Kiedy wygasa zobowiÄ…zanie podatkowe?

Przyczyny wygaśnięcia zobowiązania podatkowego.

Zgodnie z prawem zobowiÄ…zanie podatkowe wygasa wskutek:

  • zapÅ‚aty,
  • pobrania podatku przez pÅ‚atnika lub inkasenta,
  • potrÄ…cenia,
  • zaliczenia nadpÅ‚aty lub zaliczenia zwrotu podatku,
  • zaniechania poboru,
  • przeniesienia wÅ‚asnoÅ›ci rzeczy lub praw majÄ…tkowych,
  • przejÄ™cia wÅ‚asnoÅ›ci nieruchomoÅ›ci lub prawa majÄ…tkowego w postÄ™powaniu egzekucyjnym,
  • umorzenia zalegÅ‚oÅ›ci,
  • przedawnienia.

W niniejszym punkcie omawiamy jedynie kilka sposobów wygasania zobowiązań podatkowych. Większość pozostałych opisana są szczegółowo przy analizie poświęconych im zagadnień.

Pomijamy analizę przeniesienia własności rzeczy lub praw majątkowych, które jest szczególnym sposobem wygasania zobowiązań podatkowych. W praktyce bowiem można się spotkać z tą instytucją bardzo rzadko.

Zapłata i pobór.

Podatek jest świadczeniem pieniężnym i prawodawca nakładając na podatników obowiązek podatkowy, czyni to zakładając, iż podatnicy będą się wywiązywać ze swych zobowiązań właśnie poprzez zapłatę podatku. Zapłata i pobór to najczęstsze sposoby wygasania zobowiązań. Przy zapłacie kwota podatku jest wpłacana bezpośrednio do organu podatkowego, natomiast przy poborze uiszczenie podatku następuje za pośrednictwem płatnika lub inkasenta.

Podatnik prowadzący działalność gospodarczą musi rozliczać się z urzędem skarbowym w formie przelewu bankowego, jeżeli prowadzi księgi rachunkowe lub podatkową księgę przychodów i rozchodów.

Jeżeli toczy siÄ™ postÄ™powanie dotyczÄ…ce danego zobowiÄ…zania, wygaÅ›niÄ™cie tegoż poprzez zapÅ‚atÄ™ podatku nie czyni postÄ™powania bezprzedmiotowym. Jest to o tyle istotne, iż podatnikowi czÄ™sto opÅ‚aca siÄ™ zapÅ‚acić podatek i dochodzić nastÄ™pnie swych praw przed organami odwoÅ‚awczymi. Chroni go to przed ewentualnym postÄ™powaniem egzekucyjnym, zabezpieczajÄ…cym lub – w przypadku przegranej – odsetkami.

PotrÄ…cenie

Potrącenie polega na tym, że jeżeli strony są wzajemnie wobec siebie zobowiązane ich wierzytelności na skutek zastosowania tej instytucji wygasają do wysokości niższej. Mniejszy dług przestaje istnieć, a większy wygasa w stosownej części.

Na wniosek podatnika, lub z urzędu, zobowiązanie podatkowe ulega potrąceniu z jego wierzytelności wobec Skarbu Państwa lub samorządu terytorialnego. Wierzytelność powinna spełniać jednak kilka warunków, przede wszystkim musi być:

  • bezsporna, czyli nie jest kwestionowana przez dÅ‚użnika, albo wynika z prawomocnego orzeczenia sÄ…du;
  • wzajemna, czyli wobec zobowiÄ…zaÅ„ podatkowych bÄ™dÄ…cych dochodem fiskusa podatnik ma wierzytelność wobec Skarbu PaÅ„stwa a w przypadku dochodów samorzÄ…du jest wierzycielem tegoż;
  • wymagalna, czyli upÅ‚ynÄ…Å‚ termin pÅ‚atnoÅ›ci, a jednoczeÅ›nie wierzytelność nie ulegÅ‚a jeszcze przedawnieniu;

Dodatkowo nie bez znaczenia jest, z jakiego tytułu podatnik ma wierzytelność wobec Skarbu Państwa lub samorządu. Potrącalne są jedynie wierzytelności z tytułu:

  • prawomocnego wyroku sÄ…dowego okreÅ›lajÄ…cego odpowiedzialność Skarbu PaÅ„stwa za szkodÄ™ wyrzÄ…dzonÄ… przez pracownika paÅ„stwowego lub samorzÄ…dowego przy wykonywaniu powierzonej mu czynnoÅ›ci lub za uszkodzenie ciaÅ‚a, rozstrój zdrowia lub utratÄ™ żywiciela na skutek dziaÅ‚ania lub zaniechania funkcjonariusza paÅ„stwowego,
  • prawomocnej ugody sÄ…dowej w zwiÄ…zku ze szkodÄ… okreÅ›lonÄ… w poprzednim punkcie,
  • wywÅ‚aszczenia wÅ‚aÅ›ciciela przez Skarb PaÅ„stwa lub samorzÄ…d z jego nieruchomoÅ›ci, lub umowy przenoszÄ…cej wÅ‚asność nieruchomoÅ›ci na cele uzasadniajÄ…ce jej wywÅ‚aszczenie,
  • odszkodowania orzeczonego w decyzji organu administracji rzÄ…dowej, wójta/burmistrza/prezydenta, staroste lub marszaÅ‚ka województwa,
  • odszkodowania za niesÅ‚uszne skazanie, tymczasowe aresztowanie lub zatrzymanie
  • odszkodowania za represje za dziaÅ‚alność na rzecz niepodlegÅ‚ego bytu PaÅ„stwa Polskiego
  • robót budowlanych, dostaw lub usÅ‚ug wykonanych przez podatnika na rzecz paÅ„stwowych lub samorzÄ…dowych jednostek budżetowych jako zamówienie publiczne.

Największe znaczenie praktyczne ma ostatni spośród wymienionych przypadek. Jednostkami budżetowymi są takie jednostki organizacyjne sektora finansów publicznych, które pokrywają swoje wydatki bezpośrednio z budżetu, a pobrane dochody odprowadzają na rachunek odpowiednio dochodów budżetu państwa albo budżetu jednostki samorządu terytorialnego.

Podstawa prawna:

  • ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 roku - Ordynacja podatkowa (Dz. U. 997r. nr 137 poz. 926 ze zmianami)


Zespół
e-prawnik.pl

Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne

Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?


Masz inne pytanie do prawnika?

 

Komentarze

    Nie dodano jeszcze żadnego komentarza. Bądź pierwszy!!

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika