Osoby biegle posługujące się językami obcymi mogą przystąpić do egzaminu na tłumacza przysięgłego. To szansa, by wykorzystać swoją wiedzę i umiejętności w pracy o ogromnym znaczeniu społecznym i prawnym. Znajomość języka obcego może bowiem stać się bezcennym wsparciem dla wymiaru sprawiedliwości.
Kogo brakuje?
Choć każdy kandydat jest mile widziany w tym zawodzie, to szczególnie potrzebne są osoby posługujące się językami rzadkimi i mniej popularnymi w Polsce – w tym zakresie bowiem liczba tłumaczy przysięgłych jest obecnie niewystarczająca. Należą do nich np. jezyki: arabski, hindi, armeński, azerski oraz gruziński.
Kto może uzyskać prawo do wykonywania zawodu tłumacza przysięgłego?
Według przepisów ustawy o zawodzie tłumacza przysięgłego, zawód ten może wykonywać osoba, która:
- ma obywatelstwo polskie albo obywatelstwo jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej, państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) — stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, Konfederacji Szwajcarskiej bądź, na zasadach wzajemności, obywatelstwo innego państwa;
- zna język polski;
- ma pełną zdolność do czynności prawnych;
- nie była karana za przestępstwo umyślne, przestępstwo skarbowe ani za nieumyślne przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu obrotu gospodarczego;
- ukończyła studia wyższe;
- złożyła z wynikiem pozytywnym egzamin z umiejętności tłumaczenia z języka polskiego na język obcy i z języka obcego na język polski.
Egzamin na tłumacza przysięgłego
Nie przewidziano żadnych możliwości zwolnienia kandydatów z egzaminu.
Zasady przeprowadzenia egzaminu określa rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z 24 stycznia 2005 r. w sprawie szczegółowego sposobu przeprowadzania egzaminu na tłumacza przysięgłego.
Jak stanowi § 5 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 24 stycznia 2005 r. w sprawie Państwowej Komisji Egzaminacyjnej do przeprowadzania egzaminu na tłumacza przysięgłego: "Przewodniczący Komisji wyznacza termin egzaminu w zależności od liczby złożonych przez kandydatów wniosków, z tym że egzamin nie może rozpocząć się później niż w terminie roku od dnia złożenia wniosku przez kandydata".
Przed przystąpieniem do egzaminu nie jest wymagane przedstawienie dowodu spełniania wszystkich pozostałych warunków określonych wyżej. Jest więc możliwe, iż kandydat najpierw zda egzamin, a dopiero potem uzupełni wykształcenie, albo też uzyska odpowiednie obywatelstwo. Wpis na listę tłumaczy przysięgłych - a tym samym uzyskanie prawa do wykonywania zawodu tłumacza przysięgłego - nastąpi jednak dopiero po przedstawieniu dowodów spełniania wszystkich wymaganych warunków łącznie (wymaganych na zaprzysiężenie).
Chęć przystąpienia do egzaminu na tłumacza przysięgłego należy zgłaszać pisemnie (składając odpowiedni formularz wniosku o wyznaczenie terminu egzaminu) - na adres:
Ministerstwo Sprawiedliwości
Departament Zawodów Prawniczych Wydział Tłumaczy Przysięgłych
Al. Ujazdowskie 11
00-950 Warszawa
skr. poczt. 33
Do wniosku o wyznaczenie terminu egzaminu nie należy załączać żadnych dokumentów czy oświadczeń.
Przewodniczący Komisji powiadami kandydata na tłumacza przysięgłego o terminie oraz miejscu egzaminu nie później niż na 21 dni przed dniem egzaminu.
Koszt egzaminu to 800 zł płatne przelewem na konto:
Ministerstwo Sprawiedliwości Biuro Dyrektora Generalnego
00-950 Warszawa, Al. Ujazdowskie 11
NBP O/O Warszawa
77 1010 1010 0400 1922 3100 0000
- z dopiskiem „za egzamin na tłumacza przysięgłego”. Opłatę należy wnieść dopiero po otrzymaniu pisma z wyznaczoną datą egzaminu.
Dlaczego warto?
Tłumacze przysięgli odgrywają ważną rolę we współpracy z sądami, organami ścigania oraz innymi instytucjami państwa prawa. Ich praca wspiera rzetelność postępowań oraz zapewnia dostęp do wymiaru sprawiedliwości osobom nie posługującym się językiem polskim.
Zawód tłumacza przysięgłego to:
- możliwość wykorzystania znajomości języka obcego w służbie publicznej;
- prestiż oraz odpowiedzialność wynikające z pełnienia funkcji zaufania publicznego;
- wpływ na zapewnienie praw oraz wolności obywateli w procesie sądowym;
- niezależność zawodowa – tłumacze przysięgli mogą prowadzić własną działalność, obsługując zarówno instytucje publiczne, jak też klientów indywidualnych;
- stabilne zapotrzebowanie na rynku – usługi tłumaczy są potrzebne nie tylko w sądach, jak również w kancelariach prawnych, notariatach, w urzędach i w biznesie międzynarodowym.
Podstawa prawna:
- ustawa z dnia 25 listopada 2004 r. o zawodzie tłumacza przysięgłego (t.j. Dz.U. z 2019, poz 1326);
- rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 stycznia 2005 r. w sprawie szczegółowego sposobu przeprowadzania egzaminu na tłumacza przysięgłego (Dz.U. z 2005 r. Nr 15, poz. 129);
- rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 stycznia 2005 r. w sprawie Państwowej Komisji Egzaminacyjnej do przeprowadzania egzaminu na tłumacza przysięgłego (Dz.U. z 2005 r. Nr 15, poz. 127).