Konsolidacja wydawania wiążących informacji podatkowych i celnych

17.7.2023

Od 1 lipca 2023 r. wszystkie wiążące informacje wydaje Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (KIS). Wniosek o wydanie wiążącej informacji stawkowej (WIS) nie podlega opłacie.

1 lipca 2023 r. weszła bowiem w życie ustawa z 26 maja 2023 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw – tzw. SLIM VAT3.

Jedną z ważniejszych zmian zawartych w nowych przepisach jest konsolidacja wydawania wiążących informacji podatkowych i celnych. Polega ona na wyznaczeniu Dyrektora KIS jako organu właściwego do wydawania, oprócz wiążących informacji stawkowych (WIS), również wiążących informacji taryfowych (WIT), wiążących informacji o pochodzeniu (WIP) oraz wiążących informacji akcyzowych (WIA).

Ujednolicone zostały też przepisy dotyczące zasad wydawania i stosowania WIS i WIA.

Od 1 lipca br. złożenie wniosku o wydanie WIS nie podlega opłacie.

Celem reformy jest stworzenie przyjaznego otoczenia prawnego dla przedsiębiorców i usprawnienie procesów obsługi oraz zasad wydawania wiążących informacji.

Konsolidacja

Istotą konsolidacji jest przekazanie Dyrektorowi KIS kompetencji do prowadzenia postępowań w zakresie wszystkich wiążących informacji:

wiążącej informacji akcyzowej (WIA),
wiążącej informacji o pochodzeniu (WIP),
wiążącej informacji stawkowej (WIS) – tak jak dotychczas,
wiążącej informacji taryfowej (WIT).

Tym samym od 1 lipca 2023 r. Dyrektor KIS przejmuje w tym zakresie kompetencje następujących organów:

Dyrektora Izby Administracji Skarbowej we Wrocławiu – właściwego w sprawach WIA,
Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Warszawie – właściwego w sprawach WIP i WIT oraz WIA w II instancji,
Szefa Krajowej Administracji Skarbowej – właściwego w sprawach WIP i WIT w II instancji.

Konsolidacja wiążących informacji nie wpływa natomiast na sposób składania wniosków o wydanie poszczególnych wiążących informacji.

Oznacza to, że od 1 lipca 2023 r.:

- wnioski o wydanie WIA oraz inną korespondencję dotyczącą WIA należy kierować pocztą tradycyjną do Krajowej Informacji Skarbowej na adres:

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

ul. Warszawska 5

43-300 Bielsko-Biała

albo w postaci elektronicznej, podpisane bezpiecznym podpisem elektronicznym lub wykorzystując profil zaufany przez Elektroniczną Platformę Usług Administracji Publicznej ePUAP, na adres skrytki Krajowej Informacji Skarbowej: /KIS/wnioski

- wnioski o wydanie WIP oraz inną korespondencję dotyczącą WIP należy kierować wyłącznie pocztą tradycyjną do Krajowej Informacji Skarbowej na adres:

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

ul. Warszawska 5

43-300 Bielsko-Biała

- złożenie wniosku o udzielenie WIT oraz odwołania od wydanych WIT możliwe jest wyłącznie w formie elektronicznej za pośrednictwem Platformy Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych (PUESC).

Zmiany – ujednolicenie zasad wydawania i stosowania WIS i WIA

Przepisy zmienione w ustawie o podatku od towarów i usług dotyczące WIS

Kto może wystąpić z wnioskiem o WIS?

Oprócz podmiotów wymienionych dotychczas w przepisach ustawy o podatku od towarów i usług, z wnioskiem o wydanie o WIS od 1 lipca 2023 r. mogą również wystąpić:

podmioty publiczne w rozumieniu ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym – w zakresie mającym wpływ na sposób obliczenia wynagrodzenia w związku z zawieraną umową o partnerstwie publiczno-prywatnym,
zamawiający w rozumieniu ustawy z dnia 21 października 2016 r. o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi – w zakresie mającym wpływ na sposób obliczenia wynagrodzenia koncesjonariusza wraz z ewentualną płatnością od zamawiającego w związku z zawieraną umową koncesji na roboty budowlane lub usługi.

Opłaty

Od 1 lipca 2023 r. złożenie wniosku o wydanie WIS nie podlega opłacie.

Podatnik będzie jednak nadal zobowiązany do poniesienia opłat za badania i analizy w przypadku, gdy rozpatrzenie tego wniosku będzie wymagało przeprowadzenia takich badań i analiz.

WIS na potrzeby inne niż dotyczące stawki

Od 1 lipca 2023 r. WIS wydawana na potrzeby inne niż określenie stawki VAT nie będzie zawierała, jak dotychczas, rozstrzygnięcia w zakresie stawki podatku.

Dokumenty dołączane do wniosku

Doprecyzowano uprawnienia organu w zakresie wezwania do uzupełnienia wniosku o wydanie WIS o dokumenty niezbędne do dokonania właściwej klasyfikacji przedmiotu wniosku. W przypadku ich niedostarczenia w określonym terminie (7 dni od dnia doręczenia wezwania) organ wyda postanowienie o pozostawieniu wniosku bez rozpatrzenia, na które służy wnioskodawcy zażalenie. Do tej pory taka procedura była stosowana na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej.

Próbki i zaliczki na badania

W ustawie o podatku od towarów i usług doprecyzowano i ujednolicono również zasady dostarczania próbek, uiszczania zaliczki za przeprowadzenie badań w wymaganym terminie oraz możliwość zaskarżenia postanowienia o pozostawieniu wniosku o wydanie WIS bez rozpatrzenia w sytuacji niedostarczenia w wymaganym terminie próbek towaru lub nieuiszczenia zaliczki na pokrycie opłaty za badania próbki. Na wydane postanowienie służy zażalenie.

Moc wiążąca oraz okres ważności WIS

W ustawie o podatku od towarów i usług doprecyzowano także, że WIS (decyzja o zmianie WIS) wiąże również adresata decyzji. Związanie WIS jej adresata obowiązuje już od dnia wejścia w życie instytucji WIS i wynika z zasad ogólnych prawa podatkowego – decyzja administracyjna wiąże bowiem również podmiot, do którego jest skierowana. W związku jednak z wprowadzeniem podobnego doprecyzowania od 1 maja 2021 r. do ustawy o podatku akcyzowym (na wzór mocy wiążącej wprowadzonej w art. 33 ust. 2 UKC) i mogącymi pojawić się wątpliwościami w tym zakresie doprecyzowano tę kwestię również w odniesieniu do WIS.

Tym samym w stanie prawnym obowiązującym zarówno do 30 czerwca 2023 r. jak i po tej dacie, podatnik – nie zgadzając się z rozstrzygnięciem WIS – nie może jej zignorować. Podobnie organy podatkowe, przeprowadzając kontrolę podatkową lub celno-skarbową czy prowadząc postępowanie podatkowe, również są zobowiązane do stosowania klasyfikacji i stawki podatku stosownie do wydanej WIS.

WIS wiąże w odniesieniu do dostawy, importu i wewnątrzwspólnotowego nabycia oraz świadczenia usług dokonanych (wykonanych) w okresie ważności WIS.

WIS wydawana na 5 lat, zgodnie ze zmianami od 1 lipca 2023 r., jest ważna od dnia następującego po dniu jej doręczenia do dnia:

doręczenia decyzji o zmianie WIS albo decyzji o uchyleniu WIS, albo
poprzedzającego dzień wygaśnięcia albo
upływu okresu, na jaki została wydana

- w zależności od tego, które ze zdarzeń nastąpiło wcześniej.

Odmowa wydania WIS

W ustawie o podatku od towarów i usług zawarto wprost podstawę prawną wydania decyzji odmawiającej wydania WIS w sytuacji, gdy w ocenie wnioskodawcy opisana we wniosku czynność stanowi świadczenie kompleksowe, natomiast w ocenie organu kilka wskazanych przez wnioskodawcę towarów/usług nie będzie stanowiło świadczenia kompleksowego. Dotychczas takie decyzje wydawane były na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej.

Podatnik, po uzyskaniu informacji, że interesujące go towary/usługi nie stanowią świadczenia kompleksowego, może wystąpić o WIS dla poszczególnych towarów/usług.

Wygaśnięcie WIS

W przepisach ustawy o podatku od towarów i usług doprecyzowano również, w jakich konkretnie okolicznościach WIS wygasa.

Nastąpi to gdy w wyniku zmian w przepisach ustawy o VAT lub przepisach wykonawczych wydanych na jej podstawie wskazana w WIS:

klasyfikacja statystyczna lub
stawka podatku właściwa dla towaru albo usługi lub
podstawa prawna stawki podatku

- okaże się nieaktualna.

Zmiana lub uchylenie WIS

Znowelizowane przepisy zmieniają również zakres kompetencji Szefa KAS odnośnie zmian i uchyleń WIS.

Od 1 lipca 2023 r. przepisy umożliwiają Dyrektorowi KIS uchylenie ostatecznej WIS (dotychczas te kompetencje były zarezerwowane wyłącznie dla Szefa KAS), jak również wzruszenie innych niż decyzje WIS ostatecznych rozstrzygnięć wydawanych w sprawach WIS (np. decyzji o odmowie wydania WIS), w sytuacji, w której zaistnieją przesłanki powodujące ich nieprawidłowość.

Również kompetencje w zakresie zmian WIS na podstawie wszystkich przesłanek wskazanych w ustawie o podatku od towarów i usług zostały powierzone Dyrektorowi KIS, przy czym od 1 lipca 2023 r. Szef KAS może wystąpić do Dyrektora KIS z żądaniem wszczęcia z urzędu postępowania w sprawie uchylenia albo zmiany ostatecznej WIS, jeżeli uzna, że w danej sprawie występują przesłanki powodujące nieprawidłowość wydanej WIS albo też istnieje uzasadnione przypuszczenie wystąpienia takich przesłanek. W związku z tym żądaniem, Dyrektor KIS będzie obowiązany do niezwłocznego wszczęcia postępowania w celu zmiany albo uchylenia ostatecznej WIS. Przepisy uprawniają Szefa KAS również do przejęcia do dalszego prowadzenia postępowania w sprawie zmiany albo uchylenia ostatecznej WIS na każdym jego etapie.

Zamieszczanie w BIP MF

W BIP MF (system Eureka) od 1 lipca 2023 r. nie będzie podlegał publikacji zanonimizowany wniosek o wydanie WIS.

Oprócz wydanych WIS, decyzji o zmianie WIS, decyzji o uchyleniu WIS (po usunięciu danych identyfikujących wnioskodawcę, danych objętych tajemnicą przedsiębiorstwa oraz danych, których zamieszczenie może prowadzić do naruszenia bezpieczeństwa publicznego lub porządku publicznego) w BIP MF będą umieszczane również decyzje o odmowie wydania WIS.

W BIP MF wskazane będą również daty zamieszczenia tych decyzji oraz informacje o okresie ważności WIS i decyzji o zmianie WIS.

Przepisy zmienione w ustawie o podatku akcyzowym dotyczące WIA

Okres ważności i zakres przedmiotowy WIA

Wiążąca informacja akcyzowa będzie wydawana na okres 5 lat i będzie ważna od dnia następującego po dniu, w którym stała się ostateczna do dnia:

w którym decyzja o zmianie WIA albo decyzja o uchyleniu WIA stała się ostateczna, albo
poprzedzającego dzień wygaśnięcia WIA, albo
upływu okresu, na jaki została wydana

w zależności od tego, które ze zdarzeń nastąpiło wcześniej.

W zakresie objętym wiążącymi informacjami akcyzowymi od 1 lipca 2023 r. nie będą wydawane interpretacje indywidualne.

Przesłanki uniemożliwiające wydanie WIA

Od 1 lipca 2023 r. nie będzie wydawana WIA, jeżeli zakres przedmiotowy wniosku o wydanie WIA w dniu złożenia tego wniosku jest przedmiotem:

toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej albo gdy w tym zakresie sprawa została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji albo postanowieniu organu podatkowego;
zawartego porozumienia inwestycyjnego.

Podobne rozwiązanie funkcjonuje w ramach systemu WIS oraz systemu indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego.

Zmiana lub uchylenie ostatecznej WIA

Od 1 lipca 2023 r. Dyrektor KIS (w sposób analogiczny jak ma to miejsce w zakresie WIS), może wszcząć z urzędu postępowanie w zakresie zmiany albo uchylenia ostatecznej WIA w przypadku wystąpienia (bądź uzasadnionego przypuszczenia wystąpienia) przesłanek powodujących jej nieprawidłowość.

W określonych przypadkach zmiana albo uchylenie WIA może nastąpić również na wniosek podmiotu, na rzecz którego WIA została wydana.

Znowelizowane przepisy umożliwiają również wzruszenie innych niż decyzje WIA ostatecznych rozstrzygnięć wydawanych w sprawach WIA (np. decyzji o odmowie wydania WIA), w sytuacji, w której zaistnieją przesłanki powodujące ich nieprawidłowość.

Rola Szefa Krajowej Administracji Skarbowej w zakresie WIA

Od 1 lipca 2023 r. Szef KAS może wystąpić do Dyrektora KIS z żądaniem wszczęcia z urzędu postępowania w sprawie uchylenia albo zmiany ostatecznej WIA, jeżeli uzna, że w danej sprawie występują przesłanki powodujące nieprawidłowość wydanej WIA albo też istnieje uzasadnione przypuszczenie wystąpienia takich przesłanek. W związku z tym żądaniem, Dyrektor KIS będzie obowiązany do niezwłocznego wszczęcia postępowania w celu zmiany albo uchylenia ostatecznej WIA. Przepisy uprawniają Szefa KAS również do przejęcia do dalszego prowadzenia postępowania na każdym jego etapie.

Podstawa prawna:

ustawa z dnia 26 maja 2023 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1059);
ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2022 r. poz. 931, z późn. zm.);
ustawa z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (Dz.U. z 2022 r. poz. 143, z późn. zm.);
ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2022 r. poz. 2651, z późn. zm.).

A.J.
Zespół e-prawnik.pl