kolejne brygady obrony terytorialnej (dwie na terenie województwa mazowieckiego i jedna na terenie województwa warmińsko - mazurskiego).
Przed końcem 2018 roku zostanie utworzone pięć kolejnych brygad obrony terytorialnej (Bydgoszcz, Gdańsk, Kielce, Kraków, Łódź) oraz dwie dodatkowe na terenie województwa śląskiego i wielkopolskiego, których utworzenie wstępnie było planowane na rok 2019.
Czwarty – ostatni etap formowania WOT rozpocznie się na początku 2019 roku i obejmie cztery województwa na zachodniej ścianie naszego kraju: opolskie, dolnośląskie, lubuskie oraz zachodniopomorskie.

Sformowanie ostatnich brygad nie jest równoznaczne z zakończeniem rozwoju Wojsk Obrony Terytorialnej. Szacuje się, że cały system zostanie ostatecznie zbudowany do 2021 roku.

Docelowo WOT będą liczyć około 53.000 żołnierzy (po zakończeniu osiągania gotowości bojowej przez wszystkie brygady).

Dlaczego w pierwszej kolejności będą tworzone struktury WOT na wschodniej ścianie? Dlaczego wśród brygad OT, które mają powstać w pierwszej kolejności na ścianie wschodniej nie ma jednostki zlokalizowanej na Warmii i Mazurach?

Formowanie brygad OT na ścianie wschodniej (z siedzibą dowództwa brygady w Białymstoku, Lublinie oraz Rzeszowie) wynika z przeprowadzonej analizy potencjału wojskowego SZ RP oraz aktualnej sytuacji polityczno-militarnej. Wynika to z oceny potencjalnych zagrożeń militarnych w tym regionie kraju (w tym m.in. konflikt na Ukrainie czy wzrost współpracy wojskowej Rosja-Białoruś). Drugim czynnikiem wpływającym na decyzję o dyslokacji trzech pierwszych brygad na ścianie wschodniej jest wspomniany już wcześniej aktualny potencjał wojskowy w tym regionie Polski.

Formowanie brygady OT w województwie warmińsko-mazurskim jest przewidziane w drugim etapie tworzenia struktur WOT. Wynika to głównie z faktu, iż na terenie tego województwa są obecnie dyslokowane jednostki wojskowe podporządkowane 16.DZ.

Czy lokalizacja Brygad OT (BOT) i batalionów OT (bOT) opierała się będzie na istniejącej już infrastrukturze?

Lokalizacje BOT oraz bOT oparte są przede wszystkim na analizie podziału administracyjnego kraju, zgodnie z założeniami zatwierdzonych przez Ministra Obrony Narodowej „Koncepcji utworzenia Wojsk Obrony Terytorialnej”.
Dodatkowo poszczególne lokalizacje (kompleksy koszarowe) rozmieszczenia BOT oraz bOT poddawane są analizie polegającej przede wszystkim na ocenie występującej już infrastruktury (w tym nie tylko jednostek Wojska Polskiego), w celu zapewnienia należytego funkcjonowania oraz realizacji zadań jednostek – zgodnie z ich terytorialnym przeznaczeniem.

Gdzie będą się znajdowały poszczególne dowództwa brygad OT?

Lokalizacje dowództw brygad OT są ustalone. Będą to stolice województw. Wyjątek stanowi województwo mazowieckie, w którym dyslokowane zostaną dwie brygady OT, odpowiednio w Ciechanowie i Radomiu. Ich formowanie rozpocznie się w 2017 roku.

Czy sprawdzenie i ocena poszczególnych elementów systemu będzie realizowana wg wystandaryzowanych procedur, jak w przypadku np. dowództw i sztabów polskich kontyngentów wojskowych przewidzianych do użycia poza granicami kraju?

Procedura oceny stopnia wyszkolenia oraz stopnia gotowości bojowej poszczególnych elementów systemu WOT będzie realizowana według wystandaryzowanych procedur, które zostaną opracowane przez Dowództwo Wojsk Obrony Terytorialnej i zatwierdzone przez Ministra Obrony Narodowej.

Czy będę mógł wstąpić do WOT, jeśli nie byłem/nie byłam w wojsku?

Tak. Do wniosku o powołanie do TSW składanego do WKU kandydat do TSW powinien dołączyć informację, wskazującą czy szkolenie podstawowe odbywać się będzie jednorazowo w sposób ciągły przez okres 16 dni czy okresowo w dniach wolnych od pracy.

Jakie dokumenty składa w WKU żołnierz rezerwy, aby ubiegać się o przyjęcie do służby zawodowej w jednostkach Obrony Terytorialnej?

Żołnierz rezerwy zainteresowany pełnieniem zawodowej służby wojskowej powinien zgłosić się do Wojskowego Komendanta Uzupełnień właściwego ze względu na miejsce pobytu stałego lub czasowego trwającego ponad 3 miesiące, który ustala, czy żołnierz rezerwy spełnia warunki do powołania w danym korpusie kadry zawodowej. Do wniosku o powołanie do zawodowej służby wojskowej żołnierz rezerwy dołącza:

życiorys,
odpis skrócony aktu urodzenia,
odpis lub kopię uwierzytelnioną dokumentu stwierdzającego uzyskanie wymaganego wykształcenia,
informację o osobie z Krajowego Rejestru Karnego wystawioną nie wcześniej niż 30 dni przed upływem terminu złożenia wniosku,
kopię uwierzytelnioną dowodu osobistego,
inne uwierzytelnione dokumenty potwierdzające posiadanie kwalifikacji i umiejętności niezbędnych na stanowisku służbowym na które zainteresowani mają być wyznaczeni po powołaniu do zawodowej służby wojskowej. Zaświadczenie organu właściwego do wyznaczenia na stanowisko służbowe o możliwości wyznaczenia na stanowisko służbowe.

Kiedy w poszczególnych województwach można zgłaszać się w WKU?

Wojska Obrony Terytorialnej tworzone są etapami, dlatego też w celu złożenia wniosku o powołanie do Terytorialnej Służby Wojskowej lub do służby zawodowej w WOT w 2017 roku można zgłaszać się do wojskowych komend uzupełnień mieszczących się w województwach: podkarpackim, lubelskim i podlaskim. Związane jest to z faktem utworzenia w tych województwach jednostek wojskowych OT. Sukcesywnie, w miarę tworzenia kolejnych jednostek wojskowych OT, będzie można składać wnioski o powołanie do TSW w województwach:warmińsko-mazurskim i mazowieckim, potem w pomorskim, kujawsko-pomorskim,łódzkim,świętokrzyskim i małopolskim,a w ostatnim etapie w zachodniopomorskim,wielkopolskim,lubuskim,dolnośląskim,opolskim i śląskim.
Jednak już dzisiaj, każda osoba zainteresowana służbą w WOT, może nawiązać kontakt z WKU, gdzie uzyska informację o warunkach służby w WOT, zasadach naboru czy też niezbędnych wymaganiach jakie musi spełnić kandydat do WOT. Osoby, które nawiążą kontakt z WKU zostaną ujęte w bazach danych osób deklarujących chęć służby w WOT i na bieżąco będą informowane o etapach tworzenia jednostek wojskowych OT w rejonie zainteresowania.

W jaki sposób organizacje proobronne mają szanse wejść w struktury OT?

Zgodnie z zapisami ustawy, nie przewiduje się wcielania zwartych pododdziałów organizacji proobronnych w struktury Wojsk Obrony Terytorialnej. Członkowie organizacji proobronnych mogą zostać żołnierzami WOT poprzez indywidualne zgłoszenie. Niemniej organizacje proobronne mogą zgłaszać swoje propozycje współpracy celem ujęcia ich w planach działalności jednostek WOT. Głównym podmiotem realizującym współpracę z organizacjami proobronnymi w resorcie Obrony Narodowej jest Biuro ds. proobronnych.

Czy procedury rekrutacyjne dla cywili i dla żołnierzy rezerwy są takie same?

Znowelizowana ustawa o powszechnym obowiązku obrony zakłada, że procedury rekrutacyjne do WOT będą zróżnicowane dla cywili i żołnierzy rezerwy. Osoby cywilne, niesłużące dotąd w ogóle w wojsku, będą musiały odbyć szkolenie podstawowe i złożyć przysięgę wojskową – od tego momentu zyskują status żołnierzy. Natomiast żołnierze rezerwy, zgłaszający swój akces do służby w WOT będą poddani innemu rodzajowi szkolenia, bez konieczności ponownego składania przysięgi wojskowej.

Jaka jest procedura w przypadku żołnierzy zawodowych, którzy chcą się przenieść do Wojsk Obrony Terytorialnej?

Żołnierz zawodowy zainteresowany pełnieniem służby w jednostce Obrony Terytorialnej, zgłasza swoją kandydaturę do dowódcy jednostki WOT, w której służbą jest zainteresowany. Jeżeli jednostka dysponuje wolnymi stanowiskami służbowymi, a żołnierz zawodowy spełnia wymagania kwalifikacyjne, dowódca jednostki przeprowadza z kandydatem rozmowę kadrową, z której jest wykonywana notatka służbowa.
W przypadku pozytywnego wyniku rozmowy, żołnierz zawodowy występuje drogą służbową do organu uprawnionego do wyznaczenia na stanowisko służbowe (Minister Obrony Narodowej, Dowódca Generalny RSZ) z wnioskiem o wyznaczenie na zaproponowane stanowisko służbowe oraz załącza do wniosku notatkę z rozmowy kadrowej.

Jaka jest procedura w sytuacji, gdy żołnierz rezerwy ma podpisany kontrakt NSR, a jest zainteresowany służbą w Wojskach Obrony Terytorialnej?

Zgodnie z obowiązującymi obecnie przepisami, do czasu wygaśnięcia lub uchylenia przydziału kryzysowego, żołnierz rezerwy jest obowiązany do wykonywania obowiązków z tego przydziału. O służbę w WOT może ubiegać się po jego wygaśnięciu lub uchyleniu.

Czy można ubiegać się o miejsce w WOT mając kategorię zdrowia „D”?

Znowelizowana ustawa o powszechnym obowiązku obrony zakłada przewidują taką możliwość. Takie rozwiązanie pozwoli rekrutować zarówno osoby z kat. A jak i ochotników posiadających wiedzę specjalistyczną przydatną w tego rodzaju wojskach, np. informatyków, którzy posiadają inną niż wymienioną wyżej kategorię.

Jakie są limity wiekowe dla żołnierzy zawodowych i żołnierzy pełniących Terytorialną Służbę Wojskową?

Limitem wiekowym dla żołnierzy zawodowych nie pozwalającym im służyć dłużej, jest osiągnięcie wieku 60 lat. Proponuje się, aby żołnierze TSW mogli pełnić służbę do osiągnięcia 55 lat (szeregowi) i 63 lat (podoficerowie i oficerowie).

Czy żołnierze tej formacji będą podlegali obowiązkowi zachowania apolityczności, podobnie jak żołnierze zawodowi?

W okresie odbywania czynnej służby wojskowej, członkostwo żołnierzy w partiach politycznych podlega zawieszeniu.

Czy w procesie rekrutacji do struktur OT przynależność organizacyjna i kwestie światopoglądowe będą kryterium branym pod uwagę przy naborze?

Przynależność organizacyjna i kwestie światopoglądowe nie są kryterium branym pod uwagę przy naborze do struktur wojskowych.

Jaki sprzęt będzie na wyposażeniu wojsk OT dla żołnierzy zawodowych TSW?

Planuje się, aby pododdziały Wojsk Obrony Terytorialnej wyposażane były w sprzęt indywidualny, jak i zespołowy dotychczas wprowadzony do użytkowania oraz występujący na wyposażeniu Wojska Polskiego, a przede wszystkim nieodbiegający swoimi parametrami i standardami technicznymi od tego, który używają pozostałe rodzaje wojsk.
Zarówno żołnierze zawodowi, jak i żołnierze TSW wyposażani będą w ten sam typ sprzętu bez względu na czas czy rodzaj pełnionej przez nich służby wojskowej. Dotyczy to przede wszystkim indywidualnego wyposażenia i uzbrojenia. Wyposażenie pododdziałów ze względu na specyfikę prowadzenia działań w zróżnicowanym środowisku geograficznym (np. obszary wysoko zurbanizowane, górskie, leśne, wodne) będzie się różnić w pewnym zakresie.

Jak wygląda plan zagospodarowania strzelnic cywilnych i wojskowych na potrzeby Wojsk Obrony Terytorialnej?

Strzelnice wojskowe będą wykorzystywane na zasadach określonych przez odrębne przepisy wojskowe. Planuje się korzystanie z obiektów niebędących w zasobach MON. Wówczas odbywać się to będzie na podstawie stosownych porozumień.

Czy ustalono już, gdzie będzie przechowywana broń, którą będą się posługiwać żołnierze WOT?

Broń należącą do pododdziałów WOT planuje się przechowywać w magazynach jednostek wojskowych oraz Wojskowych Oddziałach Gospodarczych.

Z jakich źródeł będą finansowane WOT?

Będą finansowane z budżetu MON, w którym zagwarantowane są odpowiednie środki.We wstępnie przyjętym przez Radę Ministrów projekcie ustawy budżetowej na 2017 rok wydatki obronne będą wynosiły 2% przewidywanego wykonania Produktu Krajowego Brutto w roku 2016. W ramach tych wydatków finansowane będą zadania dotyczące tworzenia Wojsk Obrony Terytorialnej. Część tych wydatków finansowana będzie w ramach wydatków bieżących, pozostała część w ramach wydatków na modernizację techniczną Sił Zbrojnych.

Łączne przybliżone wydatki z budżetu resortu obrony narodowej na utworzenie, wyposażenie i funkcjonowanie WOT kształtować się będą następująco:

2016 r. – 394,4 mln zł;
2017 r. – 630,7 mln zł;
2018 r. – 1 095,1 mln zł;
2019 r. – 1 482,8 mln zł.

Struktura wydatków na WOT określona zostanie we właściwych dokumentach normatywnych. Zgodnie z założeniami MON dotyczącymi lokowania zakupów całości SZ RP w rodzimy przemysł, należy przewidywać, że wyposażenie w sprzęt wojskowy (SpW) WOT zostanie oparte na producentach krajowych.

Jakie świadczenia będzie otrzymywał pracodawca z tytułu wykonywania obowiązków w ramach WOT przez jego pracownika?

Przynależność pracownika do Wojsk Obrony Terytorialnej umożliwi dofinansowanie kosztów studiów lub nauki albo stażu, kursu lub specjalizacji pracownika, pracodawca natomiast będzie mógł się ubiegać o świadczenie adekwatne do poniesionych kosztów z tytułu delegowania pracownika do pełnienia Terytorialnej Służby Wojskowej.

Pracodawcy zatrudniającemu pracownika będącego żołnierzem OT przysługuje świadczenie pieniężne za okres odbywania TSW rotacyjnie.
Pracodawca będzie przesyłał wniosek w sprawie wypłaty świadczenia wraz z dokumentami potwierdzającymi poniesione koszty, szefowi Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego właściwemu ze względu na siedzibę pracodawcy nie później niż przed upływem 90 dni od dnia zwolnienia żołnierza rezerwy z ćwiczeń wojskowych lub z pełnienia okresowej służby wojskowej. Kwotę świadczenia ustali właściwy szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego.

Przynależność pracownika do Wojsk Obrony Terytorialnej umożliwi dofinansowanie kosztów studiów lub nauki albo stażu, kursu lub specjalizacji przez Siły Zbrojne RP, co podniesie jego kwalifikacje zawodowe, przydatne w wykonywanej pracy zawodowej.

Pracodawcy przysługiwał szereg uprawnień w przypadku, gdy jego pracownik pełni Terytorialną Służbę Wojskową rotacyjnie. Chodzi tu o planowane tzw. świadczenie gwarantowane, które w myśl przepisów będzie przysługiwać pracodawcy zatrudniającemu pracownika będącego żołnierzem OT:

Kwotę świadczenia pieniężnego ustala właściwy szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego, a jego wypłata realizowana będzie na wniosek pracodawcy.
Pracodawca przesyła wniosek w sprawie wypłaty świadczenia pieniężnego, wraz z dokumentami potwierdzającymi poniesione koszty, szefowi Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego właściwemu ze względu na siedzibę pracodawcy nie później niż przed upływem 90 dni od dnia zwolnienia żołnierza OT z pełnienia Terytorialnej Służby Wojskowej rotacyjnie.

Za okres rotacyjnego pełnienia Terytorialnej Służby Wojskowej pracodawca zatrudniający żołnierzy OT może się ubiegać o wskazane świadczenie adekwatne do poniesionych kosztów, które obejmują w szczególności wydatki z tytułu:

przeszkolenia nowego pracownika lub pracownika, któremu powierzono zastępstwo na zajmowanym przez żołnierza OT stanowisku pracy;
odbycia przez pracowników szkolenia z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy;
przydzielenia odzieży i obuwia roboczego oraz środków ochrony indywidualnej, jeżeli wynika to z przepisów prawa i warunków zatrudnienia;
opłat za przeprowadzenie badań lekarskich lub psychologicznych przed objęciem przydzielonego lub powierzonego stanowiska pracy, a jeżeli przewidują to przepisy – także po zwolnieniu z tego stanowiska pracy;
ubezpieczenia związanego ze specyfiką wykonywanego zawodu;
przedstawienia oferty zatrudnienia i przeprowadzenia postępowania kwalifikacyjnego, w tym kosztów zleconej usługi pośrednictwa pracy w rozumieniu art. 18 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.U. z 2016 r. poz. 645 ze zm.).

Jednym z założeń istnienia Terytorialnej Służby Wojskowej (TSW) jest uniknięcie kolizji obowiązków żołnierza-ochotnika OT z jego pracą zawodową. Terytorialna Służba Wojskowa pełniona rotacyjnie będzie więc odbywana przede wszystkim w czasie wolnym od pracy. Każdy pracodawca z wyprzedzeniem będzie miał możliwość zapoznania się z wykazem ćwiczeń organizowanych w danym roku. Pracownik (który nie pełnił czynnej służby wojskowej i nie złożył przysięgi wojskowej), chcący pełnić Terytorialną Służbę Wojskową, będzie zobligowany do odbycia szkolenia podstawowego w wymiarze 16 dni. Aby ułatwić pogodzenie obowiązków zawodowych ze szkoleniem, będzie można je zrealizować jednorazowo w sposób ciągły, np. podczas urlopu (16 dni) lub okresowo, w czasie wolnym od pracy.

Stosunek pracy nawiązany przez osobę pełniącą Terytorialną Służbę Wojskową będzie podlegał ochronie prawnej.

Pamiętaj, że:

Aby wstąpić do WOT, należy zgłosić się do Wojskowej Komendy Uzupełnień właściwej terytorialnie dla pobytu stałego lub czasowego powyżej trzech miesięcy;
o służbę w WOT może ubiegać się każdy, kto jest zdolny do czynnej służby wojskowej na podstawie orzeczenia właściwej komisji lekarskiej;

Do pobrania:

Podstawa prawna:

A.J.
Zespół e-prawnik.pl